Elektrownie wodne i wiatrowe na terenie Gminy Bejsce Gmina Bejsce Elektrownie wodne i wiatrowe na terenie Gminy Bejsce

Położenie Gmina Bejsce położona jest w południowej części województwa świętokrzyskiego, na obszarze Niecki Nidziańskiej, w pobliżu rzeki Nidzicy. Drogi lokalne prowadzące do Kazimierzy Wielkiej i Opatowca zapewniają połączenie ze szlakami komunikacyjnymi wiodącymi do Krakowa, Kielc i Sandomierza. Bejsce są gminą rolniczą i uprawa ziemi jest głównym zajęciem jej mieszkańców. Brak przemysłu i dogodny klimat sprzyjają produkcji zdrowej żywności i rozwojowi agroturystyki. Na żyznych glebach uprawia się warzywa gruntowe, zboża, tytoń, fasolę, rośliny okopowe i pastewne. Bliskość Krakowa, który zapewnia rynek zbytu płodów rolnych jest atutem dla rozwoju przechowalni i handlu.

Bejsce od północy otoczone są pasmem wzgórz, co podkreśla ich piękne położenie. W pobliżu przepływa Nidzica. Szlak turystyczny prowadzi  z Bejsc przez Rogów do Opatowca. Wieś o 1000-letniej tradycji, w X w. istniał tu prawdopodobnie gródek rycerski z kaplicą, potem kościołem. W dokumencie biskupa krakowskiego Lamberta z r. 1063 jest informacja o dziesięcinie dla kościoła bejskiego. Kolejny, większy kościół był konsekrowany przez biskupa krakowskiego Pełkę w r. 1190. Wreszcie, w roku 1340 Ostasz z rodu Firlejów ufundował obecny kościół pw. św. Mikołaja, który w kolejnych wiekach został rozbudowany (najstarsza część to dzisiejsze prezbiterium z zakrystią) i poszerzony – najpierw o późnorenesansową kaplicę pw. NMP (Firlejowską), konsekrowaną w r. 1600 oraz – pochodzącą z połowy XVII w., barokową kaplicę św. Anny. W prezbiterium odkryto duże fragmenty polichromii gotyckiej z około 1400 r., obecnie po konserwacji, przedstawiające sceny biblijne, ilustrujące mękę Chrystusa oraz alegoryczne malowidła obrazujące grzechy główne. Kaplica pw. NMP jest kaplicą grobową wojewody krakowskiego Mikołaja Firleja i jego żony Elżbiety z Ligęzów i jest bardzo podobna do starszej, wawelskiej Kaplicy Zygmuntowskiej. Historycy sztuki zaliczają ją do najpiękniejszych kaplic renesansowych w Polsce. Właścicielami Bejsc było pięć rodów: Firlejowie (do 1678), Potoccy (do ok. 1767), ks. Hieronim Sanguszko (do ok. 1796), Badeniowie (do 1878), wreszcie Byszewscy.

Gotycki kościół św. Mikołaja Zabytki Gotycki kościół św. Mikołaja Klasycystyczny pałac wybudowany w 1802 r. przez Jakuba Kubickiego dla Marcina Badeniego, późniejszego ministra sprawiedliwości Królestwa Polskiego. W pałacu (dzisiaj: Domu Opieki dla Dorosłych) oglądać można zdobione m.in. techniką chiaroscuro – owalny salon oraz gabinety. Pałac znajduje się w parku krajobrazowym, według założeń Francuza Augustyna Denizot, z połowy XIX w.

