Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego Nowelizacja ustawy o ochronie lokatorów ustawą z 31.08.2011 obowiązuje od 16.11.2011 Nowe zasady eksmisji Definicja pomieszczenia tymczasowego Obowiązki gminy dotyczące pomieszczeń tymczasowych Osoby pozbawione prawa do pomieszczenia tymczasowego Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nowe zasady eksmisji w skrócie Eksmisje bez prawa do lokalu socjalnego Komornik wykonuje eksmisję usuwając eksmitowanego do innego lokalu lub pomieszczenia, gdzie eksmitowany ma tytuł prawny Gdy eksmitowany nie ma takiego pomieszczenia komornik wstrzymuje czynności do czasu zapewnienia pomieszczenia tymczasowego przez gminę, nie dłużej niż przez 6 miesięcy Po 6 miesiącach komornik usuwa eksmitowanego do noclegowni, lub schroniska, zawiadamiając gminę o potrzebie zapewnienia tymczasowego pomieszczenia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nowelizacja art. 1046 k.p.c. W ustawie z dnia 17 listopada 1994 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) w art. 1046: 1) uchyla się § 2 i 3; 2) § 4 otrzymuje nowe brzmienie: Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nowe brzmienie art. 1046 § 4 k.p.c. „§ 4. Wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik usunie dłużnika do innego lokalu lub pomieszczenia, do którego dłużnikowi przysługuje tytuł prawny i w którym może zamieszkać. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy. Po upływie tego terminu komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe wskazanej przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Usuwając dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, komornik powiadomi właściwą gminę o potrzebie zapewnienia dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia.”; Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Alternatywny obowiązek gminy Jeżeli tymczasowe pomieszczenie dostarczy wierzyciel lub dłużnik, wówczas komornik podejmuje eksmisję niezwłocznie Art. 1046 § 5. Komornik nie może wstrzymać się z dokonaniem czynności, jeżeli wierzyciel lub dłużnik albo osoba trzecia wskaże pomieszczenie odpowiadające wymogom tymczasowego pomieszczenia.”; Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Komu nie należy się tymczasowe pomieszczenie Art. 25d. Prawo do tymczasowego pomieszczenia nie przysługuje dłużnikowi, jeżeli: 1) z tytułu wykonawczego wynika, że nakazanie opróżnienia lokalu zostało orzeczone z powodu stosowania przemocy w rodzinie lub z powodu rażącego lub uporczywego wykraczania przeciwko porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania czyniącego uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, albo że dłużnik dokonał zajęcia opróżnionego lokalu bez tytułu prawnego; 2) dłużnik został zobowiązany do opróżnienia lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego, której zawarcie zostało zgłoszone zgodnie z art. 19b ust. 1; 3) dłużnik został zobowiązany do opróżnienia tymczasowego pomieszczenia. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Eksmisja osoby nie mającej uprawnień do tymczasowego pomieszczenia Art. 1046 § 5 1. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia, komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, wskazanej na wniosek komornika przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.”; Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Definicja tymczasowego pomieszczenia Tymczasowe pomieszczenie – należy przez to rozumieć pomieszczenie nadające się do zamieszkania, posiadające dostęp do źródła zaopatrzenia w wodę i do ustępu, chociażby te urządzenia znajdowały się poza budynkiem, oświetlenie naturalne i elektryczne, możliwość ogrzewania, niezawilgocone przegrody budowlane oraz zapewniające możliwość zainstalowania urządzenia do gotowania posiłków, zapewniające co najmniej 5 m2 powierzchni mieszkalnej na jedną osobę i w miarę możności znajdujące się w tej samej lub pobliskiej miejscowości, w której dotychczas zamieszkiwały osoby przekwaterowywane; Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Oczekujemy na nowe rozporządzenie o t.P. art. 1046 § 11. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu, lub pomieszczenia albo o wydanie nieruchomości, mając na względzie ochronę przed bezdomnością osób eksmitowanych oraz sprawne prowadzenie egzekucji.”. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Gmina ma mieć w zasobie tymczasowe pomieszczenia Obowiązek bez daty faktycznego jego wykonania, także bez względu na rzeczywiste potrzeby (gminy wiejskie) Utrzymanie pomieszczeń tymczasowych wymaga uwzględnienia w budżecie / zmian w budżecie Nie da się zaplanować zapotrzebowania na te pomieszczenia, ale jest to obowiązek ustawowy wymagający finansowania na podstawie ustawy Przepis art. 1046 § 4 sugeruje, że gmina nie ma terminu na „dostarczenie tymczasowego pomieszczenia” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obowiązki gminy w zakresie eksmisji co do zapewnienia t.p. art. 1046 § 4 k.p.c. - gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie, (komornik czeka 6 miesięcy, gmina nie ma terminu) art. 1046 § 4 k.p.c. – wskazanie noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, w przypadku, gdy komornik wykonuje eksmisję po upływie 6 miesięcy nie doczekawszy się na wskazanie tymczasowego pomieszczenia przez gminę Art. 1046 § 5 1 kpc wskazanie na wniosek komornika noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia, Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zmiany w ustawie o ochronie lokatorów Art. 4 ust 2a - gmina zapewnia tymczasowe pomieszczenie, albo noclegownię czy schronisko, w przypadku niewskazania tymczasowego pomieszczenia przez wierzyciela Zmiana art. 17 – nie stosuje się art. 14 i 16 w przypadkach opróżnienie lokalu wynika z: a/stosowania przemocy w rodzinie, b/naruszanie porządku domowego i przeszkadzanie w korzystaniu z innych lokali, c/ zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego Art. 17 ust 2 – sąd w treści wyroku wskazuje powody eksmisji wymienione w art. 17 ust 1 Nowy rozdział 4a – „dotychczasowe pomieszczenia” a/ T.P. należą do zasobu mieszkaniowego gminy b/ art. 25 d – komu nie przysługuje prawo do T.P. (tak samo jak w art. 17 ust 1) Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Prawo do pomieszczenia tymczasowego a pomoc socjalna Ustawa o ochronie lokatorów i ustawa o pomocy społecznej z 12 marca 2004 z późniejszymi zmianami mają odmienny zakres obowiązywania - ustawa o ochronie lokatorów dotyczy zasobów mieszkaniowych i warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych mieszkańców gminy, w tym nabywania prawa do umowy najmu z gminą - ustawa o pomocy społecznej obejmuje wymieniony w niej zakres świadczeń socjalnych oraz zasady ich udzielania - eksmisja i czynności eksmisyjne należą do postępowania egzekucyjnego i są uregulowane w k.p.c. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pomoc społeczna a świadczenie pomieszczenia tymczasowego Uzyskanie świadczenia w postaci pomieszczenia tymczasowego podlega odrębnym przepisom (Ust o ochr lokat i rozp MinSpr, oraz k.p.c. ), Przesłankami do uzyskania świadczenia pomieszczenia tymczasowego jest tylko i wyłącznie postępowanie egzekucyjne z wyroku bez prawa do lokalu socjalnego, i nie ma innych przesłanek Wniosek: Osoby eksmitowane są szczególnie uprzywilejowane co do warunków uzyskania pomieszczenia tymczasowego i lokalu socjalnego względem osób ubiegających się o świadczenia z ustawy o pomocy społecznej lub dodatki mieszkaniowe, ponieważ część eksmitowanych nie spełnia warunków z ustawy o pomocy społecznej, czyli nie uzyskała by świadczenia, jakie daje im k.p.c. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Warunki przyjmowania do schronisk i noclegowni „Osoby będące pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających, ze względów porządkowych i bezpieczeństwa zdrowotnego dla samych zainteresowanych nie są do domu noclegowego przyjmowane” Takim osobom pomocy udzielają instytucje porządkowe (Policja, Straż Miejska). Wniosek: osoba eksmitowana wbrew wnioskowi komornika, może zostać nieprzyjęta do schroniska lub noclegowni Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Postępowanie z osobą nienadającą się do przyjęcia do noclegowni Przeszkody dające się usunąć niezwłocznie - eksmitowany zgadza się umyć oraz zmienić odzież Przeszkody dające się usunąć po pewnym czasie - eksmitowany wytrzeźwieje w izbie wytrzeźwień Trwałe przeszkody nie dające się usunąć - eksmitowany nie wyraża zgody na pobyt w noclegowni lub też wyraża zgodę ale nie wyraża woli spełnienia warunków uprawniających do pobytu w noclegowni lub schronisku Przepisy nie przewidują wstrzymania eksmisji z tych przyczyn Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przyjęcie do noclegowni nie jest warunkiem eksmisji Przyjęty do noclegowni może być każdy, kto spełnia warunki współżycia społecznego; - jest względnie czysty, trzeźwy, nie narusza innych zasad współżycia społecznego Naruszenie powyższych wymagań obciąża eksmitowanego Pomieszczenie tymczasowe jest uprawnieniem a nie obowiązkiem, a nieskorzystanie z uprawnienia jest zawsze możliwe, tylko naruszenie obowiązku pociąga skutki prawne Jeżeli komornik wykonuje swoje obowiązki a eksmitowany nie korzysta ze swoich uprawnień – eksmisja może być wykonana Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziękuję za uwagę Ewa Bartosik Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego Dziękuję za uwagę Ewa Bartosik Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego