Ocenianie pracy uczniów na lekcjach języka polskiego czym jest ocenianie; funkcja oceniania szkolnego; obszary pracy ucznia na lekcji języka polskiego podlegające ocenie; wymagania edukacyjne a ocenianie; tworzenie kryteriów oceniania pracy uczniów, sposoby komunikowania ich uczniom, rodzicom. Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
W psychologii zakłada się, że: ,,termin ocenianie w najszerszym znaczeniu tego słowa oznacza czynność, w wyniku której wydaje się sąd o przedmiocie, osobie lub zjawisku, odwołując się do jednego lub kilku kryteriów, niezależnie od tego, jaki jest przedmiot oceny oraz te kryteria” (Noizet J., Caverni P. Psychologiczne aspekty oceniania osiągnięć szkolnych, 1988) Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
W dydaktyce przyjmuje się, że: „oceniając coś lub kogoś, wyrażamy swój pedagogiczny sąd o wartości i przydatności napisanego wypracowania, rozwiązanego zadania lub wysłuchanej przed chwilą odpowiedzi. Oceniając, określamy wartość ucznia jako uczestnika zespołu klasy, jako reprezentanta pewnego poziomu kulturalnego, jakiego należy oczekiwać po absolwencie danej klasy. Wyrażamy też sąd o przydatności społecznej człowieka, o zdobytych kwalifikacjach predestynujących go do zajmowania określonych stanowisk zawodowych, społecznych” ( Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli,1997)
Współczesne ocenianie uczniów pojmowane jest jako: „proces wartościowania osiągnięć szkolnych uczniów, realizowany za pomocą określonych form i metod, mający na celu pobudzenie i wspomaganie ich całościowego rozwoju, ukierunkowanie oraz motywowanie do dalszej, samodzielnej pracy, wdrażanie do systematycznej aktywności poznawczej, samokontroli i samooceny, kształtowanie umiejętności wyboru wartości i wspomaganie procesu ich internalizacji, dostarczanie uczniom oraz ich rodzicom bieżącej informacji zwrotnej o postępach ich dzieci w edukacji, stworzenie warunków do porównywania wyników kształcenia wewnątrz szkoły, jak i w skali ogólnokrajowej czy regionalnej oraz umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej” (Milerski B, Śliwerski B., Leksykon - Pedagogika, 2000)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z późniejszymi zmianami) rozdz. 2 § 2. pkt. 2 Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w odrębnych przepisach i realizowanych w szkole programów nauczania uwzględniających tę podstawę.
§ 3. 2. Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: 1) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie; 2) udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; 3) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 4) dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia; 5) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli 1. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów). 2. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. 3. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom). Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
Funkcje oceniania szkolnego: dydaktyczna, dydaktyczno-prognostyczna , sterująco-metodyczna, psychologiczna, wychowawcza, selektywna, socjologiczna. (Sołtys D., Szmigiel M., Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie diagnozy edukacyjnej, 2000) Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
Tak więc dobre ocenianie to takie, które uruchamia refleksje nad sobą: nad tym, jak działam; nad tym, jak bardzo angażuję się w to, co robię; nad tym, co osiągam (jaki jest efekt mojej pracy i czy spełnia moje wcześniejsze oczekiwania, założenia); nad tym, co mogę zmienić w moim dotychczasowym sposobie działania. Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.
