Chemia-klasa 1 Wszystko z klasy 1
Spis treści chemia klasa 1 Ciało fizyczne, a reakcja chemiczna slajd 4 Metale i niemetale slajd 5,6 Mieszaniny i ich rozdzielanie slajd 7 Powietrze i tlen-reakcja analizy slajd 8,9 Dwutlenek węgla i wodór slajd 10,11 Budowa materii, atom slajd 12
Prawo zachowania masy slajd 13 Budowa atomu slajd 14 Izotopy slajd 15,16 Układ okresowy pierwiastków slajd 17,18 Wiązanie atomowe (kowalencyjne) slajd 19 Wartościowość pierwiastków-wzory slajd 20 Równania reakcji chemicznych slajd 21,22
Ciało fizyczne, a reakcja chemiczna Reakcja zjawiska fizycznego zachodzi wtedy gdy Nie zmienia się rodzaj substancji lecz 1 lub więcej Właściwości fizycznych np. stan skupienia itp. Reakcja chemiczna zachodzi wtedy gdy zmienia się rodzaj substancji oraz jej wszystkie właściwości. wróć
Pierwiastki dzielimy na metale ( sód, magnez, wapń) Metale i niemetale: Pierwiastki dzielimy na metale ( sód, magnez, wapń) i niemetale (węgiel, azot, tlen, fluor). Właściwości metalu: -stały stan skupienia prócz rtęci; -srebrzystoszara prócz miedzi i złota; -twarde, przewodzą ciepło i prąd; -mają wysoką temperaturę wrzenia i topnienia; -metaliczny połysk, kowalne, ciągliwe; -na ogół duża gęstość. wróć
Zastosowanie niektórych metali: Żelazo-wchodzi w skład wielu ważnych dla życia organizmu barwników Glin-stosowany na kable przez to że przewodzi prąd stosowany do aparatury chemicznej i przewodów; Cyna-stosowana do cynowania i jako składnik stopów; Rtęć-używana do wyrobu lamp kwarcowych i termometrów; Ołów-używany do płyt akumulatorowych (wyrób). wróć
Mieszaniny i ich rozdzielanie Mieszanina to zmieszane ze sobą w dowolnych ilościach co najmniej 2 substancje chemiczne które zachowują swoje właściwości. Mieszaniny dzielimy na jednorodne i niejednorodne Składniki mieszaniny jednorodnej nie jesteśmy w stanie rozróżnić ale niejednorodnej potrafimy gdyż składniki widać gołym okiem. wróć Sedymentacja to opadanie na dno ciała stałego pod wpływem ciężkości. Dekantacja to zlewanie klarownej cieczy z nad ciała stałego. Powyższe pojęcia to sposoby rozdzielania mieszanin
Priestley,Z.Wróblewski. Powietrze i tlen Powietrze jest niezbędne do oddychania i spalania,stanowi dolną warstwę atmosfery otaczającej Ziemię.Badaniem powietrza zajmowało się wielu uczonych m.in.Lavoisier, Priestley,Z.Wróblewski. Właściwości powietrza: -gazowy stan skupienia -bezbarwny -bezzapachowy -słabo rozpuszcza się w wodzie wróć
W skład powietrza wchodzi azot (78%),tlen (21%) i inne gazy (1%).Właściwości tlenu: -gaz bezbarwny i bezwonny; -słabo rozpuszcza się w wodzie; -cięższy od powietrza (1,43 g/Dm) -podtrzymuje spalanie. Wykrywanie tlenu-rozżarzone drewienko zapala się jasnym płomieniem. Reakcja analizy (rozkładu): Tlenek rtęci rtęć + tlen substrat produkty wróć
Dwutlenek węgla i wodór Właściwości dwutlenku węgla: -gaz bezwonny, bezbarwny. Powoduje zmętnienie wody wapiennej, rozpuszcza się w wodzie. Wykrywanie: woda wapienna mętnieje. Reakcja magnezu z dwutlenkiem węgla: Magnez+ dwutlenek węgla tlenek magnezu+węgiel Magnez wymienił się miejscami z węglem wchodzącym w skład dwutlenku węgla. Jest to reakcja wymiany. wróć
Wodór odkrył H.Cavendish w 1776r.Właściwości: -gaz bezbarwny, bezwonny, rozpuszczalny w wodzie palny, lżejszy od powietrza (0,089 g/Dm) Łączy się z niemetalami np.: Wodór +tlen tlenek wodoru Wodór +azot amoniak Wodór jest reduktorem ma zdolność do odbierania tlenu: Tlenek miedzi + wodór miedź + tlenek wodoru Utleniacz reduktor redukcja utlenianie. Reduktor to substancja odbierająca, a utleniacz to substancja oddająca tlen wróć
