Aby ujednolicić wymagania Spotkanie wizytatorów i doradców metodycznych z Dyrektorem Wydziału Katechetycznego diecezji kaliskiej jesień 2008

Jan Paweł II: „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali” (18 VI 1983 r.). Wbrew wszystkim mirażom ułatwionego życia musicie od siebie wymagać. To znaczy właśnie „więcej być”. Homilia skierowana do młodzieży zgromadzonej na Westerplatte

Rodzaje hospitacji: Kontrolująco – oceniająca – obserwacja prowadzonych przez nauczyciela zajęć w celu gromadzenia informacji do oceny pracy nauczyciela (ocena poprawności pracy nauczyciela pod względem merytoryczno-metodycznym). doradczo-doskonaląca – to obserwacja warsztatu pracy nauczyciela oraz analiza jego walorów i ewentualnych braków. diagnozująca – to forma analizy pracy nauczyciela poprzez ogląd działania i ocenę efektów pracy uczniów (analiza stopnia osiągnięcia przez nauczyciela zamierzonych celów operacyjnych – co uczniowie po lekcji wiedzą, jakie będą ich umiejetności).

Zamierzone osiągnięcia ucznia (przykładowy) PLAN DYDAKTYCZNY Z RELIGII na rok szkolny 2008/09 Klasa I Technikum ekonomiczne i technikum logistyczne na podstawie programu: Świadek Chrystusa - AZ-4-01/1 i podręcznika: Świadek Chrystusa w Kościele, red. ks. J. Szpet, D. Jackowiak, Poznań 2002 - AZ-41-01/1-2 (2 lekcje w tygodniu) Blok Tematyczn Temat (ścieżka edukacyjna) Zamierzone osiągnięcia ucznia Wymagania Sposoby diagnozowa -nia Podstawo -we Ponadpodsta -wowe KIM JE- STEM ? IX 4. Jestem członkiem wspólnoty Kościoła - zna argumenty przemawiające za życiem we wspólnocie Kościoła - rozumie, że Kościół jest wspólnotą ludzi świętych i grzesznych - postawa ucznia: modli się za Kościół, także za kapłanów -wymienia przyczyny życia we wspólnocie - wyjaśnia zasady ważności posługi kapłańskiej, pomimo grzeszności kapłana -uzasadnia biblijnie i teologicznie dlaczego Kościół jest święty i grzeszny zarazem Odpowiedź ustna na zadane problemowe pytanie

Chrześcijanin świadkiem wiary IX 1 4. Jestem członkiem wspólnoty (inna możliwość) PLAN DYDAKTYCZNY Z RELIGII na rok szkolny 2008/09 Klasa I Technikum ekonomiczne i technikum logistyczne na podstawie programu: Świadek Chrystusa - AZ-4-01/1 i podręcznika: Świadek Chrystusa w Kościele, red. ks. J. Szpet, D. Jackowiak, Poznań 2002 - AZ-41-01/1-2 (2 lekcje w tygodniu) L.p. Temat Czas realizacji Ilość godzin 3. Chrześcijanin świadkiem wiary IX 1 4. Jestem członkiem wspólnoty Kościoła 2 5. Wiara naszych przodków

Ocenianie z religii § 2 3. Ocenianiu nie podlegają praktyki religijne. Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Warszawa, 25 sierpnia 2008 r.KWEP-C- 464/08 - Zasady oceniania osiągnięć edukacyjnych z religii Rzymsko-katolickiej w szkołach: § 2 3. Ocenianiu nie podlegają praktyki religijne. § 3. 3. W przypadku religii ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:   1) formułowanie przez nauczycieli religii wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen śródrocznych i rocznych z tych zajęć; 2) ocenianie bieżące i ustalanie ocen śródrocznych, według skali i w formach przyjętych w danej szkole;   3) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych, o których mowa w § 12; 4) ustalanie ocen rocznych, według skali, o której mowa w § 11 ust. 2; 5) ustalanie warunków i trybu uzyskania oceny rocznej wyższej niż przewidywana; 6) ustalanie warunków i sposobu przekazywania rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce, zgodnie ze szczegółowymi warunkami i sposobem oceniania wewnątrzszkolnego, określonymi w statucie szkoły. Zasady te musi uwzględnić każdy nauczyciel religii przy tworzeniu dokumentu Przedmiotowego Systemu Oceniania z religii.

