Marszałek Województwa Małopolskiego Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Debata w Oświęcimiu Patronat honorowy: Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Według informacji Głównego Urzędu Statystycznego o rozwoju demograficznym Polski w latach 2000–2010 liczba ludności powyżej 65. roku życia zwiększa się systematycznie od kilkunastu lat. W 1990 r. w Polsce żyło 4,85 mln seniorów, w 2000 r. – 5,66 mln, a w 2010 r. – 6,43 mln. W tym czasie liczba mieszkańców Polski pozostawała na tym samym poziomie – 38,1 mln osób. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Prognoza GUS (na lata 2008–2035) wskazuje, że w najbliższym czasie liczba osób starszych w polskim społeczeństwie wciąż będzie rosnąć, a przy tym zmniejszy się ogólna liczba mieszkańców. W 2035 r. Polska ma liczyć niespełna 36 mln mieszkańców, przy czym osób po 65. roku życia będzie 8,35 mln, w tym ponad 2,5 mln co najmniej w wieku 80 lat. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Zjawisko starzenia się polskiego społeczeństwa ilustruje także zmiana mediany ludności Polski, czyli średniego wieku wszystkich mieszkańców. W 2007 r. mediana wynosiła 37,3 lat, podczas gdy na 2020 r. prognozowany jest poziom 41,4 lat, a na 2035 r. – 47,9 lat. www.jakaunia.pl

Udział osób starszych w populacji Europy w 2030 r. „Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Problem demograficznego starzenia się społeczeństw dotyczy większości państw europejskich. Według ONZ do 2030 r. odsetek osób po 65. roku życia w Europie ma wynieść 23,8%, czyli dwa razy więcej niż w 1990 r. Eurostat prognozuje, że po 2035 r. proces starzenia się Europy będzie przebiegał jeszcze szybciej. Udział osób starszych w populacji Europy w 2030 r. Źródło: World Population Prospects (ONZ) www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Profesor Tomasz Grodzicki, krajowy konsultant w dziedzinie geriatrii, powiedział: Za 20 lat jedna trzecia Polaków przekroczy 60. rok życia, a to oznacza, że będziemy mieli do czynienia z wieloma chorobami związanymi z wiekiem. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Realizowany w ostatnich latach program badawczy PolSenior uwzględnił aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. W ramach badania po raz pierwszy w naszym kraju przebadano na tak szeroką skalę populację ludzi w podeszłym wieku. W badaniu wzięło udział 5695 osób, w tym 4979 respondentów po 65. roku życia i 716 badanych na przedpolu starości, czyli w wieku 55–59 lat. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Z badania PolSenior wynika, że ponad jedna trzecia osób starszych wymaga pomocy w codziennych czynnościach, a 12% osób po 87. roku życia potrzebuje stałej opieki. PolSenior wskazuje, iż zapotrzebowanie na pomoc innych osób w związku z ograniczeniem samodzielności jest skorelowane z wiekiem. Prof. Piotr Błędowski, prezes Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, stwierdza, że udział potrzebujących wynosi: w wieku 65–69 lat – 14,5%, w wieku 70–74 lata – 19,1%, w grupie 74–79 lat – już 31,5%. Od 80. roku życia uzależnienie człowieka od otoczenia wzrasta bardzo szybko. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Uważamy, że choroby to objawy starości, a starsi ludzie się z tym godzą – wynika z ustaleń badania PolSenior. To jeden z najpoważniejszych problemów sygnalizowanych przez naukowców biorących udział w tym projekcie. Myślą tak nie tylko seniorzy, lecz także lekarze, personel medyczny czy urzędnicy. Tymczasem należy pamiętać, że utrzymanie aktywnego trybu życia, zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej, profilaktyka i odpowiednio wczesne zgłaszanie się z różnymi dolegliwościami do lekarza daje każdemu szanse na zdrową i pogodną starość. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Według badania PolSenior jedną z najczęstszych przypadłości wśród seniorów jest nadciśnienie tętnicze. Cierpi na nie blisko 3/4 seniorów. Niestety, osoby starsze zbyt rzadko mierzą ciśnienie tętnicze. Robi to zaledwie co czwarta osoba w podeszłym wieku. Co czwarty senior pomiędzy 65. a 80. rokiem życia ma cukrzycę. Prawie 45% ankietowanych w badaniu cierpiących na tę chorobę ma również jej powikłania, najczęściej okulistyczne (40%) i nerkowe (7%). Z kolei u 1/3 badanych wystąpiła przewlekła choroba nerek. Podobny odsetek seniorów cierpi na zaćmę. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Co drugi senior nie podejmuje żadnej rekreacyjnej aktywności fizycznej – wskazują badania projektu PolSenior wśród osób, które ukończyły 65 lat. 11% seniorów jest aktywnych sporadycznie, natomiast czterech na dziesięciu twierdzi, że przynajmniej raz w tygodniu wykonuje jedną z następujących czynności: kilkugodzinne spacery, piesze wycieczki, ćwiczenia gimnastyczne, aerobik, jazda na rowerze, bieganie, pływanie, jazda na nartach, gry zespołowe, żeglarstwo, jeździectwo, tenis ziemny, tenis stołowy lub taniec. Znacznie lepiej z aktywnością fizyczną jest u mężczyzn – ponad połowa przyznaje się do regularnej rekreacji. W przypadku kobiet jest tak tylko u co trzeciej seniorki. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Prawie co piąty senior, który brał udział w badaniu PolSenior, mieszka sam. Dzieje się tak, chociaż zdecydowana większość z nich, bo aż 93%, ma żyjące dzieci. Zaledwie 8% badanych to rodziny tworzone przez samotną osobę starszą i jej dzieci. Małżeństwa seniorów mieszkające z dziećmi to ponad 14%, natomiast z wnukami zamieszkuje niespełna 1% seniorów. Samotność wpływa na stan zdrowia osób starszych. Blisko 1/3 z nich ma stałe objawy depresji. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Kwestia starzejącego się społeczeństwa to poważne wyzwanie dla polityki społecznej i zdrowotnej w Polsce. Do najważniejszych spraw, jakie stoją przed starzejącym się społeczeństwem, należą: Zapewnienie seniorom równego z innymi grupami ludności dostępu do rynku pracy i wprowadzenie w zakładach pracy dobrych praktyk zarządzania wiekiem. Doskonalenie systemu emerytalnego. Prezes ZUS, Zbigniew Derdziuk, mówił w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej” w 2012 r., że niekorzystne proporcje między grupami wiekowymi najsilniej odciskają piętno na rynku pracy i systemie emerytalnym. Dziś na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada 260 osób w wieku poprodukcyjnym. Za 30 lat ten stosunek będzie wynosił 1000 do 500. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Do najważniejszych spraw, jakie stoją przed starzejącym się społeczeństwem, należą ponadto: Rozszerzenie zakresu działań profilaktycznych, tak aby systemy opieki zdrowotnej i pomocy społecznej były przyjazne dla osób starszych. Poprawa warunków mieszkaniowych seniorów przez okresową ocenę i dostosowanie mieszkań oraz infrastruktury do ich potrzeb i możliwości. Popularyzacja aktywności fizycznej wśród seniorów oraz stworzenie systemu wczesnej rehabilitacji, co pomoże zapobiegać powstawaniu i pogłębianiu niepełnosprawności. Zapobieganie przejawom wykluczenia społecznego, finansowego i cyfrowego dzięki działaniom integracyjnym, wspieraniu rodzin osób starszych oraz ułatwieniu kontaktów międzypokoleniowych. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Jak wynika z wniosków z badania PolSenior, wsparcie dla rodzin powinno mieć formę dostosowaną do faktycznych potrzeb (usługową, finansową lub poradnictwa). Należy także oferować możliwość czasowej opieki nad osobami niesamodzielnymi (domy dziennego pobytu). W Polsce opiekę nad ludźmi starszymi zapewnia głównie rodzina. Konieczna jest więc rozbudowa i stworzenie kompleksowego sektora stałej opieki instytucjonalnej i ujednolicenie systemu. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rok 2012 został ogłoszony przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wydarzenia, projekty i inicjatywy podejmowane w ramach Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej miały zwrócić uwagę opinii publicznej na to, jak cenny wkład seniorzy wnoszą do społeczeństwa. Przedsięwzięcia te miały zachęcić polityków do częstszego podejmowania działań na rzecz poprawy warunków i jakości życia seniorów, a także wzmacniania solidarności międzypokoleniowej. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wytyczne Unii Europejskiej dotyczące starzejących się społeczeństw obejmują trzy obszary: dostosowanie rynku pracy do potrzeb osób starszych, zachęcanie seniorów do aktywności po przejściu na emeryturę, ułatwienie seniorom samodzielnego życia. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Polską odpowiedzią na założenia i postulaty Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej było opracowanie Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012–2013 (ASOS). Zgodnie z deklaracjami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej głównym celem Programu jest poprawa jakości i poziomu życia seniorów, a także wykorzystanie ich potencjału poprzez umożliwienie im podjęcia aktywności społecznej. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych składa się z dwóch komponentów: systemowego i konkursowego. Komponent systemowy dotyczy założeń długofalowej polityki senioralnej. Komponent konkursowy to trzy edycje otwartych konkursów w obszarze „aktywność społeczna osób starszych”. Na ich realizację przeznaczono łącznie 60 mln zł. Wsparcie w ramach ASOS otrzymują organizacje pożytku publicznego, uniwersytety trzeciego wieku, kluby seniora, wspólnoty lokalne i innego rodzaju podmioty, które przygotowują projekty z myślą o aktywności społecznej osób starszych. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych W trakcie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej w całej Polsce odbyło się wiele konferencji, imprez i spotkań poświęconych sprawom seniorów. Tematyka związana ze starzeniem się społeczeństwa trafiła na agendę tak ważnych wydarzeń jak m.in. Forum Ekonomiczne w Krynicy. Podczas panelu „Zestarzejmy się świadomie. Polska polityka społeczna i ochrona zdrowia w obliczu starzenia się polskiego społeczeństwa” eksperci jednoznacznie stwierdzili, że konieczne jest stworzenie odpowiedniej polityki społecznej odnoszącej się do potrzeb rosnącej grupy osób starszych. Zagadnieniom związanym z sytuacją i jakością życia osób starszych poświęcono także Forum III Wieku, konferencję towarzyszącą XXI Forum Ekonomicznemu w Krynicy-Zdroju. Rozmawiano m.in. o wolontariacie osób starszych i korzyściach, jakie przynosi taka działalność zarówno seniorom, jak i społeczności lokalnej. Wiele miejsca poświęcono uniwersytetom trzeciego wieku i ważnej roli, jaką mają do odegrania. Poza tym podjęto temat dostosowania rynku produktów i usług do potrzeb osób starszych. www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?” „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych W związku z Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej w różnych częściach Polski odbywały się targi poświęcone ofertom różnych branż, przygotowanym z myślą o osobach starszych. Jedna z takich imprez – warszawskie targi „Aktywni 50+” – towarzyszyła konwencji „Międzypokoleniowe Dni Aktywności” zorganizowanej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Gośćmi honorowymi konwencji byli premier Donald Tusk, Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz, a także ambasador Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej, sekretarz stanu KPRM Władysław Bartoszewski. Podczas targów „Aktywni 50+” można było zapoznać się z ofertą firm, świadczących usługi opiekuńcze i skorzystać z bezpłatnych porad oraz badań lekarskich. www.jakaunia.pl

Marszałek Województwa Małopolskiego Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Starzejące się społeczeństwo Europy i Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej” Debata w Oświęcimiu Patronat honorowy: Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego www.jakaunia.pl