Podstawy użytkowania komputerów - ćwiczenia Podstawowe informacje dotyczące pracy z systemem „Windows” Piotr Majcher, Paweł Górczyński 5-10-2006

Omówienie plików i folderów Większość zadań wykonywanych w systemie Windows obejmuje pracę z plikami i folderami. System Windows wykorzystuje foldery do przechowywania plików na komputerze, podobnie jak ludzie wykorzystują fizyczne katalogi do porządkowania informacji (np. podania w dziekanacie znajdują się w teczkach a te z kolei w szafkach). Foldery mogą zawierać pliki różnego typu, na przykład dokumenty, pliki muzyczne, obrazy, pliki wideo i programy. Do tworzonych przez siebie folderów użytkownik może kopiować i przenosić pliki z innych miejsc, na przykład z innego folderu, z innego komputera lub z Internetu. Foldery można również tworzyć wewnątrz innych folderów. Plik jest to jednostka zapisywania danych na dysku twardym komputera. Upraszczając można powiedzieć ze pliki zawierają dane natomiast foldery zawierają pliki. 5-10-2006

Przykładowe okno Windows’a i jego elementy Przyciski: minimalizuj, zmniejsz/zwiększ oraz zamknij Pasek tytułowy Pasek menu Pasek przycisków standardowych Pasek adresu Foldery Pliki Pasek stanu Paski poziomego i pionowego przewijania 5-10-2006

Tworzenie folderu (1/2) Aby utworzyć nowy folder trzeba przejść do miejsca w którym ten obiekt chcemy umieścić a następnie kliknąć prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać pozycje nowy a następnie folder. W na rysunku nowy folder zostanie utworzony w katalogu „folder3” który znajduje się w katalogu „temp” na dysku c: (patrz: pasek adresu!) 5-10-2006

Tworzenie folderu (2/2) Po wykonaniu poprzednich operacji będziemy mieli sytuację taką jak na rysunku z lewej strony. System domyślnie chce nadać nowemu folderowi nazwę: ”Nowy Folder” ale zanim to zrobi daje nam możliwość zmian`y na nazwę nam odpowiadającą (tekst „Nowy folder” jest zaznaczony co oznacza ze możemy zacząć wpisywać nową nazwę bez wcześniejszego kasowania). Powiedzmy ze nadamy nowemu folderowi nazwę „zadanie”. Aby to zrobić wpisujemy „zadanie” w miejsce tekstu „nowy folder” i naciskamy klawisz Enter (lub klikamy myszką obok nowego folderu). Nowy folder o nazwie „zadanie” został utworzony(rysunek z prawej). 5-10-2006

Tworzenie plików Pliki tworzymy w analogiczny sposób jak foldery czyli „wchodzimy do miejsca w którym dany plik chcemy utworzyć a następnie „klikamy” prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybieramy polecenie nowy. Po najechaniu na polecenie nowy wyświetla się lista obiektów które możemy utworzyć (jest tam m.in. opcja folder której używaliśmy do tworzenia nowego folderu co było opisane wcześniej). Na potrzeby zajęć będziemy tworzyli tylko jeden rodzaj nowego pliku - „ dokument tekstowy”. Po wybraniu tej pozycji sytuacja będzie analogiczna jak przy tworzeniu nowego katalogu - system będzie chciał domyślnie nazwać nowy plik - „nowy dokument tekstowy” - ale nazwa taka zostanie przypisana jedynie wówczas gdy naciśniemy Enter nie wpisując własnej, wybranej przez siebie nazwy. W jednej sytuacji system nie daje nam możliwości nazwania pliku w momencie jego tworzenia - dzieje się tak wtedy gdy pracujemy z dyskami sieciowymi (np. U: ). W takich przypadkach system automatycznie nada nazwę domyślną nowemu obiektowi (folderowi lub plikowi). 5-10-2006

