ZATRUDNIENIE CUDZOZIEMCÓW NA TERYTORIUM RP Placówka Straży Granicznej w Bydgoszczy Al. Jana Pawła II 158 85-151 Bydgoszcz www.nadwislanski.strazgraniczna.pl ZATRUDNIENIE CUDZOZIEMCÓW NA TERYTORIUM RP W KONTEKŚCIE KONTROLI REALIZOWANEJ PRZEZ STRAŻ GRANICZNĄ

AKTY PRAWNE Ustawa o cudzoziemcach z dnia 13 czerwca 2003 r. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium RP Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej Rozporządzenie z dnia 20 lipca 2011 r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. www.nadwislanski.strazgraniczna.pl

Cudzoziemiec: Osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego (art. 2 ust Cudzoziemiec: Osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego (art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach – (Dz.U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694 ze zm.)

Nielegalne wykonywanie pracy: Wykonywanie pracy przez cudzoziemca: który nie posiada ważnej wizy lub innego dokumentu uprawniającego go do pobytu na terytorium RP lub którego podstawa pobytu na terytorium RP nie uprawnia do wykonywania pracy ( wiza Schengen lub krajowa) wydana w celu : - turystycznym - udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu - korzystania z ochrony czasowej - przyjazdu ze względów humanitarnych, ze względu na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe

który wykonuje pracę bez zawarcia wymaganych umów o pracę w tym umów cywilnoprawnych który wykonuje pracę bez zezwolenia, w przypadkach gdy jest ono wymagane, bądź na innym stanowisku lub na innych warunkach niż określone w zezwoleniu na pracę, w innym miejscu /oświadczenie/ - dopuszczalne jest powierzenie cudzoziemcowi wykonywania pracy na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na okresy łącznie nie przekraczające 30 dni w roku kalendarzowym, pod warunkiem niezwłocznego powiadomienia w formie pisemnej wojewody, który wydał zezwolenie

Karta pobytu

KARTA POBYTU

Nowy wzór karty pobytu

WZÓR WIZY PL

Wiza schengen i wiza polska

Oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy. Wydawane jest dla obywateli Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, wykonujących pracę przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, niezależnie od liczby podmiotów powierzających im wykonywanie pracy. Oświadczenie wypełniane jest przez pracodawcę, który chce zatrudnić cudzoziemca. Dokument ten rejestrowany jest w powiatowy urząd pracy, właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego lub siedzibę podmiotu powierzającego wykonywanie pracy. Podmiot powierzający pracę wpisuje do oświadczenia: nazwę zawodu, miejsce wykonywania pracy, datę rozpoczęcia i okres wykonywania pracy, rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy oraz wysokość wynagrodzenia brutto za pracę. Na podstawie zarejestrowanego oświadczenia, przesłanego do cudzoziemca, właściwy miejscowo konsul wydaje wizę z prawem do pracy.

Do nadużyć najczęściej pojawiających się, jeżeli chodzi o wydane oświadczenia, należą: przekroczenie dopuszczalnego okresu wykonywania pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia (6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy) – niezależnie od liczby podmiotów powierzających wykonywanie pracy w tym okresie, wykonywanie pracy przez cudzoziemca na rzecz innego podmiotu niż ten, który wystawił i zarejestrował dla niego oświadczenie w powiatowym urzędzie pracy (zmiana podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi bez uzyskania nowego oświadczenia, w którym wskazany jest aktualny podmiot), brak zawarcia z cudzoziemcem umowy w formie pisemnej (z zastrzeżeniem stosowania sankcji za wykroczenie , co do zasady, jedynie wobec podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, na którym to podmiocie, a nie na cudzoziemcu, spoczywa obowiązek zawarcia umowy w takiej formie), praca w ogóle bez oświadczenia lub braku jego rejestracji w powiatowym urzędzie pracy – dotyczy to również przypadków, gdy cudzoziemiec podjął pracę , a następnie dopiero (np. po kilku dniach) uzyskał oświadczenie bądź jego zarejestrowanie w PUP.

Odpowiedzialność karna polskich pracodawców wystawiających pisemne oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy. Oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy zawiera na odwrocie pouczenie dla pracodawcy składającego oświadczenie. Podmiot jest pouczany, że podpisane i zarejestrowane oświadczenie może być podstawą o ubieganie się przez cudzoziemca o wizę. Wystawienie oświadczenie niezgodnego z rzeczywistym zamiarem może być potraktowane jako udział w wyłudzeniu wizy i wiązać się z odpowiedzialnością karną przewidzianą w art. 264 § 2 i 3 Kodeksu karnego , art. 272 KK. Przyjmowanie korzyści majątkowych w zamian za wystawione oświadczenie jest zabronione w świetle art.120 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przeprowadzania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców oraz powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom z dnia 20 lutego 2009 r. (Dz.U. Nr 36, poz. 284) Rozporządzenie określa szczegółowy tryb przeprowadzania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców oraz powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom, a także wzory stosowanych dokumentów.

Kontrola jest przeprowadzana przez co najmniej dwóch funkcjonariuszy Straży Granicznej Przed rozpoczęciem kontroli funkcjonariusze okazują kontrolowanemu, osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw albo pracownikowi kontrolowanego, upoważnienia, o których mowa w art. 10d ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej oraz znaki identyfikacyjne, podają stopnie, imiona i nazwiska albo okazują legitymacje służbowe w sposób umożliwiający podmiotowi kontrolowanemu ich odczytanie i zanotowanie zakresu kontroli, numerów legitymacji, organu, który je wydał, oraz nazwisk funkcjonariuszy. W przypadku zaistnienia konieczności niezwłocznego podjęcia kontroli na podstawie legitymacji służbowych, funkcjonariusze okazują legitymacje w sposób określony w ust. 1, podają stopnie, imiona i nazwiska oraz podstawę prawną do przeprowadzenia kontroli.

W toku kontroli funkcjonariusze wzywają podmiot kontrolowany do okazania, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia zażądania, dokumentów dotyczących legalności wykonywania pracy przez cudzoziemca, powierzania wykonywania pracy cudzoziemcowi, a w szczególności: 1) zezwolenia na pracę wydanego przez właściwy organ oraz dokument pobytowy cudzoziemca 2) oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi, zarejestrowanego we właściwym powiatowym urzędzie pracy; 3) umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej; 4) dokumentów potwierdzających uzyskanie przez cudzoziemca prowadzącego działalność gospodarczą wpisu do CEIDG. 2. W przypadku kontroli prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemca funkcjonariusze wzywają podmiot kontrolowany do okazania dokumentu podróży wraz z dokumentem uprawniającym do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca prowadzącego działalność gospodarczą.

Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.

Art. 10 d ust. 21 ustawy o SG W przypadku stwierdzenia w toku kontroli naruszenia przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, organ Straży Granicznej dokonujący kontroli występuje z wnioskiem do właściwego sądu rejonowego o ukaranie osób odpowiedzialnych za stwierdzone nieprawidłowości.

KONSEKWENCJE NIELEGALNEGO WYKONYWANIA PRACY NA TERYTRIUM RP Wynikające z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy art. 120 1. Kto powierza cudzoziemcowi nielegalne wykonywanie pracy podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. 2. Cudzoziemiec, który nielegalnie wykonuje pracę, podlega karze grzywny nie niższej niż 1 000 zł. 3. Kto za pomocą wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny do 10 000 zł.

4. Kto żąda od cudzoziemca korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy, podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. 5. Kto za pomocą wprowadzenia w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza inną osobę do powierzenia cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny do 10 000 zł.