Klasyfikacja olejów smarowych

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem składu chemicznego Oleje parafinowe, Oleje naftenowe, Oleje aromatyczne, Oleje mieszane (Jeżeli żadna z podanych powyżej grup węglowodorów nie wykazuje przewagi, oleje takie zaliczamy do typu mieszanego).

Porównanie własności olejów. Oleje parafinowe charakteryzują się: Dużą odpornością na starzenie, Dużymi wartościami punktu anilinowego,( punkt anilinowy- najniższa temperatura, w której równe objętości badanego produktu i aniliny C6H5NH2 rozpuszczają się w sobie, tworząc klarowny roztwór jednorodny), Dużym wskaźnikiem lepkości, Wysoką temperaturą zapłonu, Małą gęstością.

Porównanie własności olejów c.d. Oleje naftenowe charakteryzują się: Niższą wartością punktu anilinowego, Niższą wartością wskaźnika lepkości, Niższą temperaturą zapłonu, Dużą gęstością.

Porównanie własności olejów c.d. Oleje aromatyczne charakteryzują się: Najmniejszą wartością punktu anilinowego, Największą gęstością.

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem lepkości (SAE) z 1926 roku System SAE obowiązuje od 1926 roku. Podstawą podziału olejów silnikowych na klasy była lepkość w temperaturze –17,8 °C i lepkość w temperaturze +98,9 °C. System klasyfikowania olejów przeznaczonych dla silników spalinowych według klas lepkości SAE ( Society of Automotive Engineers) określa lepkość olejów za pomocą umownych liczb całkowitych. Wartość lepkości wyrażona jest w centistoksach (cSt) i w stopniach Englera (ºE) i odpowiada poszczególnym klasom SAE. Jeżeli w oznaczeniu oleju występuje litera W, to jest to olej zimowy, jeżeli występują dwie liczby np. SAE 10W/50 to jest to olej wielosezonowy.

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem lepkości (SAE) c.d. Klasa lepkości SAE Lepkość w temperaturze Minimalny wskaźnik lepkości -17,8 ºC 98,9 ºC Max. Min. [cSt] [ºE] 5W/10W 1300 172 4,2 1,32 90 5W/20 5,7 1,45 140 5W/30 9,6 1,80 154 5W/40 12,9 2,12 156 5W/50 16,8 1,52 10W/20 2600 343 10W/30 132 10W/40 139 10W/50 144 20W/30 10500 1386 97 20W/40 113 20W/50 120

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem lepkości według SAE J300 z 1997 roku Wprowadzono 6 klas olejów zimowych: 0W, 5W, 10W, 15W, 20W i 25W oraz 5 klas olejów letnich: 20, 30, 40, 50, 60. Klasy lepkości olejów uszeregowano wg rosnącej lepkości. Symbol SAE nie oznacza wartości lepkości. Klasyfikacja ta określa maksymalną wartość lepkości strukturalnej, której nie może przekroczyć w danej temperaturze, np. olej klasy SAE 15W nie może mieć w temp. -15 °C lepkości większej niż 3500 mPa · s.

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem lepkości według SAE J300 z 1997 roku c.d. Właściwości niskotemperaturowe charakteryzuje tzw.temperatura pompowalności, czyli temperatura, w której możliwe jest jeszcze pompowanie oleju w silniku, np. dla oleju SAE 15W temperatura pompowalności -25 °C oznacza, że jego lepkość dynamiczna w tej temp. nie przekracza wartości 60 000 mPa · s

Klasyfikacja olejów smarowych pod względem lepkości według SAE J300 z 1997 roku c.d. Warunki dobrego smarowania silnika w podwyższonych temperaturach zapewnia się limitując lepkość kinematyczną w temp. 100 °C i 150 °C . Pomiaru lepkości w temp. 150 °C dokonuje się przy dużej szybkości ścinania (106 · s –1), inaczej HT/HS ( High Temperature/High Shear).

Klasyfikacja lepkościowa olejów silnikowych SAE 300-97 Klasa lepkości SAE Max lepkość strukturalna (rozruchowa) mPa · s w temp. °C Max pompowalność mPa · s Lepkość kinematyczna w temp. 100 °C mm2/s Min. lepkość HTHS w temp. 150 °C, mP · s Min. Max. 0W 3250 w -30 60 000 w -40 3,8 - 5W 3500 w -25 60 000 w -35 10W 3500 w -20 60 000 w -30 4,1 15W 3500 w -15 60 000 w -25 5,6 20W 4500 w -10 60 000 w -20 25W 6000 w -5 60 000 w -15 9,3

Klasyfikacja lepkościowa olejów silnikowych SAE 300-97 c.d. Klasa lepkości SAE Max lepkość strukturalna (rozruchowa) mPa · s w temp. °C Max pompowalność mPa · s Lepkość kinematyczna w temp. 100 °C mm2/s Min. lepkość HTHS w temp. 150 °C, mP · s Min. Max. 20 - 5,6 <9,3 2,6 30 9,3 <12,5 2,9 40 12,5 <16,3 2,9 dla: 0W-40, 5W40, 10W-40 3,7 dla:15W 40, 20W-40, 25W-40, 40 50 16,3 <21,9 3,7 60 21,9 <26,1

Oleje wielosezonowe Oleje wielosezonowe nadają się do eksploatacji zarówno w zimie, jak i w lecie. Na przykład olej SAE 10W-40, ma w niskich temperaturach lepkość oleju zimowego SAE 10W, co zapewnia dobre właściwości rozruchowe silnika, a w temperaturach wysokich – lepkość oleju letniego SAE 40, co gwarantuje właściwe smarowanie silnika w wysokich temperaturach.

Charakterystyka lepkościowa oleju wielosezonowego -20 +100 Temperatura, °C Lepkość 40 10W-40 10W

Stosowanie olejów silnikowych w zależności od temperatury otoczenia -10 -20 -30 -40 50 40 30 20 10 SAE 0W SAE 5W-30 SAE 5W-40 SAE 5W-50 SAE 10W-30 SAE 10W-40 SAE 15W-40 SAE 20W-30 SAE 20W-20 SAE 20W-40 SAE 20W-50 SAE 5W SAE 10W SAE 30 SAE 40 SAE 50 Temperatura otoczenia ºC

Oleje paliwooszczędne (EC) Oleje silnikowe o niskich klasach lepkości umożliwiają osiągnięcie oszczędności paliwa do kilku procent. Dotyczy to klas lepkości: SAE 0W-30, SAE 0W-40, SAE 5W-30, SAE 5W-40, (5W-50).

Klasyfikacja jakościowa silnikowych olejów smarowych (API) Oleje silnikowe Oleje do silników benzynowych (S) Oleje do silników wysokoprężnych (C) SA SB SC SD SE CA CB CC CD SF SG SH SJ CD- II CE CF CF-4 CG-4 ‘CH-4’

Klasyfikacja jakościowa silnikowych olejów smarowych (API) Jeśli w oznaczeniu oleju druga litera jest dalsza w alfabecie, to olej posiada lepsze własności, a silnik może być zasilany paliwem o coraz niższej jakości. Oleje od SC do CD zawierają pełen zestaw dodatków uszlachetniających tj: inhibitory utleniania, korozji, dodatki przeciwzużyciowe, detergująco-dyspergujące, zapobiegające pienieniu oraz zabezpieczające silnik przed osadami niskotemperaturowymi.