Pomoc państwa a rozwój przedsiębiorstw DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA dr inż. Arkadiusz Borowiec Wyższa Szkoła Bankowa

Programy krajowe A. Specjalne strefy ekonomiczne Nowe inwestycje mogą być podstawą do uzyskania zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. Muszą one być jednak zlokalizowane w obrębie jednej ze specjalnych stref ekonomicznych. Specjalna strefa ekonomiczna (SSE) jest to wyodrębniona administracyjnie część terytorium Polski, przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach (ustalona do 2016 lub do 2017 roku). Pierwsza SSE powstała w 1995r. w Mielcu. Rok później utworzono dwie kolejne: suwalską i katowicką, a w 1997r. było już 17 SSE. Obecnie funkcjonuje 14 stref. Pierwszych zwolnień w wysokości 16mln zł udzielono w 1997r. W kolejnych latach wysokość zwolnień znacząco rosła: w 1998 – 31,3mln zł, 1999 – 88,2mln zł, 2000 – 281,6mln … 2006 – 625,8mln. Lokując inwestycję w SSE należy pamiętać o zachowaniu trwałości inwestycji, czyli o prowadzeniu działalności przez okres minimum 5 lat od dnia zakończenia inwestycji oraz nieprzenoszeniu własności składników majątku, z którymi związane były wydatki inwestycyjne przez okres min. 5 lat. W przypadku przedsiębiorstw MSP okres ten został skrócony do 3 lat. Wnioskodawcami mogą być małe, średnie i duże przedsiębiorstwa

Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce lp. strefa spółka zarządzająca prezes e-mail 1 SSE EURO-PARK Mielec Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Oddział w Mielcu Mariusz Błędowski (dyrektor oddziału) www.arp.com.pl 2 Suwalska SSE Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Bernard Maciulewski http://www.ssse.com.pll 3 Katowicka SSE Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Piotr Wojaczek www.ksse.com.pl 4 Legnicka SSE Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Adam Grabowiecki http://www.lsse.eu/ 5 Łódzka SSE Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Marek Cieślak www.sse.lodz.pl 6 Wałbrzyska SSE Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o. Mirosław Greber www.invest-park.com.pl 7 Kamiennogórska SSE Specjalna Strefa Ekonomiczna Małej Przedsiębiorczości S.A. Iwona Krawczyk www.ssemp.pl 8 Kostrzyńsko-Słubicka SSE Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Krzysztof Dołganow www.kssse.pl 9 Słupska SSE Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Mirosław Kamiński www.parr.slupsk.pl www.sse.slupsk.pl 10 SSE "Starachowice" Specjalna Strefa Ekonomiczna "Starachowice" S.A. Marek Bogumił www.sse.com.pl 11 Tarnobrzeska SSE  Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Oddział w Tarnobrzegu Marek Indyk(dyrektor oddziału) www.tsse.pl 12 Pomorska SSE Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o. Teresa Kamińska www.strefa.gda.pl 13 Warmińsko-Mazurska SSE Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Wojciech Goljat www.wmsse.com.pl 14 Krakowski Park Technologiczny Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o. Sławomir Kopeć www.sse.krakow.pl

SSE – obszary, rodzaj i wysokość wsparcia O wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorcy planujący nowe inwestycje oraz tworzący nowe miejsca pracy w ramach nowych inwestycji. Pomoc publiczna uzyskana w formie zwolnienia z podatku dochodowego stanowi pomoc regionalną. Dopiero po dniu uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w danej SSE przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego Rodzaj wsparcia Wysokość wsparcia Zwolnienie z podatku dochodowego CIT Maksymalna wysokość zwolnienia nie może przekroczyć: Dopuszczalnej intensywności pomocy publicznej dla danej lokalizacji jako procentu wartości kosztów kwalifikowanych nowej inwestycji i/lub Dopuszczalnej intensywności pomocy publicznej dla danej lokalizacji jako procentu 2-letnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników Dodatkowe wymogi: Minimalna wysokość nakładów inwestycyjnych uprawniająca do korzystania z pomocy publicznej w SSE wynosi 100 tys. euro

SSE – koszty kwalifikowane Zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym poszczególne SSE wielkość zwolnienia określa się na podstawie następujących kategorii kosztów kwalifikowanych: Zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych (z wyłączeniem środków transportu) Raty leasingowe dotyczące środków trwałych Rozbudowa lub modernizacja istniejących środków trwałych Wytworzenie lub zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z uzyskaniem patentów, licencji operacyjnych bądź opatentowanych licencji typu know-how oraz nieopatentowanego know-how, które: Będą wykorzystywane wyłącznie przez danego przedsiębiorcę Będą nabyte od osoby trzeciej na warunkach rynkowych Będą własnością przedsiębiorstwa przez okres min. 5 lat Podlegają amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami

