Katedra Pedagogiki Katolickiej Ks. Jan Zimny Katolicki Uniwersytet JANA PAWŁA II w Lublinie Rok akad. 2011/2012 Katedra Pedagogiki Katolickiej WZNoS w Stalowej Woli

WYKŁAD ZAŁOŻENIA KSZTAŁCENIOWE I WYCHOWAWCZE W PEDAGOGICE KATOLICKIEJ JAKO NOWEJ FORMIE PROPOZYCJI EDUKACYJNEJ

Czym jest lub może być pedagogika katolicka? Pedagogika katolicka to: Jako jeden z kierunków wychowania Jako sfera praktycznej działalności System wychowania Cyklem wykładowym Specjalność studiów Kierunek studiów Dział nauki pedagogiki ogólnej

Definicja pedagogiki katolickiej Pedagogika katolicka jest to dział pedagogiki zajmujący się teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami integralnego kształcenia i wychowania zgodnie z założeniami Dekalogu i nauczaniem Kościoła katolickiego oraz filozofią chrześcijańską jako uniwersalnymi podstawami humanizmu, posiadająca własne metody, środki i cele uwzględniające dorobek katolickiej myśli społecznej, ukierunkowany na ukształtowanie dojrzałej społecznie osoby, charakteryzującej się postawą otwartości i aktywności społecznej a jednocześnie świadomie przyjętym i stosowanym światopoglądem katolickim, dojrzałym sumieniem, odważnym świadectwem wiary oraz zachowaniem postawy moralnej, zgodnej z Objawieniem Bożym.

PEDAGOGIKA KATOLICKA Religie świata w %

Ludność świata w 2005 roku wynosiła: PEDAGOGIKA KATOLICKA Ludność świata w 2005 roku wynosiła: 6.154.688.000 – obecnie 7 mld

PEDAGOGIKA KATOLICKA Ludność świata w 2005 roku

Religie świata w 2005 roku w % PEDAGOGIKA KATOLICKA Religie świata w 2005 roku w %

Chrześcijanie na świecie w 2005 roku PEDAGOGIKA KATOLICKA Chrześcijanie na świecie w 2005 roku

Dlaczego pedagogika katolicka? 1. Odpowiada statystyce katolików w świecie jako największej grupy wyznaniowej 2. Dopełnia braki współczesnych systemów kształcenia i wychowania 3. Jest to nawiązanie do korzeni kultury europejskiej 4. Zaspokaja potrzeby katolików w zakresie wewnętrznej zgodności pomiędzy wiarą i życiem 5. Jest realizacją zasady wierności katolików swemu Mistrzowi 6. Jest realizacją zadania Kościoła w zakresie formacji katolików do dawania świadectwa wobec współczesnego świata 7. Zaspokaja rzeczywiste potrzeby społeczne, szczególnie w odniesieniu do katolickich podmiotów oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i kulturalnych

Chrześcijanie na świecie PEDAGOGIKA KATOLICKA Chrześcijanie na świecie

PEDAGOGIKA KATOLICKA Katolicy w Świecie

PEDAGOGIKA KATOLICKA Katolicy w Świecie

Czym jest więc pedagogika katolicka? 1. Jest działem pedagogiki, czyli zachowuje wszystkie istotne elementy tej nauki; 2. Wszystkie te elementy są dopełnione i „doświetlone” teologią katolicką oraz chrześcijańską filozofią osoby i w tym duchu są interpretowane; 3. Stosując własne metody i środki w wychowaniu i kształceniu prowadzi do dojrzałych postaw społecznych z zachowaniem zasad życia chrześcijańskiego.

1. Wychowanie 2. Kształcenie 3. Nauczanie PEDAGOGIKA KATOLICKA Każda nauka również i pedagogika katolicka oprócz prac badawczych posiada w sobie trzy podstawowe elementy: 1. Wychowanie 2. Kształcenie 3. Nauczanie

Wychowanie – definicja ogólna PEDAGOGIKA KATOLICKA Wychowanie – definicja ogólna Wychowanie jest to świadome działanie przez wychowawcę na wychowanka mające na celu wytworzenie pewnej pozytywnej zmiany w jego osobowości. Zmiany te winny obejmować zarówno stronę poznawczą jak i instrumentalną, a sam proces zachodzący między nimi jest uwarunkowany wieloma czynnikami.