Zabytki Gminy Bejsce

Gmina i jej położenie

Obecnie Siedziba Władz Gminy Bejsce. Bejsce są gminą rolniczą i uprawa ziemi jest głównym zajęciem jej mieszkańców. Brak przemysłu i dogodny klimat sprzyjają produkcji zdrowej żywności i rozwojowi agroturystyki. Na żyznych glebach uprawia  się warzywa gruntowe, zboża, tytoń, fasolę, rośliny okopowe   i pastewne. Bliskość Krakowa, który zapewnia rynek zbytu płodów rolnych jest atutem dla rozwoju przechowalni i handlu   Obecnie Siedziba Władz Gminy Bejsce. Posiada 16 sołectw: [-po nazwie liczba mieszkańców na 31.12.2007r] Bejsce-790 Brończyce-162 Czyżowice-333 Dobiesławice-285 Grodowice-251 Kaczkowice-238 Kijany-162 Królewice-349 Morawianki-218 Morawiany-279 Piotrkowice-318 Prokocice-163 Stojanowice-204 Sędziszowice-295 Uściszowice-176 Zbeltowice-147

( przy średniej dla kraju wynoszącej – 7 ha i województwa – 4,17 ha). ROLNICTWO Gmina ma charakter typowo rolniczy. Użytki rolne stanowią 95,2 % ogólnej powierzchni gminy. Łączna powierzchnia użytków rolnych wynosi 5362 ha w tym: grunty orne – 4294 ha, sady – 38 ha, łąki – 971 ha, pastwiska – 59 ha. Gleby w gminie charakteryzują się wysoką przydatnością uprawową czego wyrazem może być zestawienie klas bonitacyjnych (tab.1).W uprawach dominują zboża, ziemniaki, tytoń i rośliny pastewne (tab.2). Uprawa warzyw prowadzona jest w większości gospodarstw i ukierunkowana głównie na produkcję warzyw korzeniowych. Sprzyjający klimat, urodzajne gleby pozwalają na osiągniecie wysokich plonów, co przy zdrowym, bez zanieczyszczeń środowisku daje ogromne możliwości upraw zdrowej żywności. Zalążkiem tego rodzaju działalności są funkcjonujące już na terenie gminy gospodarstwa ekologiczne posiadające certyfikaty gospodarstw ekologicznych. Dzięki rozbudowanej bazie przechowalniczej istnieje możliwość dostawy świeżych warzyw w ciągu całego roku. Działające stowarzyszenia producenckie pozwolą na oferowanie do sprzedaży dużych partii towaru jednolitych odmianowo i jakościowo. Jeśli chodzi o zwierzęta gospodarskich to na terenie gminy Bejsce dominuje trzoda chlewna (świnie i tuczniki) oraz bydło (krowy mleczne i cielęta). Ilość gospodarstw rolnych wynosi 1212 szt., zaś ich średnia powierzchnia to 4,90 ha (stan na 28.02.2007). ( przy średniej dla kraju wynoszącej – 7 ha i województwa – 4,17 ha).

Rolnictwo Klasa gleby Wielkość w ha Klasa I 433 Klasa II 1109 Klasa III 2467 Klasa IV 980 Klasa V 232 Klasa VI 48 Klasa VIz 1 Pozostałe 92

Wielkość gospodarstwa Rolnictwo Zboża 3772 [ha] Warzywa 56 [ha] Ziemniaki 321 [ha] Buraki cukrowe 40 [ha] Tytoń pastewne 50 [ha] Lp. Wielkość gospodarstwa Ilość gospodarstw 1. Do 1 ha 250 2. Od 1 do 5 ha 670 3. Od 5 do 10 ha 210 4. Od 10 do 15 60 5. Powyżej 15 ha 22

