Wykorzystanie GE w handlu międzynarodowym, logistyce i transporcie
Program wykładów Wprowadzenie do GE Podstawy marketingu internetowego Rozwiązania e-commerce Płatności w Internecie Wykorzystanie GE w handlu międzynarodowym, logistyce i transporcie
O czym dzisiaj będzie? dlaczego wdrażamy GE w handlu międzynarodowym? kierunki w rozwoju GE w handlu międzynarodowym wymogi i przeszkody we wdrażaniu GE modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym
Uzasadnienie wdrażania GE w handlu międzynarodowym, transporcie i logistyce nastanie ery społeczeństwa informa- cyjnego przemiany w handlu światowym ewolucja roli węzłów transportowych wdrażanie koncepcji logistycznych
potrzeba usprawniania obiegu informacji Uzasadnienie wdrażania GE w handlu międzynarodowym, transporcie i logistyce nastanie ery społeczeństwa informa- cyjnego potrzeba usprawniania obiegu informacji wdrażanie koncepcji logistycznych ewolucja roli węzłów transportowych przemiany w handlu światowym
Bariery w obrocie międzynarodowym intencjonalne niezamierzone infrastrukturalne wynikające ze sprawności systemu zarządzania powodowane przez czynnik ludzki wynikające ze sprawności systemu informacyjnego związane z procedurami dokumentowymi związane ze sprawnością techniczną przepływu informacji związane z brakiem standaryzacji i kodyfikacji wynikające z poziomu technologii
Potencjalny zakres obrotu międzynarodowego Bariera infrastrukturalna Bariera ludzka Bariera proceduralna Realny zakres obrotu międzynarodowego
Uproszczony model obiegu informacji w handlu międzynarodowym
Przemiany w handlu międzynarodowym zmiana filozofii zarządzania przyspieszenie tempa wymiany wzrost roli informacji w rozwoju gospodarek powstawanie łańcuchów logistycznych i transportowych
Skutki przemian w handlu międzynarodowym rośnie rola SME o specyficznych wymogach i możliwościach liczba uczestników wymiany handlowej jest większa współpraca pomiędzy uczestnikami jest bardziej doraźna wymiana informacji jest szybsza w związku z wymogami łańcucha logistycznego
Natężenie wymiany informacji pomiędzy podmiotami obrotu międzynarodowego Uczestnicy wymiany informacji Liczba komunikatów Rodzaj poczłąenia Koszt połączenia/zł Razem załadowca – otoczenie 2 zamiejscowe 4 załadowca – załadowca w innym porcie 9 zagraniczne 5 45 załadowca – urząd celny 1 miejscowe 0,29 załadowca – transport lądowy 3 0,87 załadowca – zarząd portu 7 2,03 agent – urząd morski 0,58 agent – załadowca 1,45 załadowca (wewnętrzne) załadowca – agent 41 - 57,7
Gotowość danego przemysłu do wprowadzania GE mierzymy: poziomem rozdrobnienia rynku kupującego elastycznością podaży i popytu liczbą dokonywanych transakcji stopniem skomplikowania procesu transakcji poziomem kosztów wyboru dostawcy i przekierowania procesów poziomem kosztów zmiany dostawcy
Podatność produktu mierzymy poziomem standaryzacji produktu dynamiką jego ceny poziomem marży trwałością produktu
Podatność różnych przemysłów na wprowadzanie GE
Kierunki rozwoju GE w handlu międzynarodowym, transporcie i logistyce powstawanie systemów środowiskowych tworzenie portali powstawanie rynków elektronicznych powszechniejsze wykorzystanie Internetu i przy zachowaniu standardów klasycznej EDI większa dostępność technologii informacyjnych poprzez korzystanie z outsourcingu IT i ASP korzystanie z technologii mobilnych integracja technologii nowych i tradycyjnych
Powstawanie systemów środowiskowych równy dostęp do informacji szerokie kręgi beneficjentów kwestia lidera społeczności rola administracji centralnej
Integracja systemów informacyjnych uczestników podniesienie stopnia integracji odejście od sekwencyjności działań redukcja stopnia niepewności likwidowanie „wysp technologicznych” elektroniczne platformy logistyczne
Powstawanie portali i rynków elektronicznych wzrost liczebny dojrzewanie konsolidacja charakter komplementarny względem usług tradycyjnych
Rynki elektroniczne – na przykładzie portowo-morskich AsiaShip, CargoD2D, CargoFinder, CargoNow, CargoSphere, Celarix,E-Transport, Freight Market, Freight Traders, FreightDesk, Freightgate, GloMap, GoCargo, INTTRA, NedCargo, NeoModal, PriceContainer, QuoteShip, Shipping-Auction, Singapore National Shippers Council, Tradiant rynki ofert dla agentów rynki czarterowe rynki paliw dla statków
