SZKOLNA ścieżka przyrodnicza NASZE LASY, RZEKI i JEZIORA Trasa: Śluza Mikaszówka Rośliny puszczy Rzeki Czarna Hańcza i Szlamica Śluza Sosnówek Ochrona przyrody w puszczy Zwierzęta puszczy Jezioro Ślepe Długość ścieżki: ok.5km Autorzy: Karolina Jatkowska Sandra Jatkowska Maciej Romańczuk Daria Trocka Wędrując naszą ścieżką poznasz walory przyrodnicze naszej okolicy . Ogromną różnorodność krajobrazów , siedlisk, gatunków. ZAPRASZAMY!

FLORA PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ Nasza gmina leży na obszarze Puszczy Augustowskiej , stąd 82% jej powierzchni porastają lasy – bory sosnowe i sosnowo-świerkowe , grądy, olsy , łęgi . Oprócz lasów spotkamy torfowiska, łąki , pola uprawne. Surowy klimat i niezbyt żyzne gleby bielicowe decydują o składzie gatunkowym flory. Do najczęściej spotkanych roślin należą : sosna , świerk , brzoza, lipa , osika, dąb , jałowiec , borówka (czarna brusznica , bagienna) ,bagno zwyczajne , liczne gatunki mchów , widłaków , paproci , grzybów i porostów , turzyce , wełnianki , a w jeziorach trzcina , pałka , tatarak , grzybień biały , grążel żółty.

RZEKI NASZYCH OKOLIC Czarna Hańcza to rzeka płynąca w Polsce i na Białorusi. Jest to lewy dopływ Niemna o długości 142 km (w tym w Polsce: 108 km). Jej główne dopływy to Marycha, Maleszówka i Wołkuszanka znajdujące się w naszej okolicy. Nazwa „Hańcza” pochodzi z wymarłego języka jaćwińskiego i oznacza kaczkę. To największa rzeka Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego. W wodach Czarnej Hańczy żyją pstrągi i gatunki typowe dla rzek górskich: wypławek alpejski, jętki, widelnice, chruściki, skandynawskie mszywioły i zimorodne mięczaki. Rzeka ta przepływa przez jeziora Hańcza i Wigry oraz Suwalski Park Krajobrazowy i Wigierski Park Narodowy. Na początku rzeka zachowuje się jak górski potok. Za jeziorem Wigry Czarna Hańcza płynie bardzo powoli wśród rozlewisk i podmokłych łąk, później przyspiesza swój bieg wpływając na teren Puszczy Augustowskiej. Na tym odcinku rzeka silnie meandruje. Na wysokości wsi Rygol wpada do Kanału Augustowskiego i kieruje do granicy białoruskiej doprowadzając jej wody do Niemna na granicy litewsko-białoruskiej. Na tym odcinku znajdują się liczne ostoje bobrów. Trasa wzdłuż tej rzeki związana jest z osobą Karola Wojtyły, który w młodości uczestniczył w spływach kajakowych tym szlakiem. Inne rzeki występujące w Puszczy Augustowskiej to Pieciówka i Szlamica.  

KANAŁ AUGUSTOWSKI Kanał Augustowski to część Szlaku Batorego, który został zarejestrowany jako zabytek nieruchomy. Znajduje się on w Polsce i na Białorusi. Zaprojektowany przez gen. Ignacego Prądzyńskiego, zbudowany w latach 1825 - 1839r.. Śluza Kurzyniec, Śluza Wołkuszek, Śluza Dąbrówka, Śluza Niemnowo. Atrakcją kanału jest dwukomorowa Śluza Paniewo oraz czterokomorowa Śluza Niemnowo, która leży na Białorusi. Długość kanału to: 101 km, w tym 82 km na terenie Polski. Do Kanału Augustowskiego wpadają rzeki: Na Kanale Augustowskim jest 18 śluz : rzeka Czarna Hańcza, Śluza Dębowo, rzeka Netta. Śluza Sosnowo, Kanał Augustowski przepływa przez: Śluza Borki, Śluza Białobrzegi, jezioro Necko, Śluza Augustów, jezioro Sajno, Śluza Przewięź, jezioro Studzieniczne, Śluza Swoboda, jezioro Serwy, Śluza Gorczyca, jezioro Orlewo, Śluza Paniewo, jezioro Paniewo, Śluza Perkuć, jezioro Krzywe, Śluza Mikaszówka, jezioro Mikaszewo. Śluza Sosnówek, Śluza Tartak, Śluza Kudrynki,

OCHRONA PRZYRODY W PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ Na terenie gminy spotykamy wiele cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków, stąd różne formy ochrony przyrody: Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 na mocy Dyrektywy Ptasiej, obszar chronionego ,krajobrazu, rezerwaty florystyczne : Starożyn , Perkuć , Mały Borek , Kuriańskie Bagno, pomniki przyrody-23 okazałe pojedyncze drzewa lub grupy drzew, ochrona gatunkowa np. wawrzynek , sasanka, storczyki, grzybień ,grążel, żółw błotny, bocian czarny, bielik , wilk .

Fauna Puszczy Augustowskiej Puszcza Augustowska to miejsce życia wielu gatunków zwierząt. Lasy, pola, łąki, torfowiska, bagna, rzeki i jeziora stanowią sprzyjające im siedliska bytowania. Faunę Puszczy Augustowskiej tworzą gatunki wszystkich grup systematycznych: bezkręgowce: motyle, ważki, ślimaki, dżdżownice; ryby: węgorze, okonie, szczupaki, liny, leszcze, sumy; płazy: ropuchy, traszki, żaby; gady: zaskroniec, padalec, jaszczurki oraz jadowita żmija zygzakowata; ptaki: bociany, dzięcioły, głuszec, cietrzew, sikorka, żurawie, sowy; ssaki: wilki, lisy, dziki, jeże, sarny, łosie, jelenie, zające ,wiewiórki, rysie, kuny , borsuki, myszy , bóbr.

JEZIORA NASZYCH OKOLIC Jeziora polodowcowe to takie jeziora , które powstały na skutek wypełnienia się wodą wgłębięń po lądolodzie Skandynawskim. Lądolód za ostatnim razem ogarnął całą Północną Polskę. Drugim co do wielkości jeziorem jest jezioro Mikaszewo. To wydłużone jezioro rynnowe . Niskie brzegi są porośnięte szuwarami i mają zamulone dno. Jezioro ma piękny turkusowy kolor wody . Mikaszewo jest położone między dwoma śluzami i stanowi część Kanału Augustowskiego. Jezioro Paniewo to jezioro  o prawie regularnie owalnym kształcie typowo wytopiskowe. Brzegi w dużej części porośnięte są lasami Puszczy Augustowskiej. Płytka woda utrzymuje się daleko od brzegów. Typy jezior: cyrkowe(karowe), rynnowe, morenowe, wytopiskowe (oczka), Na wielu naszych jeziorach możemy obserwować zjawisko sukcesji czyli proces zarastania .Misa jeziorna stosunkowo bardzo szybko wypełnia się przez osady niesione przez rzeki wpływajace do jeziora oraz materiał organiczny, który pochodzi że szczątków roślin.Czas zaniku jeziora zależy przede wszystkim od jego wielkości,głębokości i powierzchnii. kotły i kociołki, jeziora przyoazowe i drumlinowe . Największym jeziorem w tej okolicy jest jezioro Serwy -zbiornik wytopiskowo-rynnowy o czystych wodach . Serwy posiadają trzy duże wysepki . Wody zasilają system Kanału Augustowskiego .