BOŻENA NADOLNA INSTRUMENTY POCHODNE
Podmiot przekazujący ryzyko przez transakcję zabezpieczającą hedgingową zabezpiecza: Składniki aktywów oraz pasywów przed niepożądanymi spadkami (aktywów) lub wzrostami (pasywów) Wysokość wpływów lub wydatków z tytułu przyszłych transakcji kupna- sprzedaży produktów i usług, a więc przed potencjalnym wzrostem cen nabywanych
Definicja instrumentu pochodnego Instrument finansowy, którego: wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i rozliczenie nastąpi w przyszłości. Do instrumentów pochodnych zalicza się w szczególności transakcje terminowe, takie jak kontrakty forward lub futures, opcje oraz kontrakty swap, - kontrakt forward - umowa nakładająca na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą - odbioru aktywów o określonej ilości, w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, ustalonej w momencie zawierania kontraktu, - kontrakt futures - umowa o określonej standardowej charakterystyce, będąca przedmiotem obrotu w obrocie regulowanym, nakładająca na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą - odbioru aktywów o określonej ilości, w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, ustalonej w momencie zawierania kontraktu, - opcja - kontrakt, w wyniku którego jednostka nabywa prawo kupna - opcja kupna (call) lub sprzedaży - opcja sprzedaży (put) aktywów podstawowych po określonej z góry cenie i w określonym czasie, - kontrakt swap - umowa zamiany przyszłych płatności na warunkach z góry określonych przez strony,
TRANSAKCJA ZABEZPIECZAJĄCA Transakcja zabezpieczająca (nazywana hedgingową) to transakcja zawarta w celu „ efektywnego przenoszenia ryzyka przez podmioty wykazujące awersję do ryzyka na inne podmioty, które ryzyko są skłonne przyjąć w nadziei na osiągnięcie zysku
Definicja transakcji zabezpieczającej według ustawy o rachunkowości Wybór jednego lub kilku instrumentów zabezpieczających, których zmiany wartości godziwej kompensują zmianę wartości zabezpieczanej pozycji lub związanych z taką pozycją przepływów środków pieniężnych
ZABEZPIECZENIE W PRAWIE BILANSOWYM 2 Ryzyko zmiany: -wartości godziwej przyszłych przepływów pieniężnych POZYCJA ZABEZPIECZANA POZYCJA ZABEZPIECZAJĄCA Powiązanie zabezpieczające 1.Składniki aktywów i zobowiązań 2. Uprawdopodobnione przyszłe zobowiązania 3.Planowana transakcja 1. Instrument pochodny 2. Inne aktywa lub zobowiązania finansowe
Rachunkowość zabezpieczeń przewiduje: Zabezpieczenie wartości godziwej Zabezpieczenie przepływów pieniężnych Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto jednostek zagranicznych
Dokumentacja oceny efektywności zabezpieczenia Zasady wstępnej oceny skuteczności zabezpieczenia Wykaz stosowanych metod – metody statystyczne (korelacji, regresji) metoda wskaźnikowa
Wskaźnik skuteczności zabezpieczenia wartości godziwej Zabezpieczenie wartości godziwej = Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego w okresie t / zmiana wartości godziwej pozycji zabezpieczanej w części spowodowanej przez podane zabezpieczeniu ryzyko, w okresie t
Wskaźnik zabezpieczenia przepływów pieniężnych Wskaźnik zabezpieczenia przepływów pieniężnych= przepływy pieniężne z instrumentu zabezpieczającego w okresie t/ zmianę przepływów pieniężnych z pozycji zabezpieczanej w stosunku do oczekiwanych przepływów w okresie t
Wymagania formalne stosowania rachunkowości zabezpieczeń Wymagania dokumentacyjne Wymagania dotyczące efektywności zabezpieczenia Wymagania stawiane pozycji zabezpieczanej oraz instrumentom zabezpieczającym
Interpretacja wartości wskaźnika oceny skuteczności zabezpieczenia Wartość wskaźnika Ocena skuteczności zabezpieczenia Możliwość stosowania rachunkowości zabezpieczeń W = 100% Zabezpieczenie w pełni efektywne tak 80%<W<100% Zabezpieczenie efektywne, aczkolwiek występuje częściowa nieefektywność zabezpieczenia Tak, wymagane jest odpowiednie ujęcie księgowe nieefektywnej części zabezpieczenia W<80% lub W>100% Zabezpieczenie nie jest efektywne Nie
Dokumentacja informacji dotycząca powiązania zabezpieczającego Identyfikacja pozycji zabezpieczanej Identyfikacja ryzyka związanego z pozycją zabezpieczaną Opis instrumentu zabezpieczającego
Dokumentacja rachunkowości zabezpieczeń Opis celu zarządzania ryzykiem Strategia zarządzania ryzykiem Opis metody służącej ocenie efektywności zabezpieczeń Charakterystyka powiązania zabezpieczającego
Zawartość merytoryczna dokumentacji zarządzania ryzykiem Identyfikacja ryzyka Metoda pomiaru poziomu ryzyka Postawa wobec ryzyka (poziom awersji do ryzyka) Charakterystyka instrumentów wykorzystywanych do zarządzania ryzykiem Organizacja procesu zarządzania ryzykiem Sposoby raportowania ryzyka
Dokumentacja dotycząca strategii zarządzania ryzykiem Stosowana strategia odnośnie o zabezpieczenia ( jaki procent pozycji podlega zabezpieczeniu) Parametry wykorzystywanych instrumentów zabezpieczających Dokładnego podziału obowiązków wewnątrz podmiotu odnośnie danego ryzyka (struktura decyzyjna) Zasad raportowania na temat transakcji zabezpieczającej