„Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych 2008” Maciej Poczman Agroprofit „Pozarybackie fundusze unijne w latach 2007-2013” „Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych 2008” Jastrzębia Góra 9.10.2008 r.

Podmioty – pozarybackie Regionalizacja – województwami (Przykład Woj. Pomorskiego) Typy projektów: Inwestycyjne Szkoleniowe Punkty konsultacyjne / informacyjne

(wdraża: Agencja Rozwoju Pomorza w Gdańsku) I.Dotacje inwestycyjne dla firm – mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. (wdraża: Agencja Rozwoju Pomorza w Gdańsku) RPO WP (Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego) Działanie 1.1.1 Mikroprzedsiębiorstwa Działanie 1.1.2 Małe i średnie przedsiębiorstwa

II.Dotacje dla rolników / firm na obszarach wiejskich (Oddział Regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Gdyni)   PROW (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich) Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Modernizacja gospodarstw rolnych

III.Dotacje na szkolenia pracowników (Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Woj. Pomorskiego w Gdańsku) PO KL (Program Operacyjny Kapitał Ludzki) Poddziałanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw

Kategoria przedsiębiorstwa Liczba zatrudnionych osób Definicja MSP (małe i średnie przedsiębiorstwa) obowiązuje na mocy Rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 364 z dnia 25 lutego 2004r. Od 1 stycznia 2005 do tej grupy zostały zaliczone również mikroprzedsiębiorstwa. W ramach kategorii MSP mieszczą się przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 250 pracowników, których roczny obrót nie przekracza 50 milionów €. Klasyfikacja przedsiębiorstw należących do sektora MŚP Kategoria przedsiębiorstwa Liczba zatrudnionych osób Roczny obrót Suma aktywów bilansu Mikroprzedsiębiorstwa < 10 < 2 mln € Małe < 50 < 10 mln € Średnie < 250 < 50 mln € < 43 mln €

I. Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego Dzialanie 1. 1 I. Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego Dzialanie 1.1.1 Mikroprzedsiębiorstwa Rodzaj projektów podlegających dofinansowaniu Dofinansowaniu podlegają następujące projekty wskazane dla Poddziałania 1.1.1. w punkcie 14 „Typy projektów” w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 (z dnia 21 lutego 2008 r.): 1. „Realizacja zasadniczych zmian procesu produkcyjnego lub zmiana w zakresie sposobu świadczenia usług”, 2. „Unowocześnienie składników majątku trwałego niezbędnego do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej firmy”, 3. „Racjonalizacja logistyki sprzedaży towarów i usług”, 4. „Informatyzacja, w tym m.in. systemy zarządzania przedsiębiorstwem”, 5. „Dostosowanie przedsiębiorstw do standardów i norm krajowych i europejskich (certyfikacja wyrobów i usług)”.

Więcej informacji MATERIAŁY strony 62-65 Poziom dofinansowania projektu Maksymalny poziom dofinansowania projektów ze środków publicznych w ramach konkursu nr 1.1.1._1 wynosi do 60% wydatków kwalifikowalnych. Maksymalna kwota dofinansowania projektu Maksymalna kwota dofinansowania projektu wynosi 200 000 PLN. Wsparcie będzie przyznawane na zasadach pomocy de minimis.   Wniosek o dofinansowanie projektu należy dostarczyć pod następujący adres: Agencja Rozwoju Pomorza S.A. 80-831 Gdańsk, ul. Piwna 36/39 Więcej informacji MATERIAŁY strony 62-65 oraz na www.arp.gda.pl

I. Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego Działanie 1. 1 I. Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego Działanie 1.1.2 Małe i średnie przedsiębiorstwa Rodzaj projektów podlegających dofinansowaniu Dofinansowaniu podlegają projekty wskazane dla Poddziałania 1.1.2 w punkcie 14 "Typy projektów" w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 (z dnia 14 lipca 2008 r.): 1. "Budowa, rozbudowa lub rozszerzenie zakresu działalności przedsiębiorstwa", 2. "Realizacja zasadniczych zmian procesu produkcyjnego lub zmiana w zakresie sposobu świadczenia usług", 3. "Unowocześnienie składników majątku trwałego niezbędnego do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej firmy", 4. "Racjonalizacja logistyki sprzedaży towarów i usług", 5. "Budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do środowiska", 6. "Informatyzacja, w tym m.in. systemy zarządzania przedsiębiorstwem", 7. "Dostosowanie przedsiębiorstwa do standardów i norm krajowych i europejskich (certyfikacja wyrobów i usług)".

