O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ USTAWA O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ z dnia 15 kwietnia 2011 r. ZADANIA PREZESA URE Poznań 2011

www.ure.gov.pl Kim jest Prezes Urzędu Regulacji Energetyki? ul. Chłodna 64, 00-872 Warszawa www.ure.gov.pl 2

W skład Urzędu wchodzą oddziały terenowe Adres: ul. Wierzbięcice 1, 61-569 Poznań tel.: 61-833-12-64, 61-833-15-91 fax: 61-646-80-09 e-mail: poznan@ure.gov.pl 3

. USTAWA z dnia 15 kwietnia 2011 r. O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ określa: krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej zasady uzyskania i umorzenia świadectwa efektywności energetycznej . zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej i uzyskania uprawnień audytora efektywności energetycznej ROZDZIAŁ 1 Art. 1 4

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA CZYM JEST EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA? WIELKOŚĆ EFEKTU UŻYTKOWEGO EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA ZUŻYCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 1 Art. 3 efektywność energetyczna – stosunek uzyskanej wielkości efektu użytkowego danego obiektu, urządzenia technicznego lub instalacji, w typowych warunkach ich użytkowania lub eksploatacji, do ilości zużycia energii przez ten obiekt, urządzenie techniczne lub instalację, niezbędnej do uzyskania tego efektu 5

POWIĄZANIA Z USTAWĄ PRAWO ENERGETYCZNE Ustawa o efektywności energetycznej nie definiuje wszystkich użytych w niej określeń, często odwołując się do ustawy – Prawo energetyczne* CIEPŁO: „energia cieplna w wodzie gorącej, parze lub w innych nośnikach” PALIWA: „paliwa stałe, ciekłe i gazowe będące nośnikami energii chemicznej” ODBIORCA KOŃCOWY: „odbiorca dokonujący zakupu paliw lub energii na własny użytek; do własnego użytku nie zalicza się energii elektrycznej zakupionej w celu jej zużycia na potrzeby wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji” . PRAWO ENERGETYCZNE *Prawo energetyczne - ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. regulująca w Polsce sprawy związane z gospodarką energetyczną państwa 6

POWIĄZANIA Z USTAWĄ PRAWO ENERGETYCZNE Ustawa o efektywności energetycznej nie definiuje wszystkich użytych w niej określeń, często odwołując się do ustawy – Prawo energetyczne* PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYCZNE: „podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub obrotu nimi” ODNAWIALNE ŹRÓDŁO ENERGII: „źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych” . PRAWO ENERGETYCZNE *Prawo energetyczne - ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. regulująca w Polsce sprawy związane z gospodarką energetyczną państwa 7

Oszczędność energii finalnej do 2016 r. KRAJOWY CEL W ZAKRESIE OSZCZĘDNEGO GOSPODAROWANIA ENERGIĄ: Oszczędność energii finalnej do 2016 r. 9% energia finalna: energia lub paliwa w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, z wyłączeniem paliw lotniczych i paliw w zbiornikach morskich, zużyte przez odbiorcę końcowego . ROZDZIAŁ 2 Art. 4 Ustala się krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią wyznaczający uzyskanie do 2016 r. oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9% średniego krajowego zużycia tej energii w ciągu roku, przy czym uśrednienie obejmuje lata 2001–2005 8

