prowadzenie: Dorota Maciejewska „KLASA JAKO POLE MINOWE” – WARSZTAT UMIEJĘTNOŚCI WYCHOWAWCZYCH MŁODEGO NAUCZYCIELA Budowanie i utrzymywanie autorytetu przez nauczyciela w relacjach z uczniem prowadzenie: Dorota Maciejewska

Cel: Rozwijanie potencjału własnego uczestników umożliwiającego wywieranie wpływu wychowawczego.

Różnice między manipulacją a wywieraniem wpływu ĆWICZENIE

Manipulacja - choć bywa skuteczna, daje rezultaty, na krótką metę, potem zwraca się przeciwko osobie ją stosującej: a) działa krótko, ponieważ wpływa na zachowania, a nie przekonania. b) ludzie dość szybko orientują się, że ktoś nimi manipulował, to odkrycie ma wpływ na relacje, najczęściej reagują odrzuceniem jej.

Nauczyciel nie powinien być idolem dla swoich uczniów – idol nie stawia wymagań, chce by go uwielbiano. Czym jest autorytet? Autorytet to………

AUTORYTET to „Osoba zasługująca na takie miano.” (ZE WZGLĘDU NA TO JAKA JEST, KIM JEST, JAK ŻYJE) W takim sensie jako o autorytecie można mówić o Mahatmie Ghandim czy Janie Pawle II

AUTORYTET to „Zespół cech osobowych i kompetencji sprawiających, że chętnie, bez przymusu, nakazu, czy strachu podporządkowujemy się danej osobie.”

AUTORYTET to „Relacja między osobą będącą autorytetem i osobą odczuwającą wobec niej uznanie, podziw i sympatię”.

relacja NAUCZYCIEL UCZEŃ uznanie podziw sympatia

AUTORYTET WYZWALAJĄCY inspiruje ucznia do: RODZAJE AUTORYTETU   AUTORYTET WYZWALAJĄCY inspiruje ucznia do: budowania z nauczycielem relacji i bliskości opartej na zaufaniu, do samodzielnego podejmowania decyzji, pogłębiania poczucie odpowiedzialności za własny rozwój.   AUTORYTET UJARZMIAJĄCY podporządkowuje ucznia dając: posłuszeństwo i zdyscyplinowanie ucznia, niekwestionowanie decyzji nauczyciela, szacunek i respekt w stosunku do nauczyciela.

Nigdy nie będziesz autorytetem dla wszystkich uczniów. Pamiętaj ! Nigdy nie będziesz autorytetem dla wszystkich uczniów. Siła władzy - ćwiczenie

1. WŁADAZ FORMALNA Siła wpływu przy pomocy władzy formalnej nie buduje relacji, wyklucza relację partnerską. Kontakt jest mało twórczy. Korzystają z niej osoby lękowe. Gdyby nie miejsce zajmowane w strukturze i wynikające z tego możliwości, taka osoba nie miałaby władzy.

Władza karania wykorzystuje: To władza, która ma oparcie w sankcjach. To odpowiedź na pytanie „co ja mogę im zrobić?” Władza karania wykorzystuje: kary i sankcje formalne, fizyczne, karanie relacyjne słowem, mimiką, gestem.

3. WŁADZA NAGRADZANIA Jest rodzajem władzy zaniedbywanej, opiera się na nagradzaniu poprzez nagrody relacyjne – społeczne. A to one właśnie, a nie nagrody fizyczne mają dużo większą siłę wpływu- wychowują.

4. WŁADZA EKSPERTSKA Ten rodzaj władzy opiera się na przekonaniu uczniów o tym, że wiecie, potraficie jesteście profesjonalistami w jakiejś dziedzinie, to sprawia że słuchają. Ekspert w danej dziedzinie to ktoś kto wie, umie i chce.

5. WŁADZA WZORCA (odniesienia) Ten rodzaj władzy opiera się na lubieniu i podziwie dla osoby. Różnica tą władzą a ekspercką polega na tym, że jesteśmy wzorem odniesienia jako całość, a nie tyko w zakresie określonym naszym ekspertstwem. Jesteśmy podziwiani jako człowiek – za całokształt. Ten rodzaj władzy buduje autorytet, choć na krótko.  

TO SIŁA ARGUMENTÓW ZAWAŻYŁA A NIE STAN POSIADANIA siła jest wartością psychologiczną, która tkwi w tobie, masz taką siłę w jaką wierzysz i do jakiej jesteś w stanie przekonać drugą stronę, innych.

Ocena zachowań w scenkach Część ćwiczeniowa Ocena zachowań w scenkach Konstruktywne rozwiązanie to takie, które: jest skuteczne wychowawczo, wywiera wpływ, nie narusza autorytetu nauczyciela, wykorzystuje siłę autorytetu.

Sytuacja 1- uczeń przyłapany na „ściąganiu” Konstruktywne rozwiązanie to takie, które zawiera: jasno sformułowaną informację przypominającą normę (ściąganie = oszustwo), wyraźnie określa stanowisko nauczyciela w tej sprawie (nie zgadzam się na ściąganie), pokazuje uczniom konsekwencje i nieskuteczność takiego zachowania.

Sytuacja 2 – kłótnia uczniów Konstruktywne rozwiązanie to takie, w którym nauczyciel: przerywa kłótnię, przywołuje normę komunikacyjną (nie wyzywamy się), rozwiązanie problemu związanego z relacjami podejmuje w dogodniejszych warunkach i czasie.

Sytuacja 3 – wyśmiewanie Konstruktywne rozwiązanie to takie, w którym nauczyciel: nie przedłuża sytuacji narażającej ucznia na negatywną ocenę rówieśników, daje szansę na poprawę lub czas na pomoc, ocenia krytycznie zachowanie uczniów, nie pozwala na zachowania urażające godność, ostrzega o konsekwencjach takiego zachowania.

Sytuacja 4 – rozmowy uczniów Konstruktywne rozwiązanie to takie, w którym nauczyciel: reguluje zachowanie uczniów, bez agresji jasno i stanowczo, próbuje ustalić przyczynę zachowania uczniów i stosownie ją wyjaśnia.

ROZMOWA KORYGUJĄCA Nazywam zachowanie (fakty). Odnoszę się do reguł, zasad (tych, które złamał uczeń). Przekazuję dlaczego ważne jest przestrzeganie tych zasad. Wyrażam oczekiwanie (prośba).

Podsumowanie wywieranie wpływu na uczniów nie jest sztuką manipulacji, tylko używania autorytetu i władzy, nauczyciel z autorytetem to nie idol, ale osoba pozostająca w dobrej relacji z uczniem opierającej się na szacunku, podziwie i lubieniu uruchamiającej chęć naśladowania, Twój autorytet może opierać się na różnych kompetencjach i walorach osobistych – bardzo ważna jest siła psychiczna, nigdy nie będziesz autorytetem dla wszystkich uczniów, można interweniować w każde zachowanie uczniów nie tracąc przy tym autorytetu.