Elżbieta Dryjańska WODR w Poznaniu Produkt lokalny, sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego Elżbieta Dryjańska WODR w Poznaniu

Co to jest produkt lokalny?

Definicja produktu lokalnego Produkt lokalny to wyrób lub usługa, z którymi utożsamiają się mieszkańcy regionu, wytwarzane w sposób niemasowy i przyjazny dla środowiska, z surowców lokalnie dostępnych. Produkt lokalny staje się wizytówką regionu poprzez wykorzystanie jego specyficznego i niepowtarzalnego charakteru oraz angażowanie mieszkańców w rozwój przedsiębiorczości lokalnej.

Korzyści z rozwoju produktów lokalnych Rozwój produktów lokalnych jest korzystny zarówno ze względów środowiskowych (wykorzystywane są naturalne zasoby środowiska), gospodarczych (nowe firmy, dochód dla mieszkańców, podatki dla gminy, rozruch lokalnej gospodarki), jak i społecznych (miejsca pracy, ciekawe zajęcie, realizacja celów życiowych, wzrost poziomu życia i przywiązania do regionu). Produkt lokalny stwarza szansę poprawy sytuacji ekonomicznej w regionie, zapewniając jednocześnie pozytywne efekty środowiskowe i społeczne. Jest więc regionalnym sposobem na realizację zrównoważonego rozwoju.

Powiązanie produktu lokalnego z jego wytwórcą Z produktem lokalnym nierozerwalnie związany jest jego wytwórca, który dzięki niemu realizuje swą pasję, kultywuje rodzinną czy lokalną tradycję, ale przede wszystkim zyskuje miejsce pracy lub źródło dodatkowego dochodu. Tworzenie miejsca pracy w oparciu o produkt lokalny wymaga od wytwórcy znalezienia klienta, który wybierze jego wyrób. W dzisiejszych czasach konkurencja na rynku jest tak duża, że o zakupie produktu nie decyduje już tylko cena i jakość, ale dodatkowe informacje, wartości.

Sprzedaż bezpośrednia ? co tak właściwie oznacza ?? Rolnik może sprzedawać konsumentowi bezpośrednio tj. bez rejestrowania działalności gosp. i płacenia podatków produkty produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

Co się mieści w bezpośredniej sprzedaży? W obowiązującym stanie prawnym rolnicy mogą wytwarzać i następnie sprzedawać, bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej i płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych, jedynie nieprzetworzone produkty roślinne i zwierzęce, a sprzedaż przetworzonej żywności odbywa się obecnie poza legalnym obrotem, w tzw. szarej strefie.

Zależy nam na tym, by rolnicy w coraz większym stopniu mogli własną produkcję bezpośrednio podawać na rynek" - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi "Do końca marca 2011 przygotujemy w ministerstwie rolnictwa rozwiązania, łącznie z instrukcjami, jak rolnicy w ramach własnych gospodarstw na ten najbliższy mały, lokalny rynek będą mogli produkować żywność i przetwarzać ją" - zapowiedział. Jak informuje biuro prasowe ministerstwa, w resorcie przygotowywana jest informacja dotycząca produkcji żywności w gospodarstwach rolnych i jej sprzedaży "w ramach działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej". Ma ona zawierać wskazania i instrukcje dla rolników, jakie minimalne wymagania muszą spełniać, aby sprzedawać wytworzone przez siebie produkty żywnościowe. Minister dodał także, że resort rolnictwa "wychodzi naprzeciw nowelizacji senackiej dot. możliwości sprzedaży bez podatku produktów przetworzonych". Senatorowie na początku lutego wystąpili z inicjatywą nowelizacji przepisów podatkowych, tak aby z podatku od sprzedaży byli zwolnieni rolnicy wytwarzający niewielkie ilości produktów we własnym gospodarstwie.

Dla małych gospodarstw rolnych powstał program „Mój Rynek”. Programem zachwycili się samorządowcy i rolnicy. Kłopot w tym, że jak dotąd nie ma przepisów, które umożliwiają podobną sprzedaż. Na tworzenie nowoczesnych targowisk gminy mają dostać unijne dofinansowanie - do miliona złotych. Na targowisku można by sprzedawać np. mleko prosto od krowy. Również owoce i warzywa, ale ser lub wiejską kiełbasę już nie. Na razie smakiem obyć się muszą rolnicy i ich klienci ( brak przepisów umożliwiających taka sprzedaż) Ministerstwo Rolnictwa zapowiada, że nabór wniosków rozpocznie się w lipcu 2011. Tymczasem żaden samorząd wojewódzki nie ma odpowiednich rozporządzeń w tej sprawie.

Targowiska pod szyldem „Mój rynek” "Mój rynek" - tak nazywać się będzie ogólnopolska sieć nowoczesnych targowisk, którą zamierza stworzyć Ministerstwo Rolnictwa. W planach jest powstanie 300 bazarów na terenie małych i średnich miejscowości.

