Realizacja Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2015 w Małopolsce Beata Ciepła – Bank Żywności w Krakowie Tarnów, 22 września 2015
Program 2015 Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (PO PŻ) - krajowy program operacyjny współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Najbardziej Potrzebującym (rozporz. Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 223/2014 z dnia 11.III.2014 r. w sprawie FEAD). PO PŻ przyczyniać się będzie do ograniczania ubóstwa poprzez zwiększenie bezpieczeństwa żywnościowego osób najbardziej potrzebujących i realizację działań na rzecz włączenia społecznego.
Informacje ogólne Zmiana Wytycznych IZ – 17.09.2015 Za wdrażanie PO PŻ w Polsce odpowiedzialne są następujące instytucje: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – Instytucja Zarządzająca (IZ) – WYTYCZNE, NADZÓR Agencja Rynku Rolnego – Instytucja Pośrednicząca (IP) – LOGISTYKA, KONTROLE Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – Instytucja Desygnująca (ID), Ministerstwo Finansów – Instytucja Certyfikująca (IC), Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej – Instytucja Audytowa (IA) Zmiana Wytycznych IZ – 17.09.2015
Podział puli pomocy - OPO
OPO – OPR - OPL OPR : Bank Żywności w Krakowie PKPS – Małopolski Zarząd Wojewódzki OPL - organizacje partnerskie bezpośrednio dystrybuujące żywność, prowadzące działania non-profit na rzecz osób najbardziej potrzebujących: - organizacje pozarządowe – fundacje i stowarzyszenia - inne instytucje o celach statutowych dotyczących ww działań (Parafie, OPS,Plac.op.-wych, spółdzielnie socj.)
OPL – c.d. Ośrodki Pomocy Społecznej – w sytuacji gdy na danym terenie/ w danej gminie, nie ma żadnej organizacji spełniającej kryteria PO PŻ i która mogłaby zająć się realizacją Programu (oświadczenie o braku organizacji lokalnej) Parafie – prowadzące działalność charytatywno-opiekuńczą
Czas realizacji Dostawy żywności – od 15.05.2015 do 31.12.2015 Dystrybucja żywności – do 30.04.2016 Prowadzenie dystrybucji żywności zgodnie z zasadą n+4, tj. wydanie 70% artykułów spożywczych w ciągu czterech miesięcy od miesiąca, w którym zostały przekazane, z zachowaniem zasady „first in, first out”
Kto może otrzymać pomoc? Osoby najbardziej potrzebujące, kryteria w chwili obecnej pozostają bez zmiany (do 150% kryterium dochodowego uprawniającego do skorzystania z pomocy społecznej: 813/951* zł dla osoby samotnie gospodarującej 684/771* zł dla osoby w rodzinie) Wsparcie wydawane jest na podstawie skierowania wystawionego przez OPS (lub przekazanej przez OPS listy + oświadczenia beneficjentów) OPR i OPL same mogą kwalifikować osoby bezdomne (na podstawie oświadczeń) Wzory oświadczeń, listy i skierowania * od 1.10.2015
Artykuły spożywcze 16 artykułów spożywczych Żywność będzie mogła być wydawana w formie paczek i posiłków Paczka to zestaw co najmniej 6 rodzajów art. spożywczych z co najmniej 3 grup towarowych „Zestaw” minimalny – wg wytycznych – 47,5 kg Równomierna dystrybucja – co najmniej 5 paczek w ciągu roku „W uzasadnionych sytuacjach, (np. ze względu na stan zdrowia lub indywidualne potrzeby żywieniowe) dopuszcza się zamianę artykułu spożywczego na inny w odpowiedniej proporcji lub zwiększenie liczby opakowań określonych artykułów spożywczych, o ile OPL posiada takie możliwości. W przypadku rodzin z dziećmi dopuszcza się zwiększenie liczby opakowań artykułów spożywczych odpowiednio do potrzeb rodzin i możliwości OPL” – do 80 kg
ilość kg wg umowy (po przetargu I) artykuł spożywczy KG ilość kg wg umowy (po przetargu I) pula dodatkowa (Przetarg II - IX 2015) RAZEM pula żywności dla BZK Proponowany przydział na 1 osobę 1. Makaron świderki 422 800 5,50 2. Ryż biały 520 800 7,00 3. Kasza jęczmienna 571 680 7,50 4. Płatki kukurydziane 145 600 2,00 5. Mleko UHT 783 360 10,00 6. Ser żółty 126 403 1,60 7. Groszek z marchewką 213 000 2,80 8. Koncentrat pomidorowy 129 024 9. Dżem truskawkowy 183 082 2,34 10. Mielonka wieprzowa 214 272 241 560 455 832 6,00 11. Klopsiki w sosie własnym 326 074 224 651 550 724 6,80 12. Cukier biały 273 000 462 319 735 319 9,00 13. Olej rzepakowy 196 830 248 807 445 637 14. Herbatniki* - 15. Kawa 73 944 1,00 16. Ser topiony 202 900 2,60 17. Sok jabłkowy 599 203 8,00 4 105 924 2 053 384 6 159 308 79,74 *przetarg unieważniony Wartość: 19,8 mln zł PALET 9500 TIRÓW 330