SSE - procedura Przy planowaniu inwestycji na terenie istniejących SSE procedura aplikacyjna nie jest procesem skomplikowanym i długotrwałym. Procedura uzyskania zezwolenia może trwać przeciętnie od 7 do 10 tygodni. W dużej mierze czas jej trwania zależy od doświadczenia i sprawności władz spółki zarządzającej strefą. Zezwolenie można uzyskać w drodze przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Często, zwłaszcza w przypadku dużych projektów inwestycyjnych istnieje potrzeba objęcia obszarem SSE terenów położonych poza wyznaczonymi granicami obecnych stref. Objęcie obszarem istniejącej SSE planowanej inwestycji wykraczającej poza ten obszar może nastąpić przez: Rozszerzenie zakresu terytorialnego SSE – obecnie SSE zajmują obszar 8164,31ha; obszar ten może zostać zwiększony do 12000ha Przesunięcie zakresu terytorialnego SSE – Rada Ministrów może znieść strefę, zmienić jej obszar lub połączyć strefy biorąc pod uwagę, że łączny obszar wszystkich stref nie może przekroczyć dotychczas ustalonego limitu, a także mając na względzie tworzenie jak najlepszych warunków funkcjonowania stref.

SSE – harmonogram procedury aplikacyjnej i procesu oceny wniosku Działanie Odpowiedzialna strona Czas trwania w tygodniach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Wstępna oferta inwestora (list intencyjny) Przedsiębiorca Negocjacje z inwestorem w celu ustalenia szczegółów inwestycji (charakterystyka działki, aspekty logistyczne, ceny gruntów, itp.) SSE/przedsiębiorca Ogłoszenie prasowe zapraszające do rokowań / przetargu, związanych z udzieleniem zezwolenia SSE Wykupienie Specyfikacji Istotnych Warunków Rokowań Wpłacenie wadium dotyczącego rokowań w wysokości 10% wartości nieruchomości Złożenie oferty Otwarcie wszystkich ofert i ich analiza przez komisję przetargową Zatwierdzenie wyników rokowań przez Zarząd i Radę Nadzorczą SSE Wydanie zezwolenia

Programy krajowe B. Wieloletnie programy wsparcia Wieloletni program wsparcia przyjmowany jest decyzją Rady Ministrów w formie uchwały lub na mocy ustawy, jeżeli oferowana pomoc publiczna przekracza 100mln zł. Forma i zakres wsparcia ustalane są indywidualnie, w toku bezpośrednich negocjacji z przedstawicielami rządu RP. Wsparcie publiczne udzielane w ramach wieloletnich programów wsparcia jest formą zachęty, mającej na celu przekonanie zagranicznego inwestora do wyboru Polski jako lokalizacji swoich działań inwestycyjnych Przykłady przedsiębiorstw którym została przyznana pomoc w ramach wieloletnich programów wsparcia: TOYOTA, Michelin, MAN, Volvo, Gillete, LG, Phillips, Shell, IBM, Sharp. Wsparcie udzielane w ramach wieloletniego programu wsparcia stanowi pomoc regionalną (nie mogą go uzyskać sektory wykluczone). Wnioskodawcami mogą być inwestorzy zagraniczni (głównie duże przedsiębiorstwa). O wsparcie mogą ubiegać się zwłaszcza projekty o wartości przekraczającej 40mln euro lub tworzące co najmniej 250 miejsc pracy.

Wieloletnie programy wsparcia – forma wsparcia W ramach WPW pomoc publiczna jest udzielana w formie: Wsparcia na utworzenie nowych miejsc pracy Wsparcia na wydatki kapitałowe w ramach nowej inwestycji W razie zatrudnienia osób z wyższym wykształceniem proponowana wysokość wsparcia zostanie zwiększona o 10%. Na wsparcie wydatków kapitałowych w ramach nowych inwestycji mogą liczyć nowe inwestycje o wartości co najmniej 40 mln euro. Liczba utworzonych miejsc pracy Proponowana wysokość wsparcia na każde miejsce pracy Uzyskana dotacja 0-250 Do 2000 euro 0,5 mln euro 251-500 Do 3000 euro 0,75 mln euro 501-1000 Do 4000 euro 2 mln euro >1000 Do 5000 euro Razem 3,75mln euro