Wdrażanie projektu „Mój rynek” Na projekt przeznaczonych ma być 100 milionów Euro. 70 pochodzić będzie ze środków ministerialnych, a 30 ze środków samorządowych. Wsparcie finansowe w pierwszej kolejności będzie przyznawane targowiskom już istniejącym. Dzięki temu, według ministerialnych szacunków, uda się zmodernizować 200 takich miejsc. Resort liczy, ze wsparcie rozwoju handlu na wsi ułatwi sprzedaż bezpośrednią płodów rolnych i poprawi sytuację materialną rolników. Ponieważ rolnicy ekologiczni poszukują możliwości bezpośredniego zbytu żywności ekologicznej - projekt może być szansą także dla rolnictwa ekologicznego.

Dostawy bezpośrednie pochodzenia roślinnego Dostawy bezpośrednie, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych, mogą obejmować produkty produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego, takie jak: 1. warzywa, 2. zboża, 3. owoce, 4. zioła, 5. grzyby, w postaci surowej tj. zebrane prosto z pola/lasu lub w postaci suszonej lub w postaci kiszonej. Produkty te muszą pochodzić z własnej produkcji lub zbiorów danego producenta rolnego.

Dostawy bezpośrednie pochodzenia zwierzęcego Poza produktami pochodzenia roślinnego w ramach sprzedaży bezpośredniej rolnik może sprzedawać konsumentowi finalnemu nieprzetworzone produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak: 6. do 50 tuszek tygodniowo (indyki, gęsi), 7. do 200 tuszek tygodniowo (dla innych gat. drobiu), 8. do 100 tuszek tygodniowo (zajęczaki), 9. do 1000 litrów tygodniowo (mleka prosto od krowy), 10. do 500 litrów tygodniowo (śmietany), 11. od 350 do 2450 jaj tygodniowo (jaj), 12. żywych ślimaków lądowych, 13. zwierząt łownych, 14. produktów rybołówstwa.

Odbiorca – konsument finalny Warunkiem dostaw bezpośrednich jest bezpośrednia sprzedaż produktów rolnych przez rolników konsumentowi finalnemu. Dostawy bezpośrednie nie dotyczą produktów wprowadzanych do obrotu za pośrednictwem przedsiębiorstwa. Ważny jest również fakt, że dany rolnik nie może sprzedać większej ilości produktów rolnych od tej jaką wytworzył samodzielnie we własnym gospodarstwie rolnym.

Podstawowe wymogi sprzedaży bezpośredniej Sprzedaż bezpośrednia z gospodarstwa rolnego do konsumenta finalnego (końcowego) wymaga dostosowania warunków w tym gospodarstwie tak, by żywność była produkowana zdrowo i nie miała kontaktu ze źródłami zanieczyszczeń. Unijna zasada kompleksowego podejścia do jakości żywności - już nie uważa się, że zależy ona wyłącznie od warunków sanitarno-higienicznych w jakich jest wytwarzana, lecz także od m.in. jakości użytych surowców, a szerzej nawet - od warunków, w jakich uprawia się rośliny czy hoduje zwierzęta, czym się je żywi, jakie mają warunki bytowania, od stanu środowiska w rolnictwie czy od sposobu przetwarzania i dystrybucji.

Dbałość o jakość produktów Na producentach żywności zajmujących się sprzedażą bezpośrednią do konsumenta końcowego ciąży obowiązek dbałości o jakość produktów. W miejscu prowadzenia sprzedaży bezpośredniej znajdującym się na terenie gospodarstwa rolnego lub  w miejscu przyległym do miejsca produkcji, w miejscu sprzedaży w halach targowych i na targowiskach oraz do zakładów prowadzących handel detaliczny bezpośrednio zaopatrujących konsumenta końcowego, przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej mogą być wyłącznie produkty własne, wytworzone przez podmiot prowadzący działalność w zakresie sprzedaży bezpośredniej.

Podmioty zamierzające prowadzić działalność w zakresie: wytwarzania produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej powiadamiają właściwego powiatowego lekarza weterynarii o zakresie i wielkości produkcji oraz rodzaju produktów pochodzenia zwierzęcego w terminie 30 dni przed planowanym rozpoczęciem.

PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY BEZPOŚREDNIEJ: powinny być świeże, o właściwych cechach organoleptycznych charakterystycznych dla danego produktu, przechowywane w sposób wykluczający ich bezpośredni kontakt z posadzką, jeżeli wymagają przechowywania w szczególnych warunkach, przechowuje się je w sposób uniemożliwiający ich psucie się oraz namnażanie się chorobotwórczych mikroorganizmów lub tworzenie się toksyn.

Temperatura przechowywania produktów pochodzenia zwierzęcego nie może być wyższa niż: 4 oC - w przypadku tuszek drobiu, zajęczaków i niewypatroszonej drobnej zwierzyny łownej, 3 oC - w przypadku narządów wewnętrznych grubej zwierzyny łownej, 7 oC - w przypadku tusz nieoskórowanej grubej zwierzyny łownej, 2 oC - na topniejącym lodzie używanym do przechowywania produktów rybołówstwa, 6 oC - w przypadku mleka surowego i surowej śmietany. Produkty pochodzenia zwierzęcego przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej schładza się niezwłocznie , jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa produktów.

