Redagowanie przypisów bibliograficznych Dokumenty elektroniczne

NORMA Norma PN-ISO 690-2: 1999 Informacja i dokumentacja NORMA    Norma PN-ISO 690-2: 1999 Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części.

DOKUMENT ELEKTRONICZNY dokument istniejący w postaci elektronicznej, dostępny za pośrednictwem techniki komputerowej  

DOKUMENTY DRUKOWANE A DOKUMENTY ELEKTRONICZNE   Dokument elektroniczny v    może przypominać publikację drukowaną (wydawnictwo zwarte, wydawnictwo ciągłe, artykuł lub rozdział) v    cechy fizyczne właściwe publikacjom drukowanym nie zawsze występują w publikacjach elektronicznych (istnienie tomów, zeszytów i stronic jest konieczne w postaciach drukowanych, lecz nie elektronicznych)  

v     ma swoją specyficzną postać: -  program komputerowy -  baza danych -  pliki -  rekordy istniejące w formie czytelnej dla komputera o  dostępne w trybie online o  na płycie CD-ROM o  dyskietce o  innym elektronicznym nośniku informacji

v     powstały nowe rodzaje dokumentów, które nie mają odpowiedników drukowanych: -  grupy i listy dyskusyjne -  bazy danych -  strony WWW

Dokumenty elektroniczne dzielimy na: - zapisane na nośniku fizycznym – dostęp lokalny (dysk, CD-ROM, dyskietka) - nie zapisane na nośniku fizycznym – dostęp zdalny (Internet)

Dokumenty elektroniczne dostępne poprzez Internet mogą nie zawierać: - imion i nazwisk twórców - dat powstania dokumentów - nazwy miejsca, gdzie powstały albo - często zmieniają adres - znikają - ulegają znacznym zmianom

OGÓLNE ZASADY SPORZĄDZANIA PRZYPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH DO DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH     Podstawa opisu Kolejność elementów opisu Język i pisownia Transliteracja Skróty Wyróżnienia graficzne i interpunkcja Uzupełnienia i sprostowania

POSZCZEGÓLNE ELEMENTY OPISU   v  poszczególne elementy opisu bibliograficznego przypisów bibliograficznych do dokumentów elektronicznych są bardzo podobne do przypisów bibliograficznych do dokumentów drukowanych v  kolejność ułożenia tych elementów może być jednak różna

Odpowiedzialność główna v  w elemencie Odpowiedzialność główna można podawać nazwę redaktora v    wtedy po nazwisku zaleca się podawanie w nawiasie okrągłym skrótu red. np.: Suchodolski Bogdan (red.) osoba (autor indywidualny) ciało zbiorowe (autor korporatywny)

Tytuł i dodatki do tytułu (np Tytuł i dodatki do tytułu (np. podtytuł) Typ nośnika v     typ nośnika elektronicznego należy podawać w nawiasach kwadratowych po tytule v     zaleca się stosowanie następujących określeń: -  [online] -  [CD-ROM] -  [dyskietka]

v     określając typ nośnika, można sprecyzować typ publikacji -  [baza danych online] -  [wydawnictwo ciągłe online] -  [program komputerowy na dyskietce] -  [poczta elektroniczna]

Odpowiedzialność drugorzędna Oznaczenie wydania v     określenia oznaczenia wydania: -  wydanie -  wersja -  aktualizacja albo -  wydanie przejrzane -  kolejna aktualizacja (np. trzecia aktualizacja) v    jeżeli w dokumencie elektronicznym występuje więcej niż jedno oznaczenie wydania, należy podawać zarówno oznaczenie wydania, jak i np. wersji w kolejności podanej w źródle np. : wyd. 5, wersja 3.5 v    wyrażenia oznaczające wydania i ich kolejność porządkową należy skracać

Miejsce wydania (produkcji) v     w dokumentach elektronicznych dostępnych wyłącznie poprzez sieć dopuszcza się pomijanie miejsca wydania, jeżeli tego elementu nie można ustalić na podstawie innych informacji zawartych w źródle; w takich przypadkach należy jednak podawać lokalizację dokumentu w sieci np.: Dostępny w Internecie: http://ksiegarnia.pwn.pl/2024_pozycja.html Dostępny w World Wide Web: http://www.ap.krakow.pl/whk/ Nazwa wydawcy (producenta) Rok wydania

Daty (wydania, aktualizacji/nowelizacji, dostępu) v     datę wydania należy zapisywać tak jak podano w źródle, ale rok zawsze cyframi arabskimi v     daty mogą obejmować dzień, miesiąc, rok i czas dnia np.: 12 stycznia 2001; 14:04:28 EST lub 1997-01-01

