Model energetyki polskiej, a światowe i europejskie wzorce Prof. dr hab. inż. Władysław Mielczarski Dr inż. Andrzej Wędzik Politechnika Łódzka I Kongres NOWEGO PRZEMYSŁU Warszawa, 31 maja 2004r.

Główne cele Unia Europejska i inne kraje, podejmujące reformy, stawiają przed sobą dwa główne cele: Wprowadzenie konkurencji Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego

Wprowadzenie konkurencji Liberalizacja elektroenergetyki w krajach Unii Europejskiej skutkowała koncentracją firm energetycznych. Rynek europejski jest zdominowany przez Siedmiu Braci (EdF, E.ON, RWE, ENEL, Vattenfall, Endesa i Electrabel) Konkurencja może odbywać się tylko pomiędzy wielkimi firmami Źródło: International Energy Agency, Power Generation Investment in Electricity Markets, 2003

Siła europejskich firm energetycznych Siła firm energetycznych polega na organizacji zbudowanej wzdłuż łańcucha wartości: Pozyskiwanie paliw Produkcja energii elektrycznej Przesył i dystrybucja Sprzedaż odbiorcom końcowym Działalność w dziedzinach pokrewnych: woda, gaz i utylizacja

Struktura firmy RWE

Zasady działania firm zintegrowanych

Sytuacja w Polsce Obecnie rozproszony sektor elektroenergetyczny będzie poddany konsolidacji: zarówno poziomej (co obecnie ma miejsce) jak i pionowej Konsolidacja pionowa spowoduje wzrost wartości firm i ten kto jej dokona otrzyma odpowiednie zyski

Prywatyzacja Prywatyzacja jest konieczna, ale przy obecnej strukturze ceny są zbyt niskie Prywatyzacja dystrybucji bez elektrowni to sprzedaż rynku i olbrzymie koszty na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego z budżetu

Zainteresowanie inwestorów Inwestorzy są zainteresowani zakupem ( w różnej formie) firm energetycznych, ale obecnie ryzyko jest bardzo duże, szczególnie przy inwestycjach w wytwórców Niepewność dotyczy szczególnie propozycji rozwiązania KDT

Próby rozwiązania KDT KDT są w obecnej formie złe, ale próby ich rozwiązania spowodowałyby znacznie więcej szkody, niż gdyby te kontrakty zostawić do wygaśnięcia Brak konsultacji z Komisją Europejską Brak analizy rozwiązań księgowych kompensat Sytuacja patowa z KDT, która potrwa bardzo długo, hamując procesy prywatyzacji Polska jest postrzegana jako kraj wysokiego ryzyka

Udziały MIE (energia z KDT) w zakupach dystrybucji Źródło: S. Doleżych i M. Frystacki – „ALTERNATIVE PROPOSAL OF MODIFICATION THE EXISTING PAY OFF SYSTEMOF LONG –TERM CONTRACTS” – Studia Podyplomowe „The European Electricity Supply Industry” , 2003/2004

Przykład KDT z Australii Po 10 latach działania rynku, ponad 47% energii jest w KDT (przymusowo wprowadzonych) pomiędzy dystrybucją i wytwórcami.

Udział MIE (energia z KDT) w zakupach dystrybucji Źródło: S. Doleżych i M. Frystacki – „ALTERNATIVE PROPOSAL OF MODIFICATION THE EXISTING PAY OFF SYSTEMOF LONG –TERM CONTRACTS” – Studia Podyplomowe „The European Electricity Supply Industry” , 2003/2004

Koszt KDT w poszczególnych latach 2005 – 2015 (18,4 mld) Źródło: S. Doleżych i M. Frystacki – „ALTERNATIVE PROPOSAL OF MODIFICATION THE EXISTING PAY OFF SYSTEMOF LONG –TERM CONTRACTS” – Studia Podyplomowe „The European Electricity Supply Industry” , 2003/2004

Zakres wolnego rynku energii elektrycznej

Bezpieczeństwo energetyczne Bezpieczeństwo energetyczne kraju to istnienie odpowiednich zasobów oraz możliwość dysponowania tymi zasobami: Zasobami są paliwa i moce wytwórcze Możliwość dysponowanie zasobami produkcyjnymi energii elektrycznej zależy od sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnej

Bezpieczeństwo energetyczne kosztuje Rozwój sieci przesyłowej jest finansowany poprzez opłaty przesyłowe (taryfy) Rozwój mocy wytwórczych może być stymulowany przez: Taryfy (feed-in tariffs) Kontrakty Sygnały rynkowe – wysokie ceny lub brak rezerw mocy Inwestycje własne przedsiębiorstw energetycznych

Brak sygnałów rynkowych do inwestycji

Wielkość generacji wymuszonej w KSE

Liczba jednostek wytwórczych spełniających ograniczenia sieciowe

Podsumowanie Długotrwałe próby rozwiązywania KDT przynoszą elektroenergetyce szkody Kontrakty trzeba widzieć jako jeden z elementów funkcjonowania sektora Brak jest obecnie sygnałów rynkowych do podejmowania nowych inwestycji Prawdopodobne jest wystąpienie w elektroenergetyce cykli cenowych o dużych wahaniach Konieczność tworzenie silnych firm energetycznych zdolnych do podejmowania inwestycji