Zasiłki z ubezpieczenia społecznego Zasiłek chorobowy, Świadczenie rehabilitacyjne, Zasiłek macierzyński, Zasiłek opiekuńczy.

Podstawa prawna Ustawa z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Dz. U. tj. z 2010r. Nr 77, poz. 512 ze zm. ostatnia zm. Dz. U. z 2013r. poz. 675

Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2012r. w sprawie określania dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Dz. U. z 2012r. Nr 78, poz. 444

Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni i spółdzielni kółek rolniczych

Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: osoby wykonujące pracę nakładczą, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące oraz osoby świadczące pracę na podstawie umowy uaktywniającej,

C.D osoby prowadzące pozarolnicza działalność oraz osoby z nimi współpracujące, osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby łącznie przez 33 dni w roku kalendarzowym lub prawo do 14 dni wynagrodzenia za czas choroby począwszy od następnego roku kalendarzowego po roku, w którym ukończył 50 rok życia

Niezdolność do pracy na przełomie roku Pracownik, który na dzień 31 grudnia miał prawo do wynagrodzenia za czas choroby, od 1 stycznia nadal ma prawo do tego wynagrodzenia – przez okres 33 lub 14 dni Pracownik, który na dzień 31 grudnia miał prawo do zasiłku chorobowego ma nadal do niego prawo za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. 8

Zmiana pracodawcy Jeżeli pracownik w ciągu roku kalendarzowego zmienia pracodawcę, pracodawca jest zobowiązany w wydanym pracownikowi świadectwie pracy zamieścić informację o liczbie dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy.

Prawo do zasiłku chorobowego Po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczony podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu, Po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

Prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego Przysługuje absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy przystąpili lub zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, Przysługuje, jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

C.D. Przysługuje ubezpieczonym obowiązkowo, jeżeli mają wcześniejszy co najmniej 10 letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, Przysługuje także posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od zakończenia kadencji.

Okres zasiłkowy 182 dni, 270 dni, jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą ( kod „D”) lub występuje w okresie ciąży ( kod „B”)

Zliczanie niezdolności do okresu zasiłkowego do okresu zasiłkowego wliczamy wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, oraz okresy niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności nie przekroczyła 60 dni, kod „A”, jeśli po przerwie ta sama choroba co przed przerwą.

Wysokość zasiłku chorobowego 80% podstawy wymiaru zasiłku, 70% podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu, 100% podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli niezdolność do pracy: - przypada w okresie ciąży, - poddania się badaniom niezbędnym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz zabiegowi ich pobrania, - powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy

Obniżenie zasiłku o 25% Zaświadczenie lekarskie ubezpieczony jest zobowiązany dostarczyć płatnikowi składek w ciągu 7 dni od jego otrzymania. Jeżeli zaświadczenie lekarskie zostanie dostarczone po tym terminie, zasiłek ulega obniżeniu o 25% za okres od 8 dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia jego dostarczenia. Zasada ta nie dotyczy wypłaty wynagrodzenia za czas choroby.

C.D. Odmienna zasada dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą i współpracujących przy jej prowadzeniu, winni oni złożyć zaświadczenie lekarskie bezpośrednio do ZUS w ciągu 7 dni od jego otrzymania. Jeżeli nie dotrzymają tego terminu ich zasiłek również zostaje obniżony o 25%.

Zasiłek chorobowy nie przysługuje W czasie urlopu bezpłatnego, W czasie urlopu wychowawczego, W okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, Jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez ubezpieczonego,

C.D. Jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu, zasiłek nie przysługuje za pierwszych 5 dni tej niezdolności ( kod „C” ) Jeżeli ubezpieczony w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkowa lub wykorzystuje zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego celem, traci prawo do zasiłku za okres zwolnienia.

Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia przysługuje jeżeli niezdolność do pracy trwa bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego lub powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania przekracza 14 dni, kod „E”.

Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje, jeżeli: osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do renty lub emerytury, kontynuuje lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia ubezpieczeniem chorobowym, nie nabyła prawa do zasiłku w czasie trwania ubezpieczenia,

C.D. jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Świadczenie rehabilitacyjne Przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Przyznane może zostać maksymalnie na okres 12 miesięcy.

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 3 miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres, 100% tej podstawy, jeżeli niezdolność do pracy przypada w czasie ciąży.

Zasiłek macierzyński Przysługuje ubezpieczonej bez okresu wyczekiwania, która: urodziła dziecko, przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia lub do lat 10, jeżeli wobec tego dziecka podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, przyjęła na wychowanie dziecko w ramach rodziny zastępczej niezawodowej.

C.D. Zasiłek macierzyński przysługuje przez: 20 tygodni (140 dni) w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie, 31 tygodni (217 dni) po urodzeniu 2 dzieci przy jednym porodzie, 33 tygodnie (231 dni) po urodzeniu 3 dzieci przy jednym porodzie.

Zasiłek macierzyński W przypadku urodzenia dziecka martwego lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia zasiłek przysługuje w wymiarze 8 tygodni (56 dni) po porodzie.