Data wydania v     daty, które są znane, lecz nie występują w dokumencie ani w dokumentacji towarzyszącej zaleca się podawać w nawiasach kwadratowych v     jeżeli dokument elektroniczny ukazywał się przez pewien okres i jego ukazywanie się jest zakończone (baza danych, wydawnictwo ciągłe typu online), zaleca się podawanie dat początkowej i końcowej np.: styczeń 2000–grudzień 2001 v   jeżeli daty te nie występują na pierwszych ekranach lub w dokumentacji, zaleca się podawanie dat najwcześniejszej i najpóźniejszej pozycji w dokumencie, jeżeli te daty są znane

v     jeżeli dokument elektroniczny ukazuje się przez pewien okres i jego ukazywanie się nie jest zakończone, należy podać datę początkową uzupełnioną łącznikiem i jedną spacją np.: luty 2001- . v   jeżeli początkowej daty nie ma, zaleca się podawanie daty najwcześniejszej pozycji w dokumencie, jeżeli ta data jest znana v     jeżeli daty wydania nie można określić na podstawie źródła należy w jej miejsce wpisać datę copyright

v  jeżeli brak daty copyright i nie ma żadnych innych wiarygodnych wskazań dotyczących wydania dokumentu elektronicznego należy podać wyrażenie [data nieznana] v   jeżeli data wydania jest nieznana, w takich przypadkach należy podawać datę dostępu ujętą w nawiasy kwadratowe np.: [dostęp: 3 stycznia 2001] [dostęp: 2001-01-03]

Data aktualizacji / nowelizacji v     dokumenty elektroniczne mogą być aktualizowane lub nowelizowane pomiędzy wydaniami lub wersjami v     dokument można aktualizować w celu poprawienia błędów lub w innym celu związanym z eksploatacją nawet, jeśli został już zamknięty i nie dodaje się nowych rekordów v     należy po dacie publikacji podawać datę aktualizacji lub nowelizacji stosując wyrażenia podane w źródle np.: aktualizowany w styczniu 1997 lub znowelizowany 1 marca 1997  

Data dostępu v     dokumenty online podlegające zmianom - w razie braku wiarygodnych dat w źródle lub dokumentacji, należy podawać datę, kiedy dokument był rzeczywiście przeglądany, ujmując ją w nawiasy kwadratowe v     datę dostępu należy poprzedzić wyrażeniem dostęp: np.: [dostęp: 5 marca 2001] [dostęp: 2001-03-05]

Seria Uwagi   Opis fizyczny dokumentu elektronicznego v     zaleca się podawanie informacji opisującej format dokumentu lub liczbę i typ jednostek fizycznych związanych z dokumentem np.: 1 dysk optyczny (CD-ROM; 12 cm) Materiał towarzyszący v     można podawać informację o załączonych podręcznikach, kasetach dźwiękowych v     należy informację tę poprzedzić wyrażeniem Materiał towarzyszący: np.: Materiał towarzyszący: podręcznik

Wymagania systemowe v     zaleca się podawanie informacji dotyczących specyficznej marki i modelu komputera, na którym dokument ma być uruchomiony v     zaleca się podanie wielkości wymaganej pamięci v     zaleca się podanie nazwy i wersji systemu operacyjnego v     zaleca się podanie wymagań dotyczących oprogramowania v     zaleca się podanie rodzaju i cech wymaganych bądź zalecanych urządzeń peryferyjnych

v     zaleca się poprzedzanie informacji o wymaganiach systemowych wyrażeniem: Wymagania systemowe np.: Wymagania systemowe: IBM PC; Windows 95 lub nowsze; przeglądarka Internet Explorer 4.0; karta graficzna; czytnik CD-ROM.

  Częstotliwość publikacji v     zaleca się podawanie częstotliwości aktualizacji np.: aktualizacja tygodniowa aktualizacja roczna ciągle aktualizowany  

Warunki dostępu v należy podać lokalizację dokumentu w sieci np Warunki dostępu v należy podać lokalizację dokumentu w sieci np.Dostępny w Internecie: http://ksiegarnia.pwn.pl/2024_pozycja.html Dostępny w World Wide Web: http://www.ap.krakow.pl/whk/ ISBN i ISSN

ZASADY OPISU POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH Elektroniczne wydawnictwa zwarte Artykuły w elektronicznych wydawnictwach zwartych Elektroniczne wydawnictwa ciągłe – całość wydawnictwa ciągłego Artykuły w wydawnictwach ciągłych *

Elektroniczne wydawnictwa zwarte Budowa opisu – książka w Internecie: Autor/redaktor. Tytuł. [Typ nośnika]. Wydanie. Miejsce wydania: wydawca, data/rok wydania. [Data dostępu]. Warunki dostępu. Numer znormalizowany.

Przykład: GASPARSKI, Wojciech (red. ), DIETL, Jerzy (red. ) Przykład: GASPARSKI, Wojciech (red.), DIETL, Jerzy (red.). Etyka biznesu w działaniu. [online]. Warszawa, 2001. [dostęp: 15 stycznia 2004]. Dostępny w Internecie: http://ksiegarnia.pwn.pl/2024_pozycja.html. BRODZIAK, Andrzej. Gwiazdy i ty. [online]. [dostęp: 15 stycznia 2004]. Dostępny w Internecie: http://salve.slam.katowice.pl/KSIGWIAZDY.html

Budowa opisu – książka na płycie CD-ROM: Autor/redaktor. Tytuł Budowa opisu – książka na płycie CD-ROM: Autor/redaktor. Tytuł. [Typ nośnika]. Wydanie. Miejsce wydania: wydawca, data/rok wydania. Data aktualizacji. Numer znormalizowany.

Przykład: KOPALIŃSKI, Władysław Przykład: KOPALIŃSKI, Władysław. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. [CD-ROM]. Wersja 1.0.3.16. Łódź: PRO-media CD, 1998. ISBN 83-7231-3.   DĄBROWSKI, Mirosław (red.), OLKUŚNIK, Magdalena (red.). Egipt. [CD-ROM]. Kraków: Fogra Multimedia, 1999. *

Artykuły w elektronicznych wydawnictwach zwartych Budowa opisu – artykuł w wydawnictwie zwartym na płycie CD-ROM: Autor artykułu. Tytuł artykułu. W: Tytuł dokumentu macierzystego. [Typ nośnika]. Odpowiedzialność drugorzędna dokumentu macierzystego. Wydanie. Miejsce wydania: wydawca, data/rok wydania. Data aktualizacji. Numer znormalizowany.

Przykład: Panteon bogów egipskich. W: Egipt. [CD-ROM]. Red Przykład:   Panteon bogów egipskich.  W: Egipt. [CD-ROM]. Red. Mirosław Dąbrowski, Magdalena Olkuśnik. Kraków: Fogra Multimedia, 1999.

Budowa opisu – artykuł w wydawnictwie zwartym dostępny w Internecie: Autor artykułu. Tytuł artykułu. W: Tytuł dokumentu macierzystego. [Typ nośnika]. Odpowiedzialność drugorzędna dokumentu macierzystego. Wydanie. Miejsce wydania: wydawca, data/rok wydania. [Data dostępu]. Warunki dostępu. Numer znormalizowany.  

Przykład: Wiosna Ludów (1848-1849) Przykład: Wiosna Ludów (1848-1849). W: Wielka Internetowa Encyklopedia Multimedialna. [online]. 2004. [dostęp: 12 marca 2004]. Dostępny w Internecie: http://wiem.onet.pl/wiem/001c1c.html. *

Elektroniczne wydawnictwa ciągłe – całość wydawnictwa Budowa opisu – wydawnictwo ciągłe dostępne w Internecie: Tytuł wydawnictwa ciągłego. Typ nośnika. Miejsce wydania: wydawca, data/rok wydania. [Data dostępu]. Warunki dostępu. Numer znormalizowany.    

Przykład: Wiedza i Życie. [online]. Warszawa. 1910- Przykład: Wiedza i Życie. [online]. Warszawa. 1910- . Ostatnia aktualizacja 17-11-2004 13:17. [dostęp: 20 listopada 2004]. Miesięcznik. Dostępny w Internecie: http://serwisy.gazeta.pl/czasopisma/0,42477.html. ISSN 0137-8929 *

Artykuły w wydawnictwach ciągłych Budowa opisu – artykuł w wydawnictwie ciągłym dostępny w Internecie: Autor artykułu. Tytuł artykułu. W: Tytuł wydawnictwa ciągłego. [Typ nośnika]. Wydanie (rok). Oznaczenie zeszytu/numeru. Data aktualizacji. [Data dostępu]. Warunki dostępu. Numer znormalizowany.

Przykład: BOREK, Piotr. Literatura staropolska w Internecie Przykład: BOREK, Piotr. Literatura staropolska w Internecie. W: Konspekt. [online]. 2001 nr 7. [dostęp: 12 lutego 2004]. Dostępny w World Wide Web: http://www.wsp.krakow.pl/konspekt. ISSN 1509-6726 

Opis publikacji istniejącej samoistnie w Internecie   Budowa opisu:  Autor.Tytuł pracy. [Typ nośnika]. Data wydania. Data aktualizacji. [Data dostępu]. Warunki dostępu.   Przykład:  SZULCZEWSKI, Grzegorz. Etyczna ekonomia w ujęciu Petera Koslowskiego. [online]. [dostęp: 13 lutego 2004]. Dostępny w World Wide Web: http://www.cebi.win.pl/texty/etyczna_ekonomia.doc.

Opis wortalu Budowa opisu: Autor. Tytuł wortalu. [Typ nośnika] Opis wortalu     Budowa opisu:  Autor. Tytuł wortalu. [Typ nośnika]. Data wydania. Data aktualizacji. [Data dostępu]. Warunki dostępu.    Przykład: AKADEMIA PEDAGOGICZNA (Kraków). Wirtualna historia książek i bibliotek. [online]. Ostatnia aktualizacja 29.10.2002. [dostęp: 13 lutego 2004]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ap.krakow.pl/whk/.

Jeżeli do tych samych źródeł elektronicznych prowadzi czytelnika kilka ścieżek, należy wybrać najprostszą z nich