Rynki elektroniczne – na przykładzie portowo-morskich Baltic Exchange, Cargobiz.com, Chartering Solutions, CR Weber, Gotomar, Internet Shipping Group, Laycan, Levelseas, Marine-net, e-jan, SeaLogistics, Shipbrokering, Shipbroker Exchange, Shipbuysell, Shipping-direct, Shipping.net, Virtualchartering, Worldfixture.com rynki ofert dla agentów rynki czarterowe rynki paliw dla statków
Rynki elektroniczne – na przykładzie portowo-morskich Bunkerworld, Efueloil, OceanConnect, SmartBunkers rynki ofert dla agentów rynki czarterowe rynki paliw dla statków
Powszechniejsze wykorzystanie Internetu przy zachowaniu standardów klasycznej EDI
Upowszechnianie się outsourcingu IT i ASP dostęp do najnowszych wersji oprogramowania znikomy koszt początkowy wdrożenia aplikacji przewidywalność kosztów eksploatacji mniejsze wydatki na sprzęt komputerowy mniejsze wydatki związane z utrzymywaniem personelu działu IT wyższy poziom bezpieczeństwa przechowywanych danych, zdalny dostęp do danych i oprogramowania z dowolnego miejsca i o dowolnej porze
Upowszechnianie się outsourcingu IT i ASP Warunki rozpowszechnienia się: poziom stawek za dzierżawę oprogramowania stopień zaufania do dostarczyciela przechowującego na swoim serwerze dane klienta nieskrępowany i tani dostęp do Internetu większe rozpropagowanie usług ASP uregulowanie zasad korzystania z usług ASP
Powszechniejsze korzystanie z usług mobilnych Przyczyny: odbiorca i nadawca informacji często przemieszcza się czas ma dla nich znaczenie krytyczne przesyłane informacje są zwięzłe stopień poufności nie jest wysoki
Integracja nowych i tradycyjnych ICT różny poziom funkcjonalności różny poziom dostępności kanały informacyjne: ewoluują przenikają się zanikają podstawa - różnorodność
Wymogi i cechy obiegu informacji w handlu międzynarodowym informacja musi wyprzedzać obsługę fizyczną i być dostępna na bieżąco jakość informacji jest równie ważna jak czas zestawy danych powtarzają się większość dokumentów ma charakter powiadomień wysoki poziom formalizacji powtarzalność i standardowość
Przeszkody we wdrażaniu GE w handlu międzynarodowym niepodatność na zmiany rozdrobnienie hermetyczność istniejących systemów informacyjnych uprzedzenia
Modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym – potrzeby rozwijanie współpracy międzyorganizacyjnej (interoperability) dzielenie się informacją i polepszania jej przejrzystości autoryzacja i monitoring obiegu informacji wspomaganie podejmowania decyzji Współpraca międzyorganizacyjna możliwość współdziałania si poszczególnych podmiotów, opartych na różnych platformach odejście od prostej wymiany komunikatów na rzecz b. zintegrowanych współpraca w zakresie wymiany danych i spójności systemów współpraca na poziomie dokumentów 2. Większa przejrzystość w ramach łańcucha logistycznego. Dla przykładu - analiza funkcjonalna wydajności portów belgijskich wykazała, iż „współpraca pomiędzy różnymi stronami uczestniczącymi w jednym łańcuchu logistycznym jest niemal nieistniejąca lub doraźna”. Przejrzystość łańcucha logistycznego jest tu rozumiana w kontekście wiedzy o potencjalnych partnerach, o tym, jakie informacje są dostępne, oraz informacji o aktualnym miejscu i statusie przesyłek. Oczekiwane efekty to dostępność informacji jit i jasne określenie odpowiedzialności za jej jakość. 3. odpowiedni systemu uprawnień, autoryzacji podmiotów oraz możliwości kontrolowania i monitorowania dostępu dla celów zapewnienia bezpieczeństwa obrotu. 4. zapewnienie możliwości inteligentnego przetwarzania dokumentów oraz zarządzania procesami w obrocie portowo-morskim. Zagadnienie pierwsze oznacza takie zorganizowanie systemu, aby była możliwość obsługi zdarzeń wyjątkowych, czyli nie branych przy budowaniu systemu ze względu np. na rzadkość występowania, oraz generowanie odpowiednich ostrzeżeń i natychmiastowe zawiadamianie odpowiednich uczestników. Inteligentne zarządzanie procesami polega zaś na usprawnianiu i optymalizacji różnych części procesów i ich współpracy poprzez skrócenie czasu, osiągnięte dzięki systemom dzielenia się informacją w ramach różnych modeli współpracy. Problemem są tu kwestie odpowiedzialności i autoryzacji podmiotów uprawnionych do podejmowania decyzji.
Modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym – założenie współpraca pomiędzy uczestnikami obrotu międzynarodowego własność informacji i jej umiejscowienia określenie przywilejów dostępu do danych i autoryzacji wspomaganie procedur biznesowych Założenie współpracy pomiędzy uczestnikami obrotu portowo-morskiego swoboda wymiany danych pomiędzy poszczególnymi uczestnikami obrotu portowo-morskiego, dokonanie wspólnych ustaleń: odpowiedniego „słownika” oraz zestawu znaczeń związanych z przesyłanymi informacjami. Słownik ten musi był wcześniej przygotowany i niezmienny w przypadku wymiany komunikatów EDI lub zapisany przy pomocy predefiniowanych znaczników XML. problem dostarczania danych i ich aktualizacji nabiera szczególnej wagi - jit. łączenie koncepcji typu „push” i typu „pull”, B. Założenie własności informacji i jej umiejscowienia zakłada się, że właścicielem danych informacji jest ten, kto stanowi ich źródło, i właśnie ten podmiot powinien sprawować pieczę. Powyższe założenie zasuwa wniosek, iż dane powinny być przechowywane przez ich właściciela. Jednakże powszechne jest zlecanie przechowywania i przetwarzania danych przez dostarczyciela odpowiedniej usług na zasadzie outsourcingu, podczas gdy właściciel informacji odpowiedzialny jest za aktualizację danych. C. Założenie określenia przywilejów co do dostępu do danych i autoryzacji dane stają się dostępne dla wielu podmiotów. waga właściwego określenia kompetencji w zakresie dostępu do informacji przez poszczególne osoby, instytucje, organizacje oraz ich wydziały. D. Założenie wspomagania procedur biznesowych zakłada się raczej wspomaganie niż zmienianie procedur.
Modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym Web Interface Unified Messaging System Komunikaty HTTP Web EDI Track and Trace Translator EDI Urząd celny Operator terminalu EDI Linia żeglugowa (Agent) Spedytorzy Przewoźnicy rozszerzony model scentralizowany – oparty na EDI
Modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym Urząd celny Przewoźnicy lądowi Spedytorzy Operatorzy terminali Agenci linii żeglugowych Broker centralny ( np . Urząd celny) dBase Serwer autoryzujący Repozytorium model oparty na rozproszonych bazach danych
Modele obiegu informacji w środowisku elektronicznym Urząd celny Przewoźnicy lądowi Spedytorzy Operatorzy terminali Agenci linii żeglugowych Broker centralny ASP dBase model z wykorzystaniem dostarczyciela usług aplikacyjnych (ASP)
Warunki rozwoju GE w polskim handlu międzynarodowym stabilność warunków funkcjonowania przedsiębiorstw tradycje współpracy informatyzacja i rozwój usług telekomunikacyjnych integracja systemów informacyjnych podniesienie świadomości
Krótkie powtórzenie podstawowych pojęć
KATEGORIE GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ Biznes – biznes (B2B) Biznes – konsument (B2C) Biznes – instytucje publiczne (B2A) Konsument – instytucje publiczne (C2A)
OBROTY E-COMMERCE W EUROPIE ( MILIARDY $ ) 2000 2001 2002 2003 2004 1999 20 41 82 214 509 1088 INNE B2B B2B eMARKETPLACE B2C Źródło: GARTNER
RYNEK ELEKTRONICZNY WIRTUALNY OBSZAR HANDLOWY, W KTÓRYM TRANSAKCJE ZAWIERANE SĄ ZA POŚREDNICTWEM SIECI ISTNIEJĄ ELEKTRONICZNE ANALOGIE WSZYSTKICH ELEMENTÓW, Z JAKICH SKŁADA SIĘ RYNEK KONWENCJONALNY
