„Woda nie jest produktem handlowym takim jak każdy inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które musi być chronione, bronione i traktowane jako takie” (z preambuły RDW)

PROBIOTYKI W SŁUŻBIE CZŁOWIEKA I ŚRODOWISKA NOWA BIOLOGICZNA METODA REKULTYWACJI JEZIOR oraz PROBIOTYKI W HODOWLI RYB

REKULTYWACJA JEZIOR stan wiedzy na dziś Metoda rury Olszewskiego (kortowska) Metoda rekultywacji chemicznej (inaktywacja fosforu) Metoda rekultywacji mechanicznej (bagrowanie) Metoda aeracyjna (napowietrzanie) Metoda biomanipulacji Metoda probiotyczna

Metoda leżaka Olszewskiego Nazywana „rurą Olszewskiego” lub też „selektywnego odprowadzania wód naddennych” W 1956 roku na Jeziorze Kortowskim w Olsztynie prof. Przemysław Olszewski zastosował rurociąg leżący na dnie do odprowadzania wód hypolimionu Pierwsza metoda rekultywacji w świecie, wdrożona także na zdegradowanym Jeziorze Rudnickim Wielkim

Metoda rekultywacji chemicznej - inaktywacja fosforu Polega na aplikacji do wody jeziora roztworów soli żelaza lub glinu Sole te trwale wiążą biogeny w wodzie, opadając na dno zbiornika i tworząc dodatkowy osad pokrywający dotychczasowe złogi osadów Ogromne ilości soli wymagane są do prowadzenia zabiegów rekultywacyjnych tą metodą na dużych akwenach (nawet do 100 ton) Znajduje zastosowanie przede wszystkim w jeziorach płytkich polimiktycznych, choć także dimiktycznych Metoda pozbawia pokarmu i życia wiele gatunków zwierząt wodnych – woda staje się niemal destylowana, ale nie jest szkodliwa dla ryb ani dla człowieka

Metoda rekultywacji mechanicznej - bagrowanie Najdroższa ze znanych metod, zastosowana z powodzeniem na Jeziorze Trummen w Szwecji (koszty są właśnie powodem braku popularności tej metody w Polsce) Efekty tej rekultywacji są stosunkowo najlepsze Fosfor kumulujący się w osadach jest z nich uwalniany, powodując gwałtowny wzrost alg (sinic) Metoda związana jest z koniecznością składowania ogromnej ilości osadów - osadniki muszą być zlokalizowane poza zlewnią jeziora

Metoda aeracyjna Polega na wdmuchiwaniu dużych ilości powietrza do strefy głębinowej jeziora, co powoduje gwałtowne wymieszanie zbiornika oraz gwałtowne uwolnienie biogenów uwięzionych w hypolimionie (strefa głębinowa) Metoda ta została ostatnio zmodyfikowana przez Profesora Krzysztofa Podsiadłowskiego (aeartor pulweryzacyjny) Wieloletnie napowietrzanie jeziora Kierskiego k/Poznania (od 2000 r.) nie tylko nie daje żadnych efektów, lecz na skutek dopływu ścieków i dużej antropopresji na to jezioro stwierdza się dalszą jego degradację, mimo wielomilionowych nakładów. Wymownym przykładem nieskuteczności tej metody jest sielawa, która obecnie występuje w śladowych ilościach mimo stałych zarybień prowadzonych w latach 1950 – 2009.

Metoda biomanipulacji Ryby drapieżne są najlepszym regulatorem liczebności niepożądanych w zbiorniku ryb karpiowatych Pozytywne efekty osiągane gdy metodę tę stosuje się jako zabieg uzupełniający Sama tylko rekultywacja biomanipulacyjna nie daje efektów z uwagi na presję wędkarską na ryby drapieżne Pożądane efekty na zbiorniku Malta w Poznaniu

I w końcu… metoda probiotyczna, oparta na pożytecznych mikroorganizmach czyli prawdziwy przełom w rekultywacji wód śródlądowych