Poziom dofinansowania projektu Maksymalny poziom dofinansowania projektów ze środków publicznych w ramach konkursu nr 1.1.2._1 w przypadku udzielenia regionalnej pomocy inwestycyjnej wynosi 60% wydatków kwalifikowalnych dla małych przedsiębiorstw i 50% wydatków kwalifikowalnych dla średnich przedsiębiorstw. W przypadku udzielania pomocy na zasadach de minimis maksymalny poziom dofinansowania projektów wynosi: 60% wydatków kwalifikowalnych dla małych przedsiębiorstw i 50% dla średnich przedsiębiorstw. Maksymalna kwota dofinansowania projektu/minimalna wartość projektu Maksymalna kwota dofinansowania projektów w ramach konkursu nr 1.1.2._1 wynosi 800 000 PLN. Wsparcie będzie przyznawane na zasadach regionalnej pomocy inwestycyjnej i pomocy de minimis. Brak ograniczenia co do minimalnej wartości projektów.

Wniosek o dofinansowanie projektu należy dostarczyć pod następujący adres: Agencja Rozwoju Pomorza S.A. 80-831 Gdańsk, ul. Piwna 36/39 Więcej informacji MATERIAŁY strony 66-69 oraz na www.arp.gda.pl

II. PROW – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Modernizacja gospodarstw rolnych JAKI JEST CEL DZIAŁANIA? Działanie ma na celu wsparcie modernizacji gospodarstw rolnych w celu zwiększenia ich efektywności poprzez lepsze wykorzystanie czynników produkcji, w tym wprowadzenie nowych technologii produkcji, poprawę jakości produkcji, różnicowanie działalności rolniczej, a także zharmonizowanie warunków produkcji rolnej z wymogami dotyczącymi ochrony środowiska naturalnego, higieny produkcji oraz warunków utrzymania zwierząt.

JAKIE OSOBY SĄ UPRAWNIONE DO UBIEGANIA SIĘ O POMOC? Osoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, które: - są posiadaczami (np. właścicielami lub dzierżawcami) gospodarstwa rolnego w rozumieniu Kodeksu cywilnego, o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, zwanych dalej gospodarstwem, prowadzą działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, spełniają obowiązujące wymogi formalne, zróżnicowane w zależności od formy prawnej w jakiej jest prowadzona działalność rolnicza.

NA JAKIE OPERACJE BĘDZIE MOGŁA BYĆ PRZYZNANA POMOC NA JAKIE OPERACJE BĘDZIE MOGŁA BYĆ PRZYZNANA POMOC? Pomoc będzie mogła być przyznana na operację obejmującą wyłącznie inwestycje związane z prowadzeniem działalności rolniczej, która m.in.: - przyczyni się do poprawy ogólnych wyników gospodarstwa, w tym wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA) co najmniej o 10%, w szczególności w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu; poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie: ochrony środowiska lub warunków utrzymania zwierząt, lub higieny i bezpieczeństwa produkcji, lub infrastruktury drogowej, - spełnia wymagania określone przepisami prawa, - jest uzasadniona ekonomicznie, - nie ma charakteru inwestycji odtworzeniowej, - nie spowoduje wzrostu produkcji, dla której brak jest rynku zbytu, - jest realizowana w gospodarstwie, którego wielkość ekonomiczna wynosi co najmniej 4 ESU.

JAKIE KOSZTY BĘDĄ MOGŁY PODLEGAĆ REFUNDACJI JAKIE KOSZTY BĘDĄ MOGŁY PODLEGAĆ REFUNDACJI? Zakres kosztów kwalifikowalnych obejmuje m.in. koszty: - budowy, przebudowy remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli wykorzystywanych do produkcji rolnej oraz do przechowywania, - przygotowania do sprzedaży lub sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych, - zakupu maszyn, urządzeń, wyposażenia do produkcji rolnej, przechowalnictwa, suszenia, magazynowania, przygotowywania produktów rolnych do sprzedaży bezpośredniej, wraz z kosztami transportu i montażu, - zakładania lub wyposażania sadów lub plantacji wieloletnich, z wyłączeniem zakładania plantacji choinek, wiśni, malin, truskawek, porzeczek oraz roślin na cele energetyczne, - zakupu, instalacji lub budowy elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej, w tym utwardzania placów manewrowych, zakupu i instalacji urządzeń do pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.

