Szkoła wspólnota osób zanurzonych w kulturze Język, historie (społeczne i jednostkowe) Osobiste /kolektywne , doświadczenia Wartości, przekonania, oczywistości Tradycja, teksty kulturowe Ideologia (szkło w okularach)
Życie w kulturze polega na współgraniu wersji świata, które ludzie formują pod jej instytucjonalnym wpływem, z wersjami stanowiącymi produkt ich indywidualnych historii J. Bruner
SZKOŁA UZALEŻNIONA OD KULTURY Sytuacyjność szkoły, Kulturowy „zestaw narzędzi” systemy symboli, zasoby mowy Codzienność szkolną tworzą zachowania uczestniczących w niej aktorów
KULTURA Reprezentuje interesy frakcji, instytucji Indywidualne wersje świata nieustannie poddawane weryfikacji przez kanoniczne przeświadczenia kulturowe Zmiana Wielogłos (gusta, interesy, przywiązanie do wartości, oczywistości,…) wieloznaczność
ZASADA PERSPEKTYWIZMU Świadomość znaczeń alternatywnych Poprawność/niepoprawność Reguły: zasadności, zgodności i spójności Interpretacje znaczenia odzwierciedlają kanoniczne dla danej kultury sposoby konstruowania rzeczywistości Interakcje: wspólnotowe a jednostkowe wizje
ZASADA OGRANICZEŃ Ograniczenia natury ludzkiego umysłu Ograniczenia systemów symboli (granice języka, systemy notacyjne, Sapir-Whorf) ____________ Metajęzyk (R. Jakobson) MYŚLENIE O MYŚLENIU (metamyślenie)
ZASADA KONSTRUKTYWIZMU „Rzeczywistość jest stwarzana nie odnajdywana” (N. Goodman) Wiedza jest konstruktem (re-konstruowanie) Przekazuję informację Praktyki edukacyjne podobne do praktyk kształcenia architektów, budowniczych
ZASADA INTERAKCYJNOŚCI Intersubiektywność wzajemność Wznoszenie rusztowania Podział pracy, wymienność ról, tutoring rówieśniczy
ZASADA EKSTERNALIZACJI wytwarzanie dzieł, tworzenie i zachowywanie kultury Poczucie własnej wartości, tożsamości ciągłości, podtrzymywanie grupowej solidarności, Dzieła – w – toku (generują podzielane z innymi i negocjowalne sposoby myślenia w grupie)
ZASADA INSTRUMENTALIZMU Jakich sposobów myślenia, przeżywania, wypowiadania się dostarcza edukacja? Jakie wyróżniki są potrzebne, aby można je wymienić na zinstytucjonalizowanych rynkach społecznych? WŁADZA – WYRÓŻNIKI - NAGRODA
ZASADA INSTYTUCJONALIZACJI KULTURY składają się z instytucji, które wyraźnie określają, jakie funkcje spełniają konkretni ludzie, jaki przysługuje im status i szacunek Rywalizacja (o wyróżniki), współzależność Jakie wyróżniki, jak rozwijać i oceniać postępy?
ZASADA TOŻSAMOŚCII POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI Sprawstwo (Ja z historią i przyszłymi możliwościami) Ewaluacja: ja, jako działający podmiot, ocena skuteczności realizacji zadań. Kto jest odpowiedzialny w ustalaniu i osiąganiu celów? Dobre, choć nie przynoszące sukcesu próby? Co i jak dalej?
ZASADA NARRACYJNA Myślenie logiczno-naukowe// narracyjne Narracja – narzędzie umysłu: odczytanie, rozumienie logiki opowieści analiza, wyczucie jej zastosowań interpretacja, krytyczna dyskusja nad/z nią
I POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI Z. PESPEKTYWIZMU Z. OGRANICZEŃ Z. EKSTERNALIZACJI Z. INSTRUMENTALIZMU Z. INTERAKCYJNOŚCI Z. KONSTRUKTYWIZMU Z. NARRACYJNA Z. INSTYTUCJONALIZACJI Z. TOŻSAMOŚCI I POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI J. Bruner Kultura edukacji
Szkoła jako ucząca się wspólnota Wznoszenie rusztowania Wzajemność Wspólne dzieła Dzieła-w-toku zaangażowanie Społeczność lokalna jako miejsce uczenia się
Ryzyko edukacji Perspektywiczność Pęknięcia i sprzeczności Świadomość znaczeń alternatywnych Pytanie o to, co znane i oczywiste „Budzenie możliwości”
E. levinas Mówiąc o epifanii twarzy pytam nie o to, CO objawia mi Inny, ale Jak? Inny nie przynosi mi odpowiedzi na postawione wcześniej pytania. Jego Twarz uczy mnie dopiero pytać, otwiera nowe perspektywy, stawia mi zadania, czegoś się dopomina. Jednocześnie kładzie kres mojej władzy, nie mogę go schwytać w ramy posiadanej idei, albo uczynić elementem jakiegoś planu. Każdorazowa próba zagarnięcia Innego jest jego urzeczowieniem.
Twarz Innego objawia się, kierując do mnie wołanie: Ty mnie nie zabijesz. Tym wyzwaniem wytrąca mnie z obojętności, spokojnego bycia-u-siebie, wzywa do odpowiedzialności nie tylko za Innego, ale przede wszystkim wobec jego Twarzy, przed którą staję.
Twarz Innego objawia się, kierując do mnie wołanie: Ty mnie nie zabijesz. Tym wyzwaniem wytrąca mnie z obojętności, spokojnego bycia-u-siebie, wzywa do odpowiedzialności nie tylko za Innego, ale przede wszystkim wobec jego Twarzy, przed którą staję.