Organizowanie jako proces kształtowania struktur organizacyjnych

Organizowanie jako kształtowanie struktury organizacyjnej Organizowanie - uporządkowana sekwencja działań prowadzących do utworzenia organizacji w znaczeniu instytucji oraz do nadania jej określonej struktury organizacyjnej, np. utworzenie przedsiębiorstwa, strukturyzacja przedsiębiorstwa, reorganizowanie, restrukturyzacja przedsiębiorstwa. Organizowanie jako kształtowanie struktury organizacyjnej Dzielenie i porządkowanie składników instytucji Ustalanie (stabilizowanie) określonych składników, działań, cech i relacji Integrowanie podzielonych części, scalanie oraz przeciwdziałanie tendencjom odśrodkowym

KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ - trudności metodyczne Problem dostosowania do obowiązującej kultury organizacyjnej - ustalenie i narzucenie obowiązujących wzorców zachowań Charakter instrumentalny struktury organizacyjnej struktura narzędziem osiągania stawianych celów (złożoność relacji między celami, konkurencyjność celów) Potrzeba znacznego wysiłku koncepcyjnego problem wyważenia między konieczną „stabilnością” a pożądaną „elastycznością” funkcjonowania instytucji Problem istnienia różnych układów personalnych, sprzeczność z kwalifikacjami, potrzebami, aspiracjami

KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ - elementy opisowe Identyfikacja elementów opisowych struktury organizacyjnej - stwierdzenie stanu faktycznego, określenie cech właściwych struktury (specjalizacja, hierarchizacja, centralizacja, formalizacja Pomiar cech struktury organizacyjnej - nadawanie wartości wymiarów cechom struktur organizacyjnych

SPECJALIZACJA Z = S = * Pomiar zakresu specjalizacji Funkcje przedsiębiorstwa (m.in. badanie i rozwój, produkcja i technika, sprawy ekonomiczne, sprawy społeczne, sprawy handlowe, administracja, prawo) liczba wszystkich funkcji wytypowanych do badania liczba funkcji, dla których wyodrębniono jakąkolwiek jednostkę organizacyjną Z = wskaźnik zakresu specjalizacji funkcjonalnej: * Pomiar stopnia specjalizacji Rodzaj jednostki organizacyjnej spełniającej daną funkcję (stanowisko pracy, dział, pion) wskaźnik stopnia specjalizacji funkcjonalnej: wartość rangowa największej jednostki organizacyjnej wartość rangowa przypisana jednostce realizującej daną funkcję S =

HIERARCHIZACJACJA W = * Pomiar stopnia uchierarchizowania Smukłość - relacja między spiętrzeniem kierowania1) a przeciętną rozpiętością kierowania współczynnik smukłości struktury organizacyjnej: W = liczba szczebli2) w strukturze przeciętna rozpiętość kierowania3) w strukturze 1) spiętrzenie kierowania - liczba szczebli układu hierarchicznego 2) liczba szczebli - liczebność w najdłuższym ciągu struktury 3) średnia arytmetyczna przeciętnych rozpiętości kierowania na poszczególnych szczeblach

CENTRALIZCJA * Określenie wymiaru centralizacji Centralizacja - rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych miedzy stanowiskami kierowniczymi różnych szczebli zarządzania * Określenie wymiaru centralizacji Stopień centralizacji - intensywność decydowania na poszczególnych szczeblach struktury 1. Decyzje podejmowane na najwyższym szczeblu (wartość rangowa 1) 2. Decyzje podejmowane na drugim szczeblu (wartość rangowa 2) 3. Decyzje podejmowane na trzecim szczeblu (wartość rangowa 3) 4. Decyzje podejmowane na czwartym szczeblu (wartość rangowa 4) Ważność decyzji - siła ich wpływu na sprawność funkcjonowania przedsiębiorstwa 1. Decyzje kierunkowe (wartość rangowa 4) 2. Decyzje metodyczne (wartość rangowa 3) 3. Decyzje alokacyjne (wartość rangowa 2) 4. Decyzje wykonawcze (wartość rangowa 1)

FORMALIZACJA F = F = * Pomiar zakresu formalizacji Formalizacja - proces kształtowania reguł organizacyjnych, m.in. za pomocą dokumentów organizacyjnych regulujących zasady zachowania w przedsiębiorstwie m.in. statut, schemat struktury organizacyjnej, schemat obiegu dokumentów, regulamin pracy, regulamin obsługi prawnej, instrukcja kancelaryjna, ... * Pomiar zakresu formalizacji liczba dokumentów możliwych do zastosowania liczba dokumentów organizacyjnych w danym przedsiębiorstwie F = wskaźnik zakresu formalizacji: * Pomiar informacyjnej zawartości przepisów i rygorystyczności Maksymalna możliwa wartość rangowa przypisana dokumentowi ranga, wynikająca z informacyjnej zawartości i rygorystyczności F = wskaźnik stopnia formalizacji dokumentu: