Twardy orzech do zgryzienia, czyli uczeń w roli nauczyciela Twardy orzech do zgryzienia, czyli uczeń w roli nauczyciela? - spotkanie Rady Pedagogicznej autorka: Beata Soroko-Kałuża zdjęcie: Łukasz Warchał pomoc informatyczna: Marta Sołtysik-Warchał

Przesunięcie akcentu z procesu nauczania na proces uczenia się Człowiek nowego tysiąclecia to osoba wyposażona w umiejętności umożliwiające nadążanie za zmianami cywilizacyjnymi. Umiejętności te warto przypomnieć: -KOMUNIKOWANIE SIĘ -DOSKONALENIE -MYŚLENIE -POSZUKIWANIE -DZIAŁANIE -KORZYSTANIE ZE ŹRÓDEŁ INFORMACJI -ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW -WSPÓŁPRACA I UCZENIE SIĘ

Tradycyjny i nowoczesny model nauczania i uczenia się

„Tradycyjny system edukacyjny jest przestarzały” Richard L „Tradycyjny system edukacyjny jest przestarzały” Richard L. Measelle, Morton Egol SYSTEM TRADYCYJNY -specjalizacja -ilość -przedmiotowość -instytucjonalizm -masowość CEL: wyposażyć w wiedzę NAUCZYCIEL = WYKŁADOWCA PODSTAWA MODELU: psychologia behawioralna SYSTEM NOWOCZESNY -integralność -jakość -podmiotowość -personalizm -indywidualna droga rozwoju CEL: wszechstronny rozwój uczniów NAUCZYCIEL = PROWOKATOR PODSTWA MODELU: koncepcja psychologii humanistycznej

Główne zadania szkoły rozpoznanie możliwości ucznia poprzez wnikliwą i rzetelną diagnozę pedagogiczną dokonanie wyboru adekwatnych metod i technik nauczania

Wy, którzy umiecie uczyć, uczcie Wy, którzy umiecie uczyć, uczcie. Wy, którzy nie umiecie uczyć, wykładajcie.” David Perry W nowoczesnym modelu nauczyciel pełni rolę ustawicznego „prowokatora” procesu poszukiwania przez ucznia informacji i procesu rozwiązywania problemów dydaktycznych i życiowych. Jest „ reżyserem” sytuacji dydaktycznych skłaniających uczniów do rozwoju umiejętności.

5 etapów uczenia wg Davida Jaques Uczenie się jako wzbogacanie wiedzy Uczenie się jako zapamiętywanie Uczenie się jako poznawanie faktów i procedur, z których uczeń będzie korzystał w przyszłości Uczenie się jako rozumienie pojęć Uczenie się jako rozumienie rzeczywistości Etapy 1, 2, 3 = uczenie się bez zrozumienia Nauczyciel wykonuje wszelkie zadania i podejmuje wszelkie decyzje. Etapy 4, 5 - nauka ze zrozumieniem Uczeń wykonuje większość zadań i podejmuje większość decyzji.

„Słyszę i zapominam, widzę i pamiętam, robię i rozumiem” Konfucjusz

Według Dale’a ludzie generalnie pamiętają: 10% tego, co czytają 20% tego, co słyszą 30 % tego, co widzą 50 % tego, co widzą i słyszą 70 % tego, co mówią 90% tego, co mówią podczas wykonywania

Uczmy polisensorycznie ! (wielozmysłowo) Preferowany system sensoryczny powoduje, że nie nauczysz się czegoś, co jest przedstawione nie w twoim systemie reprezentacyjnym.

Od czego zależy sukces w uczeniu się?

Model WSWS - wysokiej samooceny i wiary w siebie PRZYNALEŻNOŚĆ ASPIRACJE BEZPIECZEŃSTWO TOŻSAMOŚĆ SUKCES

BUDOWANIE WSWS Zadbaj o integrację klasy. Podkreślaj wspólne sukcesy klasy. Wykorzystuj techniki pracy w grupie. Buduj zaufanie. Bądź sprawiedliwy i konsekwentny. Poznawaj uczniów z różnych stron. Unikaj poniżających uwag. Szukaj wyjątkowości w każdym uczniu. Poznawaj swoich uczniów. Pozwól doświadczać każdemu sukcesu.

Zasady efektywnego uczenia się

„Szkoła powinna być miejscem najlepszej zabawy” Peter Kline

„Rady” dla nauczającego Zadbaj o właściwy stan ducha i umysłu Twoich uczniów – stwórz serdeczną atmosferę Aranżuj otoczenie tak, by było przyjazne procesowi uczenia się Stosuj umiejętne ćwiczenia ruchowe i relaksacyjne Stymuluj pracę umysłu wzrokowców, słuchowców, kinestetyków Poinformuj uczniów o celach uczenia się określonego zagadnienia Zachęcaj uczniów, by sami stawiali i wyznaczali sobie cele Aktywizuj dostęp do pamięci długotrwałej Zmieniaj rytm prowadzonych zajęć Zaproponuj uczniom rolę nauczyciela Przeprowadzaj regularne powtórki Wskazuj praktyczne zastosowania zdobytej wiedzy

Dlaczego metody aktywizujące a nie tradycyjne? „ Mądry nauczyciel nie zaprasza cię do skarbnicy swej mądrości. Pokazuje ci raczej drogę do wzbogacenia własnej.” Kahlil Gibran

Metoda aktywna czy aktywizująca? Całokształt działań grupy i prowadzącego, służących uczeniu się przez doświadczenie. Zatem istota sprawy tkwi nie w „aktywności” metod, lecz osób 

Wybrane cechy metod aktywizujących w kontekście metod tradycyjnych Uczeń: jest podmiotem uzupełnia indywidualne deficyty zawiera kontrakt dotyczący treści i formy uczenia się bierze odpowiedzialność za treść, formę oraz efekty uczenia się komunikuje swoje potrzeby doświadcza współpracuje Uczeń jest przedmiotem oddziaływania nie uczestniczy w pełni w procesie nauczania nie ma wpływu na treść i formę nauczania nie czuje się odpowiedzialny nie może wykraczać poza ustaloną treść i formę jest bierny

Krystyna Rau, Ewa Ziętkiewicz: „ Jak aktywizować uczniów”, Poznań 2000 Propozycje bibliograficzne: Krystyna Rau, Ewa Ziętkiewicz: „ Jak aktywizować uczniów”, Poznań 2000 Jarosław Rudniański: „Jak się uczyć”, Warszaw 2001 Ewa Brudnik, Anna Moszyńska, Beata Owczarska: „Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących”, Kielce 2003 Doug Buehl: „Strategie aktywnego nauczania czyli jak skutecznie nauczać i uczyć się”, Kraków 2004 Bożena Kubiczek: „Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się”, Opole 2005

Dziękuję za uwagę !