Projekt „Praktyka bez wad – nowa jakość w kształceniu nauczycieli ” Wykład pt. PEDAGOGIKA MARII MONTESSORI –szansą na podmiotową edukację człowieka w każdym wieku jest współfinansowany przez Unię Europejska w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1.Miejsce pedagogiki Marii Montessori w teoriach i nurtach wychowania 2.Biografia M. Montessori. Odkrycie dziecka 3.Wychowanie pośrednie – wychowaniem podmiotowym(pojęcie,cel, istota) 4.Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu 5.Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalaniem samodzielności 6.Wolność i (samo)dyscyplina i jej praktyczne odniesienia 7.Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka 8.Specyfika edukacji w systemie Montessori. Porównanie do systemu tradycyjnego 9.Efekty edukacji w systemie M. Montessori. Znani absolwenci. 10. Sentencja końcowa Plan wypowiedzi

,, Pomóż mi samemu to zrobić ”

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania Maria Montessori zaliczana jest do głównych reprezentantów „nowego wychowania” i pedagogiki alternatywnej. Zasłużyła się przede wszystkim w opracowaniu nowatorskiej koncepcji edukacji dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym. Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania Zaproponowała również ciekawą ideę kształcenia młodzieży. Rozwinęła oryginalną metodykę wychowania religijnego. Poglądy M. Montessori wywarły duży wpływ na współczesną pedagogikę dla pokoju i edukację proekologiczną. Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania Doceniona została przez Papieża Jana Pawła VI i Jana Pawła II, którzy widzieli w Jej pedagogice humanistyczne i personalistyczne wartości. Koncepcja wychowania Montessori jest aktualna w dzisiejszych czasach. Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania B. Nawroczyński, H. Rowid, L.Chmaj pedagogika indywidualistyczna L. Chmaj - pedagogika indywidualistyczna i częściowo personalizm oraz pedagogika kultury Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania S.Kunowski –system wychowania liberalnego S.Wołoszyn –nurt pedagogiki psychologicznej w ramach „nowego wychowania ”-”metoda swobodnego wychowania przedszkolnego w domach dziecięcych Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania W. Bohm – aktywizm i pragmatyzm pedagogiczny K. Sośnicki, G. Gutek - nie występuje w ich klasyfikacjach….. Miejsce pedagogiki M. Montessori w teoriach i nurtach wychowania

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 31 sierpnia 1870 przyjście na świat Marii w Chiaravalle (Włochy) Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1876 - 1883 nauka w 6–letniej szkole elementarnej w Rzymie doświadczenie systemu „szkoły tradycyjnej” Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Mając lat 10 mała Maria ciężko zachorowała. Do zatroskanej matki powiedziała znamienne słowa: „Nie martw się, mamo, ja nie mogę umrzeć. Mam tyle do zrobienia w życiu!” Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1883 – 1890 nauka w średniej szkole techniczno - przyrodniczej dla chłopców 1890 –1892 studia matematyczne i przyrodnicze na Uniwersytecie Rzymskim Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1892 – 1896 studia medyczne na Uniwersytecie Rzymskim Jako pierwsza kobieta we Włoszech uzyskuje tytuł Dottoressa” w dziedzinie psychiatrii Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1896 Wygłasza odczyt nt. równouprawnienia kobiet w Berlinie Podejmuje pracę w Klinice Psychiatrycznej Obserwacje dzieci upośledzonych –pierwsze wnioski nt. horme Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1897 - 1898 dokształcanie się w dziedzinie pedagogiki, studiowanie dzieł z pedagogiki specjalnej, praca badawcza w Klinice Psychiatrycznej Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 31marca 1898 narodziny syna Mario Syn będzie towarzyszyć jej w pracy pedagogicznej….. Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1900 kierownictwo Instytutem Medyczno– Pedagogicznym dla kształcenia nauczycieli. Praca z dziećmi upośledzonymi, eksperymentowanie z pomocami Sequina i własnego pomysłu; opracowanie podstaw metodyki pisania i czytania Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 06 stycznia 1907 Otwarcie Casa dei bambini w rzymskiej dzielnicy San Lorenzo dla ok. 50 zaniedbanych dzieci w wieku 2 – 6 lat. Odkrycie „polaryzacji uwagi” Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Polaryzacja uwagi głęboka koncentracja na przedmiocie pracy, umożliwiająca efektywne uczenie się i nabywania określonych kompetencji, pojawia się we wrażliwej fazie; efektem jest normalizacja. Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1909 I Międzynarodowy Kurs Szkoleniowy dla ok.100 nauczycieli w Rzymie; wydanie pierwszej książki pt: „ Il metodo della pedagogica scientifica all’ educatione infantile nelle casa dei bambini” ( pol. wyd. „Domy dziecięce” 1913) - opis koncepcji przedszkola i zarys metody pracy z dziećmi w „przygotowanym otoczeniu” W roku 2014 polskie wydanie książki pt: ”Ddkrycie dziecka” Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1910 – 1952 okres popularyzacji metody i rozwój teorii pedagogicznej: 38 kursów narodowych i międzynarodowych ( Europa, Ameryka ,Azja) 9 międzynarodowych kongresów np.1937 r. VI w Kopenhadze nt: „Wychowanie dla pokoju” Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka IX w Londynie w 1951 r.„Wychowanie jako pomoc dla naturalnego rozwoju dziecięcej psychiki od narodzin po uniwersytet”. Argument zainteresowania M. Montessori rozwojem i edukacją człowieka przez całe życie… Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Wydanie licznych książek m.in. “The absorbent mind “ 1949 Madras Das Kreative Kind, Absorbujący duch Szczególne zainteresowanie wczesnym dzieciństwem…. Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1929 założenie Association Montessori Internationale (AMI) z siedzibą w Berlinie; Montessori zostaje prezesem, Mario sekretarzem; od roku 1936 do dzisiaj siedzibą Międzynarodowego Stowarzyszenia Montessori jest Amsterdam www.montessori-ami.org Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Polskie Stowarzyszenie Montessori powołane zostało w 1994 r. z siedzibą w Łodzi www.montessori-centrum.pl Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Stowarzyszenie Montessori – Europa powstało w roku 2003 (Siedziba w Bad Honnef /Niemcy) Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Montessori uczy się od dzieci…. W Indiach jedno z dzieci zapytało Marię Montessori: ”Ile lat ma świat?.... Pomysł czarnej wstęgi (35 m = 3,5 mld lat, dzisiaj 46 m) Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1949 wytypowanie M. Montessori do pokojowej nagrody Nobla Krzyż Legii Honorowej z rąk rektora Sorbony w imieniu republiki francuskiej Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka Współpraca z Adelą Costa Gnocchi Odkrycie: odpowiednio przygotowane otoczenie dla dzieci powyżej 3.r.ż. nie jest p. o. dla dzieci młodszych! Po powrocie do Europy - ścisła współpraca z A.Costa Gnocchi nad koncepcją wychowania małego dziecka… 1947- 1949 pierwsze szkolenia w Rzymie z zakresu wychowania dziecka poniżej 3. r. ż. Po śmierci M. Montessori od roku 1955 kontynuacjia koncepcji przez Silvanę Quattrocchi Montanaro Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 1952 plany podróży do Ghany w celu przeprowadzenia kursu dla nauczycieli afrykańskich Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka 06 maja 1952 nagła śmierć w małej miejscowości holenderskiej Noordvijk (Zee) ; tam zostaje pochowana „Proszę Was , kochane dzieci, które wszystko potraficie, abyście razem ze mną budowały pokój na świecie i pomiędzy ludźmi”. Biografia Maria Montessori Odkrycie dziecka

Znane wizerunki M. Montessori

Wychowanie pośrednie –wychowaniem podmiotowym ,, Pomóż mi samemu to zrobić ” Wychowanie pośrednie –wychowaniem podmiotowym

Wychowanie pośrednie - wychowaniem podmiotowym Wychowanie jest wspieraniem indywidualnego i społecznego rozwoju dziecka . Jest to „wychowanie dla życia”. Celem rozwoju i wychowania jest „normalizacja” Wychowanie pośrednie - wychowaniem podmiotowym

Wychowanie pośrednie -normalizacja zdrowie psychofizyczne człowieka optimum rozwojowe dziecka harmonijna, zrównoważona osobowość *samodzielność *odpowiedzialność *umiejętność społecznego działania *samodyscyplina *posłuszeństwo *silna wola *samoświadoma praca *wysoki poziom rozwoju moralnego *miłość do ludzi i świata Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *Samodzielność Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *ODPOWIEDZIALNOŚĆ za siebie, innych, świat natury i kultury, cały Wszechświat Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *Samodyscyplina -dyscyplina wewnętrzna Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *PRACOWITOŚĆ Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *Miłość do ludzi, świata przyrody i kultury Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *Wysoki poziom rozwoju społeczno – moralnego Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie -normalizacja *UMIŁOWIANIE POKOJU NA ŚWIECIE Wychowanie pośrednie -normalizacja

