BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE
Zasady ogólne Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru: Nośność konstrukcji Ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku Ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na inne budynki Możliwość ewakuacji ludzi
Grupy wysokościowe budynków Niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie Średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m włącznie ponad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie Wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziom terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie Wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziom terenu
Podział części budynku z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania ZL – mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi PM – produkcyjne i magazynowe IN – inwentarskie służące do hodowli inwentarza
Kategorie zagrożenia ludzi ZL ZL I - zawiera pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku osób o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych, ZL III - użyteczności publicznej nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II ZL IV - mieszkalne ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i Zl II
Klasy odporności pożarowej budynku ZL budynek ZLI ZL II ZL III ZL IV ZL V 1 2 3 4 5 6 N – niski B C D SW - średniwysoki W – wysoki WW - wysokościowy A
Klasa odporności pożarowej budynku PM Maksymalna gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej budynku Q [MJ/m2] Budynek o jednej kondygnacji nadziemnej (bez ograniczenia wysokości) Budynek wielokondygnacyjny N - niski SW -średniowysoki W- wysoki WW- wysokościowy 1 2 3 4 5 6 Q≤500 E D C B 500< Q≤1 000 1 000< Q≤2 000
Klasa odporności ogniowej elementów budynku Klasa odporności pożarowej budynku Główna konstrukcja nośna Konstrukcja dachu Strop Ściana zewnętrzna Ściana wewnętrzna Przekrycie dachu 1 2 3 4 5 6 7 A R 240 R 30 EI 120 EI 60 E 30 B R 120 EI 30 C R 60 R 15 EI 15 E 15 D (-) E
Oznaczenia R - nośność ogniowa w minutach, określona zgodnie z PN dotyczącą zasad ustalania klas odporności odniowej budynków E - szczelność ogniowa w minutach, określona jw. I - izolacyjność ogniowa w minutach, określona jw. (-) - nie stawia się wymagań
Definicje Nośność ogniowa (R) jest to zdolność elementu próbnego nośnego elementu konstrukcji do utrzymania obciążenia badawczego bez przekraczania określonych kryteriów pod względem wielkości i prędkości przemieszczenia Szczelność ogniowa (E) jest to zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji budowlanej do zapobieżenia przejściu płomieni i gorących gazów oraz do zapobieżenia pojawienia się płomieni na powierzchni nie nagrzewanej Izolacyjność ogniowa (I) jest to zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji budowlanej, poddanego oddziaływaniu ognia z jednej strony, do ograniczenia przyrostu temperatury nie nagrzewanej powierzchni poniżej określonych poziomów.
Przykład Sufity podwieszane muszą spełniać wszystkie te kryteria, czyli muszą mieć klasę REI (określa ona, jak długo elementy nośne spełniające funkcje oddzielające zachowują nośność, szczelność i izolacyjność ogniową) Ściany działowe muszą mieć klasę EI (określa ona, jak długo elementy nienośne zachowują szczelność i izolacyjność ogniową) Szczelność przegrody ma wpływ na izolacyjność ogniową i akustyczną przegrody. Uzyskuje się ją poprzez dokładne szpachlowanie złącz między płytami oraz szczelin na obwodzie ściany, a także uszczelnienie wszelkich przejść instalacyjnych. Na połączeniach obwodowych ściany stosuje się także uszczelnienia z taśm z polietylenu spienionego.
Dyrektywy Rady Europejskiej 89/106/EEC Podstawy prawne Dyrektywy Rady Europejskiej 89/106/EEC w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych państw członkowskich dotyczącej Wytyczne tej dyrektywy stopniowo uwzględniane są w przepisach krajowych
Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414 Prawo budowlane Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U. 2004 nr 92 poz. 881 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych Dz.U. 1991 nr 81 poz. 351 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. PN-ISO 8421-1:1997 Ochrona przeciwpożarowa PN-EN 1363-1:2001 Badania odporności ogniowej. Część 1: Wymagania ogólne PN-EN 1363-2:2001 Badania odporności ogniowej. Część 2: Procedury alternatywne i dodatkowe PN-EN 1364-1:2001 Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 1: Ściany PN-EN 1364-2:2001 Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 2: Sufity PN-EN 1365-1:2001 Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 1: Ściany PN-EN 1365-2:2002 Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 2: Stropy i dachy PN-EN 13501-2:2004 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności wyłączając instalację użytkową PN-90/B-02867 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany PN-B-02872:1996 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania odporności dachów na ogień zewnętrzny
Pojęcia pomocnicze Materiał budowlany – tworzywo, substancja np. ceramika Wyrób budowlany – wyrób np. cegła Element budowlany – element powstały z wyrobów budowlanych np. ściana
Materiały i elementy budowli wg klasyfikacji pożarowej przyjętej w Polsce dzieli się przede wszystkim pod względem ich: Palności (materiał budowlany) Zapalności (materiał budowlany) Stopnia rozprzestrzeniania ognia (element budowlany) Odporności ogniowej (element budowlany)
Podatność elementów na rozprzestrzenianie ognia zależy głównie od właściwości materiałów okładzinowych. Elementy budowlane są pod tym względem dzielone na: stopień 1 - nierozprzestrzeniające ognia (np. wykonane z materiałów niepalnych lub nie zapalnych) stopień 2 - słabo rozprzestrzeniające ogień (np. wykonane z materiałów trudno zapalnych) stopień 3 - silnie rozprzestrzeniające ogień (np. wykonane z materiałów łatwo zapalnych)
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dzielą się na: pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie
Nie uważa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których: łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź też praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku mają miejsce procesy technologiczne niepozwalające na zapewnienie warunków przybywania osób stanowiących ich obsługę, bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reżimu organizacji pracy jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezależnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą.