ZARZĄDZANIE LOGISTYKĄ Wykład 1
Wprowadzenie. Podstawowe pojęcia.
Antoine-Henrie baron de Jomini „Zarys sztuki wojennej” (1837) Praktyczna sztuka i stosowana nauka planowania i prowadzenia ruchów wojsk oraz ich zaopatrzenia w żywność, odzież, uzbrojenie i medykamenty
Rozwój logistyki Lata 60-te XX wieku USA, Japonia, Włochy, Francja i RFN Rozwój produkcji seryjnej i masowej w przemysłach motoryzacyjnym, lotniczym, elektronicznym i wojskowym
Czynniki rozwoju logistyki Wzrost skomplikowania wyrobów, większa liczba elementów składowych Potrzeba ograniczenia zapasów wyrobów gotowych Wyczerpywanie się możliwości ograniczenia kosztów produkcji Wzrost zróżnicowania wyrobów (różnicowanie przez markę, design, itp.)
Rosnące koszty transportu i koszty zewnętrzne Globalizacja procesów gospodarczych Wzrost kosztów obsługi zapasów Rozwój technik komputerowych umożliwiających tworzenie modeli optymalizacyjnych
Logistyka Proces strategicznego zarządzania przepływem (ruchem) i magazynowaniem materiałów, półfabrykatów, części i gotowych produktów oraz odpadów poczynając od dostawców, poprzez firmę aż do klientów
Cele logistyki odpowiednia ilość ustalony termin minimalizacja zapasów niskie koszty eksploatacji
Koszty logistyki Transport i amortyzacja własnych środków transportu Gospodarka magazynowa Zarządzanie zapasami Gospodarka opakowaniami Projektowanie, sterowanie i kontrola systemów logistycznych, zwłaszcza w zakresie technologii informatycznych
Zakres problemowy logistyki logistyka zaopatrzenia – obejmuje transfer surowców, materiałów i podzespołów wpływających do danego podmiotu gospodarczego wraz z ich przepływem przez ogniwa zasilające logistyka produkcji – transfer stopniowo przetwarzanych materiałów przez wydziały, gniazda i taśmy produkcyjne oraz magazyny międzyoperacyjne, aż do ostatniej operacji, w której formalnie i fizycznie staje się wyrobem gotowym
logistyka dystrybucji – przepływy gotowych produktów przedsiębiorstwa przez ogniwa kanału dystrybucyjnego do ostatecznego nabywcy logistyka procesu zagospodarowania odpadów – obejmuje ich wewnętrzny i zewnętrzny transfer do miejsc utylizacji lub powtórnego wykorzystania
Logistyka marketingowa system planowania i operacyjnego działania zapewniający, że towar, który został zamówiony, będzie dostarczony we właściwym czasie i miejscu za pomocą najbardziej właściwego środka transportu, najkrótszą drogą i po możliwie najmniejszych kosztach
Zarządzanie logistyką Logiczny ciąg działań składających się na proces kreowania całościowej koncepcji przedsięwzięć logistycznych w przedsiębiorstwie i w układzie jego partnerów rynkowych oraz proces realizacji tej koncepcji w odpowiednio ukształtowanych formach organizacyjnych przy wykorzystaniu właściwych instrumentów kierowania i kontroli
Strategiczne zarządzanie logistyką Określenie standardów obsługi klientów Określenie liczby i lokalizacji miejsc produkcji i magazynowania wraz z pewnymi decyzjami co do ich wyposażenia Ustalenie zakresu własnej obsługi logistycznej w stosunkach z dostawcami i odbiorcami oraz ustalenie zasięgu, w jakim włączy się do tej obsługi firmy zewnętrzne Opracowanie generalnych zasad zarządzania zapasami Przyjęcie założeń odnośnie do systemu informatycznego
NURTY ROZWOJU STRATEGII LOGISTYCZNYCH
1. Nurt konwencjonalnych strategii logistycznych Dominująca strategia konkurencyjna: przywództwo kosztowe Dominująca strategia logistyczna: minimalizacja kosztów logistyki Relacje między dostawcami a odbiorcami: konkurencja
2. Nurt logistycznego outsourcingu Dominująca strategia konkurencyjna: rozwijanie kluczowych kompetencji Dominująca strategia logistyczna: zakup usług logistycznych Relacje między dostawcami a odbiorcami: współpraca na bazie kontraktu
3. Nurt partnerstwa logistycznego Dominująca strategia konkurencyjna: uzyskiwanie przewagi dzięki kooperacji Dominująca strategia logistyczna: doskonalenie systemu logistycznego w skali wielu firm Relacje między dostawcami a odbiorcami: obustronnie korzystna kooperacja
4. Nurt szybkich cykli i integracji łańcucha dostaw Dominująca strategia konkurencyjna: konkurowanie zorientowane na czas Dominująca strategia logistyczna: szybkie cykle Relacje między dostawcami a odbiorcami: integracja łańcucha dostaw