Wychowanie pośrednie –istota *wyzwalać; *dodawać odwagi; *strzec przed ubezwłasnowolnieniem; *usuwać wpływy zagrażające naturalnemu i spontanicznemu rozwojowi dzieci/młodzieży; *przygotowywać ich do przyszłego życia przez mobilizację do własnej aktywności; *pobudzać do zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi, zasadami moralności Wychowanie pośrednie –istota

Wychowanie pośrednie -istota Relacja dialogowa Podmiot podmiot Wychowanie pośrednie -istota

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu Aspekty A) materialny B) strukturalno – dynamiczny C) osobowy Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu Aspekt materialny Budynek placówki wraz z wyposażeniem, meblami i pomocami rozwojowymi Montessori oraz innym pomocami/przedmiotami wspierającym rozwój dziecka…. Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 0- 3 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 3 – 6 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 7 -9 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 10 - 12 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 13 -15 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie dla dziecka 16 -18 r. ż.

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu –otoczenie : przygotowanie do matury

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu : praca z seniorami Współcześnie wprowadza się zasady pedagogiki montesoriańskiej w pracy z seniorami, np.w Austrii. W projekcie „L³M – uczenie się przez całe życie z radością i zapałem – Fazy pracy wolnej z materiałami geragogicznymi dla seniorów według zasad Montessori“ zostały zastosowane zasady pedagogiki Marii Montessori w geragogice. Aktualnie również w Polsce!   Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu : praca z seniorami

Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu : praca z seniorami

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności Zmaterializowana abstrakcja” „Klucze do świata” Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności Działy: I. Ćwiczenia praktycznego życia; II. Rozwijanie zdolności sensorycznych (budowanie pojęć); III. Edukacja matematyczna IV. Edukacja językowa V. Edukacja kosmiczna VI. Wychowanie religijne Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności Ćwiczenia praktycznego życia Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności II. Rozwijanie zdolności sensorycznych (budowanie pojęć); Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności III. Edukacja matematyczna Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności IV. Edukacja językowa Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności V. Edukacja kosmiczna Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności VI. Wychowanie religijne Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności B) Aspekt strukturalno – dynamiczny przygotowanego otoczenia Zasady ogólne: estetyki logicznej konstrukcji przygotowanego otoczenia ograniczenia (pojedyncze egz. pomocy rozwojowych) porządku-wolności Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności B)Aspekt strukturalno – dynamiczny przygotowanego otoczenia Zasada odkrywania przez dziecko filozofii świata struktury porządku (szeregi) podobieństwa (pary, identyczności) kontrasty -luki dysharmonie Pomoce rozwojowe Montessori -wyzwalanie samodzielności

Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności B)Aspekt strukturalno – dynamiczny przygotowanego otoczenia *Zasady budowy pomocy rozwojowych Montessori: -estetyki -izolacji trudności -samokontroli -aktywnego działania -stopniowania trudności -kontynuacji/powiązania - transferu Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalanie samodzielności

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia Porządek to porządek w otoczeniu, logiczna jego konstrukcja oraz budowanie samodyscypliny, porządku moralnego poprzez samodzielną pracę w otoczeniu z uwzględnieniem pomocy nauczyciela. Samodyscyplina – jako wymiar normalizacji… Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia „Wolność i dyscyplina to dwie strony tego samego medalu”. Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia Wolność w sensie pedagogicznym (i dydaktycznym) to swoboda wyboru: przedmiotu pracy miejsca wykonania czasu potrzebnego do realizacji zadania Egzemplifikacja - praca wolna Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia Wolność wyboru: praca indywidualna przy stolikach…. Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia Wolność wyboru: przy stolikach lub na dywanie; indywidualna lub z partnerem lub z nauczycielem…. Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia Inne formy pracy: Praca w grupie – lekcja rozwojowa Wolność – (samo) dyscyplina i jej praktyczne odniesienia