Zmiana nazwy obiektu (pliku lub folderu) Jeśli system nada obiektom automatyczne nazwy po utworzeniu (rysunek z lewej) to możemy je w dowolnym momencie zmienić! Aby to zrobić musimy najechać wskaźnikiem myszki na obiekt i kliknąć na nim prawym przyciskiem. Pojawi się znajome menu podręczne w którym polecenie „zmień nazwę” daje nam możliwość zmiany nazwy obiektu. Na poniższych rysunkach zmieniłem nazwę folderu „Nowy folder” na „inna nazwa”. W przypadku zmiany nazwy pliku trzeba postąpić analogicznie! Krok 2 Krok 1 Krok 3 5-10-2006

Zaznaczanie plików i/lub folderów (1/2) Aby wykonywać jakiekolwiek operacja na plikach lub folderach trzeba je najpierw wskazać / zaznaczyć. Możemy zaznaczyć wiele plików lub folderów jednocześnie. Jeśli chcemy zaznaczyć jeden obiekt należy najechać na niego wskaźnikiem myszki a następnie raz kliknąć lewym przyciskiem. 5-10-2006

Zaznaczanie plików i/lub folderów (2/2) Aby zaznaczyć sąsiadujące pliki lub foldery, należy kliknąć pierwszy element, nacisnąć i przytrzymać klawisz SHIFT na klawiaturze, a następnie kliknąć ostatni element. To samo można również zrobić używając myszy: najeżdżamy wskaźnikiem obok plików które chcemy zaznaczać a następnie klikamy i przytrzymujemy lewy przycisk i poruszając myszką zaznaczamy pożądane obiekty, gdy skończymy zaznaczanie przestajemy trzymać lewy przycisk myszki wciśnięty. Aby zaznaczyć niesąsiadujące pliki lub foldery, należy nacisnąć i przytrzymać klawisz CTRL, a następnie kliknąć poszczególne elementy lewym przyciskiem myszy. Można także zaznaczyć wszystkie pliki i foldery w oknie, w tym celu należy w menu Edycja wybrać polecenie Zaznacz wszystko lub skorzystać ze skrótu klawiaturowego Ctrl + A Jeśli zaznaczono wszystkie pliki lub foldery i trzeba wyczyścić to zaznaczenie, należy kliknąć w pustym obszarze okna folderu (gdzieś na „białym tle” w oknie). 5-10-2006

Kopiowanie plików i folderów (1/2) Aby skopiować plik lub folder należy odnaleźć ten obiekt (lub obiekty), zaznaczyć go a następnie kliknąć na nim prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego wybrać polecenie kopiuj. System zapisuje sobie kopiowany obiekt (lub obiekty) w schowku. Aby ten obiekt gdzieś skopiować należy przejść do docelowego miejsca kliknąć prawym przycisk myszki w docelowym folderze i z menu podręcznego wybrać polecenie wklej. 5-10-2006

Kopiowanie plików i folderów (2/2) Do kopiowania możemy również używać skrótów klawiaturowych: CTRL+C - kopiuj CTRL+V - wklej Zaznaczamy obiekt (lub obiekty), naciskamy klawisz CTRL przytrzymujemy go a następnie wciskamy klawisz C aby skopiować obiekt do schowka. Aby wkleić obiekt (lub obiekty) znajdujący się aktualnie w schowku przechodzimy do miejsca gdzie chcemy zrobić kopie i naciskamy kombinacje klawiszy CTRL+V. Możemy kopiować jednocześnie wiele obiektów, zarówno plików jak i folderów, wystarczy zaznaczyć to co chcemy wykonać kroki opisane wcześniej. 5-10-2006

Przenoszenie plików i folderów (1/2) Przenoszenie obiektu polega na zabraniu go z jednego miejsca i umieszczeniu w innym. Operacja przenoszenie jest analogiczna do kopiowania ale zamiast polecenia „kopiuj” wybieramy polecenie „wytnij”. System zapisuje sobie wycinany element w schowku i domyśla się ze chcemy go gdzieś przenosić. Jeżeli poprawnie wykonamy polecenie „wytnij” obiekt na który zostało to zrobione powinien zmienić kolor na „wyblakły”. Możemy także wycinać obiekty używając skrótu klawiaturowego CTRL+X 5-10-2006

