Udostępnianie parku narodowego jako narzędzie ochrony przyrody Debata studencka: Turystyka na terenie parków narodowych Warszawa, 26.04.2012 r.
UDOSTĘPNIANIE – umocowanie w prawie art. 5 pkt. 22 udostępnianie – umożliwianie korzystania z parku narodowego, rezerwatu przyrody lub niektórych ich obszarów i obiektów w celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych, filmowania, fotografowania, a także w celach zarobkowych art. 8b 1. 2) udostępnianie obszaru parku narodowego na zasadach określonych w planie ochrony, o którym mowa w art. 18, lub zadaniach ochronnych, o których mowa w art. 22, i w zarządzeniach dyrektora parku narodowego Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 151 poz. 1220, z późn. zm.)
Ochrona przyrody Turystyka/Rekreacja UDOSTĘPNIANIE – a ochrona przyrody Ochrona przyrody Turystyka/Rekreacja Udostępnienie terenu parku w taki sposób i w takim zakresie aby umożliwić poznanie zróżnicowania ekosystemów, ograniczając do minimum negatywne oddziaływanie na przyrodę
PUSZCZA KAMPINOSKA jako obiekt zainteresowania Walory przyrodnicze, naukowe, edukacyjne, turystyczne i kulturowe Puszczy Kampinoskiej były obiektem zainteresowania już w XIX i na początku XX wieku W 1925 r. Stefan Żeromski w „Kronice Warszawy” pisał: „Warszawa nowoczesna winna odrodzić, zasadzić i przemienić w park narodowy Puszczę Kampinoską” 2 czerwca 1907 roku pierwsza w Polsce nizinna piesza wycieczka zgromadziła 387 uczestników
UDOSTĘPNIANIE – początki W 1913 roku zostały wytyczone 3 pierwsze szlaki turystyczne w Puszczy Kampinoskiej o długości łącznej 113 km W 1929 roku – pierwszy przewodnik W latach 30-tych XX wieku wydano pierwszą mapę turystyczną puszczy
PLANY ZAGOSPODAROWANIA TURYSTYCZNEGO 1964 - 1968 „Założenia i projekt koncepcyjny zagospodarowania turystycznego KPN” -Biuro Projektów budownictwa Komunalnego „Stolica” 1974 „ Koncepcja zagospodarowania wypoczynkowo-turystycznego Warszawskiego Zespołu Leśnego” – Biuro Planowania Rozwoju Warszawy 1975 „Program zagospodarowania turystycznego KPN i Program wykupów gruntów” - Biuro Planowania Rozwoju Warszawy 1982 - 1988 „Studia dotyczące kształtowania obszarów chronionych oraz koncepcji rozwoju wypoczynku w aglomeracji warszawskiej” - Biuro Planowania Rozwoju Warszawy 1992 - 1996 „Plan ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego” Operat kształtowania funkcji turystycznej- Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska 1997 Strategia rozwoju turystyki w gminach okołopuszczańskich Kampinoskiego Parku Narodowego – Towarzystwo Przyjaciół KPN od 2002 roku - Roczne Plany Zadań Ochronnych dla KPN Obecnie – trwają prace nad opracowaniem Planu Ochrony KPN na lata 2012-2031, uwzględniający m.in. udostępnianie dla turystyki, rekreacji
16 stycznia 1959 roku utworzono Kampinoski Park Narodowy UDOSTĘPNIANIE – utworzenie Kampinoskiego PN 16 stycznia 1959 roku utworzono Kampinoski Park Narodowy Zagospodarowanie turystyczne parku w 1959 roku: szlaki turystyczne długości łącznej ok. 215 km 35 km w roku 1947, 70 km w roku 1958 stacja turystyczna w Granicy schronisko harcerskie w Smolarzu obozowisko domków kempingowych w Sierakowie W chwili obecnej: 360 km pieszych szlaków turystycznych 200 km szlaków rowerowych trasy turystyki konnej 7 ścieżek dydaktycznych – 20 km 19 parkingów 12 polan rekreacyjnych 3 ośrodki edukacyjne Osada Puszczańska PTTK – Borek Tułowicki Bezpłatny wstęp!
OBECNOŚĆ LUDZI – negatywne skutki
UDOSTĘPNIANIE – co park oferuje? TAK + możliwość i środki podziwiania pięknej przyrody + możliwość odwiedzania miejsc historycznych i związanych z kulturą + jasność zasad w dziedzinie zarządzania obszarem i udostępnianiem obszaru + informację, edukację + czytelny wizerunek + możliwości rozwoju społeczności NIE - dostępu do dowolnego miejsca w dowolnym czasie dla każdego - przestrzeni dla rozwoju infrastruktury i niektórych usług /noclegi, gastronomia/.
UDOSTĘPNIANIE – infrastruktura turystyczna Zagospodarowanie turystyczne jako przejaw zapobiegania i ograniczania skutków antropopresji na ekosystemy Kampinoskiego Parku Narodowego planowanie strefowanie kanalizacja ruchu turystycznego przepisy udostępnienie zróżnicowanych elementów przyrody i krajobrazu budowa małej infrastruktury edukacja i informacja monitoring, wykorzystywanie wiedzy partnerzy: samorządy, organizacje, przedsiębiorcy, instytucje (ochrona przyrody, turystyka, finansowe, nauka) alternatywne możliwości wypoczynku w otoczeniu parku
UDOSTĘPNIANIE – Lepsze funkcjonowanie parku w zakresie udostępniania dla turystyki i rekreacji byłoby możliwe dzięki: większemu udziałowi samorządów w zagospodarowaniu parku i jego otoczenia udziałowi finansowemu i merytorycznemu m. st. Warszawy w zagospodarowaniu turystycznym parku uzyskaniu możliwości prawnych do korzystania przez park z funduszy ochrony zabytków i dóbr kultury oraz funduszy turystyki aktywizacji społeczeństwa, w tym przedsiębiorców lepszej informacji (kompleksowe bazy danych)
Dostępność dla turystów UDOSTĘPNIANIE – zasady planowanie strefowanie (ochrona ścisła, czynna i krajobrazowa) kanalizacja monitorowanie recepcja, informacja i edukacja Strefy funkcjonalne Obszar ochrony Wartość przyrodnicza Dostępność dla turystów Infrastruktura Ścisłej Bardzo wysoka Niska Tylko szlaki! Czynnej Wysoka Średnia Szlaki, kładki, zwyżki, tablice informacyjne, deszczochrony. Krajobrazowej Średnia/niska Szlaki, kładki, zwyżki, wiaty, wieże obserwacyjne, tablice informacyjne, deszczochrony, parkingi, tereny rekreacyjne, centra recepcyjno-edukacyjne.
Dziękuję za uwagę Katarzyna Mikrut kierownik zespołu ds. udostępniania parku i współpracy międzynarodowej Kampinoski Park Narodowy ul. Tetmajera 38 05-080 Izabelin www.kampinoski-pn.gov.pl tel. 022 722-60-01 lub 21 fax. 022 722-65-59 dyrekcja@kampinoski-pn.gov.pl