czyli Wprowadzenie do filozofii Co to jest filozofia? czyli Wprowadzenie do filozofii
MOŻLIWE ODPOWIEDZI Poznanie samego siebie Szukanie argumentów, dlaczego świat powstał Krytyka wiedzy, czyli zrozumienie czym jest wiedza ludzka Budowanie całościowego systemu wyjaśniania rzeczywistości Odnalezienie sensu własnego życia Szukanie szczęścia Postawienie jakiegoś problemu Szukanie ostatecznej przyczyny rzeczywistości
Czym jest rzeczywistość? Czym jest prawda? Jak ją poznajemy? Wielcy Filozofowie starali się m.in. odpowiadać na następujące pytania: Czym jest rzeczywistość? Czym jest prawda? Jak ją poznajemy? Czym jest dobro? Kim jest człowiek?
a) Etymologia słowa: filos - miłośnik, sofia - mądrość; (termin ten ukuł najprawdopodobniej Pitagoras w VI w. p.n.e.); mądrość w starożytności to boska wiedza o prawdzie; b) Źródła filozofii – (Arystoteles )- na początku zawsze jest zadziwienie, zachwyt otaczającym nas światem c) Klasyczna definicja filozofii - (Arystoteles): jest autonomiczną dziedziną wiedzy, będącą racjonalnym namysłem nad całością rzeczywistości, szukającą ostatecznych jej przyczyn, mającą charakter wyłącznie teoretyczny;
Najważniejsze składniki klasycznej definicji filozofii: autonomiczna – jest odrębną, samodzielną dziedziną wiedzy (tzn. ma własną metodę, cel i przedmiot); teoretyczna - jest poznaniem prawdy dla niej samej, nie zaś ze względu na jakiekolwiek cele praktyczne; jest całościowym poznaniem rzeczywistości - nie mówi wiec o jakimś wycinku rzeczywistości, lecz stara sie dotrzeć do zrozumienia całości rzeczywistości; ostatecznie wiec zamyka sie w pytaniu: co to jest rzeczywistość? czym jest byt? (metafizyka, ontologia); szuka ostatecznych przyczyn – chce odpowiedzieć na pytanie: „co było na początku?”; racjonalna - ma obowiązek odwoływać sie wyłącznie do argumentacji racjonalnej.
Filozofia jest przede wszystkim mądrością Filozofia jest przede wszystkim mądrością. A mądrość to zbiór najbardziej fundamentalnych prawd o nas i o otaczającym nas świecie, pomagających nam się w nim odnaleźć.
Czy filozofia jest nauką? Inne istotne pytania: Czy filozofia jest nauką? Jaka jest różnica między filozofią, światopoglądem a ideologią?
Nauka to zespół uporządkowanych twierdzeń, uzasadnionych, dających się zakomunikować i sprawdzić (ma swój własny przedmiot, metodę i cel). Światopogląd to zbiór najróżniejszych przekonań, dotyczących świata, człowieka i społeczeństwa. Metodą uzasadniania światopoglądu może być zarówno doświadczenie życiowe, tradycje, wiara. Ideologia to światopogląd podporządkowany zawsze realizacji celów określonej grupy społecznej.
Już Platon i jego uczeń Arystoteles dzielili filozofię na trzy WIELKIE dziedziny! A. Filozofia teoretyczna: - filozofia bytu (metafizyka lub ontologia), - teoria poznania (epistemologia); B. Filozofia praktyczna: - filozofia moralności (etyka), - teoria wartości (aksjologia), C. Filozofie szczegółowe: - filozofia prawa, - filozofia polityki, - filozofia kultury; - filozofia Boga (teodycea), - filozofia religii, - filozofia przyrody (kosmologia filozoficzna), - filozofia człowieka (antropologia filozoficzna; - filozofia piękna i sztuki (estetyka), - filozofia płci (gender studies)
Podstawowe epoki w dziejach filozofii: jest ich 5 Starożytność - 1000 lat - od VI w. p.n.e. do 529 r. n.e.; Średniowiecze - następne 1000 lat - od VI w. n.e. do XIV w. n.e.; Renesans - epoka przejściowa - XV/XVI w. n.e.; Nowożytność - od XVII do XIX w. n.e.; Współczesność - od XIX do XXI w. n.e.
Co pozostanie: 1. Klasyczna definicja filozofii. 2. Różne rozumienia filozofii. 3. Różnica między filozofią, światopoglądem a ideologią. 4. Działy i poddziały filozofii. 5. Epoki w dziejach filozofii.
Nie ma szczęścia bez myślenia Lektura obowiązkowa Polityka, 2005 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/166201,1,nedza-humanistyki.read Nędza humanistyki Nie ma szczęścia bez myślenia Profesor Tadeusz Gadacz, filozof, w rozmowie z Jackiem Żakowskim.