Zasady nowoczesnej koncepcji logistyki niezbędna jest integracja pomiędzy operacyjnymi, strategicznymi i normatywnymi decyzjami w sferze logistyki oraz z całym systemem zarządzania przedsiębiorstwem wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być związane w sposób bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie
przedsiębiorstwa powinny się troszczyć o ścisłe partnerstwo z innymi uczestnikami łańcucha dostaw realizacja optymalnego poziomu usług i obsługi logistycznej warunkuje osiągnięcie odpowiedniej rentowności i przewagi konkurencyjnej na rynku przedsiębiorstwa powinny wprowadzać kompleksowe i przejrzyste wskaźniki jako podstawy podejmowania decyzji oraz miary efektywności systemu logistyki
Parę minut przerwy
Logistyka w sferze zaopatrzenia
Specyfika funkcjonowania rynku materiałów: na rynku materiałów działają inne podmioty – zarówno dostawcami jak i odbiorcami są przedsiębiorstwa wyższa koncentracja dostawców i odbiorców odmienna struktura obrotu towarowego – zdecydowanie przeważa obrót bezpośredni między producentami przeciętna transakcja towarowa jest ilościowo i wartościowo wielokrotnie wyższa
nabywca kształtuje proces logistyczny, to jest termin dostawy, drogę i środki transferu, system ewidencji i kontroli oraz system informacji rynek jest bardziej stabilny w sensie trwałości powiązań między dostawcami a odbiorcami w żadnej fazie obrotu nie ma anonimowości kontaktów między dostawcą a nabywcą
Kryteria brane pod uwagę przy ocenie dostawcy: Jakość materiału: poziom jakości, trwałość, czystość Cena: poziom w stosunku do konkurencji, warunki płatności, upusty Terminowość dostaw: długość terminu, solidność w dotrzymywaniu terminów, zachowanie wielkości dostaw Usługi dodatkowe: własny transport, utrzymywanie zapasów
Poziom obsługi dostaw Czas dostawy - czas, jaki upływa od momentu wystawienia zamówienia do momentu otrzymania towarów przez klienta Niezawodność dostawy - prawdopodobieństwo dotrzymania ustalonych terminów dostaw
3. Gotowość dostawy - stawka procentowa zamówionych produktów, które mogą być natychmiast wydane przez przyjmującego zlecenie 4. Jakość dostawy - zgodność przesyłki z zamówieniem (ilościowe i rodzajowe) oraz uniknięcie uszkodzeń w transporcie
5. Elastyczność dostawy - zdolność systemu logistycznego do reagowania na zmiany specyficznych wymagań popytu przy przekazywaniu zleceń oraz w trakcie ich realizacji, a także przy wydawaniu produktów; elastyczność dostawy zależy od szczegółów zlecenia, warunków dostawy oraz informacji dla klientów
Klasyfikacja dóbr zaopatrzeniowych
1. Artykuły strategiczne mają duży wpływ na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa i wysokie ryzyko zaopatrzeniowe precyzyjna prognoza potrzeb dokładne badanie rynku zbudowanie długookresowych powiązań z dostawcami kontrola zapasów i kontrola dostawców
2. Artykuły mające charakter wąskich gardeł niski wpływ na wyniki działalności przedsiębiorstwa ale duże ryzyko zaopatrzeniowe zapewnienie ilości, nawet za wyższą cenę utrzymywanie zapasów bezpieczeństwa
3. Artykuły mające charakter dźwigni duży wpływ na wynik działalności ale niskie ryzyko zaopatrzeniowe wykorzystanie uprzywilejowanej pozycji przy zakupach optymalizacja wielkości zamówień częściowe zakupy w ramach porozumień handlowych, częściowo na rynkach z natychmiastową dostawą
4. Artykuły pozostałe mają niski wpływ na wynik i ograniczone ryzyko zaopatrzeniowe standaryzacja produktów nadzór i optymalizacja wielkości zamówień handlowych efektywne opracowanie zamówień optymalizacja zapasów
System planowania potrzeb materiałowych MRP w metodzie tej operacyjny plan produkcji jest tłumaczony na potrzeby netto w przyjętym podziale czasowym; może być zastosowany w przypadku popytu zależnego, czyli kiedy plan produkcji pozwala jednoznacznie określić zapotrzebowanie na surowce, materiały i elementy kooperacyjne
Warunki zastosowania systemu MRP jednoznaczna identyfikacja wszystkich pozycji zaopatrzenia dostępność informacji o stanie zapasu każdej pozycji dobrze opracowane informacje o konstrukcyjnym rozwinięciu wyrobów znajomość cykli wszystkich pozycji zaopatrzenia przyjmowanie i wydawanie każdej pozycji przez magazyn niezależność procesów produkcji elementów wytwarzanych w przedsiębiorstwie
Dziękuję za uwagę