UZALEŻNIENIE OD JEDZENIA Klaudia Borowska
Jedzenie kompulsywne Inaczej kompulsywne obżeranie, czyli zaburzenie odżywiania polegające na spożywaniu dużych ilości pokarmu w niekontrolowany sposób, bez odczuwania fizycznego głodu. Określane także jako "uzależnienie od jedzenia".
Charakterystyka Wspólnym mianownikiem zachowań, składających się na jedzenie kompulsywne, jest okresowe występowanie napadów niekontrolowanego jedzenia, których podłożem są przyczyny emocjonalne, nie zaś rzeczywiste uczucie głodu. Do typowych symptomów należą:
okresowa utrata kontroli nad ilością spożywanego jedzenia, jednorazowe spożywanie zbyt dużych (w stosunku do osoby odżywiającej się normalnie) ilości pożywienia, podczas napadów - spożywanie posiłków w sposób wyraźnie szybszy niż podczas normalnego jedzenia, spożywanie pokarmów aż do wystąpienia przykrych objawów przejedzenia, jedzenie w samotności, celem uniknięcia wykrycia zaburzenia - uczucie wstydu i winy, występujące po napadzie.
Podłoże psychologiczne Charakterystyczne dla opisywanej przypadłości jest tzw. "zajadanie problemów", polegające na tym, że osoba tłumi w ten sposób emocje i rozładowuje stres. Dochodzi do sytuacji, w których automatyczną reakcją na stan podwyższonego napięcia czy lęku staje się jedzenie, które wydaje się pełnić rolę "narkotyku" pozwalającego zapomnieć o nieprzyjemnych przeżyciach, uczuciach czy ważnych decyzjach do podjęcia. Po sesjach kompulsywnego obżarstwa osoba odczuwa często poczucie winy spowodowane nie tylko samymi napadami, ale także wynikającymi z nich problemami natury zdrowotnej, takimi jak nadwaga czy otyłość.
Leczenie jedzenia kompulsywnego nie jest łatwe i szybkie jednak istnieją pewne strategie, które mogą być stosowane w momencie nadchodzącego kryzysu: Wyjście na spacer Odpoczynek, sen Kąpiel lub prysznic Telefon do kogoś zaprzyjaźnionego
Częstym następstwem kompulsywnego jedzenia są nadwaga i otyłość.
Porównanie sylwetek osób: o prawidłowej masie ciała, z nadwagą i otyłej.
Nadwaga Czyli nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie przekraczające optymalne ilości zdrowotne. Nadwaga staje się typową cechą w populacjach, gdzie nie ma problemów z brakiem żywności i dominuje styl życia pozbawiony aktywności fizycznej. Zdrowe ciało potrzebuje niewielkiej ilości tłuszczów do prawidłowego działania hormonów, układów rozrodczego i odpornościowego, jako amortyzatora we wrażliwych miejscach oraz jako zapasów energii do przyszłego wykorzystania. Jednak zgromadzenie zbyt dużej ilości tłuszczów może prowadzić do upośledzenia ruchów i gibkości, jak również zmienia wygląd ciała.
Wpływ na zdrowie Podczas gdy negatywny wpływ na zdrowie na skutek otyłości jest powszechnie uznany w medycynie to implikacje z nadwagi są bardziej kontrowersyjne. Ogólnie akceptowany jest pogląd, że nadwaga powoduje podobne problemy jak otyłość, lecz w mniejszym stopniu. Zagrożone jest zdrowie psychiczne osoby z nadwagą z powodu dyskryminacji społecznej. Jednakże nie dotyka to dzieci poniżej 8 lat. Nadwaga nie zwiększa śmiertelności wśród ludzi starszych
Długotrwała nadwaga może się przyczynić do rozwoju wielu schorzeń: choroby serca cukrzyca nadciśnienie hemoroidy stłuszczenie wątroby żylaki kończyn
Przyczyny nadwagi W ogólności powodem nadwagi jest przyjmowanie większej ilości kalorii (przez odżywianie) niż jest wydatkowanych przez organizm (przez ćwiczenia lub codzienne życie).