Schemat oceniania prac pisemnych z języka polskiego 1. Temat zrozumienie tematu ciekawy pomysł stopień wyczerpania, dobór treści wnioskowanie, interpretowanie 2. Kompozycja wybór określonej formy wypowiedzi spójność wypowiedzi 3. Poprawność językowa, styl poziom językowy, poprawność gramatyczna; styl (zasób słownictwa, poprawność stylistyczna) 4. Poprawność zapisu ortografia interpunkcja
KARTA OCENIANIA ZAPROSZENIA ADRESOWANA DO UCZNIA Otrzymujesz punkty, gdy: Zakres Wymagania Pkt. Twoje pkt. Treść, kompozycja Piszesz zgodnie z poleceniem 1 Uwzględniasz informacje o tym: kogo? kto? kiedy? gdzie? z jakiej okazji? zaprasza. Stosujesz słownictwo wyrażające szacunek dla osoby zapraszanej (wprowadzasz przysłówki typu: uprzejmie, pięknie, serdecznie; przymiotniki grzecznościowe w rodzaju: Kochany, Wielce Szanowany, Drogi; mniej lub bardziej rozbudowane konstrukcje typu: Mam zaszczyt zaprosić... To spotkanie nie może odbyć się bez Ciebie... Tekst jest komunikatem zwartym, rzeczowym i precyzyjnie zredagowanym. Język Piszesz poprawnie pod względem językowym (dopuszczalny 1 błąd) Zapis Nie popełniłeś błędów ortograficznych. Poprawnie stosujesz interpunkcję (dopuszczalny 1 błąd) Nie zapomniałeś o eleganckim wyglądzie zaproszenia, starannym piśmie i właściwym rozmieszczeniu graficznym. Oryginal-ność Piszesz ciekawą, niebanalną i oryginalną pracę.
KRYTERIA OCENY WYPOWIEDZI USTNYCH (wg J. Czarnotty-Mączyńskiej) dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Odpowiedzi na pytania Odpowiada z pomocą nauczyciela. Odpowiada samodzielnie i poprawnie. i wyczerpująco. Dobór materiału rzeczowego Korzysta z pomocy nauczyciela (liczne pytania pomocnicze) Trafny, ale sporadycznie korzysta z pomocy nauczyciela. Trafny, ale z jednym pytaniem pomocniczym nauczyciela. Wyczerpujący i trafny. Dobór trafny. Interpretacja wyczerpująca, wykazuje się wiadomościami spoza programu. Poprawność językowa Popełnia liczne błędy, które nie zakłócają jednak komunikacji; wtrąca zwroty i wyrażania z jęz. pot. Popełnia błędy, ale nie zakłócają one komunikacji; zdarzają się pojedyncze zwroty i wyrażenia z jęz. pot. Stosuje zasady poprawności językowej, poprawnie posługuje się pojęciami; nie używa słownictwa potocznego. Stosuje zasady poprawności językowej, posługuje się bogatym zasobem leksykalnym i operuje różnymi pojęciami. Stosuje zasady poprawności językowej, posługuje się bogatym zasobem leksykalnym i operuje różnymi pojęciami. Płynność wypowiedzi Właściwa intonacja, choć zdarzają się dłuższe pauzy w wypowiedzi i nieuzasadnione wtrącenia. Właściwa intonacja, ,,zacina się” przy mówieniu. Właściwa intonacja, stara się mówić płynnie. Właściwa intonacja, mówienie płynnie. Właściwa intonacja i ekspresja.
TECHNIKA GŁOŚNEGO CZYTANIA (Nie pytamy dyslektyków z głośnego, nieprzygotowanego czytania) kryteria dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Sposób czytania Uczeń czyta płynnie, chociaż „zacina się” przy trudnych wyrazach lub sporadycznie je przekręca, nie przestrzega znaków przestankowych. Czyta płynnie, chociaż „zacina się” przy trudnych wyrazach lub sporadycznie je przekręca, na ogół przestrzega znaków przestankowych Czyta płynnie, ale zdarza mu się przekręcić wyraz trudny lub zająknąć; czyta ze zrozumieniem, poprawnie pod względem artykulacyjnym, właściwie przestankuje. Czyta płynnie, ze zrozumieniem, poprawnie pod względem artykulacyjnym; właściwie przestankuje, stosuje logiczną intonację – zgodną z intencją utworu. Czyta płynnie, ze zrozumieniem, poprawnie pod względem artykulacyjnym; właściwie przestankuje, stosuje logiczną intonację –zgodną z intencją utworu; odpowiednio moduluje głos.
Oceniaj tak, jak sam chciałbyś być oceniany Dziękuję za spotkanie Małgorzata Roszak Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. gen. J. Sowińskiego 68, 70-236 Szczecin, tel. 91 43-50-660, mroszak@zcdn.edu.pl 25.11.2011r.