Rekomendowane formy dokonywania rozliczeń w obrocie handlowym z Chinami Warszawa, wrzesień 2015
Finansowanie transakcji handlowych Rozwiązania Trade Finance poprzez minimalizację lub eliminację ryzyka płatniczego, politycznego, kursowego, dokumentowego wpływają na: Usprawnienie transakcji Poprawę płynności finansowej Lepszą kontrolę kontraktów handlowych Poprawę relacji z kontrahentami
Kluczowe ryzyka w transakcjach handlowych transakcyjne polityczne/kraju siły wyższej/środowiska naturalnego rynku zbytu administracji rządowej czasu transakcji transferów pieniężnych instytucjonalne/ bankowe zapłaty przez odbiorcę ‘performance’ dostawcy transportu ceny zmiany kursów walut dokumentowe zmiany stóp procentowych
Ryzyko w transakcjach handlowych Instrument Przewaga Importera (Kupującego) Przedpłata Polecenie wypłaty Gwarancja terminowej płatności/ Akredytywa dokumentowa Inkaso dokumentowe Inkaso/ dyskonto weksli Rachunek otwarty (zapłata po dostawie) Eksporter (Dostawca) Importer (Odbiorca) Przewaga Eksportera (Sprzedającego) Rodzaj Czysty Dokumenty
Wybrane instrumenty bankowe Rozwiązania rozliczeniowe i zabezpieczające: Inkaso dokumentowe Akredytywa dokumentowa Finansowanie: Wykup wierzytelności Forfaiting
Inkaso dokumentowe
Stosowanie inkasa ma miejsce najczęściej, gdy: Partnerzy handlowi (eksporter i importer) mają do siebie pewne zaufanie Eksporter jest przekonany o możliwości i gotowości do zapłaty za towar przez kupującego Importer nie obawia się braku/spóźnionej wysyłki towaru Ryzyko handlowe i polityczne kraju związane z transakcją nie wymaga większego zabezpieczenia Towar dostarczany nie jest wykonywany na zamówienie (ryzyko odmowy odbioru towaru)
Inkaso dokumentowe (D/P) – schemat transakcji Polski Importer (Odbiorca) 1. Kontrakt Chiński Eksporter (Dostawca) 2. Dostawa 5. Awizacja inkasa 6b. Dokumenty handlowe 3. Zlecenie inkasa + dokumenty 8. Płatność 6a. Zapłata za dokumenty ING Bank 4. Instrukcja inkasowa i dokumenty Bank Eksportera 7. Zapłata za dokumenty
Inkaso dokumentowe (D/A) – schemat transakcji Polski Importer (Odbiorca) 1. Kontrakt Chiński Eksporter (Dostawca) 2. Dostawa 5. Awizacja inkasa 6. Złożenie przyrzeczenia zapłaty/ akcept weksla 3. Zlecenie inkasa + dokumenty 10. Płatność 7. Dokumenty handlowe 8a. Płatność w ustalonym terminie 8b. Wydanie weksla ING Bank 4. Instrukcja inkasowa i dokumenty Bank Eksportera 9. Zapłata za dokumenty
Regulacje prawne Inkaso zostało uregulowane przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC) w postaci Jednolitych Reguł Dotyczących Inkasa (Uniform Rules for Collections – URC, publ. 522) (ostatnia wersja z 1995 r.) Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz.U. 2002, Nr 141, poz. 1178 z późn. zm.) Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. 1936, Nr 27, poz. 282 z późn. zm.)