JAKA JEST FORMA, POZIOM I WYSOKOŚĆ POMOCY JAKA JEST FORMA, POZIOM I WYSOKOŚĆ POMOCY? Pomoc będzie przyznawana w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalny poziom pomocy jest zróżnicowany i wynosi: 40% kosztów kwalifikowalnych operacji, 50% - w przypadku operacji realizowanej: · przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie ukończyła 40 roku życia, albo · na obszarach górskich, innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), obszarach objętych siecią NATURA 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, 60% - w przypadku operacji realizowanej przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie ukończyła 40 roku życia, na obszarach górskich, innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), obszarach objętych siecią NATURA 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, 75% - w przypadku operacji realizowanej w związku z wdrażaniem Dyrektywy Azotanowej – umowy w tym zakresie będą mogły być zawierane do 30 kwietnia 2008 r.

Maksymalna wysokość pomocy udzielona jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo w ramach działania w okresie realizacji PROW 2007-2013 nie może przekroczyć 300 tys. zł. Do realizacji będą mogły być przyjęte operacje o planowanej wysokości kosztów kwalifikowalnych powyżej 20 tys. zł. Nie dotyczy to operacji obejmujących wyłącznie wyposażenie gospodarstwa rolnego w urządzenia do składowania nawozów naturalnych lub projektów związanych z dostosowaniem do norm wspólnotowych. GDZIE MOŻNA SKŁADAĆ WNIOSKI? Wnioski o przyznanie pomocy należy składać osobiście albo przez osobę upoważnioną, bezpośrednio w Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji. Informacja o możliwości składania w danym roku wniosków o przyznanie pomocy będzie podawana przez Prezesa Agencji do publicznej wiadomości na stronie internetowej Agencji oraz co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym.

GDZIE MOŻNA UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI GDZIE MOŻNA UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI? · pod bezpłatnym numerem infolinii 0-800-38-00-84 · na stronach internetowych: www.arimr.gov.pl oraz www.minrol.gov.pl · wysyłając e-mail na adres: info@arimr.gov.pl · w Oddziałach Regionalnych ARiMR (adresy i numery telefonów dostępne są m.in. na stronie internetowej Agencji). Pomorski Oddział Regionalny ARiMR ul. Kołłątaja 1 81-332 Gdynia Sekretariat: 058 668 60 00 Modernizacja: 058 668 60 62 Mikroprzedsiębiorstwa: 058 668 60 42 / 70

II. PROW – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Różnicowanie działalności rolniczej w kierunku podejmowania lub rozwijania przez rolników, domowników i małżonków rolników, działalności nierolniczej lub związanej z rolnictwem, co wpłynie na tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów, promocję zatrudnienia poza rolnictwem na obszarach wiejskich. Zakres pomocy Pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie: 1) usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; 2) usług dla ludności; 3) sprzedaży hurtowej i detalicznej; 4) rzemiosła lub rękodzielnictwa; 5) robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; 6) usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; 7) usług transportowych; 8) usług komunalnych; 9) przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; 10) magazynowania lub przechowywania towarów; 11) wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; 12) rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych.

Pomoc może być przyznana, jeżeli: 1) operacja jest uzasadniona pod względem ekonomicznym; 2) operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tej operacji; 3) działalność, której dotyczy operacja, zarejestrowana jest w miejscowości należącej do: - gminy wiejskiej, albo - gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, albo - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców; 4) inwestycje związane z budową, remontem, wyposażeniem, zagospodarowaniem nieruchomości objętych operacją, dotyczą nieruchomości położonych w miejscowościach o których mowa w pkt 3; 5) operacja wiąże się z możliwością zatrudnienia w ramach podjętej albo rozwijanej działalności nierolniczej.