Elektrownie Elektrownie wodne dzieli się na: "duże" i "małe", przyjmując, że małe elektrownie wodne (określane skrótem MEW) to te o mocy poniżej 5 MW. Podział ten jest dość umowny (w Skandynawii i Szwajcarii granicą są 2 MW, a w USA 15 MW), ale dość ważny, gdyż MEW są zaliczane do niekonwencjonalnych, odnawialnych i ekologicznych źródeł energii. Natomiast duże elektrownie wodne są tak na świecie rozpowszechnione (20% światowej produkcji energii elektrycznej), że traktowane są często jako konwencjonalne źródło energii, a duży stopień ingerencji w środowisko naturalne powstrzymuje wielu badaczy od nazywania dużych elektrowni wodnych ekologicznymi. Wątpliwości te nie dotyczą małych elektrowni wodnych, których wpływ na środowisko jest znikomy. Elektrownie wodne można podzielić na elektrownie przepływowe produkujące energię elektryczną oraz elektrownie szczytowo-pompowe, które służą głównie do magazynowania energii elektrycznej wyprodukowanej w inny sposób. Elektrownia wiatrowa to zespół urządzeń produkujących energię elektryczną, wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe. Energia elektryczna uzyskana z wiatru jest uznawana za ekologicznie czystą, gdyż, pomijając nakłady energetyczne związane z wybudowaniem takiej elektrowni, wytworzenie energii nie pociąga za sobą spalania żadnego paliwa. Światowym potentatem w produkcji energii wiatrowej są Niemcy (ok. 40% produkcji w skali całego globu).

Elektrownie Na terenie Gminy Bejsce znajdują się dwie elektrownie wodne o podobnych parametrach pracy, mogące wytworzyć w danej chwili po 19 [kWh]. Położone są na biegu rzeki Nidzica w miejscowościach : Bejsce i Morawiany. W drugiej połowie 2009 roku planowana jest budowa na terenie Gminy Bejsce elektrowni wiatrowej, składającej się z 6 wiatraków, każdy o mocy 150 [kW].

Elektrownie Elektrownia wodna w Bejscach

Serce elektrowni i jej właściciel Elektrownie Serce elektrowni i jej właściciel

Elektrownia wodna w Morawianach Elektrownie Elektrownia wodna w Morawianach

Elektrownia wodna w Morawianach Elektrownie Elektrownia wodna w Morawianach

Wnętrze zespołu napędowego Elektrownie Wnętrze zespołu napędowego

Wnętrze zespołu napędowego Elektrownie Wnętrze zespołu napędowego

Elektrownie Elektrownia wiatrowa

Elektrownie Elektrownia wiatrowa

Mapa Gminy z Elektrowniami

Ciepłownia ekologiczna na biomasę (słoma) Gmina Bejsce ze względu na swoje położenie ma możliwość znaczącego zwiększenia energii pochodzącej z odnawialnych źródeł w swoim bilansie energetycznym. Obecnie, przeważająca ilość zapotrzebowania na energię pierwotną pokrywana jest z konwencjonalnych źródeł energii, w przypadku gminy Bejsce z węgla kamiennego. Szereg prognoz wskazuje, że pierwsza połowa obecnego wieku należeć będzie do paliw konwencjonalnych. Istnieją poważne przesłanki, że w okresie tym coraz większe znaczenie będą zyskiwały odnawialne źródła energii. Będą miały one istotne znaczenie, zwłaszcza w ujęciu regionalnym. Położenie gminy pozwala ją zaliczać do regionów o korzystnych warunkach dla wykorzystywania alternatywnych źródeł energii. Wielkoobszarowe i duże gospodarstwa rolne posiadają duży potencjał do uzyskiwania w nich biomasy w formie: słomy, zbóż, roślin energetycznych. Na terenie gminy znajdują się także gorsze gleby, na których istnieje ograniczona możliwość efektywnej produkcji roślinnej i zwierzęcej - to stwarza dodatkową możliwości w wykorzystaniu ich do upraw roślin energetycznych, zbóż przeznaczonych na opał itp.