Zasiłek macierzyński Ubezpieczona, której dziecko wymaga opieki szpitalnej, po wykorzystaniu 8 tygodni zasiłku macierzyńskiego po porodzie może go przerwać, a pozostałą część zasiłku wykorzystać po wypisaniu dziecka ze szpitala. Jeżeli za okres pobytu dziecka w szpitalu ubezpieczona otrzyma zwolnienie lekarskie może wystąpić o zasiłek opiekuńczy za ten okres.

Zasiłek macierzyński Ubezpieczona, która wymaga opieki szpitalnej, po wykorzystaniu 8 tygodni zasiłku macierzyńskiego po porodzie, może przerwać jego pobieranie, jeżeli na okres jej pobytu w szpitalu o zasiłek macierzyński wystąpi ojciec dziecka. Ubezpieczona po przedłożeniu zwolnienia lekarskiego za okres pobytu w szpitalu ma prawo do wynagrodzenia chorobowego oraz do zasiłku chorobowego.

Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego Od 17 czerwca 2013r. przysługuje w wymiarze: Do 6 tygodni w przypadku urodzenia 1 dziecka, Do 8 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż 1 dziecka przy jednym porodzie. Ma do niego prawo matka lub ojciec dziecka.

c.d. Urlop dodatkowy jest udzielany na pisemny wniosek pracownika winien być złożony w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. Wnioskować o urlop dodatkowy można najwyżej w dwóch częściach następujących po sobie

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego Przysługuje bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego okresu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Urlop rodzicielski można wykorzystać w trzech częściach następujących po sobie, żadna z części nie może być krótsza niż 8 tygodni.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego Za okres urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego – 100% podstawy wymiaru zasiłku, Za okres urlopu rodzicielskiego – 60% podstawy wymiaru zasiłku, W przypadku złożenia wniosku w ciągu 14 dni po odbytym porodzie o urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński oraz rodzicielski – 80% za cały okres

Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego Od 1 stycznia 2012r. Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej niż: do ukończenia przez dziecko 1roku życia, gdy ubezpieczonemu urodziło się dziecko, do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie.

Zasiłek opiekuńczy Przysługuje osobie ubezpieczonej, bez okresu wyczekiwania, zwolnionej od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad: - dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat, - chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat, - innym chorym członkiem rodziny.

Za dzieci i członków rodziny uważa się: Dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka, oraz dzieci przysposobione, a także dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie. Za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat.

Wysokość zasiłku opiekuńczego Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku

Wymiar zasiłku opiekuńczego Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez: 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem, 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad chorym członkiem rodziny.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli w gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to opieki sprawowanej nad dzieckiem do lat 2.

Podstawa wymiaru zasiłku Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, W przypadku powstania niezdolności do pracy przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia do podstawy wymiaru przyjmuje się pełne miesiące kalendarzowe tego zatrudnienia.

Podstawa wymiaru zasiłku Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu składek finansowanych przez pracownika.

Dokumentacja do przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego Zaświadczenie lekarskie ( ZUS ZLA) Zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku: ZUS Z-3, dla ubezpieczonego pracownika, ZUS Z-3b dla ubezpieczonych prowadzących działalność gospodarczą i z nimi współpracujących, ZUS Z-3a dla ubezpieczonych pozostałych

Dowody do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego Oświadczenie składane na druku ZUS Np.-7, Zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego, Wywiad zawodowy, nie dotyczy prowadzących działalność gospodarczą oraz pracowników po ustaniu zatrudnienia.

Dowody do przyznania zasiłku macierzyńskiego Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem, Zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3, w treści tego zaświadczenia, (pkt 10) informacja o udzielonym urlopie macierzyńskim pracownicy. Odrębne zaświadczenie o okresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego

C.D. W przypadku adopcji dodatkowo: Oświadczenie ubezpieczonej o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie, Zaświadczenie sądu o wystąpieniu do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka, zawierające datę jego urodzenia.

Dowody do przyznania zasiłku opiekuńczego W przypadku sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8: Oświadczenie ubezpieczonego w przypadku zamknięcia placówki do, której dziecko uczęszcza, Zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku, w przypadku porodu lub choroby małżonka stale opiekującego się dzieckiem lub jego pobytu w szpitalu.

C.D. Zaświadczenie lekarskie powinno zawierać: imię i nazwisko małżonka stale opiekującego się dzieckiem oraz dziecka okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki, pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie

C.D. W przypadku choroby niani lub opiekuna dziennego należy przedłożyć: oświadczenie o chorobie niani lub opiekuna oraz kopie zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego lub zaświadczenie lekarskie na zwykłym druku stwierdzające niezdolność do pracy niani

Prawo do zasiłków ustalają: płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych w czasie trwania ich ubezpieczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych w pozostałych przypadkach:

C.D. ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych, ubezpieczonym prowadzącym pozarolnicza działalność gospodarczą i współpracującym z nimi, osobom uprawnionym do zasiłku po ustaniu ubezpieczenia.