Metoda probiotyczna polega na przywracaniu mikroflory regeneratywnej, głównie w osadach i strefie beztlenowej akwenu

MIKROORGANIZMY – czym one są…? warunkują życie organizmów wyższych na Ziemi są pierwotnymi konstruktorami i monopolistami genów i enzymów rozstrzygających o rozwoju i metabolizmie roślin, zwierząt i ludzi pełnią podstawową rolę w naturalnych procesach recyklingu składników odżywczych w łańcuchu pokarmowym

PROBIOTECHNOLOGIA A EKOSYSYTEM Wdrożenie probiotechnologii przywraca naturalne procesy zachodzące w ekosystemie akwenu, w wyniku czego wykreowany zostaje stan umożliwiający nie tylko zachowanie istniejących gatunków i stworzenie im lepszych warunków (np. rozrodu), ale przede wszystkim samoistną regenerację biosfery w zakresie fauny i flory, w tym form bentosowych, stanowiących podstawę diety ryb.

PROBIOTECHNOLOGIA A EKOSYSYTEM Jako jedyna z metod rekultywacji powoduje inicjację naturalnego procesu samooczyszczania akwenu, a więc gwarantuje skutki trwałe i długofalowe. Operacje tego typu realizowane były dotąd na dużą skalę w USA i w Czechach, a na polskim rynku obecnie rekultywowane jest 80 ha jezioro Konin w okolicach Trzciela.

PROBIOTYCZNA METODA REKULTYWACJI WÓD nie wymaga okresów karencji i prewencji jest w pełni bezpieczna dla ryb i oczywiście dla człowieka umożliwia systematyczną rewitalizację ekosystemu nie wprowadza do wody żadnej syntetycznej substancji, co czyni ją nowatorską

PROBIOTYCZNA METODA REKULTYWACJI WÓD opiera się na kompozycjach pożytecznych mikroorganizmów, ich metabolitach, minerałach i naturalnych nośnikach mikroorganizmy składające się na kompozycję cechują zdrowy ekosystem, nie są modyfikowane genetycznie i wypierają chorobotwórczą mikroflorę ograniczając możliwość rozwoju chorób istota działania kompozycji mikroorganizmów dotyka przyczyny eutrofizacji i degradacji i umożliwia zmianę kierunku procesu z degradującego na regenerujący, rewitalizujący W procesie degradującym środowisko następuje zagniwanie osadów zalegających na dnie zbiornika. W wyniku zmiany kierunku procesu mikrobiologicznego następuje zahamowanie zagniwania i w to miejsce rozpoczyna się fermentacja osadu. To oznacza, że kończy się emisja szkodliwych gazów jak siarkowodór, a rozpoczyna się wydzielanie do środowiska tlenu, substancji odżywczych i oczyszczających oraz proces mineralizacji, co skutkuje zwiększeniem przestrzeni wody penetrowanej przez ryby.

PROBIOTYCZNA METODA REKULTYWACJI WÓD istota sprowadza się do takiego zaaplikowania odpowiedniej kompozycji mikroorganizmów aby znalazły się w masie zalegających osadów zastosowanie skutkuje trwałym i systematycznym procesem oczyszczania wody oraz: obniża poziom biogenów poprawia klarowność wody uniemożliwia rozwój sinic i innych organizmów charakteryzujących zbiorniki zdegradowane

PROBIOTYKI Jak one działają…?

Składniki odżywcze Próba sił Podział kompetencji N P NPK 9-6-2 P N Neutralne mikroorganizmy mogą stać się patogenami lub „dobroczyńcami”, w zależności od otoczenia P N Składniki odżywcze Probiotyki Patogeny Algi N P NPK 5% - dobroczynne 90% - neutralne 9-6-2 5% - szkodliwe © OCCU-TEC 2011 All Rights Reserved

Studium przypadku 1 Mulberry Lake

Studium przypadku 1 Miejsce: Mulberry Lake, Kansas City, Missouri Data: sierpień 2010 Powierzchnia akwenu: 1,2 ha Zadanie: likwidacja zakwitów alg w zbiorniku Rozwiązanie: aplikacja probiotycznego preparatu SCD Bio Klean do wód powierzchniowych akwenu