Przedsięwzięcie przewiduje modernizację całego systemu grzewczego obejmującego 15 budynków istniejących i dwa będące w fazie projektowania. W miejsce rozproszonych węglowych kotłowni wbudowanych i jednej lokalnej, powstanie wspólna kotłownia na biomasę (słomę i zrębki) dostarczająca energię cieplną na potrzeby C.O. i C.W.U. w ilości 7714 GJ/a do 16-tu budynków. Jeden z budynków- magazyn o pow. 680 m2 - zostanie przekształcony w skład paliwa. W jednej kotłowni zainstalowane zostaną dwa kotły: jeden o mocy nominalnej 2 MW (WEISS) opalany słomą, na potrzeby CO i CWU w sezonie grzewczym, drugi o mocy nominalnej 250 kW (HDG BAVARIA) opalany zrębkami lub brykietami ze słomy odpowiedzialny za przygotowanie ciepłej wody użytkowej na potrzeby odbiorców ciepła w okresie letnim, oraz dogrzewanie obiektów w okresach przejściowych (jesień, wiosna), przy jednoczesnym wygaszeniu kotłowni 2 MW opalanej słomą.

Efektami przedsięwzięcia będą: Wykorzystanie biomasy (słoma i zrębki) w ilości 717 Mg rocznie, przetwarzanej na cele energetyczne w kotłowni, spowoduje wzrost udziału biomasy w bilansie energetycznym gminy. Będzie to wypełnieniem obowiązków ustawowych. Efektywne energetycznie zagospodarowanie wymienionej wcześniej biomasy traktowanej bardzo często jako kłopotliwy odpad. Lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury transportowej regionu (przewóz 717 Mg biomasy do jednej kotłowni). Możliwość rozwinięcia w regionie działu gospodarki – pozyskiwanie słomy i odpadów drewna oraz ich przetwarzanie na dogodne paliwo, które będą wykorzystywane częściowo dla celów energetycznych we własnej kotłowni oraz przeznaczone na sprzedaż. Aktywizacja w zakresie zagospodarowywania niewykorzystywanej biomasy w postaci słomy zbóż i odpadów drewna. Poprawa jakości środowiska naturalnego ze względu na niskoemisyjny skład spalin i całkowitą eliminację szkodliwego wypalania pozostałości poprodukcyjnych zbóż i drewna. Pośrednim skutkiem działania kotłowni będzie aktywizacja sektora rolniczego (zakup słomy od okolicznych rolników i tartaków zrębków).

Rezultatami przedsięwzięcia będą: Prognozowana przeciętna roczna produkcja energii cieplnej (C.O. i C.W.U.) równa 7714 GJ. Wzrost udziału biomasy w bilansie energetycznym gminy. Aktywizacja w zakresie zagospodarowywania niewykorzystywanej biomasy w postaci słomy zbóż i odpadów drewna traktowanych bardzo często jako kłopotliwy odpad. Lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury transportowej regionu (przewóz 717 Mg biomasy do jednej kotłowni). Możliwość rozwinięcia w regionie działu gospodarki – pozyskiwanie słomy i odpadów drewna oraz ich przetwarzanie na dogodne paliwo, które będą wykorzystywane częściowo dla celów energetycznych we własnej kotłowni oraz przeznaczone na sprzedaż. Zatrudnienie pracowników na 1,0 etat (przeliczeniowy). Oszczędności energii cieplnej zużywanej dla celów C.O. i C.W.U. Oszczędność kosztów paliwa. Zerowy bilans emisji CO2.

Produktami przedsięwzięcia będą: Stara kotłownia węglowa zmodernizowana na kotłownię nowoczesną, z kotłami spalającymi biomasę: słomę i zrębki. Kocioł 2 MW na słomę i instalacja kotłowa duńskiej firmy WEISS. Kocioł 250 kW na zrębki niemieckiej firmy BAWARIA wraz z niezbędnym wyposażeniem i armaturą. Nowy skład paliwa o objętości 1792 m3, wybudowany w miejscu większego magazynu, który ulegnie rozbiórce. Sieć ciepłownicza preizolowana długości około 1170 mb. Nowe i modernizowane instalacje C.O. i C.W.U. Sprzęt i urządzenia do transportu, przetwarzania i podawania słomy i zrębek. Energia cieplna w ilości ok. 7714 GJ/a. Czas realizacji inwestycji (od inicjacji inwestycji na Sesji Rady Gminy do momentu rozpoczęcia użytkowania) można szacować na 3 lata. Ze względu na kosztowność przedsięwzięcia przewiduje się podział jego realizacji na 2 etapy. Przyjęto 12 miesięczne cykle realizacji etapów ze względu na konieczność ich powiązania z rocznym okresem rozliczeniowym budżetu gminy liczonym od stycznia do grudnia. Harmonogram prac inwestorskich przedstawia poniższa tabela.

