„BURZA „ Przewidywał on włączenie się oddziałów Armii Krajowej ( AK ) do walki z wycofującymi się Niemcami i wyzwalanie obszarów, które do 17 września 1939 r. znajdowały się w granicach II Rzeczypospolitej Na zdobytych terenach planowano ujawnienie struktur cywilnych i wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego, podległych legalnym władzom polskim w Londynie. Miały one przedstawić jednostkom sowieckim propozycję dalszej współpracy. Zakładano, że taki scenariusz wymusi na ZSRR uznanie polskiej władzy emigracyjnej, przedwojennej granicy wschodniej Realizacja planu zaczęła się na Wołyniu na początku 1944 r. Żołnierze AK wzięli udział w wyzwoleniu Lwowa, Wilna, Białostocczyzny i Lubelszczyzny Po zakończeniu walk oddziały AK rozbrajano, a oficerów deportowano w głąb ZSRR Podjęto decyzję o samodzielnym oswobodzeniu stolicy Stalin w 1944 wydał nakaz rozbrajania oddziałów AK
WYBUCH POWSTANIA 31 lipca na przedpolach warszawskiej dzielnicy Praga pojawiły się oddziały wojsk radzieckich 1 sierpnia 1944 wybuch powstania
WALKI POWSTAŃCZE W rękach powstańców przez pierwsze cztery dni znalazły się: większa część Śródmieścia, Stare Miasto, Powiśle, Żoliborz, Wola i część Mokotowa Żołnierze radzieccy zaprzestali działań bojowych i zatrzymali się na przedmieściach stolicy. Adolf Hitler rozkazał zniszczyć Warszawę i wymordować mieszkańców. Niemieckimi wojskami dowodził Erich von dem Bach- Zalewski 2 października 1944 został podpisany akt kapitulacji. Straty : 18 tysięcy zabitych i 25 tysięcy rannych. Polaków wzięto do niewoli. Straty niemieckie to : 17 tysięcy zaginionych i zmarłych i 9 tysięcy rannych. Ludność miasta wysiedlono, zaś jego budynki systematycznie wyburzano. W styczniu 1945 Warszawa była zniszczona w ok 80%
SKUTKI POWSTANIA WARSZAWSKIEGO Ludzie poczuli się jak w wolnym kraju. Życie w stolicy było trudne – zaopatrzenie w wodę i żywność nie było wystarczające. Zaczęło się bombardowanie i systematyczne podpalanie budynków. Esesmani z Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Narodowej wsławili się szczególnie mordami na ludności cywilnej , dokonali rzezi na mieszkańcach dzielnicy Ochota. Największych mordów dopuścili się niemieccy żołnierze ze specjalnych batalionów SS złożonych z kryminalistów, przeprowadzili rzeź mieszkańców Woli. W powstaniu zginęło około 180 tysięcy cywilów. Zmiana nastrojów wśród ludności, która skupiła się na walce o przetrwanie. Warszawa była zniszczona i pozbawiona sił politycznych i woskowych Stalin długo nie pozwalał samolotom alianckim wykorzystywać lądowisk na zajętych przez siebie terenach.
OCENA POWSTANIA Spory przeciwników i zwolenników powstania są nadal aktualne. Zdaniem przeciwników powstania wcześniejsze działania NKWD dawały jasny obraz, do czego mógł się posunąć Stalin i jaki był cel jego działań. Pojawiają się głosy o celach politycznych Jedynym rzeczywistym zwycięzcą był Stalin, który zniszczył główny ośrodek polskiego życia politycznego i kulturalnego Pamięć o tym zrywie przetrwała do dziś
ŻRÓDŁA „ Poznać przeszłość. Wiek XX”