Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe Małe Elektrownie Wodne -dobre praktyki www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe KOSZTY -typowe koszty inwestycyjne, -charakterystyczne koszty dla energetyki wiatrowej (pomiary wiatru, oceny zasobów energii, ekspertyzy ornitologiczne, ekspertyzy wpływu na krajobraz, , kompensaty środowiskowe..) PRZYCHODY -ocena zasobów energii wiatru, -wybór turbin wiatrowych, -symulacja pracy turbin, -prognoza produkcji energii, -prognoza sprzedaży energii. www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 2

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 3

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe 10 20 30 40 50 100 120 H[m] www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl Rok Moc Wirnik 1975 30kW 12m 1985 75kW 17m 1988 200kW 25m 1989 400kW 35m 1991 500kW 39m 1995 600kW 42m 1996 1500kW 60m 1998 2000kW 80m 2003 5000kW 120m 4

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe 10 20 30 40 50 100 120 H[m] www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl Przydomowe Używane Multimegawatowe 5

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 6

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 7

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe Przeniesienie farmy www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 8

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe Główne motywacje inwestorów Atrakcyjna cena, zwykle poniżej 25% wartości nowej maszyny (poniżej 250tys€/MW), w połowie prognozowanego okresu eksploatacji Krótki czas dostawy pozwala na szybkie „zajęcia miejsca” w istniejącej sieci energetycznej Dobre wyniki biznesplanu pozwalają zaakceptować podwyższone ryzyko związane z pomiarami wiatru Mniej skomplikowana technologia niż w nowych turbinach wiatrowych ułatwia zapewnienie krajowego serwisu Łatwiejszy transport i montaż wobec mniejszych mas i gabarytów podzespołów niż w nowych turbinach www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 9

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe TYPOWE ROZWIĄZANIA 2007 www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 10

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe TYPOWE ROZWIĄZANIA 2007 Średnica wirnika- 80[m] Liczba łopat- 3 System regulacji- kątem natarcia łopat wirnika Prędkość obrotowa nominalna wirnika- 9-20 [obr/min] Moc generatora- 2000[kW] Rodzaj generatora –asynchroniczny lub synchroniczny Roboczy zakres prędkości wiatru- 425[m/s] Wysokość osi wirnika nad poziomem gruntu- 80[m] Prędkość wiatru przetrwania konstrukcji- ponad 60[m/s] Masa głowicy -ponad 120 ton www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 11

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl RYTRO 1993 2008 CIENIAWA 2003 12

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 2006 13

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Elektrownie Wiatrowe AS CORCERIZAS www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 14

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne Podstawowe warianty projektowe www.pnec.org.pl MEW www. pnec.org.pl 15

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Główne zalety rozwiązania; Zwarta zabudowa MEW Małe straty hydrauliczne na dopływie i odpływie Powstaje interesujący zbiornik wodny Główne wady rozwiązania: Powstaje przeszkoda wodna dla migracji ryb, stąd konieczność budowy przepławki Spowolnienie przepływu wody na długości cofki piętrzenia zmieni warunki biologiczne Zmieni na długości cofki poziom wód gruntowych w przyległych terenach Utrudni odpływ wód z przyległych obszarów Wprowadza erozję brzegów zbiornika wodnego www.pnec.org.pl MEW www. pnec.org.pl 16

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne MEW www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 17

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Główne zalety rozwiązania; Utrzymana zostaje drożność rzeki dla ryb bez konieczności budowy przepławki Budynek MEW może być odsunięty jest od koryta rzeki co daje większą swobodę w jego lokalizowaniu Łatwiejsza realizacja obiektu Główne wady rozwiązania: Zubożenie przepływu wód na odcinku derywacyjnym Straty hydrauliczne na dopływie i odpływie z elektrowni Konieczność wykonywania zwykle długich kanałów lub rurociągów Trudne warunki pracy elektrowni w zimie www.pnec.org.pl MEW www. pnec.org.pl 18

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Podział administracyjny dorzeczy www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 19

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne Obszar RZGW Kraków www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 20

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne BUDOWAĆ! / NIE BUDOWAĆ! -Inwestorzy -Samorządowcy -Hydrotechnicy -Ekolodzy -”Ekolodzy” -RZGW -Wędkarze -Ichtiolodzy -Ekolodzy -”Ekolodzy” www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 21

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 22

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce Małe Elektrownie Wodne Wnioski: Aktualnie w Polsce, w praktyce projektowania i realizacji MEW, brak jest ugruntowanych zasad współpracy zainteresowanych stron przy dochodzeniu do rozwiązań optymalnych Zwykle ostateczna wersja projektu MEW nie jest efektem zwartej i przemyślanej koncepcji zespołu projektującego lecz wynikiem licznych często nieprzemyślanych, skleconych na prędce opinii stron uzgadniających projekt, w drodze inwestora do pozwolenia na budowę Wyraźnie rysuje się konflikt inwestujących w MEW z „obrońcami przyrody”. Konflikt nie wynikający z rzeczywistych sprzeczności interesów lecz z braku merytorycznej dyskusji nad problemami ochrony środowiska www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 23

Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Polska Sieć Wykorzystanie energii odnawialnej w Europie Seminarium, Kraków 5 – 6. 11.2007 Wykorzystanie energii odnawialnej w Małopolsce SERDECZNIE DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ Zdzisław Ząber www.pnec.org.pl www. pnec.org.pl 24