Parki i tereny rekreacyjne Łodzi - kształtowanie i zarządzanie dr inż. arch. Michał Domińczak Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej Fundacja „Projekt Łódź”

1423 – prawa miejskie 1823 – Nowe Miasto 1827 – osada Łódka 1827 – pierwsza fabryka włókiennicza

….doświadczenie naucza, iż klasa prządków zagranicznych będąca w stanie zupełnego ubustwa przed rozpoczęciem swego zarobkowania pierwszych nawet potrzeb życiowych opędzić , tem mniej obejmującą przez siebie rolę zagospodarować jest w stanie…..

Tereny „zielone” w Łodzi

Tereny rekreacyjne w Łodzi

Ochrona przyrody i degradacja środowiska w Łodzi

tzw. „Zielony Krąg Tradycji i Kultury”

Tereny zielone w Łodzi - 34 parki miejskie (11 zabytkowych) - Największy w Europie zespół leśny w granicach miasta [Las Łagiewnicki 1205 ha] - 2 ścisłe rezerwaty (Polesie Konstantynowskie i Las Łagiewnicki)

Cechy charakterystyczne zieleni miejskiej w Łodzi Znaczący udział dawnych parków prywatnych (częściowo ogrodzonych) znaczny udział parków leśnych niewielka ilość obiektów parkowo-rekreacyjnych większość terenów zielonych ma charakter paranaturalny występowanie zjawiska „chwastów miejskich”, czyli zdegradowanego, chorego drzewostanu oraz dzikich zarośli duży udział zieleni dolin rzecznych (rzeki: Jasień, Łódka, Sokołówka, Olechówka, Ner)

Łódź = „Miasto-Ogród”?

Instytucje zarządzające terenami zielonymi w Łodzi Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji [renaturyzacja doliny Sokołówki, program SWITCH] Wydział Ochrony Środowiska UMŁ [teoretyczny nadzór merytoryczny] Wydział Gospodarki Komunalnej UMŁ [ „program małej retencji” na łódzkich rzekach, program +LIFE] Delegatury Dzielnicowe UMŁ [parki miejskie] Leśnictwo Miejskie [Las Łagiewnicki, lasy miejskie]

Projekty dotyczące terenów zielonych Renaturyzacja dolin rzecznych Program SWITCH Budowa „Parku Ocalałych” Koncepcja „Błękitno-zielonej sieci”

SWITCH Zintegrowane Zarządzanie Wodą to Zdrowie w Mieście Jutra Sustainable Water Management Improves Tommorow’s Cities’ Health Głównym celem projektu jest rozwój i wdrażanie rozwiązań naukowych, technologicznych oraz socjoekonomicznych sprzyjających osiągnięciu zrównoważonego rozwoju i efektywnemu zarządzaniu zasobami wody na terenach zurbanizowanych. SWITCH jest realizowany przez międzynarodowe konsorcjum 32 partnerów w 13 krajach, któremu przewodzi UNESCO-IHE Institute for Water Education (Instytut Edukacji Wodnej UNESCO). Łódź została zakwalifikowana jako jedno z 9 miast demonstracyjnych na świecie, razem z takimi miastami jak Hamburg, Birmingham, Saragossa, Tel Aviv, Beijing, Alexandra, Accra i Belo Horizonte.

SWITCH Strona Polska prowadzi badania i wdrożenia dotyczące zastosowania ekohydrologii i fitotechnologii w dolinach rzek: Sokołówki i Ner oraz w obszarze ograniczonego zagospodarowania Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi. Celem prowadzonych działań jest: Sokołówka: Zastosowanie ekohydrologii do renaturyzacji rzeki miejskiej w celu zwiększenia retencji wody oraz poprawy jakości życia w mieście, Ner/GOŚ: Systemowe podejście do zarządzania wodą w mieście - zastosowanie fitotechnologii do utylizacji osadów ściekowych, produkcji bioenergii i poprawy jakości wody.

LIFE+ LIFE+ jest instrumentem finansowym Wspólnoty Europejskiej powołanym ściśle w celu wspierania przedsięwzięć w dziedzinie ochrony środowiska. Jego głównymi celami są ułatwienie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja polityk ochrony przyrody oraz identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących ochrony środowiska. Projekt „Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych „Arturówek” (Łódź) jako modelowe podejście do rekultywacji zbiorników miejskich” to pierwsze uniwersyteckie przedsięwzięcie w ramach programu LIFE+. Partnerem Miasta w powyższych działaniach jest Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii Polskiej Akademii Nauk w Łodzi działającego pod auspicjami UNESCO. (Prof. Maciej Zalewski) 

PROGRAM „MAŁEJ RETENCJI” Budowa na rzekach nowych zbiorników pełniących funkcje retencyjne, krajobrazowo – widowiskowe i rekreacyjne. „Program Małej Retencji” jest jednym z symptomów zmiany polityki zarządzania wodami opadowymi w mieście. Promowane jest również rozszczelnianie nawierzchni oraz kształtowanie tzw. „zielonych dachów” Są to działania, których celem jest zatrzymanie wód deszczowych w miejscach, w których one powstają, a nie tak jak dotychczas jak najszybsze wyprowadzenie ich z miasta. Takie powstępowanie w sposób istotny wpłynie na mikroklimat w mieście , a co za tym idzie na stan zdrowia mieszkańców. .

Obszary planowanej ochrony przyrodniczej

Projekt tzw. Błękitno-Zielonej Sieci

Zbiornik retencyjny na rzece Sokołówce

Łódź plan z ok. 1850 roku Mileszki – najstarsza wieś na terenie dzisiejszej Łodzi

Park „Źródliska” tzw. Kwela Najstarszy łódzki park

Park „Źródliska” tzw. Kwela Najstarszy łódzki park

Park „Ocalałych”

Park „Ocalałych” [z Holokaustu] Pomnik Polaków ratujących Żydów

„Klucze sukcesu” zwiększenia jakości oraz dostępności przestrzeni zielonych w Łodzi spójna wizja przestrzennego rozwoju miasta zapewnienie bezpieczeństwa poprawa obsługi komunikacyjnej

„Dobry przywódca otacza się ludźmi mądrzejszymi od siebie” Rudolf Giuliani

Dziękuję za uwagę Michał Domińczak, dr inż. arch. michal.dominczak@p.lodz.pl Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej Fundacja Projekt Łódź www.projektlodz.pl