KONSPEKT LEKCJI RELIGII KLASA: III szkoły ponadgimnazjalnej DATA: PROWADZĄCY: TEMAT LEKCJI: Dziecko z probówki (KŚW, temat 31) CEL OGÓLNY: przybliżanie wiadomości na temat sztucznego zapłodnienia CELE SZCZEGÓŁOWE: Uczeń wie: że życie ludzkie powinno być chronione od samego początku istnienia, jakie są rodzaje sztucznej prokreacji, Uczeń potrafi: uzasadnić dlaczego sztuczne zapłodnienie jest niezgodne z nauką Kościoła, Postawa ucznia: zaufanie do Boga – dawcy życia. METODY: Debata - metoda zaczerpnięta z programu TV „Decyzja należy do Ciebie” mini wykład nauczyciela, praca z tekstem z podręcznika (w grupach). FORMY: podział sali lekcyjnej na 2 części z możliwością przemieszczania się uczniów, w drugiej części lekcji – praca w grupach. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Teksty z Podręcznika ucznia.

KONSPEKT LEKCJI RELIGII- c.d. PRZEBIEG LEKCJI: Sytuacja egzystencjalna: Nauczyciel zapowiada, że uczniowie będą występować w programie telewizyjnym „Decyzja należy do Ciebie” i w trzech odsłonach przybliża wydarzenia z życia pewnej amerykańskiej rodziny – urodziła się dziewczynka z chorobąszpiku kostnego. Zadaniem uczniów jest wcielić się w uczestników programu i opowiedzieć się na TAK lub NIE słuchając możliwości rozwiązania problemu tej rodziny. Poszukiwanie wiedzy w dokumentach Kościoła +Słowo Boże – praca w grupach z tekstem podręcznika ucznia (Świadek Chrystusa w rodzinie, s.204- 209). Uczniowie podzieleni na grupy kilkuosobowe – każda grupa ma przydzielony fragment wg podtytułów na szarym marginesie. Nauczyciel wyznacza czas pracy. Posumowanie - na forum klasy. Ewentualne uzupełnienia nauczyciela. Modlitwa – w formie modlitwy powszechnej (treści z lekcji). Notatka do zeszytu. Zastosowanie treści – np. w formie rachunku sumienia (n-l stawia pytania, które pozwalają uczniom zweryfikować własne podejście do tematu).

SCENARIUSZ LEKCJI RELIGII W części formalnej zawiera elementy: Temat, cele, metody, formy, środki dydaktyczne (jak konspekt). W części: przebieg lekcji – scenariusz jest szczegółowym opisem przebiegu zajęć. Zawiera np. pytania, jakie prowadzący postawi uczniom, a nawet oczekiwane osiągnięcia uczniów.

Cele operacyjne Gdy jest opisany wynik, jaki powinien zostać osiągnięty po lekcji Dokładne określenie i nazwanie czynności, którą uczeń będzie musiał wykonać Uczeń: zna, wie, umie, rozumie, potrafi, wymienia, omawia, analizuje, wskazuje, wyjaśnia, porównuje, uzasadnia, interpretuje itp. (czasowniki precyzyjnie określają dane tak, by umożliwić dokonanie oceny wyników uzyskiwanych przez uczniów).

Metody nauczania Wypróbowany układ czynności nauczyciela i uczniów systematycznie i świadomie stosowany w celu spowodowania założonych zmian w osobowości ucznia Metody aktywizujące – zwiększające czynny udział ucznia oraz ograniczające rolę nauczyciela do pomagania uczniom.

Podział metod nauczania Cz. Kupisiewicz (1988, s. 135-150) wymienia następujące metody nauczania 1. Oparte na obserwacji (oglądowe) metoda pokazu metoda pomiaru rzeczy, zjawisk i procesów 2. Metody oparte na posługiwaniu się słowem pogadanka opowiadanie dyskusja wykład praca z książką 3. Metody oparte na działalności praktycznej uczniów metoda laboratoryjna metoda zajęć praktycznych 4. Metody gier dydaktycznych metoda symulacyjna metoda sytuacyjna metoda inscenizacyjna tzw. giełda pomysłów (Kruszewski K. 1973, s. 127).