Wychowanie w ujęciu katolickim PEDAGOGIKA KATOLICKA Wychowanie w ujęciu katolickim jest to świadome działanie przez wychowawcę (katolika lub przynajmniej w pełni akceptującego treści, cele i metody wychowania katolickiego) na wychowanka (katolika lub świadomie przez opiekunów powierzonego temu systemowi wychowania) mające na celu wytworzenie określonej zmiany w jego osobowości jako dziecka Bożego oraz uczestnika życia społecznego. Zmiany te winny obejmować zarówno stronę poznawczą, oceniającą i działaniową zawsze z zachowaniem katolickiego systemu wartości oraz świadomością odpowiedzialności przed Bogiem za siebie i innych ludzi.

Wychowanie W pedagogice katolickiej wychowanie ma podwójny cel: Przyrodzony Nadprzyrodzony Z tego powodu występuje potrzeba stosowania podwójnych środków wychowania – przyrodzonych i nadprzyrodzonych, które wzajemnie się uzupełniając, stwarzają katolicki system wychowania.

Warto pamiętać, że: Wychowanie katolickie odnosi się do Chrystusa działającego w Kościele. Wychowanie katolickie zmierza do doskonałości życia człowieka w odniesieniu do osobistej duchowości jak i do relacji społecznych zgodnie z zasadami prawa Bożego. Wychowanie katolickie sięga najgłębiej w istotę człowieka. Istotą wychowania katolickiego jest nawiązanie osobistej przyjaźni z Bogiem. Wychowanie katolickie zmierza do tego by wychowanek nie uciekał od życia doczesnego, lecz by aktywnie przeżywał – swoje tu i teraz - mocą Bożej miłości i prawdy.

2. Kształcenie Kształcenie to przekaz treści, czyli całokształtu podstawowych wiadomości oraz umiejętności z obszaru nauki, techniki, kultury i sztuki, a także praktyki społecznej, przewidzianego do przyswojenia sobie przez uczniów podczas ich przebywania w szkole.

Kształcenie katolickie Kształcenie katolickie to przekaz treści, czyli całokształtu podstawowych wiadomości o Bogu, o człowieku i o świecie oraz umiejętności z obszaru nauki, techniki, kultury, sztuki i duchowości, a także zgodnej z nimi praktyki społecznej, przewidzianego do przyswojenia sobie przez uczniów w czasie procesu edukacyjnego.

Celem kształcenia w pedagogice katolickiej jest: Cele kształcenia: Celem kształcenia w pedagogice katolickiej jest: przyswajanie wiedzy naukowej także w zakresie nauk przyrodniczych w świetle odwiecznej mądrości Bożej; umiejętność logicznego wiązania treści nauczania z prawdami teologicznymi i łącznej ich interpretacji; umiejętność wyjaśniania lub rozwiązywania trudnych kwestii (naukowych lub życiowych) w świetle Objawienia Bożego; by człowiek stawał się dojrzalszy jako dziecko Boga, czyli, by stawał się osobą, która nieustannie doskonali i w pełni realizuje wszystkie swoje rozpoznane możliwości i zdolności; mądre stawianie pytań dlaczego? (czyli o przyczynę rzeczy) i konsekwentne pozyskiwanie możliwych odpowiedzi. Odpowiedź taka winna być zawsze racjonalna, czyli uzyskana zgodnie z zasadami logiki (z metodami naukowymi włącznie) chociaż treść odpowiedzi nie zawsze musi być możliwa do naukowego zweryfikowania; 6. bliższe wiązanie mądrości ludzkiej z mądrością Bożą.

3. Nauczanie Nauczanie to systematyczne i zaplanowane oddziaływanie nauczyciela na ucznia. Nauczanie bowiem może być równocześnie wychowaniem. Z jednej strony możemy mówić o kształtowaniu postaw, wartości a także przekonań, Z drugiej strony możemy ograniczyć nauczanie do przyswajania nawyków i umiejętności oraz potrzebnych wiadomości.

Nauczanie katolickie Jest to zaplanowane i systematyczne pozytywne oddziaływanie nauczyciela na myślenie, wolę i duchowość ucznia. Nauczanie katolickie bowiem winno być równocześnie wychowaniem. Ten integralny przekaz wiadomości winien być połączony z kształtowaniem dojrzałych postaw, wdrażaniem katolickiego systemu wartości a także przekonań wynikających ze światopoglądu katolickiego oraz przyswajaniem odpowiednich nawyków i umiejętności.

Ponadto każda nauka posiada 4 filary: Podmiot Przedmiot Cel Metoda

Pedagogika katolicka: Podmiot 1. Uczeń - wychowanek katolik. 2. Wychowawca – katolik bądź osoba przygotowana do pracy z wychowankiem katolikiem

1. Podmiot Uczeń Nauczyciel Zarówno uczeń jak i nauczyciel to ludzie wierzący lub mający świadomość wiary jednej ze stron i przygotowanie na pełnienie roli w duchu katolickim (wiary w Boga)

2. Przedmiot Przedmiotem czyli treścią w pedagogice katolickiej jest całość wiedzy także przyrodniczej opartej i połączonej z Objawieniem Bożym będącej w zgodności z nauczaniem Kościoła katolickiego. Treści przepojone są wartościami nadprzyrodzonymi. Wiara ma być naczelną treścią życia i działania każdego człowieka

3. Cel pedagogiki katolickiej Celem pedagogiki katolickiej jest nie tylko wychowanie etyczne osób, kierujących się w życiu podstawowymi zasadami moralnymi, ale wychowanie katolickie osób oparte na doskonałości na wzór samego Boga. Celem pedagogiki katolickiej jest dojrzałość ludzka i chrześcijańska, osobista i społeczna, dbająca o sprawy doczesne i wieczne.

3. Cel pedagogiki katolickiej Cel dydaktyczny Cel pedagogiczny Cel dydaktyczny to: Przekaz określonych wiadomości – treści Uzasadnienie treści (dlaczego?) Przyswojenie treści w duchu Prawdy Cel pedagogiczny to: Wychowanie witalne - życiowe Wychowanie osobowe Wychowanie kulturowe (społeczne, patriotyczne) Wychowanie duchowe – ku świętości

4. Metoda Pedagogika katolicka ma być wierna Bogu i człowiekowi. Metody stosowane w pedagogice katolickiej winny być metodami wynikającymi z twórczości człowieka jak też mądrości i dobroci Boga. Metody ludzkie nie mogą być w sprzeczności z metodami Bożymi. Podstawową metodą pedagogiki katolickiej jest: widzieć, oceniać, działać (całościowo widzieć, oceniać w świetle Prawdy i aktywnie działać ku dobru wspólnemu i chwale Bożej).

Zakończenie Pedagogika katolicka to system naukowy wychowania i nauczania nie tylko zgodny z teologią i filozofią katolicką, ale ściśle z nimi związane zasady życia wynikające z doświadczenia wiary. Pedagogika katolicka zajmuje się więc wychowaniem osób świadomych daru wiary i powołania dziecka Bożego, jaki każdy ochrzczony otrzymał na chrzcie świętym. Treści wychowania katolickiego przepojone są wartościami Objawionymi. Celem zaś pedagogiki katolickiej jest nie tylko wychowanie etyczne osób, kierujących się w życiu podstawowymi zasadami moralnymi, ale wychowanie katolickie osób oparte na doskonałości na wzór samego Boga.

Jan Paweł II "Cieszę się, że zajmujecie się zagadnieniami dotyczącymi wychowania, szczególnie ważnymi w dzisiejszej Europie, gdzie wielu młodych jest zdezorientowanych. (...) Jeżeli chcemy zapewnić młodym przyszłość, edukacja musi być rozumiana jako dążenie do pełnego i harmonijnego rozwoju osoby, kształtowanie dojrzałej świadomości moralnej, która pozwoli rozpoznawać dobro i odpowiednio postępować, a także jako uwrażliwienie na wymiar duchowy dorastającej młodzieży".

Dziękuję Państwu za uwagę ! Życzę Państwu aby pedagogika katolicka rozwijała się w Europie i w świecie Niech wykładowcy i wychowawcy będą wierni swojej misji i swemu powołaniu!!!