Przenoszenie plików i folderów (2/2) Aby zakończyć operacje przenoszenia należy przejść do miejsca w które chcemy dany obiekt (lub obiekty) umieścić i w oknie kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać polecenie „wklej” (lub z CTRL+V). Podobnie jak w przypadku kopiowania możemy przenosić wiele obiektów jednocześnie. 5-10-2006

Usuwanie plików i folderów Aby usunąć plik lub folder należy zaznaczyć dany obiekt a następnie kliknąć na nim prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego wybrać polecenie „Usuń” lub klawisz „Delete” na klawiaturze. Po wybraniu tego polecenia system zapyta czy na pewno chcemy usunąć wybrany obiekt (w razie gdybyśmy się pomylili) – trzeba zaakceptować jeśli usuwany lub wybrać nie jeśli się pomyliliśmy i nie chcemy usuwać obiektu. 5-10-2006

Podsumowanie Operacje takie jak tworzenie plików / folderów, kopiowanie, przenoszenie czy usuwanie można wykonać w systemie Windows na kilka sposobów. Każdy sposób jest dobry jeśli tylko jest skuteczny, a użytkownik świadomy tego co się właśnie dzieje. Operację tworzenia katalogu można wykonać klikając prawym przyciskiem myszy i wybierając opcję Nowy - > Folder z menu kontekstowego można także wywołać menu Plik -> Nowy -> Folder Pliki można tworzyć z menu kontekstowego, po naciśnięciu prawego przycisku myszy W codziennej pracy, pliki będą jednak częściej tworzone automatycznie po uruchomieniu danej aplikacji, wtedy pozostanie nam tylko ich zapisanie (poprzez wskazanie nazwy i lokalizacji) 5-10-2006

Podsumowanie 2 Pliki / foldery można kopiować korzystając z opcji kopiuj / wklej wywoływanych z menu kontekstowego Można także korzystać ze skrótów klawiaturowych Ctrl+C Ctrl+V, co jest chyba najszybsze Polecenia kopiuj / wklej można także wywołać z menu Edycja Można również zastosować metodę Drag & Drop, czyli przeciągnij i upuść – klikamy prawym przyciskiem myszy dany obiekt i trzymając wciśnięty przycisk, przeciągamy obiekt do innej lokalizacji. Po zwolnieniu prawego przycisku myszy, wybieramy operację którą chcemy wykonać (kopiuj tutaj / przenieś tutaj) Wykonując operacje na plikach i folderach możemy zamiennie stosować wyżej opisane metody Np. skopiować folder korzystając ze skrótu Ctrl + C a następnie, myszką zmienić lokalizację i z menu Edycja wywołać opcję Wklej. Wybór sposobu pozostawiam Państwu. 5-10-2006

Kolejność obiektów w oknie exploratora Obiekty widoczne w oknie exploratora Windows zawsze ułożone są wg jakiegoś porządku. Mogą być posortowane według jednej z kolumn, dowolnego atrybutu który je opisuje. np. Nazwy, Rozmiaru, Typu, Daty modyfikacji lub innych Kolumna według której obiekty są posortowane wyróżniona jest szarym kolorem tła (patrz rys.) 5-10-2006

Kolejność obiektów w oknie exploratora 2 Na rysunku z prawej strony przy kolumnie „Nazwa” widoczna jest mała strzałka skierowana grotem do góry (oznacza to sortowanie właśnie po tej kolumnie w kolejności rosnącej) – ponowne kliknięcie na kolumnie „Nazwa” zmieniłoby porządek sortowania obiektów na malejące Aby posortować obiekty według innego atrybuty np. daty modyfikacji – należy kliknąć nagłówek kolumny Data modyfikacji Pliki i foldery są traktowane oddzielnie, co widać przy sortowaniu wg nazwy Atrybut rozmiar – dostępny jest tylko dla plików 5-10-2006