Działania towarzyszące Niefinansowane (OPL) – włączenie osób doświadczających deprywacji materialnej w funkcjonowanie społeczności lokalnych, np.: zajęcia aktywizujące i wspólne inicjatywy na rzecz społeczności lokalnej, zmierzające do wyjścia z ubóstwa, grupy wsparcia dla różnych kategorii osób w trudnej sytuacji (np. osoby starsze, matki z dziećmi, osoby samotne). pomoc towarzyszącą niezbędną do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych – osób korzystających z pomocy żywnościowej (z wyłączeniem pomocy rzeczowej): pomoc w utrzymaniu higieny osobistej osobom bezdomnym, wsparcie psychologiczne/ terapeutyczne osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Działania towarzyszące Finansowane – realizowane przez Bank Żywności na rzecz podopiecznych i przy współpracy z OPL: warsztaty kulinarno-żywieniowe (zasady zdrowego odżywiania i przeciwdziałania marnowaniu żywności, przygotowywania posiłków pożywnych i zdrowych) warsztaty edukacji ekonomicznej (nauka tworzenia, realizacji i kontroli realizacji budżetu domowego, ekonomicznego prowadzenia gospodarstwa domowego, z uwzględnieniem wszystkich finansowych i rzeczowych dochodów rodziny, w tym darów żywnościowych) programy edukacyjne (cykle zajęć warsztatowych zawierające tematy kulinarno-żywieniowe i edukacji ekonomicznej)
Minimalne standardy - administrowanie Zaplecze techniczne do obsługi administracyjnej Informacja na stronie internetowej i w miejscu realizacji (dystrybucji, warsztatów) – plakat, informacje opisowe Właściwa współpraca z OPS (informacje o terminie dystrybucji, działaniach towarzyszących, „wsparciu aktywizującym”, np. w ramach EFS) Miejsce (pomieszczenie) do wydawania żywności (nie ze środków transportu) Zapobieganie stygmatyzacji, dyskryminacji (informowanie o wydawaniu żywności, dostęp do pomocy Dokumentacja kwalifikowania, dystrybucji
Minimalne standardy - magazynowanie Pomieszczenia magazynowe ( na cały okres Programu) – suche, czyste, chłodnie/lodówki Monitoring i ochrona (zewnętrzne lub „w ramach środków własnych”) Odrębna ewidencja magazynowa (wg źródeł - Program POPZ oddzielnie od innych darowizn, wg asortymentu – produkty) Ewidencja wydawania żywności - kartoteki Miesięczna ewidencja przyjęcia - dystrybucji w asortymentu i partii Sprawozdania kwartalne/roczne
Zalety i szanse Ciągłość Programu – 2014-2020 Finansowanie UE (85%) Wymierna pomoc materialna – tylko w Podprogramie 2015 do Małopolski trafi żywność o wartości ponad 22 mln. zł Dodatkowe działania towarzyszące – edukacja żywieniowa, ekonomiczna, włączenie społeczne Wzmocnienie lokalnych organizacji społecznych
Obawy i bariery „Skomplikowane”, bardzo szczegółowe Wytyczne, „minimalne standardy” – dość restrykcyjne, rozbudowane procedury „odzyskiwania środków nienależnie pobranych” – konsekwencji finansowych Rozbudowana dokumentacja, sprawozdawczość Obowiązek ścisłej współpracy z OPS i dużego zaangażowania ze strony OPS (kwalifikowanie do pomocy żywnościowej i działań towarzyszących nawet osób nie będących klientami OPS, informowanie, bieżąca współpraca) Organizacje pozarządowe obawiają się tych obowiązków, brak im zasobów: pomieszczenia do dystrybucji żywności, zasoby kadrowe, obsługa komputera.
Obawy i bariery Duża część dotychczasowych odbiorców pomocy (PEAD),a kwalifikujących się do pomocy (do 150% kryterium dochodowego) nie chce iść do OPS po skierowanie. Ośrodki pomocy społecznej – obawy co do interpretacji Wytycznych (procedura wydawania skierowań – obieg dokumentów, decyzje administracyjne, wywiady środowiskowe,..), przy braku lokalnej organizacji mogą podjąć się realizacji Programu, ale brak im zasobów kadrowych, magazynowych. Brak możliwości zmiany przydzielonej puli, przesunięcia np. do innego województwa Nie wykonanie Programu – praktyczny brak możliwości kontynuowania POPŻ
Stan aktualny – „białe plamy”
Apel i prośba do samorządów: zachęcenie lokalnych podmiotów do udziału w Programie pomoc organizacjom, ośrodkom pomocy społecznej w realizacji (udostępnienie pomieszczeń będących w zasobach gminy, wsparcie osobowe – roboty publiczne, prace społecznie użyteczne, pomoc w transporcie, … wzmacnianie lokalnych partnerstw – gmina, OPS, biznes, lokalne organizacje, parafie poparcie samorządu zmobilizuje i zachęci lokalnych partnerów do działania, przez swój autorytet złagodzi też obawy co do spełniania „minimalnych standardów”
Przykłady dobrej współpracy samorząd wspiera lokalną organizację (magazyny, ludzie, pomoc w prowadzeniu dokumentacji, rozładunku, dystrybucji, finanse) – Niepołomice, Alwernia, Olkusz OPS wspiera merytorycznie i rzeczowo organizację, pomaga w dystrybucji - Ryglice, Sękowa, Biecz, m.Limanowa OPS sam realizuje Program – Pcim, Tomice, Gnojnik, Wojnicz Gmina/Wójt – mobilizacja do realizacji programu i lokalnych partnerstw – Raciechowice (spółdzielnia socjalna), Miechów (OPS i parafia), Iwanowice (OPS).
Prosimy o włączenie się do Programu Zapraszamy do współpracy Bank Żywności w Krakowie ul. Zabłocie 20/22, 30-701 Kraków tel. 12-257-00-05 (06) fax 12-384-88-27 694-436-435, 600-432-471 mail: bz.krakow@bankizywnosci.pl www.krakow.bankizywnosci.pl www.facebook.com/bzkrk KRS 0000143611