Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Metale i niemetale Krystyna Sitko

3 Substancje proste czyli pierwiastki dzielimy na :
np. złoto metale niemetale np. fosfor półmetale np. krzem

4 Spośród 115 znanych obecnie pierwiastków aż 91 stanowią metale a 7 pierwiastków to półmetale.
niemetale gazy szlachetne półmetale

5 Nie ma ostrej granicy podziału pierwiastków chemicznych na metale i niemetale. Oprócz pierwiastków wykazujących typowe właściwości metali (takich jak np.. sód, potas, wapń i inne) lub nie wykazujących żadnych właściwości metalicznych czyli typowych niemetali istnieją pierwiastki amfoteryczne. Zachowujących się one w obecności mocnych kwasów jak metale, a w obecności mocnych zasad jak niemetale. Właściwości metali i innych substancji bada się najczęściej w warunkach normalnych, czyli w temperaturze 0 0 C = K i pod ciśnieniem 1000 hPa. Właściwości substancji opisane poniżej zostały określone w temperaturze pokojowej (20 0 C) i pod ciśnieniem 1013 hPa.

6 Cechy wspólne metali METALE są ciągliwe mają stan skupienia stały
przewodzą ciepło mają połysk metaliczny METALE są kowalne mają barwę srebrzystoszarą przewodzą prąd elektryczny

7 temperaturę topnienia
PODZIAŁ METALI ZE WZGLĘDU NA: gęstość temperaturę topnienia właściwości chemiczne lekkie o ciężarze właściwym do 4,5 g/cm3 łatwotopliwe np. cynk, cyna, ołów szlachetne złoto, srebro, platyna trudnotopliwe np. żelazo, nikiel, wolfram, złoto nieszlachetne potas, żelazo, magnez ciężkie o ciężarze właściwym powyżej 4,5 g/cm3

8 Miedź jest czerwonobrązowa
Wyjątki Rtęć jest cieczą Złoto jest żółte Miedź jest czerwonobrązowa

9 Cechy niemetali NIEMETALE mogą występować w stałym stanie skupienia
Niemetale w porównaniu z metalami nie mają tylu wspólnych cech charakterystycznych dla tej grupy pierwiastków. mogą występować w stałym stanie skupienia NIEMETALE mogą być gazami mogą występować w stanie ciekłym

10 Niemetale mogą mieć różne barwy a niektóre również charakterystyczne zapachy
stan stały, barwa żółta - siarka brom - ciemnobrunatna ciecz żółto-zielony gaz - chlor S

11 Stopy metali to mieszaniny jednorodne różnych metali stopionych w odpowiednich proporcjach. Znane są również stopy metali z niemetalami np. stal. Stopy mają inne właściwości niż metale, z których one powstały. Temperatura topnienia stopów jest na ogół niższa niż temperatura metali, z których je otrzymano. Mają również inną twardość, wytrzymałość i ciągliwość. Złoto i srebro jako pierwiastki są zbyt miękkie aby służyły do wyrobu biżuterii. Dlatego stosuje się ich stopy z innymi metalami głównie z miedzią.

12 Temperatura topnienia
Tabela ilustruje właściwości mosiądzu (stopu miedzi z cynkiem) oraz czystych metali. Gęstość i temperatura topnienia stopu zależy od procentowej zawartości składników. W zależności od przeznaczenia mosiądz może zawierać od 40% do 80% miedzi. Substancja Barwa Gęstość w g/cm3 Temperatura topnienia miedź czerwono-żółta 8,95 1085 cynk srebrzystobiała 7,14 420 mosiądz żółta 8,4 – 8,9

13 Duraluminium to stop aluminium, miedzi i magnezu z domieszkami krzemu i manganu. Wykonuje się z niego elementy konstrukcji metalowych. Mosiądz to stop miedzi i cynku. Ma zastosowanie przy wyrobie części maszyn, armatury i przedmiotów ozdobnych Brąz jest stopem zawierającym miedź i cynę. Jest stosowany do odlewania dzwonów, pomników i rzeźb.

14 Zad.1 Stop Monela zawiera 70% niklu i 30% miedzi. Oblicz ile niklu i miedzi potrzeba do otrzymania 500 g stopu. Dane: Szukane: Zawartość niklu = 70% m niklu = ? Zawartość miedzi = 30% m miedzi = ? Masa stopu (m s) =500g Rozwiązanie: m niklu = = 350g m miedzi = =150g Odpowiedź: Do otrzymania 500g stopu Monela potrzeba 350 g niklu i 150 g miedzi.

15 Przykłady zastosowania stali:
Stal – stop żelaza z niewielką ilością węgla – około 2% Stal obok żelaza i węgla zawiera zwykle również inne składniki na przykład: chrom, nikiel, mangan, wolfram, miedź, molibden, tytan. karoserie samochodów pokrycia dachu i elewacji puszki do konserw rury konstrukcje budowlane elementy mebli wiatraki (elektrownie wiatrowe) statki i platformy morskie. Przykłady zastosowania stali:

16 Sprawdzenie, czy metale o tej samej objętości mają tę samą masę
Doświadczenie Sprawdzenie, czy metale o tej samej objętości mają tę samą masę Zważ sztabki różnych metali o jednakowych objętościach. Porównaj wyniki otrzymanych pomiarów. Co zaobserwowałeś? Metale mają taką samą objętość ale inną masę.

17 Gęstość (ciężar właściwy)
Definicja : Stosunek masy ciała do objętości nazywamy gęstością i wyrażamy ją wzorem: d=m/V gdzie: d – gęstość substancji m – masa substancji V - objętość Międzynarodową jednostką gęstości jest kg/m3. Posługiwać się można także innymi jednostkami – g/cm3 lub g/dm3

18 Zad.2 Trzy jednakowe prostopadłościany wykonane z aluminium, żelaza i miedzi mają następujące masy: miedź aluminium żelazo m = 13,5 g d = 2,7 g/cm3 m = 39,35 g d = 7, 87 g/cm3 m = 44,75 g d = 8,95 g/cm3 Napisz na każdym prostopadłościanie nazwę substancji, z której został wykonany. Gęstości odszukaj w tablicach. d= m / V V= m/d V= 44,75 g / 8,95 g/cm3 = 5 cm3

19 Podsumowanie METALE: są ciałami stałymi z wyjątkiem rtęci,
mają połysk metaliczny, mają barwę srebrzystoszarą z wyjątkiem złota i miedzi przewodzą prąd i ciepło są kowalne i ciągliwe NIEMETALE: występują w trzech stanach skupienia mają różne barwy różnią się aktywnością chemiczną różnią się rozpuszczalnością w wodzie STOPY – mieszanina jednorodna metali