TURYSTYKA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Jarosław Duszak POLSKI ZWIĄZEK GŁUCHYCH ODDZIAŁ OPOLSKI ul. 1 Maja 21; 45-068 Opole; tel./faks: (77) 454 35 87 www.pzgopole.pl OPOLSKIE FORUMORGANIZACJI SOCJALNYCH ul. Luboszycka 1a/3; Opole; tel./faks: (77) 453 73 17 www.ofos.opole.pl

TROCHĘ STATYSTYKI Według danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku W Polsce było: 5 457 000 osób niepełnosprawnych w tym: 4 450 000 osób w sensie prawnym 1 007 000 osób w sensie biologicznym

TROCHĘ STATYSTYKI c.d. Według badań GUS z 2004 roku populacja osób niepełnosprawnych w Polsce wynosiła: 16 % ogółu społeczeństwa miasto 60 % wieś 40 %

106,8 tys. osób niepełnosprawnych (10% mieszkańców opolszczyzny) OPOLSZCZYZNA 106,8 tys. osób niepełnosprawnych (10% mieszkańców opolszczyzny) średni dochód 400-600 zł, wykształcenie: podstawowe i niepełne podstawowe: 42% (48,2% ) zasadnicze zawodowe: 35% (25,2%) policealne i średnie zawodowe - 4% (16,2%) wyższe - 2% (3,9%) (źródło: http://www.rops-opole.pl/pobierz/rehabilitacja/PFRON2003- 2005.doc)

Populacja ON według wieku

NIEPEŁNOSPRAWNI 1. OSOBY ZE SCHORZENIAMI UKŁADU KRĄŻENIA 2. OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE RUCHOWO 3. OSOBY NIEWIDOME 4. OSOBY NIEDOWIDZĄCE 5. OSOBY GŁUCHE 6. OSOB NIEDOSŁYSZĄCE 7. OSOBY Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM 8. OSOBY CHORE PSYCHICZNIE 9. I WIELE, WIELE INNYCH

NIEPEŁNOSPRAWNI c.d. Schorzenia układu krążenia - 43,9 % Uszkodzenia narządów ruchu - 42,7 % Pozostałe rodzaje niepełnosprawności - 13,4 %

BO MAJĄ TAKIE SAME POTRZEBY JAK POZOSTALI LUDZIE !!!!! DLACZEGO OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE PODEJMUJĄ SIĘ AKTYWNOŚCI TURYSTYCZNEJ? BO MAJĄ TAKIE SAME POTRZEBY JAK POZOSTALI LUDZIE !!!!!

Turystyka osób niepełnosprawnych jest bardzo ważnym „narzędziem” rehabilitacji społecznej Turystyka jest przestrzenią,w której może mieć miejsce proces integracji osób niepełnosprawnych z resztą społeczeństwa. Z tego powodu ma ona wymiar nie tylko ekonomiczny, indywidualny ale i „społeczeństwo-” i „społecznościowotwórczy.

WPŁYW TURYSTYKI NA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE (1) Sfera fizyczna ON: poprawa sprawności fizycznej poprawa kondycji regeneracja sił relaks

WPŁYW TURYSTYKI NA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE (2) Sfera psychiczna: sposobność do samorealizacji, rozwój intelektualny przeżywanie i doświadczanie sytuacji dających zadowolenie formowanie właściwego obrazu siebie nauka pokonywania trudności, walka z lękiem przed nieznanym turystyka jako element psychoterapii – pomoc w przezwyciężaniu kompleksów i poczucia osamotnienia

WPŁYW TURYSTYKI NA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE (3) Sfera społeczna: kształcenie umiejętności współpracy z innymi poczucie więzi społecznych, solidarności w wysiłku kształtowanie kontaktów osobistych ułatwienie kształtowania odpowiednich form towarzyskich

Z JAKICH FORM TYRYSTKI KORZYSTJĄ ON Turnusy rehabilitacyjne: rehabilitacyjno-usprawniające, sportowo-rehabilitacyjne, turystyczno-rehabilitacyjne. Turystyka aktywna i kwalifikowana. Turystyka zdrowotna (pobyty w sanatoriach, kuracje klimatyczne). Kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży (różne elementy rehabilitacji). Wyjazdy o charakterze religijnym. Odwiedziny u krewnych i znajomych. Podróże w celach szkoleniowych (rehabilitacja zawodowa połączona z wypoczynkiem i regeneracją sił fizycznych). Wyjazdy zagraniczne o różnorodnym charakterze.