Beneficjent Osoba fizyczna, członek gospodarstwa domowego w gospodarstwie rolnym, która jest ubezpieczona na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako rolnik, który uzyskał w drodze decyzji dopłaty bezpośrednie lub domownik lub małżonek rolnika. Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi w gospodarstwie rolnym, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć 100 tys. zł.

II. PROW – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw CEL Działania: Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji - wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich. Zakres pomocy w działaniu Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: 1) usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; 2) usług dla ludności; 3) sprzedaży hurtowej i detalicznej; 4) rzemiosła lub rękodzielnictwa; 5) robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; 6) usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; 7) usług transportowych; 8) usług komunalnych; 9) przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; 10) magazynowania lub przechowywania towarów;  11) wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; 12) rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych.

Beneficjent Osoba fizyczna lub osoba prawna, lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, które prowadzą działalność jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające obrót nieprzekraczający równowartości w zł 2 mln euro. Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Wysokość pomocy przyznanej na realizację operacji nie może przekroczyć: 1) 100 tys. zł – jeśli biznesplan przewiduje utworzenie od 1 do 2 miejsc pracy w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; 2) 200 tys. zł - jeśli biznesplan przewiduje utworzenie powyżej 2 i mniej niż 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; 3) 300 tys. zł – jeśli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć 300 tys. zł. W przypadku przetwórstwa produktów rolnych (objętych załącznikiem nr 1 do Traktatu Wspólnot Europejskich) lub jadalnych produktów leśnych, maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji Programu, wynosi 100 tys. zł.

Pomoc może być przyznana, jeżeli: operacja jest uzasadniona pod względem ekonomicznym; 2) operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tej operacji; 3) siedziba lub oddział lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy oraz, w przypadku operacji związanych z nieruchomością, miejsce położenia nieruchomości, znajdują się: w miejscowości należącej do: − gminy wiejskiej albo − gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, albo − gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców . 4) biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 1 miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji.

III. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) Poddziałania 8. 1 III. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) Poddziałania 8.1.1 „Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw” RODZAJ PROJEKTÓW PODLEGAJACYCH DOFINANSOWANIU: · Typ 1 - ogólne i specjalistyczne szkolenia oraz doradztwo związane ze szkoleniami dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw w zakresie m.in.: zarządzania, identyfikacji potrzeb w zakresie kwalifikacji pracowników, organizacji pracy, zarządzania BHP, elastycznych form pracy, wdrażania technologii produkcyjnych przyjaznych środowisku, wykorzystania w prowadzonej działalności technologii informacyjnych i komunikacyjnych; · Typ 2 - doradztwo dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w tym dla osób samozatrudnionych, w szczególności w zakresie ekonomii, finansów, zarządzania zasobami ludzkimi lub rachunkowości (z wyłączeniem doradztwa związanego z procesami inwestycyjnymi); · Typ 3 - szkolenia, kursy i doradztwo zawodowe (jako działanie uzupełniające do szkoleń i kursów) skierowane do dorosłych osób pracujących, które z własnej inicjatywy są zainteresowane nabyciem nowych, uzupełnianiem lub podwyższaniem kwalifikacji i umiejętności, w szczególności dla osób o niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacjach (z wyłączeniem kształcenia ustawicznego w formach szkolnych realizowanego w szkołach dla dorosłych).

RODZAJ PODMIOTÓW, KTÓRE MOGĄ UBIEGAĆ SIĘ O DOFINANSOWANIE: · wszystkie podmioty - z wyłączeniem osób fizycznych (nie dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą lub oświatową na podstawie przepisów odrębnych) (typ projektu 1, 2), · przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą w zakresie szkoleń (typ projektu 3), · osoby prawne, które zgodnie ze statutem prowadzą działalność szkoleniową (typ · osoby fizyczne prowadzące działalność oświatową (typ projektu 3).

Najbliższy nabór - druga połowa 2009 Więcej informacji: Maksymalne wsparcie do 85% kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna kwota dofinansowania projektu 3 mln zł Najbliższy nabór - druga połowa 2009 Więcej informacji: MATERIAŁY strony 72-76 Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Europejskiego Funduszu Społecznego ul. Augustyńskiego 2 80-819 Gdańsk oraz na www.defs.woj-pomorskie.pl

Dziękuję za uwagę Maciej Poczman Tel. 504-753-404 www.agroprofit.pl