Zespół Szkół w Starzynie Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum im. Władysława Konefki

– efektywne planowanie i realizacja profilaktyki „W bezpiecznym kręgu” – efektywne planowanie i realizacja profilaktyki zagrożeń podstawą bezpieczeństwa psychofizycznego każdego ucznia w szkole.

„W bezpiecznym kręgu” W Zespole Szkół w Starzynie hasło to wyznacznik wszystkich planowanych, realizowanych i monitorowanych działań profilaktycznych i interwencyjnych mających na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa psychofizycznego każdego ucznia przebywającego w szkole. Wokół tego hasła został zbudowany i jest skutecznie realizowany Szkolny program profilaktyki spójny z Programem wychowawczym szkoły oraz narzędzia diagnostyczne – w tym ankieta dla uczniów, rodziców i nauczycieli.

Głównymi czynnikami warunkującymi efektywność pracy szkoły w tym obszarze są : opracowanie i skuteczna realizacja sensownego, spójnego, wykonalnego planu działań; rzetelna, dogłębna diagnoza problemów, zagrożeń, sytuacji, potrzeb i zasobów szkoły możliwych do wykorzystania; rzetelna i skuteczna realizacja zaplanowanych działań przy pełnym zaangażowaniu wszystkich pracowników szkoły, uczniów i ich rodziców oraz osób i instytucji współpracujących ze szkołą; systematyczne monitorowanie wszystkich podejmowanych działań i badanie ich skuteczności i efektywności oraz ustawiczna praca nad utrwalaniem mocnych i ograniczeniem lub eliminacją słabych stron pracy szkoły. 00

Natomiast podstawą sukcesu jest – pracujący w szkole bardzo dobry, profesjonalny wicedyrektor, pedagog i psycholog szkolny – osoby te wyróżniają się ogromną wrażliwością, zrozumieniem potrzeb psychofizycznych uczniów, bardzo dobrą intuicją, ogromnym wyczuciem, umiejętnością prowadzenia dialogu i mediacji oraz wysoką skutecznością w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu problemów wychowawczych uczniów – dzięki temu doskonale koordynują wszystkie podejmowane w szkole działania profilaktyczno–wychowawczo–opiekuńcze, rozwiązują często bardzo skomplikowane sytuacje i problemy uczniów i ich rodziców, każdy uczeń może liczyć na szybką interwencję, wsparcie, pomoc, zrozumienie i opiekę.

Najważniejsze działania podejmowane w szkole i ich efekty. 1. Dwukrotne w ciągu roku szkolnego badanie poziomu subiektywnego poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole ( ankietowanie, rozmowy terapeutyczne, wywiad – ankieta „W bezpiecznym kręgu”, „Bezpieczna szkoła”, skrzynka pytań „Mam problem” ) EFEKTY : pełna diagnoza i ocena poziomu bezpieczeństwa w szkole oraz planowanie skutecznych, realnych działań profilaktycznych i interwencyjnych.

oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją, 2. Konsekwentne stosowanie „Procedur postępowania nauczycieli i metod współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją, w szczególności : narkomanią, alkoholizmem, prostytucją”, szeroka akcja informacyjna oraz zorganizowanie i przeprowadzenie konkursu plastycznego na temat znajomości w/w Procedur ( we współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku ), a także zajęcia warsztatowe upowszechniające znajomość „Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich” ( we współpracy z Komendą Powiatową Policji w Pucku i Strażą Graniczną we Władysławowie )

uczniowie bardzo rzadko wszczynają bójki, stosują groźby EFEKTY : uczniowie bardzo rzadko wszczynają bójki, stosują groźby i wymuszenia, ponieważ doskonale już wiedzą, że to czyny karalne, których konsekwencją są przesłuchania na komendzie policji, a następnie sprawy w Sądzie Rodzinnym; wiedzą, że szkoła zgłasza takie zdarzenia i że na pewno sprawcy poniosą konsekwencje; zdecydowana większość uczniów wierzy, że można skutecznie przeciwdziałać przemocy w szkole – za najskuteczniejsze uważają dobrze i regularnie pełnione dyżury nauczycieli, monitoring wizyjny i zgłaszanie dorosłym w szkole wszelkich zachowań agresywnych oraz natychmiastową reakcję.

