EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012/2013 II. EWALUACJA OBSZARU: PROCESY ZACHODZĄCE W SZKOLE pkt. 2.4 Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego w Rudkach przez zespół w składzie: Lider – Ewa Klefas Barbara chrobot, Ewa lipiec, Ewelina Radek, Marek Sieniek, Iwona Wieczorek, Magdalena mazur-młynarczyk
PRZEDMIOT I CEL BADAŃ Przedmiot badań: Cel badań: WSPÓŁPRACA W ZESPOŁACH NAUCZYCIELI Cel badań: UZYSKANIE INFORMACJI O PRACY ZESPOŁOWEJ NAUCZYCIELI ORAZ WSPÓLNIE PODEJMOWANYCH PRZEZ NICH DZIAŁANIACH I EFEKTACH ICH WSPÓŁPRACY
ANKIETOWANI I ANALIZOWANE DOKUMENTY: uczniowie klas I-III Gimnazjum, rodzice, nauczyciele, dziennik pedagoga szkolnego, dokumentacja – księga protokołów z posiedzeń Rady Pedagogicznej oraz posiedzeń zespołów.
PROBLEMY KLUCZOWE - W JAKI SPOSÓB PRZEBIEGA WSPÓŁPRACA W ZESPOŁACH NAUCZYCIELI ? - NA CZYM POLEGA WSPÓŁPRACA NAUCZYCIELI PRZY ANALIZIE PROCESÓW WSPOMAGANIA I EDUKACJI? - W JAKI SPOSÓB NAUCZYCIELE WSPÓŁPRACUJĄ ZE SPECJALISTAMI W RAMACH WSPOMAGANIA ROZWOJU I EDUKACJI DZIECI? - JAK FUNKCJONUJE WSPÓŁPRACA W RAMACH WDN? - W JAKI SPOSÓB NAUCZYCIELE WSPÓŁPRACUJĄ Z RODZICAMI CELEM WSPOMAGANIA ROZWOJU EDUKACJI I NAUKI DZIECI?
WYNIKI ANALIZY DOKUMENTÓW KSIĘGA PROTOKOŁÓW Z POSIEDZEŃ RADY PEDAGOGICZNEJ I POSIEDZEŃ ZESPOŁÓW DZIENNIK PEDAGOGA
KSIĘGI PROTOKOŁÓW RP I POSIEDZEŃ ZESPOŁÓW Nauczyciele współpracują regularnie w zespołach przedmiotowych i odbywają spotkania zgodnie z ich harmonogramem. Zespoły wspólnie tworzą dokumentację szkolną, zwłaszcza dokonują analizy sprawdzianów na wejściu, próbnych egzaminów i egzaminów gimnazjalnych. Na ich podstawie opracowują wnioski do pracy. Opracowują PSO i dostosowania edukacyjne na podstawie opinii i orzeczeń PPP. Nauczyciele wspólnie w zespołach planują i organizują uroczystości, imprezy, konkursy szkolne i pozaszkolne, zawody sportowe i działania w ramach realizowanych projektów. Nauczyciele wymieniają się doświadczeniami zawodowymi i modyfikują własne metody i formy pracy, uczestniczą w lekcjach otwartych i w szkoleniach WDN. Ponadto organizują zajęcia wyrównawcze i koła zainteresowań dla uczniów w zależności od ich potrzeb.
KSIĘGI PROTOKOŁÓW RP I POSIEDZEŃ ZESPOŁÓW cd. Nauczyciele współpracują też w zespołach ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zespoły te dokonują analizy dokumentów, opinii i orzeczeń PPP poszczególnych uczniów, następnie opracowują dostosowania edukacyjne i formy pomocy, koordynują przebieg działań wspierających i dokonują ich ewaluacji. Nauczyciele współpracują w zespole wychowawczym. Spotkania zespołu odbywają się zgodnie z harmonogramem i w odpowiedzi na bieżące potrzeby. Zespół zapoznaje się i regularnie (co miesiąc) omawia sytuację dydaktyczno-wychowawczą uczniów naszej szkoły, przy czym zaznajamia się też z listą uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i listą uczniów korzystających z dożywiania; dokonuje ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczego, omawia rezultaty przeprowadzonych warsztatów profilaktycznych, przedstawia i omawia propozycje ocen z zachowania uczniów.
DZIENNIK PEDAGOGA Nauczyciele współpracują z pedagogiem w zespole wychowawców i zespołach do spraw pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. Pedagog szkolny uczestniczy w pracach obu zespołów, w tym koordynuje działania zespołów do spraw pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
DZIENNIK PEDAGOGA cd. W ramach pracy w zespołach ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej nauczyciele odbywają spotkania celem zapoznania się z opiniami i orzeczeniami wydanymi przez PPP, organizacji pracy, a w końcu opracowania indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub planów działań wspierających dla uczniów posiadających opinię psychologiczną. Kolejnym etapem współpracy zespołów jest spotkanie z poszczególnymi rodzicami celem zapoznania ich z opracowanymi formami pomocy dla w/w uczniów.
DZIENNIK PEDAGOGA cd. W ramach pracy w Zespole Wychowawców nauczyciele uczestniczą w spotkaniu na początku roku szkolnego celem analizy sytuacji materialnej uczniów i zapoznania się z listą dożywiania. Kolejne spotkania odbywają się w celu omówienia sytuacji wychowawczej oraz na bieżąco w odpowiedzi na zaistniałe potrzeby, np. związane z przyznaniem kar. Współne działania nauczycieli przy analizie procesów wspomagania i edukacji polega na ustalaniu jednolitych działań i regularnych dyskusjach na ten temat.
DZIENNIK PEDAGOGA cd. W ramach współpracy z pedagogiem szkolnym nauczyciele odbywają konsultacje, organizują wspólne spotkania i rozmowy z rodzicami i uczniami, korzystają ze wsparcia podczas interwencji. Wspólnie przygotowują i przeprowadzają zajęcia profilaktyczno-wychowawcze. Nauczyciele otrzymują też od pedagoga gotowe materiały do zajęć. Pedagog pośredniczy we współpracy nauczycieli między terapeutą, psychologiem i doradcą zawodowym. Specjaliści przedstawiają nauczycielom wyniki zajęć z młodzieżą. Współpraca nauczycieli z rodzicami polega na rozmowach indywidualnych przeprowadzanych osobiście lub telefonicznie, zwłaszcza w przypadku zawiadomienia o nieobecności uczniów. Nauczyciele i pedagog odbywają też wizyty domowe w przypadku rodziców niereagujących na wezwania do szkoły. Zaobserwowano, iż stały kontakt z rodzicami zazwyczaj pozytywnie wpływa na sytuację dziecka.
ANKIETY Ankiety dla - uczniów - rodziców - nauczycieli
WYNIKI ANKIETY DLA UCZNIÓW 73% ankietowanych uczniów uczestniczyło w inicjatywach szkolnych i pozaszkolnych organizowanych przez kilku nauczycieli. Zaś 27% udzieliło negatywnej odpowiedzi. Uczniowie, którzy udzielili pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytanie, na ogół wskazywali na udział w wycieczkach (23%) i projektach (21%), następnie w konkursach (17%), spotkaniach z ciekawymi ludźmi (15%), apelach i uroczystościach szkolnych lub pozaszkolnych (14 %). Tylko 1% uczniów wskazało na udział w zawodach sportowych.
WYNIKI ANKIETY DLA RODZICÓW Zdecydowana większość ankietowanych (92%) uznało, iż nauczyciele powinni współpracować ze specjalistami wspierającymi wszechstronny rozwój ich dzieci; 8% uznało, że nie ma takiej potrzeby. Ponad 2/3 (68%) odpowiedziało, że nauczyciele współpracują z takimi specjalistami; nieliczni (12%) udzielili odpowiedzi negatywnej; 20% nie potrafiło odpowiedzieć na to pytanie. Poproszeni o wskazanie z jakimi specjalistami współpracuje szkoła 72% rodziców wskazało Pedagoga, 64% - Ośrodek Zdrowia; 60% - Filharmonię Świętokrzyską; 56 % - GOPS; 52% - Posterunek Policji; 44 % - Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną; 42% -Świętokrzyski Park Narodowy; 36% - Terapeutę. Najmniej ankietowanych wskazało na Doradcę Zawodowego i Kuratora Sądowego – tylko po 8%.