Dlaczego z tym walczyć…? - Dlaczego zakwity alg to duże zmartwienie…? Bo te zakwity mogą „zabić” akwen na wiele sposobów: niedotlenienie wody (hipoksja – niedobór tlenu) fizyczne zablokowanie dróg oddechowych (skrzela u ryb), kończące się uduszeniami (asfiksja – zamartwica skrzeli) wydzielają toksyny (Cyanobacteria) utrapienie i niedogodność dla użytkowników akwenu

Mulberry Lake stanowisko 1 Przed aplikacją…

Mulberry Lake stanowisko 1 Dzień 3.

Mulberry Lake stanowisko 1 Dzień 7.

Mulberry Lake stanowisko 1 Dzień 18.

Mulberry Lake stanowisko 2 Przed aplikacją…

Mulberry Lake stanowisko 2 Dzień 3.

Mulberry Lake stanowisko 2 Dzień 7.

Mulberry Lake stanowisko 2 Dzień 24.

Studium przypadku 2 Reseda Lake

Studium przypadku 2 Miejsce: Reseda Lake, Los Angeles, Kalifornia, USA Data: marzec – czerwiec 2009 Powierzchnia akwenu: 1 ha, śr. głęb. 2,8 m. Zadanie: poprawa jakości wody - jezioro jest zanieczyszczone odchodami ptasimi oraz produktami rozkładu artykułów spożywczych porozrzucanych na wodzie przez gości karmiących ptaki Rozwiązanie: stałe kultury drobnoustrojów wraz z aktywowanym węglem drzewnym zostały umieszczone w różnych strategicznych punktach jeziora, a płynna kultura drobnoustrojów została wstrzyknięta do urządzenia natleniającego

SCD Probiotics™ Klean Sinkers Zastosowane produkty SCD Probiotics™ Klean Sinkers (kulki Bokashi) SCD Bio Klean™ Greg

Rezultaty Parametry Wielkości wyjściowe* Po zastosowani u technologii SCD Stanowisko 1 Stanowisko 2 Stanowisko 3** Stanowisko 4 Stanowisko 5 Stanowisko 6 Norma miejska 31/10/2008 24/06/2009 MIEDŹ (µg/l) 235 150 140 130 200 BAKTERIA E. COLI (MPN/100ml) 4433 < 2 240 9 11 2 576 ENTEROKOKI 4333 4 12 104 BAKTERIE GRUPY COLI (MPN/100ml) 15300 14 500 35 34 21 1000 * Średnia dla sześciu próbek pobranych przed rozpoczęciem stosowania probiotyków SCD na północy, południu, wschodzie, zachodzie oraz pośrodku jeziora ** Kaczki, gęsi i inne ptactwo w większości dostają się nad obszar Jeziora Reseda od południa, od strony stanowiska 3

Podsumowanie Zdecydowana redukcja poziomu patogenów w akwenie: E.coli została zredukowana o 99% Enterococcus zredukowane o 99.9% Total Coliforms zredukowane o 99.33% Obecność patogenów zdecydowanie poniżej norm dopuszczających kąpielisko do użytkowania

Dziękuję za uwagę Marek Brunka Probiotics Polska RCM Pawłowo k. Chojnic tel. 604 248 518

PROBIOTYKI W HODOWLI RYB

Zdrowe ryby w zdrowej wodzie… … i probiotyki w Ośrodku „Żurawia”

PROBIOTYKI W HODOWLI RYB Powierzchnia ośrodka „Żurawia” wynosi 77 ha, w tym 60 ha lustra wody Obieg produkcyjny składa się z 8 stawów produkcyjnych, 6 przesadek, 6 magazynów, 6 podchowalników i wylęgarni ryb Pozwolenie wodnoprawne aktualne jest do 2023 roku Zarejestrowany obręb hodowlany jest pod stałą kontrolą weterynaryjną

PROBIOTYKI W HODOWLI RYB W Ośrodku produkowany jest wylęg takich gatunków jak: miętus, jesiotr, szczupak, boleń, jaź i jaź orfa, kleń, sandacz, certa, brzana, świnka, jesiotr, karaś pospolity, karaś kolorowy, karp koi, karp, lin i sum europejski. Produkcja rybacka w gospodarstwie oparta jest na ekologicznym chowie ryb.