3. Warsztaty integracyjne dla poszczególnych klas organizowane przez pedagoga szkolnego we współpracy z psychologiem szkolnym, wychowawcami i pracownikami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Pucku EFEKTY : eliminacja lub znaczne ograniczenie zjawiska braku akceptacji, odrzucenia, izolacji, braku tolerancji wobec uczniów pochodzących z rodzin ubogich lub patologicznych ( bardzo pomocne okazało się opracowanie i przeprowadzenie ankiet diagnozujących atmosferę w klasach, relacje między uczniami – mających na celu odkrycie ewentualnych zjawisk odrzucenia i wykluczenia „Jak się czujesz w swojej klasie?” ).

4. Przeprowadzenie badań diagnostycznych „Worek z problemami” i umożliwienie uczniom bezpiecznego opowiadania o swoich problemach EFEKTY : zdiagnozowano, że 3 uczniów w klasie I gimnazjum ma poważne myśli samobójcze i udzielono tym uczniom wszechstronnej opieki pedagogicznej i psychologicznej oraz wsparcia, problem uświadomiono rodzicom; zapewniono zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, wzmocnienie psychiczne i stałą pomoc psychologiczną dla uczennic z myślami samobójczymi oraz dla uczniów z rodzin niewydolnych wychowawczo, a także dla uczniów z rodzin patologicznych ( kontynuowano w tym celu bardzo dobrą współpracę z Placówką Wielofunkcyjną w Kłaninie, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Pucku i Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Pucku ).

liczba rozpoznanych aktów przemocy, agresji – 10 5. Skuteczne zrealizowanie opracowanych „Programów poprawy efektywności pracy wychowawczej szkoły w zakresie występowania zjawisk – przemoc – bójki, agresja słowna, niszczenie mienia szkolnego” EFEKTY : ograniczenie aktów przemocy i agresji wśród uczniów, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa liczba rozpoznanych aktów przemocy, agresji – 10 liczba zgłoszeń w/w zjawisk na Policję – 6 liczba interwencji podejmowanych w szkole w związku z aktami przemocy, agresji, niszczenia mienia szkolnego – 14.

6. W klasach I gimnazjum – zorganizowanie skutecznej Opieki i pomocy pedagoga i psychologa szkolnego i przeprowadzenie warsztatów profilaktycznych wg programu profilaktycznego „Spójrz inaczej” – zajęcia psychoedukacyjne z godzin do dyspozycji dyrektora szkoły prowadzone przez cały rok szkolny w wymiarze 1 godziny w tygodniu we wszystkich klasach I gimnazjum a także warsztaty profilaktyczne „Jak żyć z ludźmi?”; w szkole podstawowej pedagog przeprowadził warsztaty profilaktyczne „Jak pomóc tym, którzy czują się odrzuceni?”

eliminacja wzajemnych niechęci, sporów, zachowań agresywnych ) EFEKTY : integracja zespołów klasowych – ograniczenie i eliminacja przejawów nietolerancji, agresji, braku akceptacji i izolowania niektórych uczniów ( integracja uczniów pochodzących z różnych, często pozostających w konfliktach środowisk i miejscowości, eliminacja wzajemnych niechęci, sporów, zachowań agresywnych )

7. Udzielenie pomocy w podniesieniu samooceny i przygotowaniu się do egzaminów gimnazjalnych i sprawdzianu klas VI szkoły podstawowej uczniom mającym trudności w nauce, walka ze stresem – zajęcia warsztatowe „Moje mocne strony” i „Jak sobie radzić ze stresem?”.