Akredytywa dokumentowa „ Letters of Credit are not a glamour product. They may, however, provide a RICH instrument that can be structured to the individual needs.” Financial Times Export Finance Supplement
Stosowanie akredytywy najczęściej ma miejsce, gdy: Następuje nawiązanie kontaktów handlowych z nowymi partnerami lub na nowych rynkach zbytu lub pogorszenie dotychczasowej współpracy Stosunki handlowe łączące eksportera i importera nie są dobrze rozwinięte i istnieją wątpliwości co do wykonania zobowiązań przez którąkolwiek ze stron Kontrahenci cenią sobie bezpieczne rozliczenie kontraktu Sytuacja polityczna i ekonomiczna w kraju importera nie jest ustabilizowana
Akredytywa dokumentowa – schemat transakcji Polski Importer (Odbiorca) 1. Kontrakt Chiński Eksporter (Dostawca) 5. Dostawa 10. Zapłata 4.Awizowanie akredytywy 2. Zlecenie otwarcia akredytywy 8. Dokumenty handlowe + obciążenie 6. Dokumenty handlowe 3. Otwarcie akredytywy dokumentowej ING Bank Bank Eksportera 7. Dokumenty handlowe 9. Zapłata
Regulacja w prawie międzynarodowym i krajowym Jednolite Zwyczaje i Praktyka dotyczące Akredytyw Dokumentowych, Publikacja nr 600 Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu (ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits – 2007 Revision, ICC Publication No. 600) Jednolite Reguły dotyczące Międzybankowych Rembursów w ramach Akredytyw Dokumentowych, Publikacja nr 525 Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu (ICC Uniform Rules for Bank-to-Bank Reimbursements under Documentary Credits, ICC Publication No. 525) Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. 1997, Nr 140, poz. 939 z późn. zm.) Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz.U. 2002, Nr 141, poz. 1178 z późn. zm.) Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. 1936, Nr 27, poz. 282 z późn. m.)
Akredytywa dokumentowa w ING BSK Pola w komunikacie SWIFT – MT 700
Akredytywa a towary/usługi Banki zajmują się dokumentami, a nie towarami, usługami lub świadczeniami, do których dokumenty te mogą się odnosić. Kontrakt Dokumenty Dostarczony towar Płatność
Dokumenty w akredytywie Oczekiwane przez Importera Oczekiwane przez Eksportera faktura handlowa, lista załadunkowa, list przewozowy, certyfikat pochodzenia towaru, certyfikat jakościowy z miejsca przeznaczenia towaru, certyfikat ilości i wagi z miejsca przeznaczenia towaru, polisa ubezpieczeniowa, protokół odbioru towaru, ... Faktura handlowa Wskazane w akredytywie: Uzależnione od uzgodnionej w kontrakcie bazy dostawy, potwierdzające Importerowi terminową wysyłkę towaru w odpowiedniej ilości i jakości, ale możliwe do uzyskania i zaprezentowania przez Eksportera
Ogólne zasady sprawdzania dokumentów czy dokumenty zostały złożone w terminie ważności akredytywy, czy przedłożono wszystkie dokumenty wymagane w akredytywie, czy nazwy dokumentów są zgodne z akredytywą, czy dokumenty są zgodne między sobą, czy ilość, waga netto i brutto są takie same we wszystkich dokumentach, czy certyfikaty są podpisane przez wystawcę, czy ewentualne poprawki i skreślenia w dokumentach zostały podpisane lub zaparafowane przez wystawcę
Najczęściej spotykane zastrzeżenia Akredytywa wygasła (prezentacja po terminie ważności) Spóźniony załadunek Przekroczona kwota akredytywy Za niska kwota dokumentów przy częściowych dostawach niedozwolonych Niezgodny opis towaru Brak wymaganego dokumentu Za niska kwota ubezpieczenia Dokument ubezpieczeniowy wystawiony po dacie wysyłki
W imporcie/zakupach, jeżeli: W eksporcie/sprzedaży, jeżeli: Kiedy akredytywa? W imporcie/zakupach, jeżeli: W eksporcie/sprzedaży, jeżeli: Kontrahent tego bezwzględnie wymaga (Chiny, Indie…) Poszukujemy alternatywy dla przedpłaty Kupujemy towary sezonowe Kontrahent próbuje negocjować zabezpieczenie w formie gwarancji płatności ….. Nie mamy zaufania do nowego kontrahenta Sprzedajemy towary robione na zamówienie Kontrahent oczekuje kredytu kupieckiego i maksymalnego odroczenia płatności ….