Przygotowane otoczenie –rola nauczyciela Aspekt osobowy Wymieszana wiekowo grupa ( 3 roczniki) Nauczyciel Rodzice Inne osoby Przygotowane otoczenie –rola nauczyciela

Przygotowane otoczenie -nauczyciel Nauczyciel – wychowawca pomocnik, doradca, obserwator, cechujący się miłością do dziecka, odpowiedzialnością, pogłębioną wiedzą merytoryczną z zakresu nauk o człowieku Przygotowane otoczenie -nauczyciel

Przygotowane otoczenie -nauczyciel pomaga, ale nie wyręcza, ogarnia jak ogień ,lecz nie spala”. „POMÓŻ MI SAMEMU TO ZROBIĆ” istota pomocy wychowawczej Przygotowane otoczenie -nauczyciel

Przygotowane otoczenie -nauczyciel Pomóż mi, bym mógł to robić sam tak długo jak to możliwe! Pomóż mi, bym znowu mógł to zrobić sam! Pomóż mi, bym robił to w nowy sposób! Pomóż mi być sobą! W pracy z seniorami -koncepcja opiekuna jako towarzysza! Przygotowane otoczenie -nauczyciel

„Kiedy tylko dziecko zacznie rozwijać się w przygotowanym otoczeniu i uda mu się działać samodzielnie i niezależnie od dorosłych, natychmiast zrodzi się harmonia nie tylko pomiędzy nim a otoczeniem, ale też między nim a dorosłymi” ( Maria Montessori) Sentencja

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka „Daj mi czas”