Budowa materii, atom Pierwiastki zbudowane są z atomów (zbiór jednakowych atomów) ,a związki chemiczne zbudowane są z cząsteczek (zbiór jednakowych cząsteczek). Obserwowanie różnych zjawisk np. dyfuzji świadczy o tym że materia ma budowę ziarnistą-między drobinami są wolne miejsca, a drobiny są w ciągłym ruchu, Wielkości atomów są niezwykle małe. 1u to jedna dwunasta masy atomu węgla=0,166 razy 10 do 23 potęgi. Masy atomowe możemy odczytać z układu okresowego pierwiastków. wróć
Prawo zachowania masy sformułował M.Łomonosow w 1760 r. Treść brzmi: Łączna masa substratów jest równa łącznej masie produktów reakcji.Oto zadanie: Oblicz ile gramów tlenku srebra rozłożono,jeśli otrzymano 50 g srebra i 5 g tlenu: srebro + tlen = tlenek srebra 50 g + 5 g = ? 50g+5g=55 g Odp. Tlenku srebra przed rozłożeniem było 55 g wróć
Budowa atomu. Atom-najmniejsza cząstka pierwiastka. Zbudowana z cząstek elementarnych którymi są: -Proton +1 1u jądro -Neutron 0 1u jądro -Elektron -1 1/1840u powłoka Elektrony najbardziej oddalone od jądra to elektrony walencyjne.Liczbę elektronów na powłokach określa zależność: 2n2 wróć
Atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą Izotopy Atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą neutronów w jądrze to izotopy, mają one te same właściwości chemiczne i nieco różne fizyczne. Grupy izotopów: -sztuczne (otrzymane sztucznie); -naturalne (dzięki przyrodzie); -promieniotwórcze; -trwałe (nie ulegają przemianom). wróć
Korzyści z wykorzystania izotopów: Lecznictwo-diagnozy schorzeń mózgu i innych organów wewnętrznych; Przemysł-zastosowanie promieniotwórczych izotopów pozwala na wykrycie wad wyrobu; Czujniki dymu-przeciwpożarowe (Am) Pracy silnika-kontrola pracy Zasilacze izotopowe-rozruszniki serca, sondy kosmiczne Wykopaliska archeologiczne oraz próbki geologiczne wróć
Układ okresowy pierwiastków Dimitr Mendelejew opublikował prawo okresowości oraz stworzoną na jego podstawie tablicę zwaną układem okresowym pierwiastków w 1869r. Prawo brzmi: Właściwości pierwiastków ułożonych wg. Wzrastającej liczby atomowej Z powtarzają się okresowo Budowa: grupy (1-18)-kolumny pionowe Grupy główne:1,2,13-18 nazwy tych grup pochodzą od 1-ego pierwiastka w grupie Okresy: (1-7) kolumny poziome wróć
Układ okresowy pierwiastków-c.d. Z układu okresowego pierwiastków możemy odczytać informacje: -charakter chemiczny pierwiastka; -nr. grupy; -nr. okresu; -liczbę atomową Z wróć
Wiązanie atomowe (kowalencyjne): Każdy atom dąży do osiągnięcia trwałego stanu elektronowego jakim jest oktet elektronowy (8 elektronów walencyjnych), a w przypadku wodoru dublet elektronowy (2 elektrony walencyjne). Wiązanie atomowe kowalencyjne polega na połączeniu się atomów za pomocą wspólnych par elektronów. Występuje ono w cząsteczkach pierwiastków takich jak:H2,O2,Cl2. wróć
Wartościowość pierwiastków-wzory Wartościowość pierwiastka określa liczbę wiązań chemicznych jakie tworzy dany atom łącząc się z innymi atomami. Wartościowość pierwiastków określamy cyframi rzymskimi od (I) do (VIII). Oto przykład: Mg2 O2 Wzór tlenku magnezu to MgO gdyż jeśli oba pierwiastki mają tę samą wartościowość nie dopisujemy indeksów, a jeśli wartościowość pierwiastków jest różna to indeksy zapisujemy metodą krzyżową. wróć
Równania reakcji chemicznych Równanie reakcji chemicznej to zapis przebiegu danej reakcji za pomocą symboli pierwiastków i wzorów związków chemicznych. W równaniu chemicznym liczby poszczególnych atomów po obu stronach musi być taka sama. substraty produkty Oto przykłady: N2O N2 + O2 Fe + S Fe2S3 wróć
Równania reakcji chemicznych c.d. Pierwiastki gazowe takie jak tlen, azot wodór i chlor zapisujemy w postaci dwu atomowych cząsteczek:O2 ,H2 ,Cl2 ,N2. Przykład: Magnez + woda tlenek magnezu + wodór Mg + H2O MgO + H2 wróć
Dziękuję za oglądnięcie prezentacji. wróć Powrót do spisu treści