ZSRR W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich Lub: Związek Radziecki, Związek Sowiecki
EKSPANSJA TERYTORIALNA ROSJI RADZIECKIEJ Rozpoczęta w Rosji w 1921 r. , wówczas bolszewicy pokonali Białych i pozostałych przeciwników politycznych Objęła ziemie należące wcześniej do imperium cesarskiego Nie opanowała: Estonii, Litwy, Łotwy i Finlandii 30 XII 1922 r.- Moskwa, utworzenie ZSRR Skład: Rosja, Ukraina, Białoruś Cele: Demokratyczny charakter jako hasło propagandowe bolszewików Rzeczywistość: chęć stworzenia najbardziej scentralizowanego państwa na świecie
↓ ↓ ↓ FUNKCJONOWANIE GOSPODARKI KOMUNISTYCZNEJ KOMUNIZM WOJENNY ZAŁAMANIE SYSTEMU EKONOMICZNEGO ↓ KOMUNIZM WOJENNY upaństwowienie większości sektorów gospodarki zmuszanie chłopów do przekazywania obowiązkowych dostaw żywności dla miast brak poprawy sytuacji ekonomicznej: klęska głodu(1920-21), liczne powstania chłopów ↓ NOWA POLITYKA EKONOMICZNA (1921) Dopuszczała powrót do gospodarki mechanizmów rynkowych i prywatnej przedsiębiorczości ↓ PLAN PIĘCIOLETNI, GOSPODARKA PLANOWA (TZW. PIĘCIOLATKA) Cel: Wielka rozbudowa przemysłu (industrializacja).
PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ STALINA
↓ ↓ ↓ PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ STALINA Rządy Lenina i współpracowników: Lwa Trockiego, Grigorija Zinowiewa, Lwa Kamieniewa i Nikołaja Bucharina (1917) ↓ Śmierć Lenina (1924) → wśród bolszewików walka o władzę → najgroźniejszy rywal Stalina- Lew Trocki(skazany na zsyłkę, nast. zmuszony do emigracji) ↓ Skupienie władzy Stalina na partii: Wszechobowiązkowej Komunistycznej Partii(bolszewików) – WKP(b) → tajna policja polityczna OGPU(z ros. Zjednoczony Główny Zarząd Polityczny), przekształcona w 1934 r. NKWD( z ros. Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych) ↓ Lata 30.- pełnia władzy Stalina w ZSRR → kult jednostki: Stalin jedynym spadkobiercą idei Lenina i nieomylnym wodzem.
Przejęcie WŁADZY PRZEZ STALINA Kolektywizacja wsi: sochwozy- chłopi jako pracownicy rolni; kołchozy- chłopi zachowywaliby jedynie niewielką część ziemi na własność. Wielki głód Nie sposób ustalić dokładnej liczby ofiar głodu z ZSRR w latach 1932-1933. Prawie 40 mln ludzi dotknęły głód lub skrajna nędza. Największa liczba ofiar śmiertelnych wyniosła na Ukrainie. Przyczyną głodu była kolektywizacja. Gdy miliony ludzi umierało z głodu, rząd radziecki eksportował znaczne ilości zboża, aby zyskać dewizy na rozbudowę przemysłu. Kułaki- pogardliwa nazwa wymyślona przez bolszewików na najbogatszych gospodarzy. Propaganda stalinowska
Przykład plakatu propagandowego
Społeczeństwo radzieckie Zwalczanie Kościoła prawosławnego przez Bolszewików: zakaz nauczania religii niszczenie miejsc kultu osoby duchowne poddawane represjom Dążenie do osłabienia tradycyjnych więzi rodzinnych(przeszkoda w propagowaniu idei komunistycznych) Komsomoł- Komunistyczny Związek Młodzieży W propagandzie radzieckiej za wzór dla młodzieży stawiano Pawlika Morozowa. Przymusowa i masowa migracja ludności miast i wielkich okręgów przemysłowych Osoby niezgadzające się z ideologią komunizmu skazywane na przebywanie w obozach pracy
Terror Komunistyczny Sieć obozów pracy- łagrów (ros. łagier- obóz). Podlegały one Głównemu Zarządowi Obozów- Gułagowi. System obozów pracy funkcjonował do 1956 r. 1936-38- wielka czystka wymierzona przeciwko wrogom komunizmu. W ostateczności, Stalin podjął decyzję o pozbawieniu życia funkcjonariuszy, którzy przeprowadzili wielką czystkę.
Układ w Rapallo Traktakt o ścisłej współpracy między ZSRR a Niemcami Data: 16.04.1922r. Układ podpisali: Gieorgij Cziczerin (Rosja), Walther Rathenau (Niemcy). Korzyści dla Związku radzieckiego: z Niemiec trafiły do niego m.in. najnowsze technologie, uzbrojenie i środki finansowe. Korzyści dla Niemiec: eksport surowców, potajemne udostępnianie przez ZSRR swoich poligonów dla szkoleń armii niemieckiej. Wspólny cel: Zlikwidowanie niepodległej Polski.
Podpisanie Układu
Międzynarodowa Działalność Kominternu 1919 r.- Moskwa, utworzenie Międzynarodówki Komunistycznej (Kominternu). Pierwszy przewodniczący- Grigorij Zinoniew Należały do niej wszystkie działające na świecie partie komunistyczne, które stanowiły sowiecką agenturę w swoich krajach. Realizacja zaleceń dostarczanych przez centralę Kominternu( podl. Kremlowi) Główny cel: zwalczanie partii socjaldemokratycznych (lata 20.) wzywanie komunistów do utworzenia frontu ludowego (lata 30.) Kominternowska karta członkowska
Bibliografia: Agata Wójcik kl. IB Poznać przeszłość. Wiek XX, wyd. Nowa Era Historia. Podręcznik klasa II, Wydawnictwo Szkolne PWN http://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_w_Rapallo Agata Wójcik kl. IB Autor: