Patriotyzm dawniej a dziś Autorzy: Mateusz Kobza Damian Błażejczyk Adam Pietrzyk
Pojęcie Patriotyzm Patriotyzm (łac. patria,-ae = ojczyzna, gr. patriates) – postawa szacunku, umiłowania i oddania własnej ojczyźnie oraz chęć ponoszenia za nią ofiar; pełna gotowość do jej obrony, w każdej chwili. Charakteryzuje się też przedkładaniem celów ważnych dla ojczyzny nad osobiste, a także gotowością do pracy dla jej dobra i w razie potrzeby poświęcenia dla niej własnego zdrowia lub życia. Patriotyzm to również umiłowanie i pielęgnowanie narodowej tradycji, kultury czy języka. Patriotyzm oparty jest na poczuciu więzi społecznej, wspólnoty kulturowej oraz solidarności z własnym narodem i społecznością.
Nazwa i znaczenie Nazwa „patriotyzm” wywodzi się z greckiej nazwy „πατριά” – „patria” oznaczającej rodzinę, grupę, plemię lub naród wywodzący się od wspólnych przodków, ojców tzw. ojczyznę. „Patria” jest z kolei derywatem źródłowej nazwy greckiej „πατήρ” – „pater” oznaczającej „ojca” – głowę rodu[1]. Te greckie terminy zostały przejęte później przez Rzymian i przeniknęły do łaciny w formie „pater” i „patrio” rozpowszechniając się także w innych językach europejskich. Słowo „patriotyzm” literalnie oznacza „miłość ojczyzny”.
Historia Angielski termin patriot został po raz pierwszy użyty już w erze elżbietańskiej za łacińskim określeniem używanym w średniowiecznej Francji w VI w. Abstrakcyjne określenie patriotyzmu rozpowszechniło się w Europie w XVIII wieku. patriotami nazywali się członkowie Amerykańskiej Partii Wigów, frakcji politycznej w XVIII-wiecznej Ameryce, będący zwolennikami oddzielenia się amerykańskich kolonii od imperium brytyjskiego. Patriotami określali się również członkowie frakcji politycznej w Holandii aktywnej w latach 1778-1795.
W Polsce idee patriotyczne deklarowało Stronnictwo Patriotyczne – nieformalne ugrupowanie polityczne działające w Rzeczypospolitej Obojga Narodów skupiające reformatorskich działaczy w czasie Sejmu Wielkiego w latach 1788-1792. Po rozbiorach Polski idee patriotyczne głosiła tajna organizacja niepodległościowa w Królestwie Polskim – Narodowe Towarzystwo Patriotyczne założone w 1821 roku przez majora Waleriana Łukasińskiego, zrzeszająca członków rozwiązanego w 1820 roku Wolnomularstwa Narodowego oraz wielkopolskiego Związku Kosynierów[2]. Ideami tymi kierowało się również Towarzystwo Patriotyczne organizacja powołana w 1830 roku w Warszawie w czasie powstania listopadowego. W okresie tym istniała również kobieca organizacja patriotyczna - Towarzystwo Dobroczynności Patriotycznej Kobiet. Jej członkinie opatrywały rannych, a w nocy pełniły na wzór wojskowy warty w ochronie lazaretów.[3] Rodzaje patriotyzmu
Rodzaje patriotyzmu patriotyzm narodowy – miłość do kraju ojczystego oraz narodu znajdującego się w obrębie państwa. patriotyzm regionalny – przywiązanie do regionu, krainy etnograficznej, dzielnicy kraju, z której się pochodzi, lub w której się mieszka. patriotyzm lokalny – miłość do stron rodzinnych, miejsca urodzenia i wychowania oraz do miejsca zamieszkania.
Bitwa pod Krzykawką Jedna z bitew powstania styczniowego, rozegrana 5 maja 1863 na pograniczu wsi Krzykawka i Krzykawa koło Olkusza. Korpus dowodzony przez generała Józefa Miniewskiego stacjonujący pod Krzykawą, połączony z włoskim legionem garibaldczyków, został rankiem 5 maja zaatakowany przez oddział rosyjski przybyły spod Olkusza. W przegranej przez powstańców, bardzo krwawej bitwie, która trwała do godziny 14, zginął między innymi włoski generał Francesco Nullo, a jego adiutant Elia Marchetti ciężko ranny w pierś zmarł dwa dni później w Chrzanowie[1]. Na polu bitwy pod Krzykawką (zwanym Polaną Nullo) znajduje się pomnik
Bitwa pod Wiedniem Została stoczona 12 września 1683 roku między wojskami polsko-austriacko-niemieckimi pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego, a armią Imperium osmańskiego pod wodzą wezyra Kara Mustafy. Zakończyła się klęską Osmanów, którzy od tej pory przeszli do defensywy i przestali stanowić zagrożenie dla chrześcijańskiej części Europy.