PROBIOTYKI W OŚRODKU ŻURAWIA WODA Probiotyczne mikroorganizmy trafiły do gospodarstwa w 2009 roku. Na początku zastosowano ProBio Ceramikę w wylęgarni ryb. Głównym celem stosowania ProBio Ceramiki było utrzymanie odpowiedniego Ph i właściwe zrewitalizowanie wody w obiegach zamkniętych, służących do inkubacji i podchowu wylęgu. Efekt był zaskakujący - otrzymano wysokie parametry biologiczne wody, co spowodowało bardzo wysoki procent klucia i dobrą przeżywalność wylęgu. Probiotyki stosowane w biohigienizacji tarlaków przywożonych z innych gospodarstw lub wód otwartych, w formie 2-tygodniowej kwarantanny, powstrzymują przenoszenie się chorób i powodują szybkie gojenie ran, spowodowanych transportem lub odłowem.

PROBIOTYKI W OŚRODKU ŻURAWIA DNO STAWU Probiotyczne mikroorganizmy stosuje się również do uprawy dna stawów poprzez obfity oprysk preparatami, przyspieszając mineralizację osadów dennych Efektem tych zabiegów jest wyeliminowanie wydzielania siarkowodoru z gnijących osadów oraz poprawienie żyzności stawu Do poprawy żyzności stawów w gospodarstwie używany jest również obornik koński. Zastosowanie preparatów probiotycznych do kompostowania obornika powoduje zmniejszenie odoru jak również szybką mineralizację

PROBIOTYKI W OŚRODKU ŻURAWIA POKARM W gospodarstwie głównym pokarmem ryb są naturalne zboża, takie jak jęczmień i pszenica Dla mniejszych ryb zboże jest śrutowane lub gniecione, natomiast dla ryb handlowych podawane jest w całości Zaprawianie zboża probiotykami bezpośrednio przed podaniem do stawów powoduje dużo lepszą przyswajalność i trawienie oraz eliminuje zagniwanie zboża na dnie jak również lepszą mineralizację odchodów ryb w stawie. Zmniejszenie ładunku osadów lekkich powstałych z odchodów powoduje również zmniejszenie zakwitów fitoplanktonu szkodliwego dla skrzeli ryb

PROBIOTYKI W OŚRODKU ŻURAWIA GLONY Za pomocą probiotyków udało się wyeliminować plagę glonów nitkowatych W kilka dni po zabiegu zaobserwować można zmianę koloru i zatrzymanie wzrostu Równowaga mikrobiologiczna po wprowadzeniu probiotyków do wody powoduje ograniczenie patogennej flory w stawie. W każdym sezonie dozowane są mikroorganizmy przy wiosennym napełnieniu stawów, ponieważ wiosenne roztopy niosą do doprowadzalnika duży ładunek pozostałości po nawozach sztucznych i środkach ochrony roślin Zastosowanie probiotyków spowodowało szybką stabilizację biologiczną wody

PROBIOTYKI W OŚRODKU ŻURAWIA Podsumowanie Wprowadzenie probiotyków zdecydowanie poprawia kondycję i zdrowotność ryb Od czasu kiedy wprowadzono probiotyki w gospodarstwie nie było potrzeby używania środków chemicznych ani leków Probiotyki jako biostymulatory są właściwą drogą dla produkcji, jak również skuteczną alternatywą dla nadmiernej chemizacji Każdy producent, któremu zależy na zdrowej rybie w zdrowej wodzie i ekonomicznej produkcji, powinien zastosować probiotyki, które jako jedyne preparaty otrzymały nagrodę Prezesa KRUS za „ Wyrób zwiększający bezpieczeństwo w gospodarstwie rolnym”