Podstawowe obowiązki Podmiot prowadzący działalność w zakresie sprzedaży bezpośredniej zapewnia odpowiednie warunki do przechowywania i usuwania odpadów stałych i płynnych, zgodnie z zasadami higieny oraz z zachowaniem przepisów o odpadach. Substancje, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, substancje niejadalne, odpady produkcyjne pochodzenia zwierzęcego oraz produkty o niewłaściwej jakości są przechowywane w oddzielnych, zabezpieczonych oraz odpowiednio oznakowanych pojemnikach lub kontenerach.

Podstawowe obowiązki Opakowania stosowane przy produkcji i sprzedaży bezpośredniej powinny spełniać wymagania określone w przepisach o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w szczególności nie powinny powodować zmian organoleptycznych produktów oraz powinny chronić przed przenikaniem substancji szkodliwych i zanieczyszczeń. Pakowanie produktów w miejscu sprzedaży bezpośredniej odbywa się w obecności konsumenta końcowego. Materiały opakowaniowe przechowuje się w oddzielnych pomieszczeniach lub wydzielonych miejscach  w zamknięciu.

Grupa odrolnika.pl Pierwszy regał został otwarty w krakowskim sklepie Pan Zielonka przy ul. Dąbrówki 4/1. Na regałach w koszach wiklinowych znajdują się świeże i sezonowe owoce oraz warzywa. W specjalnie przygotowanej części czekają na swoich właścicieli zamówione przez internet paczki. W punktach, gdzie znajdują się regały poza tym, że można odebrać gotową już paczkę można również skompletować paczkę samodzielnie, złożyć zamówienie na specjalne produkty od rolnika a następnie je odebrać.

Projekt odrolnika.pl projekt odrolnika.pl jest tworzony i realizowany przez rolników. Jego celem jest sprzedaż bezpośrednia produktów rolnych z małych i rodzinnych gospodarstw rolnych w celu umożliwienia im dalszej egzystencji. Według założeń sprzedaż bezpośrednia będzie prowadzona poprzez następujace kanały: online (paczka od rolnika z dostawą do miasta), sprzedaż wysyłkowa, sklep stacjonarny (stoiska, regały), jarmarki produktów ekologicznych i lokalnych oraz w gospodarstwie (w trakcie dni otwartych).

Projekt odrolnika.pl Projekt odrolnika.pl jest tworzony i realizowany przez rolników. Cel projektu stanowi sprzedaż bezpośrednia produktów ekologicznych z małych i średnich gospodarstw rolnych. Sprzedaż bezpośrednia oznacza, że kupujesz prosto od konkretnego rolnika, cena za oferowane produkty stanowi w 100% kwotę jaką otrzymuje rolnik i jest pozbawiona narzutów pośredników, podatków i innych dodatkowych opłat ponoszonych przez komercyjny handel! Dzięki temu korzystamy z obustronnych przywilejów! Ty (konsument) wydajesz mniej, wiesz co i od kogo kupujesz, otrzymujesz świeży towar prosto ze wsi! My (rolnicy) dostajemy sprawiedliwą zapłatę za nasz produkt! Sprzedażą bezpośrednią mogą być objęte tylko produkty własne wyprodukowane w swoim gospodarstwie, a wielkość obrotu nie może przekraczać wysokości plonów uzyskiwanych w roku czy ilości surowców pochodzących z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego.

www.prostozpola.pl Grupa konsumentów stworzyła zatem ekologiczny sklep internetowy, w którym można zamówić ekologiczne plony z Pola ( www.prostozpola.pl). Na stronie znajdziecie warzywa, owoce, nabiał i soki.

Lokalne inicjatywy- Jarmark Toruński Jarmark Toruński w etnomuzeum Muzeum Etnograficzne i Kujawsko – Pomorski Oddział Stowarzyszenia Ekoland zapraszają wszystkich chętnych do bezpośredniego zakupu żywności ekologicznej do Muzeum Etnograficznego w Toruniu (Wały gen. Sikorskiego 19). Jarmark rozpocznie się o godz. 10.00, a zakończy o 14.00. Jarmark Toruński odbywa się zawsze w pierwszą sobotę miesiąca.

Lokalne inicjatywy – „Otwarte Wrota” w Ciopanie kiermasz żywności ekologicznej Otwarte Wrota w gospodarstwie państwa Jagodzińskich w Ciopanie (gmina Stanisławów pod Mińskiem Mazowieckim). W ramach imprezy uczestnicy mają okazję nabycia żywności ekologicznej pochodzącej z certyfikowanych gospodarstw ekologicznych.    Otwarte Wrota potrwają od 14.00 do 17.00 Namiary na gospodarstwo państwa Jagodzińskich:, 05-304 Stanisławów, tel. (25) 756 12 16,  e-mail: ciopan@poczta.onet.pl

Różne formy sprzedaży bezpośredniej

Smak na produkt – promocja produktów lokalnych

Mleko z automatu prosto od... krowy. To się sprzedaje!

Dziękuje za uwagę