8. Profilaktyka uzależnień : przeprowadzenie licznych konkursów plastycznych i literackich dotyczących profilaktyki uzależnień ( we współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku ) – uczniowie każdego roku biorą aktywny udział w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj trzeźwy umysł”; we wszystkich klasach przeprowadzono projekcje filmów dotyczących profilaktyki uzależnień i agresji : „Asertywność”, „Alkohol, narkotyki, zanim będzie za późno”, „Przemoc i agresja – jak sobie z nimi radzić?”, „Życie pod murem”, „W sidłach” oraz filmy profilaktyczne „Asertywność – sztuka bycia sobą”, „Język, gesty i słowa czyli jak się porozumiewamy”, „Przemoc i agresja – jak się im przeciwstawić?”

dobrych pomysłów. Jak uczyć asertywności?”, EFEKTY : uczniowie brali aktywny udział w dyskusji, gromadzeniu i wymianie opinii, uświadomili sobie ważność i potrzebę kultury słowa, ograniczenia przemocy, przeciwstawiania się agresji, przemocy, potrzebę tolerancji, zrozumienia, kompromisu, kształtowali postawę asertywności oraz umiejętność komunikowania się, mediacji, perswazji, dyskusji; pedagog szkolny przeprowadził wywiadówki profilaktyczne dla rodziców uczniów dotyczące alkoholizmu i narkomanii wśród młodzieży, upowszechnił broszury dla rodziców „Poradnik dla Rodzica : Dzieci – alkohol, narkotyki, przemoc. Jak temu zaradzić?”; wszyscy nauczyciele i wychowawcy otrzymali materiały szkoleniowe „Zawsze mam wybór, czyli siedem naprawdę dobrych pomysłów. Jak uczyć asertywności?”, „Jak skutecznie chronić dzieci przed współczesnymi zagrożeniami” ( wykorzystane podczas godzin wychowawczych i zebrań z rodzicami ).

9. Zorganizowano przedstawienie profilaktyczne dla uczniów klas I – III SP „Pirat Pączuszek – wielkie porządki”, „Pirat Pączuszek – świąteczna radość” ( Teatr Profilaktyczny „Maska” z Krakowa ) oraz zajęcia warsztatowe profilaktyczne dla klas II gimnazjum – według Programu profilaktyki przemocy rówieśniczej „Twardziel czyli tchórz” a także zajęcia warsztatowe dla klas I gimnazjum – z profilaktyki alkoholizmu „Przygoda czy pułapka?” – prowadzone według własnego scenariusza i programu przez terapeutę Marcina Ziemniewicza ( we współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku ) EFEKTY : integracja zespołów klasowych – ograniczenie i eliminacja przejawów nietolerancji, agresji, braku akceptacji i izolowania niektórych uczniów; uświadomienie zagrożeń i konsekwencji uzależnień; ukształtowanie postaw asertywności, otwartości, kultury komunikowania się, współodpowiedzialności za innych

10. Wychowawcy wykorzystują w pracy z młodzieżą poradnik metodyczny „Agresja i przemoc w szkolnych działaniach profilaktycznych” i scenariusze z cyklu „Twój demon – agresja” ( „Po pierwsze nie klnij, po drugie nie krzycz, po trzecie nie bij” ).

11. Pedagog szkolny we współpracy z wychowawcami klas i Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku zorganizował przedstawienie profilaktyczne „Życie nie po to jest, by...” – jak w sposób asertywny mówić o swoich potrzebach, uczuciach, wyznawanych wartościach, jak rozwiązywać konflikty bez użycia przemocy i agresji słownej; po przedstawieniu zorganizowano dyskusję, wymianę opinii, trening umiejętności asertywnych i interpersonalnych.

Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 12. Zespół do spraw profilaktyki we współpracy z dyrekcją, pedagogiem, psychologiem, uczniami, rodzicami, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku oraz Mobilną Poradnią Młodzieżową „Kontakt – Bus” w Sopocie – zorganizował Festyn rodzinny pod hasłem „Stop przemocy w szkole i w domu”

przez nich działań zapobiegających przemocy i agresji EFEKTY : propagowanie tolerancji, dyskusji, mediacji, perswazji, przeciwstawiania się agresji, przemocy, uzależnieniom, wzmacnianie poczucia własnej wartości, godności osobistej, propagowanie zasady fair play w sporcie, zwrócenie uwagi rodziców na możliwość i konieczność podejmowania przez nich działań zapobiegających przemocy i agresji ( rozmowy z dziećmi, reagowanie na różne niepokojące zachowania dzieci ), propagowanie postawy przeciwstawiania się przemocy, propagowanie alternatywnych sposobów rozładowywania energii; konsultacje uczniów i rodziców ze specjalistami – psychologami, pedagogiem, pracownikami ośrodka dla osób uzależnionych; akcja informacyjna dla uczniów i rodziców – przekazanie materiałów informacyjnych.

EFEKTY : uczniów wdrożono do przestrzegania Regulaminów, 13. Wychowawcy wspólnie z uczniami opracowali Regulaminy klasowe zawierające normy postępowania zapobiegające przemocy i agresji EFEKTY : uczniów wdrożono do przestrzegania Regulaminów, nagradzano uczniów wstawiających się za słabszymi, koleżeńskich, tolerancyjnych, czynnie przeciwstawiających się przemocy i agresji; konsekwentnie karano uczniów łamiących normy społeczne i nie przestrzegających Regulaminu.

14. Zapewniono pomoc psychologiczną ( pedagog, psycholog ) na terenie szkoły uczniom i ich rodzicom EFEKTY : pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, rozmowy indywidualne, terapia indywidualna, wsparcie, akcja informacyjna, kontakt z instytucjami specjalistycznymi

15. Włączono rodziców uczniów do współorganizowania dyskotek szkolnych EFEKTY : pomoc w opiece nad uczniami, zapewnienie bezpieczeństwa na terenie wokół szkoły, ograniczenie dostępu do szkoły osobom postronnym

16. Zorganizowano przez dyrekcję szkoły, pedagoga, Radę Szkoły, Radę Rodziców, nauczycieli i wychowawców ( we współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pucku ) Festynu środowiskowego – integracyjnego „Ruch to zdrowie” ze wskazaniem alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu.

stosowania przemocy – w tym 17. Całkowicie wyeliminowano przypadki stosowania przemocy – w tym bójek i przypadków niszczenia mienia szkolnego po zakończeniu zajęć przez uczniów w czasie ich drogi na plac autobusowy, oczekiwania i wsiadania do autobusów szkolnych ( w opinii dyrekcji, nauczycieli, rodziców – skuteczny okazał się systematyczny, regularny monitoring podczas oczekiwania i wsiadania uczniów do autobusów po zajęciach – prowadzony przez dyrektora oraz placu szkolnego prowadzony przez opiekuna świetlicy i nauczycieli dyżurujących – poprzez podjęcie tych działań – zmniejszyła się także liczba przypadków palenia przez uczniów papierosów w tych miejscach ).

18. Zwiększyła się liczba zgłaszania przez uczniów przypadków stosowania gresji słownej, przemocy fizycznej i psychicznej przez ich kolegów – dzięki temu oraz dzięki wzmocnieniu dyżurów nauczycielskich podczas przerw i wnikliwej obserwacji zachowań uczniów szczególnie skłonnych do takich zachowań – udało się rozpoznać grupę uczniów wykazujących skłonności do tego typu zjawisk patologicznych i zmniejszyć liczbę tych zjawisk, a także podjąć skuteczną interwencję oraz wyegzekwować od sprawców naprawienie wyrządzonej krzywdy ( w większości przypadków wyegzekwowano porozumienie i kompromis pomiędzy sprawcą a ofiarą, uściślono współpracę z rodzicami, sprawcy podpisywali kontrakt, w którym zobowiązywali się do zaprzestania tego typu zachowań, stosowano kary przewidziane Statutem szkoły, w jednym przypadku – sprawę zgłoszono do organów ścigania ).