Tabela 1 Harmonogram prac inwestycyjnych. Lp. Działania aktywizujące powstanie inwestycji. Czas realizacji. A A1 A2 A3 A4 Faza inicjacji projektu, zw. z: Przygotowaniem koncepcji projektu i przyjęciem uchwał Rady Gminy. Przygotowaniem projektu i uzyskania pozwolenia na budowę. Uzyskaniem dotacji Wyłonieniem Inspektora nadzoru. 9 miesięcy B B1 B2 Faza wyboru wykonawcy i przygotowania robót instalacyjnych: Związana z organizacją przetargu i wyłonieniem Wykonawcy robót Przygotowanie do rozpoczęcia prac. Zgłoszenie rozpoczęcia budowy w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. 3 miesiące C C1 C2 Faza realizacji procesu montażowego: Modernizacja obiektów przeznaczonych na kotłownię i skład opału. Budowa pierwszej część sieci ciepłowniczej i przyłączenie wybranych obiektów. Oddanie do eksploatacji wykonanej sieci i rozliczenie etapu I. 12 miesięcy

Tabela 1 Harmonogram prac inwestycyjnych. D D1 D2 Faza realizacji procesu montażu i uruchomienia systemu II etap: Rozbudowa sieci, przyłączenie pozostałych obiektów .Oddanie do eksploatacji etapu II i rozliczenie. 12 miesięcy   Łączny czas realizacji 3 lata

Element / zespół Nakłady 2 697 000 286 000 200 000 120 000 25 000 Tabela 2 Tabelaryczne przedstawienie kosztów inwestycyjnych kotłowni z kotłami na biomasę (słoma i zrębki) netto PLN. Element / zespół Nakłady Kompletna kotłownia WEISS o mocy 2 MW (ze zbiornikiem akumulacyjnym) 2 697 000 Kompletna kotłownia HDG BAVARIA o mocy 250 kW (ze zbiornikiem akumulacyjnym) 286 000 Budynek kotłowni z kominami - modernizacja 200 000 Wiata składu paliwa - budowa 120 000 Instalacja p.poż., urządzenia i elementy sygnalizacyjne 25 000 160 000

Tabela 2 Tabelaryczne przedstawienie kosztów inwestycyjnych kotłowni z kotłami na biomasę (słoma i zrębki) netto PLN. Wymiennik ciepła płytowy (C.W.U.) 1 500 Modernizacja i wykonanie instalacji C.W.U. z cyrkulacją w budynkach, (rury miedziane, otuliny, uzbrojenie). 425 000 Modernizacja instalacji C.O. w budynkach (grzejniki, uzbrojenie, regulacja) 510 000 Rury ciepłownicze preizolowane z uzbrojeniem, ok. 1170 mb. 526 500

Tabela 2 Tabelaryczne przedstawienie kosztów inwestycyjnych kotłowni z kotłami na biomasę (słoma i zrębki) netto PLN. Dokumentacja i nadzory 15 000 Rekultywacja otoczenia 2 000 Monitoring pracy kotłowni SUMA: 4 983 000

ŹRÓDŁO 3 488 000 zł ODBIÓR 936 500 zł PRZESYŁ 526 500 32 000 POZOSTAŁE Tabela 2 Tabelaryczne przedstawienie kosztów inwestycyjnych kotłowni z kotłami na biomasę (słoma i zrębki) netto PLN. ŹRÓDŁO 3 488 000 zł ODBIÓR 936 500 zł PRZESYŁ 526 500 POZOSTAŁE 32 000

Dziękujemy !!!