BARIERY Bariery ekonomiczne Obiektywne ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia Ograniczenia wynikające z relacji pomiędzy środowiskiem ON i pozostałą częścią społeczeństwa Bariery fizyczne (architektoniczne, w komunikowaniu się, brak pomocy technicznych)

BARIERY EKONOMICZNE Ogólna sytuacja materialna środowiska. Relacja kosztów zakupu usług turystycznych do dochodu (wysokie ceny). Niski poziom aktywności zawodowej (gorsza sytuacja materialna, brak dostępu do funduszy socjalnych). Niski poziom dofinansowania. Brak sprzętu turystycznego. Bariery te wpływają nie tylko na wielkość popytu, ale także na jego strukturę.

RELACJE POMIĘDZY ŚRODOWISKIEM ON I POZOSTAŁĄ CZĘŚCIĄ SPOŁECZEŃSTWA (1)  Bariery organizacyjne.  Niedostatek informacji.  Bariery w komunikacji interpersonalnej.  Zachowania dyskryminacyjne.  Ograniczone możliwości korzystania z pomocy osobistej (brak wsparcia ze strony najbliższych).  Stopień uświadamiania potrzeb (po obydwu stronach). Stopień zależności od innych (fizycznej i psychicznej).

RELACJE POMIĘDZY ŚRODOWISKIEM ON I POZOSTAŁĄ CZĘŚCIĄ SPOŁECZEŃSTWA (2) Ograniczenia wynikające z psychicznego nastawienia badanych do swojej niepełnosprawności (brak samoakceptacji). Stosunek do świata zewnętrznego oraz otwartość na nowe, nie zawsze znane sytuacje – automarginalizacja. Brak wykształconych wzorców w zakresie wypoczynku.

CO MOŻNA ZROBIĆ? 1. NIE ULEGAĆ STEREOTYPOM DOTYCZACYM ON 2. PYTAĆ I ROZMAWIAĆ 3. KONTAKTOWAĆ SIĘ Z ORGANIZACJAMI SPOŁECZNYMI 4. STARAC SIĘ BYĆ ASERTYWNYM 5. POMYŚLEĆ: „A GDYBYM TO JA BYŁ NIEPEŁNOSPRAWNY?” 6. WYKORZYSTYWAĆ JUŻ ISTNIEJĄCE MOŻLIWOŚCI 7. NAŚLADOWAĆ TYCH, KTÓRYM SIĘ JUŻ „CHCIAŁO”

CO MOŻNA ZROBIĆ? ZAISTNIENIE OFERTY SKIEROWANEJ DO ON MOŻE BYĆ IMPULSEM DO WYWIERANIA NA PAŃSTWO NACISKÓW MAJĄCYCH NA CELU UMOŻLIWIENIE ON AKTYWNOŚCI TURYSTYCZNEJ PRZYNIESIE TO KORZYŚCI ZARÓWNO BRANŻY TURYSTYCZNEJ JAK I OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM

OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE OCZEKUJĄ, ŻE BĘDĄ TRAKTOWANE JAK KLIENCI PEŁNOSPRAWNI I NIE OCZEKUJĄ DZIAŁAŃ „Z LITOŚCI”

ABY NIE BYŁO TAK:

LUB TAK:

Polski Związek Niewidomych Okręg Opolski ul. Kościuszki 25/1; 45-063 Opole; tel.: /077/ 442-61-16; faks: /077/ 442-61-15 www.pzn.opole.pl

Polski Związek Głuchych Oddział Opolski ul. 1 Maja 21; 45-068 Opole tel./faks: /077/ 454 35 87 www.pzgopole.pl

Wojewódzkie Towarzystwo Walki z Kalectwem ul. Św Wojewódzkie Towarzystwo Walki z Kalectwem ul. Św.Wojciecha 5; 45-023 OPOLE tel./faks: /077/ 453 96 75 www.wtwzk.opole.pl

Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym ul. Deotymy 41; 01-441 Warszawa, tel./fax /022/ 635 69 70 www.tpg.org.pl

www.niepelnosprawni.pl

Dziękuję za uwagę

ŹRÓDŁA: http://www. niepelnosprawni. pl/ledge/x/16221 http://www ŹRÓDŁA: http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/16221 http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/831 http://www.rops-opole.pl/pobierz/rehabilitacja/PFRON2003- 2005.doc) Wakacje. Dodatek do magazynu dla osób niepełnosprawnych INTEGRACJA Lipiec-sierpień 2008 Balcerzak-Paradowska B., (red.), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce, Raport IPiSS, zeszyt nr 22, Warszawa 2002.