Czynniki, które przyczyniają się do nadwagi to: alkoholizm zaburzenia odżywiania uwarunkowania genetyczne brak równowagi hormonalnej (np. niedoczynność tarczycy) braki lub zaburzenia snu ograniczona aktywność fizyczna i siedzący tryb życia złe odżywianie wrodzone błędy metabolizmu, które mogą być spowodowane przez powtarzane próby odchudzania i efekt jo-jo przekarmianie leki psychotropowe (np. Olanzapina) rzucenie palenia lub innych używek stres
Leczenie nadwagi Błędnie uważa się, że leczenie nadwagi ogranicza się do stosowania odpowiedniej diety i ewentualnie zwiększenia aktywności fizycznej. Tymczasem proces leczenia otyłości jest procesem złożonym i zależnie od indywidualnych potrzeb pacjenta obejmuje szereg działań z obszaru dietetyki i psychodietetyki. Głównym celem leczenia otyłości jest zmniejszenie nasilonych zaburzeń metabolicznych, a co za tym idzie poprawa stanu zdrowia pacjenta.
W zależności od stopnia otyłości oraz obecności chorób towarzyszących, metody leczenia obejmują: leczenie dietetyczne, leczenie farmakologiczne leczenie chirurgiczne. terapię behawioralną, zmianę stylu życia, zwiększenie aktywności fizycznej
Otyłość czyli patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne, mogące prowadzić do niekorzystnych skutków dla zdrowia. Za otyłość uważa się stan, w którym tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 20% całkowitej masy ciała u mężczyzn oraz 25% u kobiet. Nie tylko ilość, ale również rozmieszczenie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej ma znaczenie. Zgromadzenie tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej, nazywane otyłością brzuszną, ma większe znaczenie patologiczne niż równomierne rozłożenie lub podskórne zgromadzenie tkanki tłuszczowej.
Choroby i objawy związane z otyłością: zespół metaboliczny cukrzyca typu 2 choroby układu ruchu nadciśnienie tętnicze zawał serca i mózgu wylew zatorowość zwyrodnienia kręgosłupa choroby nerek miażdżyca kamica żółciowa większe tendencje do nowotworów rozstępy
Przyczyny otyłości Najczęstszą przyczyną powstawania otyłości jest przekarmianie i brak aktywności fizycznej Czynniki genetyczne –mogą odgrywać rolę w powstaniu otyłości lub zwiększać podatność na jej rozwój. Istnieją genetycznie uwarunkowane zespoły chorobowe, w których dochodzi do nadmiernego gromadzenia się tkanki tłuszczowej w organizmie. Geny kodują molekularne składniki uczestniczące w fizjologicznym procesie regulacji masy ciała. W badaniach na zwierzętach wykryto, że pojedyncza mutacja może prowadzić do rozwoju otyłości.
Czynniki biologiczne – również odgrywają rolę w powstaniu otyłości Czynniki biologiczne – również odgrywają rolę w powstaniu otyłości. Uszkodzenie podwzgórza i jąder brzuszno-przyśrodkowych podwzgórza mogą powodować rozwój otyłości. Czynniki farmakologiczne – do leków, których przyjmowanie może prowadzić do zwiększenia masy ciała należą: leki przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, neuroleptyczne Czynniki środowiskowe– wśród których największe znaczenie ma aktywność fizyczna jako forma wydatkowania dostarczonych zasobów energetycznych. Czynniki psychologiczne – tj. zaburzenia nastroju mogą być przyczyną powstawania nadwagi. Osoby, u których występuje tendencja do przyrostu masy ciała, podczas każdego kolejnego nawrotu depresji zwiększają swoją masę
W zależności od stopnia otyłości oraz obecności chorób towarzyszących, metody leczenia obejmują: leczenie dietetyczne, leczenie farmakologiczne leczenie chirurgiczne. terapię behawioralną, zmianę stylu życia, zwiększenie aktywności fizycznej. Aby osiągnąć długotrwały efekt leczenia istotny jest stały, powolny spadek masy ciała oraz jej stabilizacja. Wskazany jest 5 -10 % spadek masy ciała w stosunku do masy wyjściowej w czasie do 6 miesięcy. W kolejnym etapie pacjent utrzymuje osiągnięta masę ciała i nabiera nowych zwyczajów żywieniowych i behawioralnych.