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Dziecko człowiek jest istotą biologiczną i psychiczno – duchową Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Człowiek posiada swą tożsamość i osobowość Człowiek jest osobą w sensie filozofii i psychologii personalistycznej. Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Tożsamość ludzka właściwa dla każdego bytu ludzkiego  Osobowość jest jedyna i niepodzielna ( podobnie jak charakter) Osoba człowiek świadomy siebie, ma odrębne „ja” Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Tajemnica dziecka…. Człowiek (dziecko) – istota stworzona przez Boga. Nie można do końca poznać człowieka ( dziecka) - „tajemnica dziecka”… Por. tekst M. Montessori pt: Centrum i peryferie…. Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Dziecko : „budowniczy samego siebie – architekt człowieczeństwa” istnienie planu budowy w sensie psychiczno – duchowym ( plan architektoniczny) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka „Budowniczym człowieka jest dziecko. Dziecko jest ojcem człowieka” (M. Montessori, Kinder sind anders, Stuttgart 1985,s. 159) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Horme – wrodzony pęd do aktywności, siła rozwojowa, energia witalna ( za angielskim pedagogiem Percy Nunnem) Por. obserwacje M. Montessori w Klinice Psychiatrycznej dzieci upośledzonych bawiących się resztkami chleba, uczących się samorzutnie pisania, czytania….. Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Koncepcja dwóch okresów embrionalnych:  1.prenatalny - zarodek/embrion biologiczny 2.postnatalny - zarodek /embrion duchowy (w nim zawarty jest plan budowy), charakterystyczny dla pierwszych trzech lat życia Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka W pierwszych latach życia: uczenie się zachowań społecznych i kulturowych, nabywanie „kompetencji” ludzkich „: chodzenie, mówienia, jedzenia, kontaktu z drugim człowiekiem, manipulowania przedmiotami…. Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Warunki rozwoju społecznego: Nebula (Nebule) - przesłanki biopsychicznego rozwoju dziecka: wrodzona gotowość do opanowania umiejętności charakterystycznych dla człowieka , to „specjalizacja i różnicowanie” (Nebula:termin z astronomii…Nebula-mgławica) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Mneme Pierwsze lata życia to „dopasowywanie” się dziecka do warunków otoczenia; pomaga w tym mneme ( za Percy’m Nunnem)- pamięć witalna. Dziecko inkarnuje, absorbuje w szczególny sposób zapamiętuje wszystko to, co widzi i czuje. Dopasowywanie to odbywa się tylko w środowisku ludzkim ( porównaj np. problem dzieci wilczych ) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Warunek rozwoju, podstawowa potrzeba…. „MLEKO I MIŁOŚĆ” Porównaj: bajka Fenelona o Niedźwiedzicy i jej szkaradnym Synu… Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Rozwój uwzględniający „konstruktywny rytm życia”… Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Rozwój od narodzin do dorosłości…. Szczególne znaczenie wczesnego dzieciństwa…. Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Podkreślenie znaczenia momentu narodzin Szczególne znaczenie pierwszych trzech lata życia Uwzględnienie rozwoju tak ilościowego jak jakościowego (por wykres: okresy dynamicznego rozwoju – kolor czerwony 0- 6 i 12 – 18 oraz rozwoju spokojniejszego – kolor niebieski: 6 – 12 i 18 – 21) Szczególne momenty rozwojowe (3, 9, 15, 21 r. ż.) Rozwój a przygotowane otoczenie (por. „bulwa”: im dziecko młodsze tym większa troska o otoczenie i edukację….) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka 0 – 6 r. ż. Faza sensoryczna Dziecko jako „zmysłowy badacz” 1. Faza 0 - 3 r. ż. – absorbująca psychika; dziecko jako „nieświadomy twórca” 2. Faza 3- 6 r. ż. –rozwój świadomości –dziecko jako „świadomy pracownik Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka 1.Faza: absorbująca psychika/ absorbujący umysł nieświadoma siła duchowa ( forma ) okresu postnatalnego; gotowa do całościowego, intuicyjnego, bezpośredniego odbierania i rejestrowania wrażeń z otoczenia „ABSORBCJA „ Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka „Lekkość” uczenia się małego dziecka… Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka 2. Faza: 3 – 6 r. ż. Dziecko jako ”świadomy pracownik” Dziecko zaczyna działać świadomie, celowo Podejmuje świadomie decyzje: ”Ja chcę to zrobić samodzielnie….” Porządkuje wrażenia wg kategorii Chętnie uczy się pisać i czytać Często pyta; ”Co to jest? Dlaczego’? Staje się członkiem grupy( przedszkole ) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka II. Faza 6 – 12 r. ż. faza kultury Okres szkoły podstawowej Dziecko jako „odkrywca”, „naukowiec”, „badacz kultury” Pytania typu: ”Dlaczego, jak, kiedy?” Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka III. Faza 12 – 18 r. ż.- ”badacz społeczny” Okres szkoły średniej „Dzieci Ziemi” Pytania: ”Kim jestem? Jaka jest moja osobowość?” Poszukiwanie własnej tożsamości Uniezależnienie się od rodziców Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka IV. Faza 18 – 24 r. ż. „badacze zawodowi/ profesjonalni Przygotowanie do pracy zawodowej Nabywanie dojrzałości społecznej, moralnej… Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka Wrażliwe fazy Pojęcie zaczerpnięte od holenderskiego biologa Hugo de Vriesa ( 1848 – 1935 )   szczególna wrażliwość dziecka na określone impulsy zewnętrzne; „związanie się” z przedmiotem zainteresowania; dokonuje się rozwój ilościowy i jakościowy – droga do normalizacji Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka –znaczenie wrażliwych faz… „Skoro tylko tego rodzaju chłonność zabłyśnie w duszy dziecka, dzieje się tak, jakby wydobył się w niej promień, który oświetla jedynie określone przedmioty, zaś inne pozostawia w mroku. Cały świat percepcji dziecka ogranicza się wówczas nagle do tego jednego, jasno oświetlonego obszaru…, a ono samo wykazuje też szczególną, a nawet niezwykłą zdolność wykorzystywania tych elementów dla potrzeb swego wzrostu duchowego” ( za: B. Fuchs, Teoria i metoda M. Montessori…, s. 8) Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka –znaczenie wrażliwych faz…

Znaczenie wrażliwych faz…. „Cały świat percepcji dziecka ogranicza się wówczas nagle do tego jednego, jasno oświetlonego obszaru”… Znaczenie wrażliwych faz….

Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka: polaryzacja-normalizacja Znaczenie „polaryzacji uwagi” – warunek normalizacji Znaczenie „normalizacji” -skutek polaryzacji uwagi Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka: polaryzacja-normalizacja

Specyfika edukacji w systemie Montessori

Specyfika edukacji w systemie Montessori –przedszkole tradycyjne a Montessori

Specyfika edukacji w systemie Montessori –szkoła tradycyjna a Montessori

Nauczanie, przekazywanie wiedzy przez nauczyciela; nacisk na zapamiętywanie…. Nauczyciel frontalnie skierowany do uczniów, Relacja: Podmiot-przedmiot Uczenie się , samodzielne zdobywanie doświadczeń przy wsparciu nauczyciela; nacisk na sposoby zdobywania wiedzy…. Nauczyciel jako inicjator i pomocnik aktywności dziecka: Relacja: Podmiot - podmiot Specyfika edukacji w systemie Montessori – model tradycyjny a Montessori