WYNIKI ANKIETY DLA RODZICÓW cd. Zdaniem rodziców najczęstszymi formami współpracy między szkołą a innymi instytucjami są koncerty filharmonii (68%) oraz prelekcje i pogadanki (60%), następnie koncerty profilaktyczne (32%), warsztaty profilaktyczne (28%) oraz zajęcia terenowe (16%). Rodzice wskazali, że oni i dzieci najczęściej uczestniczą w prelekcjach i pogadankach oraz koncertach filharmonii. Jednakże wielu badanych na to pytanie nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Ponad połowa ankietowanych (52%) uznała, że współpraca ta jest wystarczająca i efektywna, zaś 12% było przeciwnego zdania. 36% nie miało zdania na ten temat. Większość rodziców (68%) stwierdziło, że nauczyciele wykorzystują efekty tej współpracy w bieżącym procesie dydaktycznym. Niemalże 1/3 ankietowanych (32%) nie miało zdania na ten temat.
WYNIKI ANKIETY DLA RODZICÓW cd. 1/3 rodziców (32%) stwierdziła, że nauczyciele przestrzegają zaleceń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, zaś 4% było przeciwnego zdania. Ponad połowa (56%) oświadczyła, że ich dzieci nie posiadają opinii lub orzeczenia. Na pytanie z kim szkoła lub nauczyciele mogliby/powinni współpracować aż 64% rodziców nie odpowiedziało, ale wśród udzielonych odpowiedzi najczęściej pojawiały się następujące sugestie: instytucje szkolenia zawodowego, specjaliści rozwijający twórcze myślenie lub talenty, nauka pływania, zarządzanie finansami.
WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI Ankietowani nauczyciele wskazali, że są zaangażowani w pracę następujących zespołów: zespołu ds. pomocy psychologiczno - pedagogicznej - 100%, przedmiotowego - 80%, ds. ewaluacji – 73%, wychowawczego i profilaktycznego - 67%, zadaniowego – 27% i statutowego - 13 %. Duża grupa ankietowanych (60%) uznała, że większość nauczycieli angażuje się w pracę zespołów; 1/3 (33%) stwierdziła, że wszyscy; 7% uznało, że mniejszość. 87% nauczycieli stwierdziło, iż zespoły przedmiotowe współpracują między sobą, natomiast wszyscy potwierdzili, że zespoły dokonują analizy efektów swojej pracy że praca zespołowa przynosi im korzyści.
WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI cd. 1/3 (33%) ankietowanych stwierdziło, że zespoły zadaniowe zdecydowanie pomagają rozwiązywać problemy w pracy, zaś 67% - że na ogół tak się dzieje. Wszyscy potwierdzili, że zespoły są skuteczne w osiąganiu celów i że dzięki ichdziałalności organizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego funkcjonuje na wyższym poziomie i poprawia się klimat instytucji. Zdecydowana większość (93%) ankietowanych uważa też, że zespoły nauczycielskie usprawniają przepływ informacji. Ponad 2/3 nauczycieli angażuje się w organizację konkursów i olimpiad i zadania zaproponowane przez dyrektora (po 73%); duża grupa angażuje się w organizację imprez i uroczystości szkolnych (60%), rzadziej natomiast w działalność profilaktyczną i współpracę z rodzicami (po 27%) czy opracowanie i aktualizację dokumentacji szkolnej (33 %).
WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI cd. Udzielając własnych odpowiedzi ankietowali odpowiedzieli, że najczęściej pracują zespołowo w celu dokonania analizy wyników egzaminów próbnych i końcowych, w przypadku problemów wychowawczych np. łamania regulaminu szkoły oraz w zależności od bieżących potrzeb. Większość nauczycieli (87%) uważa, że praca w zespołach przedmiotowych jest raczej zgodna z ich oczekiwaniami. Taka sama ilość ankietowanych planuje działania wspólnie z innymi osobami. Wszyscy ankietowani potwierdzili też, że ich wnioski są brane pod uwagę w planowaniu pracy zespołu. 80% ankietowanych uznało, że większość nauczycieli aktywnie angażuje się w prace zespołów, przy czym aż 40% ankietowanych wyraziło chęć dokonania zmiany w funkcjonowaniu zespołu przedmiotowego.
WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI cd. Wszyscy nauczyciele dokonują analizy efektów swojej pracy. Do najczęstszych metod należą: dostosowanie wymagań (100%), analiza wyników nauczania i wymiana spostrzeżeń z innymi nauczycielami (po 80%) oraz analiza testów i porównywanie osiągnięć uczniów w poszczególnych klasach (po 73%). Duża grupa nauczycieli (60%) wykorzystuje informacje zwrotne od nauczycieli, wychowawców i rodziców. Ponad połowa ankietowanych (53%) dokonuje analizy jakościowej i ilościowej oraz analizy dokumentów. 60% ankietowanych bierze udział w formach doskonalenia zawodowego dotyczących metod i form współpracy/pracy zespołowej, ale aż 40% nie uczestniczy w nich. Zdecydowana większość nauczycieli uznała, że uczestnictwo w formach doskonalenia jest dla nich raczej przydatne w praktyce.
MOCNE STRONY cz. I Większość uczniów zauważa współpracę nauczycieli podczas realizacji przedsięwzięć i inicjatyw szkolnych i pozaszkolnych i potrafi wymienić przykłady tej współpracy, co świadczy o tym, że nauczyciele gimnazjum współpracują ze sobą realizując cele wychowawczo-dydaktyczne i opiekuńcze. Współpraca nauczycieli przede wszystkim funkcjonuje w blokach przedmiotowych realizujących podobne treści edukacyjne lub zespołach wychowawczych. Szkoła współpracuje też ze specjalistami wspierającymi ją w działaniach dydaktyczno-wychowawczych, a duża grupa rodziców jest świadoma korzyści płynących z tego – 2/3 uważa, że nauczyciele efektywnie korzystają z tej współpracy. Nauczyciele w większości przestrzegają zaleceń Poradni Psychologiczno-Pedagigicznej w przypadku uczniów posiadających opinie i orzeczenia.
MOCNE STRONY cz. II W szkole nauczyciele są zaangażowani przede wszystkim w prace zespołów ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zespołów przedmiotowych, ds. ewaluacji, zespołu wychowawczego. W ramach działań dydaktyczno-wychowawczych korzystają też ze wsparcia pedagoga, a często za jego pośrednictwem z pomocy specjalistów i zaprzyjaźnionych instytucji. Większość nauczycieli aktywnie uczestniczy w organizacji i realizacji działań poszczególnych zespołów i docenia ich pozytywny wpływ na jakość własnej pracy i procesów dydatkyczno-wychowawczych szkoły. Nauczyciele w większości stwierdzili też, że zespoły te współpracują ze sobą. Najwięcej działań przeprowadzanych zespołowo dotyczy organizacji konkursów i olimpiad, działań dodatkowych proponowanych przez dyrektora szkoły, ale też organizacji imprez i uroczystości szkolnych.
SŁABE STRONY Około 1/3 rodziców nie jest zbyt dobrze poinformowana na temat współpracy szkoły ze zpecjalistami i instytucjami zewnętrznymi. Słabe zaangażowanie nauczycieli w zespołach zadaniowych i ds. statutu (opracowanie dokumentacji szkolnej), w działalność profilaktyczną i współpracę z rodzicami. Spora grupa nauczycieli (40%) dostrzega potrzebę zmiany organizacji pracy w zespołach; taka sama ilość ankietowanych nie bierze udziału w formach doskonalenia zawodowego na temat współpracy zespołowej.
REKOMENDACJE Ponieważ dotychczasowa współpraca w zespołach przynosi wymierne i zadowalające efekty, należy ją kontynuować, pamiętając, że sukcesy szkoły są min. efektem współpracy nauczycieli. Przy planowaniu i podejmowaniu działań w szkole należy dokładniej przeanalizować możliwości i opinie poszczególnych nauczycieli tak, aby wszyscy byli równomiernie zaangażowani w życie szkoły i rozszerzyli zakres wzajemnej współpracy. Należy zwiększyć zaangażowanie nauczycieli we współpracę z rodzciami. Należy kontynuować współpracę ze specjalistami i zaprzyjaźnionymi instytucjami, ale też nawiązać nowe kontakty w celu wspierania rozwoju zawodowego młodzieży, jej talentów i zainteresowań w zależności od zgłaszanych potrzeb. Konieczne jest też szersze rozpropagowanie tych działań i zaangażowanie rodziców, aby w większym stopniu brali udział w ich realizacji i byli dokładniej poinformowani.