1.Metody podające: Wykład informacyjny Pogadanka Opowiadanie Opis Prelekcja Anegdota Odczyt Objaśnienie lub wyjaśnienie.

2.Metody problemowe a) wykład problemowy b) wykład konwersatoryjny c) klasyczna metoda problemowa d) aktywizujące • metoda przypadków - metoda zdarzeń - inne techniki graficzne (, Oś czasu, Drzewo decyzyjne) • metoda sytuacyjna - drama - symulacja • inscenizacja • gry dydaktyczne - symulacyjne (planszowe, z kartami, komputerowe) - decyzyjne - psychologiczne • seminaria

2.Metody problemowe c.d. dyskusja dydaktyczna - związana z wykładem - okrągłego stołu - burza mózgów („6-3-5", Technika grupy nominalnej) - panelowa - metaplan - debata (Za i przeciw, Akwarium, Oksfordzka, Sokratejska) - dywanik pomysłów - kapelusze myślowe - kula śnieżna.

3. Metody eksponujące 4. Metody programowane a) pokaz łączony z przeżyciem b) film c) sztuka teatralna ekspozycja 4. Metody programowane a) z użyciem komputera b) z użyciem maszyny dydaktycznej c) z użyciem podręcznika programowanego

5. Metody praktyczne a) pokaz z objaśnieniem b) pokaz z instruktażem c) ćwiczenia przedmiotowe d) ćwiczenia laboratoryjne e) ćwiczenia produkcyjne f) metoda projektów g) metoda przewodniego tekstu h) „portfolio” - teczka z dokumentami

FORMY ORGANIZACYJNE NAUCZANIA Ze względu na ilość uczniów: Praca zbiorowa (frontalna) – wszyscy jednocześnie wykonują tę samą pracę w toku lekcji Praca indywidualna – poszczególni uczniowie wykonują zadania indywidualnie Praca w grupach – wspólne poznawanie, zastanawianie się, naradzanie i wspólne podjęcie decyzji forma klasowo-lekcyjna wycieczka akademia koło zainteresowań

ŚRODKI DYDAKTYCZNE przedmioty materialne umożliwiające usprawnienie procesu nauczania; przedmioty, które dostarczają uczniom konkretnych bodźców związanych ze wzrokiem, słuchem, dotykiem. Pismo Święte – materiał źródłowy Dokumenty Kościoła - m. źródłowy Podręcznik Prasa katolicka Obrazy, symbole, schematy Mapy Środki audiowizualne

Programy nauczania Program nauczania ogólnego zawiera: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 5 lutego 2004r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego, programów nauczania i podręczników oraz cofania dopuszczenia. (Dz. U. z 2004r. Nr 25, poz. 220) Program nauczania ogólnego zawiera: szczegółowe cele edukacyjne - kształcenia i wychowania; materiał nauczania związany ze szczegółowymi celami edukacyjnymi, uwzględniający treści nauczania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego; procedury osiągania szczegółowych celów edukacyjnych; opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny, z uwzględnieniem standardów wymagań będących pod­stawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, określo­nych w odrębnych przepisach; omówienie założeń dydaktycznych i wychowawczych, na jakich została oparta koncepcja programu, relacji do zakresu podstawy programowej kształcenia ogólnego, a także ewentualnych specjalnych warunków dotyczących realizacji programu; w przypadku publikacji programu - nazwiska rzeczoznawców, którzy opiniowali program.

Programy i podręczniki do nauczania religii rzym. – kat. Zatwierdza Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski W diecezji kaliskiej decyzją ks. biskupa zostały dopuszczone do używania programy i podręczniki zatwierdzone dla całej Polski (posiadają nr rozpoczynający się od AZ-…).

„Wszystko mogę w Tym, który mnie umacnia.” Zgodnie z tym zapewnieniem św. Pawła, musimy pokładać niezachwianą ufność w naszej pracy, czy raczej w tym, co Bóg czyni – że jest dobra, skuteczna, nawet doskonała, z Jezusem i dla Jezusa. Bądźmy również świadomi, że sami nic nie zdziałamy, albowiem nic nie posiadamy (...); że wszystkie dary natury i łaski, jakie otrzymaliśmy, otrzymaliśmy od Boga. Matka Teresa z Kalkuty