Podział dnia dzwonkiem na lekcje i przerwy… Dzień pracy, bez dzwonka…… Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Klasa szkolna: ławki frontalnie ustawione względem biurka nauczyciela; dostosowana do jednego rocznika, tablica …. Przygotowane otoczenie w pomoce rozwojowe Montessori zgodnie z pojawiającymi się wrażliwymi fazami w zakresie rożnych dziedzin wiedzy , dla trzech roczników; zajęcia poza klasą, np. w holu…. Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Dzień podzielony na lekcje wg programu i planu; kształcenie zintegrowane w klasach 1 – 3 bez podziału na przedmioty z jednym nauczycielem ,ewentualnie muzyka, plastyka, wychowanie fizyczne, języki obce ….W klasach wyższych – różni nauczyciele…. Praca wolna jako podstawowa forma dnia, co najmniej dwie godziny od rana; lekcje rozwojowe i inne lekcje np. muzyka, plastyka, wychowanie fizyczne, języki obce….. Zasadniczo –jeden wychowawca, ewentualnie nauczyciel wspierający…. Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Oceny w skali stopniowej; w klasach 1 – 3 ocena opisowa Klasyfikacja z roku na rok Ocena opisowa Klasyfikacja w ramach danego poziomu, czyli trzech latach ( po każdym roku – opis osiągnięć) Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Nagrody i kary jako częste metody wychowania… Przerost rywalizacji Nagrody i kary jako częste metody wychowania… Postawa współpracy i współdziałania Modelowanie, metoda zadaniowa… Specyfika edukacji w systemie Montessori -model tradycyjny a Montessori

Specyfika edukacji w systemie Montessori –pomaganie a nie urabianie!

Efekty edukacji w placówce Montessori Samodzielność myślenia i działania; Umiejętność planowania sobie pracy; Odpowiedzialność za podejmowanie zadania; Pogłębiona wiedza z rożnych dziedzin nauki; Umiejętność poszukiwania wiedzy; Współpraca i współdziałanie; Postawy prospołeczne i pokojowe *Człowiek samodzielny i współdziałający z innymi! Efekty edukacji w placówce Montessori

Wyzwalanie samodzielności indywidualnej –drogą do współpracy

Absolwenci edukacji Montessori założyciele Google’a: Larry Page i Sergey Bin; Anna Frank; Książę William i książę Harry z Anglii laureat Nagrody Nobra: Gabriel Garcia Marquez ojciec nowoczesnej ekonomii –Peter Drucker założyciel Wikipedii- Jimmy Wales Absolwenci edukacji Montessori

Odkrycie zjawiska „polaryzacji uwagi”, czyli słynne „odkrycie dziecka” w Casa dei Bambini (Domu dziecięcym) w San Lorenzo w Rzymie w roku 1907 stało się symbolicznym początkiem w dziejach myśli pedagogicznej widzenia dziecka jako podmiotu , który tworzy swoją własną, niepowtarzalną osobowość. Powrót do tematu….

Aby edukacja miała wymiar podmiotowy musi być pokój na świecie ,rozumiany jako wychowanie dialogowe… „Prawdziwy pokój oznacza zwycięstwo sprawiedliwości i miłości między ludźmi: oznacza lepszy świat, w którym panuje harmonia”. M.Montessori, Frieden und Erziehung, Red. P. Oswald,G.Schulz –Benesch, Freiburg 1973, s.4, (w):Horst Klaus Berg, Maria Montessori-poszukiwanie życia razem z dziećmi, Jedność, Kielce 2007, s. 181. Końcowa sentencja

Polecane książki

Polecane książki

Polecane książki

Polecane książki

Polecane książki

Fot: zbiory własne i strony internetowe Uwaga! Prezentacja multimedialna nie jest tożsama z wykładem w dniu 20 maja 2015 r. Fot: zbiory własne i strony internetowe

Dziękuję za uwagę ! Małgorzata Miksza „Każda niepotrzebna pomoc jest przeszkodą w rozwoju”. M.Montessori,Aphorismen, „Die neue Erziehung’ 1930/I. s.17