6 kroków do porozumienia rozwiązywanie trudnych sytuacji i konfliktów w rodzinie

Czym jest konflikt? niezgodność, sprzeczność tendencji, poglądów, interesów różnica opinii i potrzeb proces zachodzący pomiędzy dwoma osobami pozostającymi w zależności od siebie

Czym jest konflikt? Sygnałem zdrowia – istniejemy i jesteśmy zdolni do wyrażania siebie Bodźcem do rozwoju – napięcie jako źródło innowacji Środkiem do formułowania własnej tożsamości, budowania niezależności

3 metody rozwiązywania konfliktów… Zwycięża rodzic Pozycja dziecka podporządkowana Rodzic – władca, egzekutor, kontroler, sędzia, kat Uczucia: Dz.- bunt, złość, bezradność, R.- złość, wstyd, frustracja, lęk Zwycięża dziecko Rodzic ustępuje, pozycja uległości i wycofania Dziecko może robić, co chce Uczucia: Dz.- zadowolenie i niepokój, triumf i poczucie winy, R.- złość, bezsilność, frustracja Bez zwycięzców i pokonanych Wspólne szukanie rozwiązania zadowalającego wszystkich Uczucia Dz. i R. – spokój, zadowolenie, miłość, szacunek, zaufanie

Bez zwycięzców i pokonanych …i ich skutki Zwycięża rodzic Dz.: poczucie małej wartości, brak motywacji do zmiany, zależność od zdania innych R.: niezadowolenie z siebie i dziecka Rodzina: oddalenie emocjonalne, wrogość Zwycięża dziecko Dz.: brak poczucia bezpieczeństwa, egoizm, impulsywność, brak umiejętności współpracy R.: niechęć do dziecka, niezadowolenie z siebie Rodzina: napięcie, unikanie się, oddalanie Bez zwycięzców i pokonanych Dz.: ochota do współpracy, szacunek dla potrzeb rodziców i dla siebie, poczucie bezpieczeństwa R.: zadowolenie z dziecka i siebie Rodzina: bliskość, ciepło, miłość, akceptacja

Metoda bez porażek (wg Thomasa Gordona) Metodę rozwiązywania problemów i konfliktów możemy zastosować wobec dzieci, ale też osób dorosłych Metoda bez porażek jest często stosowana (jako negocjacje) pomiędzy osobami dorosłymi o równym stopniu władzy (żadna ze stron nie znajduje uzasadnienia do użycia siły) Nie zawsze istnieje konieczność przejścia wszystkich 6 kroków, ale warto zapamiętać ten schemat

Krok 1: Rozpoznać i nazwać konflikt Pozyskaj słuchacza, wybierz odpowiedni moment Wyraźnie powiedz, że powstał konflikt, który trzeba rozwiązać Krótko opisz sytuację i powiedz, co czujesz, jakie Twoje potrzeby zostały naruszone lub niezaspokojone, co Cię niepokoi KOMUNIKAT „JA” Unikaj zdań upokarzających i obwiniających drugą stronę

Krok 1: Rozpoznać i nazwać konflikt Pomóż rozmówcy wyrazić jego uczucia i potrzeby AKTYWNE SŁUCHANIE Odkryj, zrozum i zaakceptuj potrzeby, roszczenia i niepokoje rozmówcy jako pełnoprawne elementy jego życia Jasno wyraź życzenie, aby rozmówca razem z Tobą poszukał rozwiązania do przyjęcia dla obu stron

Krok 2: Znaleźć możliwe rozwiązania Zaproponuj poszukiwanie rozwiązań -„Jak myślisz, co mogłoby nam pomóc?” Najpierw zanotuj pomysły rozmówcy, a potem własne W tej fazie nie oceniaj i nie krytykuj pomysłów – przyjmuj wszystkie nie okazując, że któreś są nie do przyjęcia Zbierzcie jak największą ilość pomysłów

Krok 3: Krytycznie ocenić propozycje rozwiązań Dopiero na tym etapie następuje ocena pomysłów Skreśl rozwiązania, które przez kogoś z Was zostaną ocenione jako nie do przyjęcia (po podaniu powodów ich odrzucenia) Uczciwie i szczerze wyrażaj swoje myśli i odczucia

Krok 4: Zdecydować się na najlepsze rozwiązanie Gdy zostaną 2-3 propozycje, zdecydujcie, która z nich zadowoli wszystkich Upewnij się, czy wszyscy się z tym rozwiązaniem zgadzają i czy jest ono jasne i zrozumiałe oraz możliwe do zrealizowania Jeśli rozwiązanie składa się z kilku punktów – zapisz je Nie traktuj żadnego postanowienia jako ostatecznego („Wypróbujmy to rozwiązanie i zobaczmy jak ono się sprawdzi”)

Krok 5: Wykonać powziętą decyzję Co jest do zrobienia? Kto i za co jest odpowiedzialny? Co jest potrzebne, żeby to zrobić? Kiedy zaczynamy? Do kiedy to ma być zrobione (lub jak często)?

Krok 6: Późniejsza ocena krytyczna Nie wszystkie początkowe rozwiązania okazują się dobre (np. okazały się zbyt trudne, pojawiły się nowe przeszkody) „Jak sprawdza się nasze rozstrzygnięcie?”

Podsumowanie Metoda bez porażek jest skuteczna, ponieważ: Stronom zależy na wypełnieniu zobowiązań, nie potrzeba tylu wzmocnień i przekonywania Dociera do istoty problemu Rozwiązania bywają bardzo twórcze Mniej wrogości -więcej zrozumienia i współpracy Metody tej możemy nauczyć rodziców poprzez modelowanie lub występując w roli mediatora

Życzę powodzenia! Ewa Kałuża.