słownej i przemocy oraz obowiązek informowania 19. Coraz więcej uczniów rozumie konieczność przeciwstawiania się agresji słownej i przemocy oraz obowiązek informowania o takich zjawiskach, w wielu przypadkach uczniowie zachowują się czynnie wobec takich zjawisk, są świadomi monitorowania swoich zachowań podczas przerw i po zajęciach przez dyrekcję, nauczycieli, pracowników szkoły, innych uczniów oraz wynikających z tego konsekwencji.

20. Z badań uczniów, nauczycieli i rodziców wynika, że w przypadku przejawów agresji słownej oraz wszelkich form przemocy fizycznej i psychicznej, jakiej doświadczają uczniowie, skutecznymi działaniami wychowawczymi podjętymi w szkole ograniczającymi lub eliminującymi te zjawiska są także : włączanie uczniów w życie szkoły poprzez aktywny udział w imprezach i uroczystościach oraz wykonywanie prac na rzecz szkoły – a więc wskazywanie alternatywnych sposobów rozładowywania energii i wpajanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, wszelkie metody i formy integracji zespołów klasowych – wycieczki, biwaki, zajęcia warsztatowe prowadzone przez pedagoga i psychologa szkolnego, szybkie, skuteczne rozwiązywanie konfliktów wewnątrzklasowych i pomiędzy klasami – na bieżąco przez wychowawców klas przy wsparciu dyrekcji, Zespołu kryzysowego, pedagoga i psychologa szkolnego

pogadanki i zajęcia organizowane przez przedstawicieli Policji, – najczęściej w formie zajęć warsztatowych, organizowane przedstawienia profilaktyczne, zajęcia warsztatowe według programu profilaktycznego „Spójrz inaczej” dla uczniów klas I, pogadanki i zajęcia organizowane przez przedstawicieli Policji, zwiększenie liczby nauczycieli dyżurujących podczas przerw, pogadanki z przedstawicielami różnych instytucji społecznych, festyny integracyjne, bezwzględny zakaz samowolnego opuszczania przez uczniów terenu szkoły i konsekwentne egzekwowanie tego zakazu ścisła i systematyczna współpraca wszystkich dorosłych odpowiedzialnych za wychowanie młodych ludzi ( wychowawców, nauczycieli, dyrekcji, pedagoga i psychologa szkolnego z rodzicami uczniów – informowanie ich o wszystkich niepokojących zachowaniach ich dzieci i wspólne rozwiązywanie problemów ).

z potrzeb uczniów – formy pomocy psychologiczno – pedagogicznej WNIOSKI : Analiza efektów podjętych przez szkołę działań w dziedzinie efektywnego planowania i realizacji profilaktyki zagrożeń – dowodzi, że szkoła skutecznie rozpoznaje zagrożenia i podejmuje odpowiednie, efektywne działania mające na celu ich eliminację lub ograniczenie, zapewnia uczniom pełne bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne, zapewnia uczniom pełną i skuteczną opiekę poza zajęciami szkolnymi, organizuje różnorodne – wynikające z potrzeb uczniów – formy pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz skutecznie pomaga w uzyskaniu wsparcia materialnego i socjalnego. Potwierdzeniem efektywności podejmowanych przez szkołę działań w tym zakresie jest uzyskanie Pomorskiego Certyfikatu Jakości Edukacji w Standardzie V – Opieka i profilaktyka wspomaga ucznia w jego rozwoju. Dyrektor Zespołu Szkół w Starzynie mgr Artur Surmaj