Długotrwałe bezrobocie w województwie podlaskim Prezentacja wyników badań

Cele i założenia projektu Badanie zrealizowane na potrzeby projektu „Podlaskie Obserwatorium Polityki Społecznej”, współfinansowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. cele projektu: Stworzenie obrazu sytuacji osób długotrwale bezrobotnych w województwie podlaskim Określenie barier , na jakie napotykają długotrwale bezrobotni na rynku pracy w województwie podlaskim Analiza działań podejmowanych na rzecz aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w województwie podlaskim Określenie możliwości aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w województwie podlaskim

Metodologia projektu 8 IDI 12 IDI N=1000 Przegląd dostępnej literatury Definicja, metody pomiaru bezrobocia Długotrwałe bezrobocie w wynikach badań Sytuacja prawna osób długotrwale bezrobotnych Rynek pracy województwa podlaskiego (na tle kraju) w statystykach publicznych (GUS) Podaż i popyt  na rynku pracy Długotrwałe bezrobocie w statystykach PUP, w podziale na płeć, wiek, wykształcenie i staż pracy 8 IDI Charakterystyka sytuacji długotrwale bezrobotnych z perspektywy instytucji wspierających Programy na rzecz aktywizacji długotrwale bezrobotnych Długotrwale i byli bezrobotni o swoich doświadczeniach 12 IDI Sytuacja społeczna i zawodowa długotrwale bezrobotnych Postawy i wartości Historia zawodowa osób długotrwale bezrobotnych Współpraca z urzędami Ocena szans znalezienia pracy N=1000

Tło teoretyczne Hipoteza uszczuplania kapitałów. PRZEDŁUŻAJĄCY SIĘ OKRES BEZROBOCIA USZUCZPLENIE KAPITAŁÓW: EKONOMICZNEGO SPOŁECZNEGO DEZAKTUALIZACJA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH SPADEK MOTYWACJI DO POSZUKIWANIA PRACY I POGORSZENIE DOBROSTANU PSYCHICZNEGO OBNI ŻENIE SZANS NA ZNALEZIENIE PRACY Hipoteza uszczuplania kapitałów. Istotna nie tylko osoba bezrobotna, ale też jej otoczenie społeczne: rodzina i najbliżsi znajomi. „SPIRALA UPADKU”

PLAN PREZENTACJI Główne informacje na temat rynku pracy w województwie podlaskim Podstawowe informacje demograficzne na temat grupy osób długotrwale bezrobotnych Długotrwałe bezrobocie: istota problemu Sytuacja finansowa i strategie utrzymania bezrobotnych Otoczenie społeczne i kapitał społeczny badanych Psychologiczne konsekwencje długotrwałego bezrobocia Powrót na rynek pracy – poszukiwanie pracy i kształcenie ustawiczne

Rynek pracy województwa podlaskiego Niskie, na tle kraju, wskaźniki poziomu rozwoju przedsiębiorczości w regionie. Dominujące branże: handel i naprawy, budownictwo i przetwórstwo przemysłowe. Branże nadreprezentowane – rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo oraz sektor administracji publicznej. Odsetek ludności aktywnej zawodowo: 73% Relatywnie niski poziom wykształcenia ludności Odsetek osób w wieku 25-64 podejmujących kształcenie ustawiczne: 5,2%. Źródło: GUS, 2010

Bezrobocie w woj. podlaskim REJESTROWANEGO STOPA BEZROBOCIA 1 rok 2 lata Długotrwałe bezrobocie ciągłe Długotrwałe bezrobocie wielokrotne Za osobę długotrwale bezrobotną uznaje się osobę pozostającą w rejestrach urzędów pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych UDZIAŁ DŁUGOTRWALE BEZROBOTNYCH WŚRÓD OSÓB ZAREJESTROWANYCH W URZĘDACH PRACY Źródło: GUS, 2010

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM PODSTAWOWE INFORMACJE DEMOGRAFICZNE

Odsetek kobiet wśród długotrwale bezrobotnych, lata 2006-2010 r. (woj. podlaskie) Źródło: WUP Struktura wiekowa ludności w województwie podlaskim w 2011 r. Źródło: Powiatowe Urzędy Pracy, 2011

Stan cywilny osób długotrwale bezrobotnych 2011 r. (woj. podlaskie): Liczba dzieci w gospodarstwach osób długotrwale bezrobotnych 2011 r. (woj. podlaskie): Źródło: Powiatowe Urzędy Pracy, 2011

Stan zdrowia osób długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Poziom wykształcenia osób zarejestrowanych w urzędach pracy w 2011 r. (woj. podlaskie): Źródło: Powiatowe Urzędy Pracy, 2011

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM DŁUGOTRWAŁE BEZROBOCIE : ISTOTA PROBLEMU

Liczba pracodawców, u których pracowali bezrobotni : Forma zatrudnienia u ostatniego pracodawcy: Szara strefa Źródło: Gallup sondaż, 2011

Najczęstsze przyczyny zaprzestania pracy – w grupach wiekowych: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Branże ostatniego miejsca pracy – według płci pracowników: Źródło: Gallup sondaż, 2011

WYNIKI ANALIZY REGRESJI Czynniki wydłużające okres bezrobocia Miesiące Czynniki skracające okres bezrobocia Udzielanie pomocy sąsiedzkiej +10 Korzystanie z pomocy sąsiedzkiej -13 Wykształcenie co najwyżej podstawowe +13 Dzielenie gospodarstwa domowego z osobami pracującymi -7 Wiek ponad 44 lata - mężczyźni +11 Aktywne poszukiwanie pracy Wiek ponad 44 lata - kobiety Wykształcenie ponadśrednie -10 Źródło: Gallup sondaż, 2011

Przyczyny rezygnacji z poszukiwania pracy podawane przez respondentów: Postrzegane przyczyny trudności w znalezieniu pracy:

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM FINANSE I STRATEGIE UTRZYMANIA

poniżej minimum egzystencji – 52% Sytuacja materialna osób długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: 233 zł/os. 378 zł/os. 612 zł/os. 806 zł/os. Średni dochód poniżej minimum egzystencji – 52% Zmienna zależna: dochód w gospodarstwie na osobę (zł) B Wiek respondenta -5,093* Liczba osób mieszkających w tym gospodarstwie domowym: -64,440* Liczba osób pracujących w gospodarstwie 130,852* Liczba osób bezrobotnych w gospodarstwie domowym (poza respondentem) -56,615* Gospodarstwo domowe posiada użytki rolne 77,689* Wyposażenie gospodarstw domowych osób długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Dlaczego inni podejmują pracę na czarno? (opinie badanych) Odsetki odpowiedzi osób długotrwale bezrobotnych: „tak, zdarza się bardzo często aby bezrobotni pracowali na czarno” (woj. podlaskie, 2011) Dlaczego inni podejmują pracę na czarno? (opinie badanych) Źródło: Gallup sondaż, 2011

Doświadczenie emigracji zarobkowej Źródło: Gallup sondaż, 2011

Plany emigracji zarobkowej, długotrwale bezrobotni w woj. podlaskim Źródło: Gallup sondaż, 2011

Alternatywne źródła zarobków osób długotrwale bezrobotnych Źródło: Gallup sondaż, 2011

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM OTOCZENIE SPOŁECZNE OSÓB DŁUGOTRWALE BEZROBOTNYCH

Skład gospodarstw domowych osób długotrwale bezrobotnych w woj Skład gospodarstw domowych osób długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: . Źródło: Gallup sondaż, 2011

Znajomi osób długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: im dłużej dana osoba pozostaje bez pracy, tym mniejszy udział osób pracujących w sieci jej znajomych (r=-.109; p<.005) Struktura zawodowa sieci znajomych respondentów Źródło: Gallup sondaż, 2011

Korzystanie i udzielanie pomocy przez długotrwale bezrobotnych w woj Korzystanie i udzielanie pomocy przez długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim: Udzielanie pomocy Korzystanie z pomocy Źródło: Gallup sondaż, 2011

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM PSYCHOLOGICZNE KONSEKWENCJE DŁUGOTRWAŁEGO BEZROBOCIA

SKALA DEPRESJI Bardzo często Często Rzadko Prawie wcale, wcale Czuł(a) się Pan(i) nieszczęśliwy(a), był(a) Pan(i) w depresji Negatywne nastawienie do życia, depresja (N) Pozytywne nastawienie do życia (P) Czuł(a) Pan(i) pewność, że wszystko układa się dobrze Czuł(a) się Pan(i) zniechęcony(a), znużony(a) Był(a) Pan(i) zadowolony(a), bo coś się udało, powiodło się w życiu Czuł(a) Pan(i), że nie ma wpływu na to, co się dzieje w Pana(i) życiu Była(a) Pan(i) szczególnie czymś zaciekawiony(a), zainteresowany(a), podekscytowany(a)

UWARUNKOWANIA KONDYCJI PSYCHICZNEJ BADANYCH ANALIZA KORELACJI Zarówno okres pozostawania bez pracy, jak i liczba rejestracji w urzędzie są pozytywnie skorelowane (r=.112, p<001; r=.088, p<.05) z poziomem depresji badanych. ANALIZA REGRESJI Wyższy poziom depresji częściej dotyka osoby starsze oraz mieszkające na wsi. Jeśli kontrolujemy szereg innych zmiennych włączonych do równania regresji (wiek, płeć, dochód, liczbę przyjaciół) znaczenie okresu pozostawania bez pracy oraz liczby dotychczasowych rejestracji w urzędzie pracy – jest nieznaczne, oba współczynniki nie zdają testu istotności statystycznej. ZATEM O podatności osób długotrwale bezrobotnych na negatywne konsekwencje psychologiczne tego zjawiska decydują przede wszystkim indywidualne charakterystyki tych osób.

Nastawienie do życia wśród długotrwale bezrobotnych w woj. podlaskim Źródło: Gallup sondaż, 2011

Europejski Sondaż Wartości (PL 2008) Sondaż długotrwale bezrobotnych Źródło: Gallup sondaż, 2011

Umiejętności, które długotrwale bezrobotni w woj. podlaskim: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Percepcja szans na znalezienie pracy: Percepcja barier w znalezieniu pracy: Źródło: Gallup sondaż, 2011

DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM POWRÓT NA RYNEK PRACY – POSZUKIWANIE PRACY I KSZTAŁCENIE USTAWICZNE

Sposoby poszukiwania zatrudnienia wykorzystane w ostatnim miejscu pracy: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Zainteresowanie podnoszeniem własnych kwalifikacji wśród długotrwale bezrobotnych z województwa podlaskiego:

Źródło: Gallup sondaż, 2011

Percepcja przeszkód w uczestnictwie w kursach i szkoleniach, długotrwale bezrobotni w woj. podlaskim: Źródło: Gallup sondaż, 2011

Samoocena szans na znalezienie pracy wśród długotrwale bezrobotnych:

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