Lectio VIII Passivum I grupa czasów (praesens, imperfectum, futurum I) acc duplex, nominativus duplex NCI – nominativus cum infinitivo

Końcówki osobowe Singularis Pluralis 1. 2. 3. - r ris tur - mur - mini ntur

Koniugacja (Praesens) II III IV Singularis 1. 2. 3. laud – or lauda – ris lauda – tur mone – or mone – ris mone – tur mitt – or mitt – e – ris mitt – i – tur audi – or audi – ris audi – tur Pluralis lauda – mur lauda – mini lauda – ntur mone – mur mone – mini mone – ntur mitt – i – mur mitt – i – mini mitt – u – ntur audi – mur audi – mini audi – u - ntur

Koniugacja (imperfectum) II III IV Singularis 1. 2. 3. lauda – ba – r lauda – ba – ris lauda – ba – tur mone – ba – r mone – ba – ris mone – ba – tur mitt – e – ba – r mitt – e – ba – ris mitt – e – ba - tur audi – e – ba – r audi – e – ba – ris audi – e – ba - tur Pluralis lauda – ba – mur lauda – ba – mini lauda – ba - ntur mone – ba – mur mone – ba – mini mone – ba - ntur mitt – e – ba – mur mitt – e – ba – mini mitt – e – ba – ntur audi – e – ba – mur audi – e – ba – mini audi – e – ba - ntur

Koniugacja (futurum I) II III IV Singularis 1. 2. 3. lauda – b – or lauda – b – e – ris lauda – b – i - tur mone – b – or mone – b – e – ris mone – b – i – tur mitt – ar mitt – e – ris mitt – e – tur audi – ar audi – e – ris audi – e – tur Pluralis lauda – b – i – mur lauda – b – i – mini lauda – b – u – ntur mone – b – i – mur mone – b – i – mini mone – b – u – ntur mitt – e – mur mitt – e – mini mitt – e – ntur audi – e – mur audi – e – mini audi – e – ntur

Infinitivus Imperativus Koniugacja I II III IV lauda - ri mone – ri mitt – i audi - ri Imperativus Singularis 2. lauda – re! mone – re! mitt – e – re! audi – re! Pluralis lauda – mini! mone – mini! mitt – i – mini! audi – mini!

Sposób tłumaczenia passivum znacznie częściej niż w języku polskim: 1. Ego ab amico moneor – Jestem upominany przez przyjaciela. 2. Terra movebatur – Ziemia drżała. Ziemia trzęsła się. 3. Semper bella gerentur – Zawsze będą trwać wojny. Ciągle będzie prowadzić się wojny. Ciągle wojny będą prowadzone.

Zmiana strony czynnej na bierną bierzemy pod uwagę trzy elementy zdania: podmiot orzeczenie dopełnienie bliższe Magister pueros laudat. podmiot dopełnienie bliższe Pueri a magistro laudantur.

Accusativus duplex (podwójny accusativus) po czasownikach puto, habeo, duco, apello, nomino (i innych tego typu) dopełnienie bliższe oraz jego określenie w acc. np. Uważam Marka za dobrego lekarza. Puto Marcum bonum medicum. np. Rzymianie uważali Eneasza za swojego przodka. Romani Aeneam proavum suum putabant .

Nominativus duplex (podwójny nominativus) po tych samych czasownikach (puto, habeo, duco, apello, nomino i innych) w stronie biernej może wystąpić N. dupelx podmiot oraz orzecznik w N. np. Uważa się Marka za dobrego lekarza. Putatur Marcus bonus medicus. np. Eneasz był uważany przez Rzymian za swojego przodka. Romani Aeneas proavus suus putabantur .

NCI (w następnym odcinku)