Katedra Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych

Prezentacja na temat: "Katedra Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych"— Zapis prezentacji:

1 Katedra Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych
Michał Suchanek Katedra Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych Teoria zapasów

2 Zapasy w sensie księgowym: w sensie ekonomicznym: materiały,
produkcja w toku, półprodukty, wyroby gotowe, towary w sensie ekonomicznym: „wartość lub ilość surowców, komponentów, dóbr użytkowych, półproduktów i wyrobów gotowych, które są przechowywane lub składowane w celu zużycia w razie wystąpienia takiej potrzeby”.

3 Podział zapasów pod względem struktury
rotujące, nierotujące: rezerwowe, zapas martwy: trudnozbywalne, niepełnowartościowe.

4 Podział zapasów pod względem sposobu tworzenia
kupowane, produkowane.

5 Rola zapasów Cele cząstkowe przedsiębiorstwa rynkowe efektywnościowe
maksymalizacja poziomu obsługi minimalizacja kosztów

6 Koszty zapasów koszty składania zamówień: koszty utrzymywania zapasów:
koszty przygotowania zamówień, koszty przesyłania zamówień, koszty uzgadniania zamówień; koszty utrzymywania zapasów: koszty zamrożonego kapitału, koszty starzenia się zapasów, koszty magazynowania zapasów.

7 Optymalizacja poziomu zapasów
just-in-time (?) motywy utrzymywania zapasów: utrzymanie płynności procesu produkcji pomiędzy wydziałami i stanowiskami; wygładzanie produkcji związane ze zmianami popytu (np. jego sezonowością); korzyści skali (redukcja kosztów stałych związanych z uruchomieniem nowej produkcji czy kosztów zmiennych poprzez upusty cenowe); redukcja ryzyka rynkowego poprzez poprawę poziomu obsługi i wizerunku.

8 Decyzje dotyczące zapasów
ile zamawiać? w jakich interwałach?

9 Polityka zapasów Lot for Lot (DOQ), Fixed Order Quantity,
Economic Order Quantity (EOQ) – model Wilsona, Algorytm Wagner-Whitin.

10 Lot for lot zamawia się dokładnie tyle, ile jest potrzebne w danym okresie

11 Fixed Order Quantity zamawia się zawsze tyle samo,
jeśli wielkość zapotrzebowania w danym okresie przekracza FOQ: zamawia się odpowiednio więcej albo zamawia się wielokrotność FOQ

12 Model Wilsona model optymalnej wielkości zamówienia,
przyjęte założenie o równomiernej wielkości zużycia, minimalizacja funkcji całkowitego kosztu zapasów, tj. kosztu odnowienia, kosztu zakupu oraz kosztu magazynowania

13 Model Wilsona K – koszt odnowienia,
D – zapotrzebowanie materiałowe w ciągu roku, Q – wielkość pojedynczego zamówienia, p – cena jednego materiału, h – jednostkowy koszt magazynowania.

14 Wyznaczanie optymalnej wielkości zamówienia
Q opt. = ?

15 Optymalny interwał zamówienia
optymalna liczba zamówień, optymalny interwał

16 Zadanie (z treścią) Przedsiębiorstwo zużywa rocznie sztuk materiału R40 do produkcji własnej. Jednostkowa cena zakupu wynosi 10 zł. Koszty związane z obsługą zamówienia, niezależne od wielkości zamówienia, wynoszą 150 zł. Przedsiębiorstwo szacuje koszt własnego kapitału obrotowego na 13,5% w skali roku. Magazynowany towar jest ubezpieczany według stawki wynoszącej 0,125% wartości towaru miesięcznie. Proszę ustalić optymalną wielkość zamówienia.

17 Dane p = 10 zł, D = szt., K = 150 zł, h = ? h = 13,5% x 10 zł + 12 x 0,125% x 10 zł = 1,5 zł

18 Szukane Q* = ?

19 Rozwiązanie Należy zamawiać 3162 szt. materiału w jednej partii

20 Model Wagner-Whitin (WW) - założenia
pojedynczy produkt – wielkość produkcji w okresie t – Xt ; czas o charakterze dyskretnym ; popyt znany, ale zróżnicowany w czasie – dt ; braki niedozwolone, nieograniczona wielkość magazynowania ; istnieje koszt przygotowania, zróżnicowany w czasie – Kt ; koszt produkcji jednostkowej jest stały ; celem jest minimalizacja kosztów materiałowych.

21 Postać modelu 𝐾 𝐶 = 𝑡=1 𝑛 𝐾 𝑡 𝑌 𝑡 + 𝑡=1 𝑛 ℎ 𝑡 𝐼 𝑡 przy czym: 1. 𝐼 𝑡 = 𝐼 𝑡−1 + 𝑋 𝑡 − 𝐷 𝑡 2. 𝑡 𝑀 𝑌 𝑡 ≥ 𝑋 𝑡 3. 𝑡 𝐼 𝑡 ≥0 4. 𝑡 𝑋 𝑡 ≥0 5. 𝑌 𝑡 ={0,1}

22 Literatura Podstawowe zagadnienia współczesnej logistyki pod red. R. Kozłowskiego, A. Sikorskiego, Wolters Kluwer, Kraków 2009, s Badania operacyjne pod red. W. Sikory, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008, s H. Wagner, Badania operacyjne, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1980, s A. Domżała, Model gospodarowania zapasami w przedsiębiorstwie branży FMCG [w:] Studenckie Zeszyty Naukowe 01/2015, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2015