Wieloletnie programy wsparcia – koszty kwalifikowane Do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą w ramach WPW są: Koszty związane z tworzeniem nowych miejsc pracy Koszty związane z wydatkami kapitałowymi, m.in.: Cena nabycia gruntu do wysokości 10% całkowitych kosztów kwalifikowanych inwestycji Zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych takich jak: Budowle i budynki Maszyny i urządzenia Narzędzia, przyrządy i aparatura Wyposażenie techniczne prac biurowych Infrastruktura techniczna Cena nabycia wartości niematerialnych i prawnych związanych z uzyskaniem patentów, licencji operacyjnych, bądź opatentowanych licencji typu know-how oraz nieopatentowanego know-how, do wysokości 25% całkowitych kosztów kwalifikowanych inwestycji

Programy krajowe C. Zwolnienia z podatku od nieruchomości Wśród zachęt inwestycyjnych dostępnych lokalnie dla przedsiębiorców dokonujących nowych inwestycji i tworzących nowe miejsca pracy są zwolnienia z podatku od nieruchomości. Przewidziane są one jako jedna z form udzielania pomocy publicznej przez Ustawę z 30.04.2004r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej Zwolnienia z tego podatku może udzielić gmina. Przedsiębiorcy bezpośrednio zwolnieni z podatku to: przedsiębiorcy o statusie centrum B+R i przedsiębiorcy prowadzący zakłady pracy chronionej Wnioskodawcami mogą być mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa

Programy krajowe D. Zachęty podatkowe na rozwój MSP W art. 67a ustawy z 29.08.97r. Ordynacja podatkowa stworzono możliwość udzielenia przedsiębiorcom ulg w formie: Odroczenia terminu płatności podatku Rozłożenia zapłaty podatku na raty Odroczenia lub rozłożenia na raty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek Umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej Wnioskodawcami mogą być małe i średnie przedsiębiorstwa Wsparcie w formie ulg podatkowych może zostać udzielone na projekty związane z nową inwestycją, zakup usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych lub też sfinansowanie uczestnictwa przedsiębiorcy w targach i wystawach.

Zachęty podatkowe na rozwój MSP – koszty kwalifikowane Koszty kwalifikowane w przypadku otrzymania ulgi na rozwój MSP stanowią: Cena nabycia gruntów, budynków, maszyn i urządzeń Cena nabycia przedsiębiorstwa, które jest w likwidacji lub zostałoby zlikwidowane, gdyby nie zostało nabyte Wydatki na nabycie technologii przez nabycie praw patentowych licencji, know-how lub nieopatentowanej wiedzy technicznej Koszty zakupu usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych z wyłączeniem kosztu usługi doradztwa stałego, związanego z bieżącą działalnością operacyjną przedsiębiorstwa, takiego jak doradztwo podatkowe, stała obsługa prawna lub doradztwo marketingowe Dwuletnie koszty wynagrodzenia brutto powiększone o obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne Koszty poniesione na wynajem, ustawienie i prowadzenie stoiska przy pierwszym uczestnictwie przedsiębiorstwa w określonych targach lub wystawie

Programy krajowe E. Odpisy podatkowe z tytułu zakupu nowych technologii Podstawa prawna – ustawa z 15.02.92r. o podatku dochodowym od osób prawnych Wnioskodawcami mogą być małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym nie prowadziły działalności w SSE na podstawie zezwolenia Przedsiębiorca może dokonać odpisów podatkowych przy zakupie nowej technologii przy czym: Nowa technologia to wiedza technologiczna w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat (co potwierdza opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej) Nabycie nowej technologii to nabycie praw do wiedzy technologicznej w drodze umowy o ich przeniesienie oraz korzystanie z tych praw

Odpisy podatkowe z tytułu zakupu nowych technologii – wysokość wsparcia, procedura Rodzaj wsparcia Wysokość wsparcia Odliczenia Odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogą przekroczyć 50% kwoty wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii w roku podatkowym lub w roku następnym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji i która nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli przedsiębiorca wpłacił zaliczki na poczet wydatków na nową technologię w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji, uznaje się je za poniesione w roku jej wprowadzenia do ewidencji Odliczeń dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki na nabycie nowych technologii. Jeżeli podatnik ponosi za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu z pozarolniczej działalności podatnika jest niższa niż kwota przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe, licząc od końca roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.