Bitwa po Grunwaldem jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników)[3], stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410 w czasie trwania wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego wspomaganego przez rycerstwo zachodnioeuropejskie (głównie z Czech, z wielu państewek na Śląsku, z Pomorza Zachodniego i z pozostałych państewek Rzeszy), pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi (złożonymi głównie z Polaków, Litwinów i Rusinów) wspieranymi lennikami obu tych krajów (Hospodarstwo Mołdawskie, Księstwo Mazowieckie, Księstwo Płockie, Księstwo Bełskie, Podole i litewskie lenna na Rusi) oraz najemnikami z Czech, Moraw i z państewek ze Śląska oraz uciekinierami ze Złotej Ordy[4] i chorągwiami prywatnymi (między innymi chorągiew z Nowogrodu Wielkiego księcia Lingwena Semena), pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły. Bitwa ta zakończyła się zwycięstwem wojsk polsko-litewskich i pogromem sił krzyżackich, nie została jednak wykorzystana dla całkowitego zniszczenia
Powstanie listopadowe polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831[6]. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń).
Powstanie warszawskie (1 sierpnia – 3 października 1944[b]) – wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”, połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego
Polscy patrioci
Jan Henryk Dąbrowski 1755-1818 - generał, obrońca Warszawy w powstaniu kościuszkowskim 1797 twórca Legionów we Włoszech. Brał udział w kampaniach napoleońskich 1806r organizował powstanie w Wielkopolsce.
Ksiądz Jan Długosz 1415-1480 – historyk i kanonik krakowski natomiast arcybiskup lwowski, 1480 wychowawca synów Kazimierza Jagiellończyka od 1967, autor m.in. Historiae Poloniae (zw. też roczniki czyli kroniki sławnego królestwa polskiego) jednego z najwybitniejszych dzieł średniowiecznych historiografii eur. Obejmującego dzieje Polski do 1480r.
Roman Dmowski 1864-1939- polityk współtwórca i przywódca ruchu nar. Pisarz polityk. Od 1889 czł. Ligi Polskiej. od 1893 Ligi Narodu . 1897 gł zał. SDN sprecyzował zasady ideologii nagonalisty : od 1905 postulował autonomię dla króla Polskiego propagował walkę z ruchem rewolucji i antysemityzm. Redaktor „Przeglądu Wszechpolskiego” W czasie I wojny światowej m.in. 1917-1919 współtwórca i prezes KNP w Paryżu 1919 delegat Polski na paryską konferencję pokojową podpisał traktat wersalski , 1926 m.in. spraw zagranicznych przeciwnik Józef Piłsudski po przewrocie majowym 1926r w stałej opozycji wobec sanacji 1926 założył OWP, po 1933 wywierał silny wpływ SN.
Generał Józef Haller 1873-1960 polityk. Generał 1914 komendant Legionu Wschodniego od 1916 dowódca II Brygady Legionów Polskich 1918-1919 dowódca naczelny Armii Polskiej we Francji 1936 współorganizator Frontu Mor ges i SP : 1940-1943 członek rządu polskiego na uchodźctwie
Jan III Sobieski 1629-1696. Hetman koronny 1668-1674 król polski od 1674, wybitny wódz walczył z kozakami , tatarami, Szwecją , Moskwą i Turcją, 1673 pobił Turków pod Chocimiem 1683 pod Wiedniem ( wojska polskie i austriackie) nie zrealizowane plany odzyskania Prus książęcych w sojuszu z Francją, 1686 pokój z Rosją (tzw. Traktat Grzymułtowskiego) i mecenas sztuki.
Hugo Kołłątaj 1750-1812 jeden z czołowych ideologów polskiego oświecenia. Filozof pisarz i działacz polityk oświatowy, ksiądz , członek komisji Edukacji Narodowej i Towarzystwo do ksiąg elementarnych reformatorów i rektor (1783-1786) Akademia Krakowska i przywódca Kuźnicy Kołłątowskiej współautor konstytucji 3 maja 1794 członek Rady Najwyższej Narodowej.
Mikołaj Kopernik 1473-1543.wielki astronom polski także matematyk . ekonomista lekarz w swym dziele o obrotach sfer niebieskich zawarł stworzoną przez siebie heliocentryczną teorie geocentryczną w czasie wojny pd. Krzyżackiej kierował w Olsztynie obroną zamku.
Tadeusz Kościuszko 1746-1817 generał polski amerykański bohater. Narodowy 1775-1783 uczestnik wojny o wolność stanów zjednoczonych 1792 udział wojnie z Rosją najwyższy naczelnik sił zbrojnych narodowych w powstaniu 1794. Wydał uniwersały regulujące sprawę chłopską po klęsce pod Maciejowcami w niewoli rosyjskiej (do 1796r) zmarł na emigracji w Szwajcarii.
Ignacy Jan Paderewski 1860-1941 pianista kompozytor, polityk, działacz społeczny zdobył sławę jako pianista wirtuoz 1910 ufundował Pomnik Grunwaldzki w Krakowie 1917-1918. Przedstawiciel paryskiego komitetu Narodowego Polskiego w USA 1918 powrócił do kraju jako przedstawiciel Polski podpisał 1919 wersalski traktat pokojowy.
Książę Józef Poniatowski 1763-1813 bratanek Stanisława Augusta Poniatowskiego generał dowodził siłami polskimi w wojnie 1792r z Rosją uczestnik powstania kościuszkowskiego
Dziękuje za uwagę !!!