RODZAJE RYNKÓW B2B horyzontalne wertykalne towarowe biznesowo-usługowe zintegrowane publiczne prywatne Gregor, s. 155
GŁÓWNE ROZWIĄZANIA W ZAKRESIE E-RYNKÓW aukcje serwisy ogłoszeniowe sklepy internetowe pasaże handlowe wirtualne giełdy przetargi targi Elektroniczne rynki instytucjonalne
DOKONYWANIE ZAKUPÓW ON-LINE odsetek Internautów dokonujących zakupy badanie INTERBUS, za „Internet”, 04/04
GRUPY TOWARÓW KUPOWANE W INTERNECIE (TOP 10) badanie INTERBUS, za „Internet”, 04/04
Liczba sklepów internetowych w Polsce listopad’04 – 600-700
ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA PORTALI I SERWISÓW INTERNETOWYCH (I kw. 2004)
ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA PORTALI I SERWISÓW INTERNETOWYCH (IV kw. 2003)
KORZYŚCI Z E-HANDLU B2B w % za: „Business Week”
Stan B2B w Polsce w 2003 – wartość transakcji w Internecie w Polsce – 3 mld zł funkcjonowało ponad 30 giełd i aukcji tendencje coraz więcej rynków B2B przynosi zyski coraz więcej skupiają podmiotów przedsiębiorstwa korzystają coraz częściej – wymierne korzyści W roku 2003 wartość transakcji w Internecie sięgnęła 3 mld zł, czyli dwa razy więcej niż rok wcześniej. Wzrost ten jest głównie efektem działania na platformie elektronicznej Warszawskiej Giełdy Towarowej (WGT), która handluje towarami Agencji Rynku Rolnego (ARR), a także zakupów w sieci dokonywanych przez duże przedsiębiorstwa. Polskie firmy coraz częściej korzystają z pośrednictwa giełd elektronicznych, szukając możliwości tańszych zakupów i nowych rynków zbytu. Szacuje się, że na e-zakupach można zaoszczędzić kilka lub kilkanaście, a w niektórych przypadkach nawet kilkadziesiąt procent kosztów.
Jak płacimy w Internecie? przelew za pobraniem karta kredytowa elektroniczne systemy płatności
Elektroniczny pieniądz relacje bezpieczeństwo/wysokość kwoty akceptowalność prostota użycia przenaszalność powinien generować niskie koszty dodatkowe anonimowość możliwość kontroli
Elektroniczne systemy płatności CyberCash CyberCoin DigiCash OnetPortfel karta CitiConnect MikroPłatności
Bezpieczeństwo systemów płatności Działania identyfikacja autoryzacja autentyczność (PIN, TAN) integralność informacji poufność Narzędzia kryptografia podpis elektroniczny
Podstawowe typy systemów kryptograficznych algorytmy symetryczne (klasyczne) algorytmy asymetryczne (klucza publicznego) źródło: K. Gaj, K. Górski, A. Zugaj, Elementarz kryptologii, ENIGMA Systemy Ochrony Informacji, Warszawa 1999, s. 9
Algorytmy symetryczne - problemy jak przekazać klucz??? konieczność uzgodnień duża liczba uczestników = duża liczba kluczy N(N-1)/2 elementarz,s.8 100(100-1)/2=4500
Algorytmy asymetryczne przekształcenia (szyfrowanie i deszyfrowanie) – różne nie ma problemu uzgadniania kluczy łączna liczba kluczy – mniejsza gaj, s.9
Podpisy cyfrowe odwrotność klucza publicznego: nadawca generuje wiadomość tworzy skrót podpisuje kluczem prywatnym wartość skrótu łączy wiadomość i podpis przesyła wiadomość odbiorca rozdziela wiadomość i podpis tworzy skrót wiadomości deszyfruje kluczem jawnym i porównuje
Kanały dostępu w e-bankowości telefon e-mail WAP SMS
Do zobaczenia na egzaminie!!! dr Aleksandra Wrona p. 318