Akredytywy dokumentowe – podział Nieodwołalna Niepotwierdzona Potwierdzona negocjacyjna awizowana Negocjacyjna Akceptacyjna Płatna za okazaniem Z odroczoną płatnością Pokryta z góry Pokryta z dołu Rembursowa Odnawialna (revolving) Przenośna (transferable) Z czerwoną klauzulą (red clause) Wiązana (back to back) Zabezpieczająca (stand-by) Z zieloną klauzulą (green clause) Typy akredytyw Nieodwołalna – domyślnie jest nią każda akredytywa, o ile nie jest oznaczona jako odwołalna. Akredytywa taka w pełni zabezpiecza należności beneficjenta, jeżeli zostaną spełnione warunki akredytyw (może być zmieniona bądź anulowana jedynie za zgodą wszystkich stron). Odwołalna (musi być to wyraźnie sprecyzowane w treści akredytywy, wykorzystywana bardzo rzadko), co oznacza, że może być przez zleceniodawcę zmieniona bądź anulowana w każdej chwili bez uzyskania zgody beneficjenta. Akredytywa odwołalna może mieć zastosowanie tylko w rozliczeniach między partnerami mającymi do siebie zaufanie (jest niekorzystna dla eksportera ze względu na uzależnienie honorowania dokumentów od zgody importera). Jej zaletą jest niski koszt. Niepotwierdzona. Akredytywa staje się potwierdzona - jeżeli na zlecenie banku zleceniodawcy bezwarunkowe zobowiązanie zapłaty podejmuje bank pośredniczący. Akredytywa potwierdzona zapewnia szybki spływ należności oraz bardzo duży stopień bezpieczeństwa: beneficjent akredytywy ma prawo żądać zapłaty od banku, który akredytywę potwierdził nawet wtedy, gdyby bank zleceniodawcy nie dostarczył środków. Akredytywa przenośna charakteryzuje się tym, że wypłata z akredytywy może nastąpić na rzecz więcej niż jednego beneficjenta, tzn. pierwszy beneficjent może wskazać (przenieść akredytywę) na następnego beneficjenta. Akredytywa rewolwingowa (odnawialna) stanowi zobowiązanie banku otwierającego do odnawiania pierwotnej kwoty akredytywy po jej wykorzystaniu. Każdorazowo ustala się liczbę operacji związanych z funkcjonowaniem akredytywy oraz okresy, w jakich mają one nastąpić. Suma wszystkich możliwych wykorzystań (tzw. nawiązków) stanowi pułap (limit) akredytywy, do którego może być ona realizowana przez beneficjenta. Akredytywy mogą być dostępne (dostępność akredytywy to sposób wypłaty środków) przez: płatność za okazaniem (a vista) – bank dokonuje natychmiastowej płatności za okazane dokumenty, zgodne z warunkami akredytywy; „natychmiast” nie musi jednak oznaczać tego samego dnia; płatność odroczoną – beneficjent otrzymuje od banku pisemną obietnicę zapłaty w określonej przyszłości; akceptację – bank dokonuje akceptacji weksla trasowanego, podejmując zobowiązanie wekslowe do dokonania zapłaty w określonym na wekslu terminie; negocjację – bank pośredniczący, dokonujący wypłaty z akredytywy, zachowuje prawo regresu do beneficjenta, gdyby nie uzyskał od banku otwierającego pokrycia wypłaty z akredytywy. Podział akredytyw ze względu na: trwałość zobowiązania banku otwierającego trwałość zobowiązania banku awizującego dostępność (sposób realizacji) akredytywy techniczno-finansowe rozliczenia między bankami określone cechy szcze- gólne oraz uprawnienia beneficjenta
Dziękuję za uwagę Kontakt: Aleksandra Stańczyk Zastępca Dyrektora Departament Finansowania Handlu tel. + 48 22 820 45 43 e-mail: aleksandra.stanczyk@ingbank.pl
Niniejsza publikacja została przygotowana przez ING Bank Śląski S. A Niniejsza publikacja została przygotowana przez ING Bank Śląski S.A. z siedzibą przy ul. Sokolskiej 34 w Katowicach, spółkę wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla miasta Katowice-Wschód, VIII Wydział Gospodarczy, pod nr KRS 0000005459, o kapitale zakładowym w wysokości 130 100 000 złotych w całości wpłaconym („ING Bank Śląski”). Niniejsza publikacja zawiera wyłącznie treści informacyjne i nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, w szczególności nie stanowi doradztwa prawnego, podatkowego lub inwestycyjnego ani oferty świadczenia takiego doradztwa przez podmioty trzecie. W celu uzyskania szczegółowych informacji zapraszamy do kontaktu z doradcą ING Banku Śląskiego.