PRZEDSIĘWZIĘCIA SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ IZOLACJA INSTALACJI PRZEMYSŁOWYCH PRZEBUDOWA LUB REMONT BUDYNKÓW MODERNIZACJA ODYSK ENERGII W PROCESACH PRZEMYSŁOWYCH OGRANICZENIE STOSOWANIE OZE PRZEPŁYWÓW MOCY BIERNEJ URZĄDZEŃ UŻYTKU DOMOWEGO STRAT SIECIOWYCH W CIĄGACH LINIOWYCH OŚWIETLENIA ROZDZIAŁ 4 Art. 17 STRAT W TRANSFORMATORACH URZĄDZEŃ POTRZEB WŁASNYCH STOSOWANIE DO OGRZEWANIA LUB CHŁODZENIA OBIEKTÓW ENERGII WYTWARZANEJ WE WŁASNYCH LUB PRZYŁĄCZONYCH DO SIECI ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁACH ENERGII, W ROZUMIENIU USTAWY Z DNIA 10 KWIETNIA 1997 R. – PRAWO ENERGETYCZNE, CIEPŁA UŻYTKOWEGO W KOGENERACJI, W ROZUMIENIU USTAWY Z DNIA 10 KWIETNIA 1997 R. – PRAWO ENERGETYCZNE, LUB CIEPŁA ODPADOWEGO Z INSTALACJI PRZEMYSŁOWYCH LOKALNYCH SIECI CIEPŁOWNICZYCH I ŹRÓDEŁ CIEPŁA URZĄDZEŃ I INSTALACJI WYKORZYSTYWANYCH W PROCESACH PRZEMYSŁOWYCH ROZDZIAŁ 4 Art. 17 ROZDZIAŁ 3 Art. 17 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 9

SPOSOBY POPRAWY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ DLA JEDNOSTEK SEKTORA PUBLICZNEGO umowa, której przedmiotem jest realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej nabywanie nowego urządzenia, instalacji lub pojazdu, o niskim zużyciu energii wymiana urządzeń, instalacji lub pojazdu na urządzenie na bardziej efektywne użytkowanie efektywnych energetycznie budynków przebudowa lub remont użytkowanych budynków, w tym realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego sporządzenie audytu energetycznego w rozumieniu ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów eksploatowanych budynków . ROZDZIAŁ 3 Art. 10 Jednostka sektora publicznego, realizując swoje zadania, stosuje co najmniej dwa ze środków poprawy efektywności energetycznej oraz informuje o stosowanych środkach na swojej stronie internetowej lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości 10

PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYCZNE DOM MAKLERSKI LUB TOWAROWY DOM MAKLERSKI ŚWIADECTWO EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Kto jest zobowiązany do uzyskania, przedstawienia i umorzenia świadectwa energetycznego? PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYCZNE sprzedające energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ODBIORCA KOŃCOWY przyłączony do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będący członkiem giełdy towarowej (w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych) ZUŻCIE ENERGII DOM MAKLERSKI LUB TOWAROWY DOM MAKLERSKI (o których mowa w art. 2 pkt 8 i 9 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, w odniesieniu do transakcji realizowanych na giełdzie towarowej na zlecenie odbiorców końcowych przyłączonych do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) . ROZDZIAŁ 4 Art. 12 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 NIE DOTYCZY przedsiębiorstw energetycznych sprzedających ciepło odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli łączna wielkość mocy zamówionej przez tych odbiorców nie przekracza 5 MW 11

uiścić opłatę zastępczą ŚWIADECTWO EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Każdy z tych podmiotów jest zobowiązany: uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo efektywności energetycznej wyrażonej w tonach oleju ekwiwalentnego lub uiścić opłatę zastępczą . TONA OLEJU EKWIWALENTNEGO ROZDZIAŁ 4 Art. 12 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 równoważnik jednej tony ropy naftowej o wartości opałowej równej 41 868 kJ/kg 12

PRZETARG NA PRZEDSIĘWZIĘCIE SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dokonuje wyboru przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej, za które można uzyskać świadectwa efektywności energetycznej. W tym celu, co najmniej raz w roku, ogłasza, organizuje i przeprowadza przetarg. ZUŻCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 4 Art. 16 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 13

PRZETARG NA PRZEDSIĘWZIĘCIE SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ W przetargu może uczestniczyć podmiot, który przedłoży Prezesowi URE prawidłowo wypełnioną deklarację przetargową wraz z audytem efektywności energetycznej sporządzonym dla przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej określonych w tej deklaracji. ZUŻCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 4 Art. 19 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 14

PRZETARG NA PRZEDSIĘWZIĘCIE SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Kto wygrywa przetarg? Przetarg wygrywają te podmioty, które zadeklarowały wartość efektu energetycznego (ω), o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 5, zawierający się w przedziale: t X ωśr ωmax t –   współczynnik akceptacji ofert określany przez ministra właściwego do spraw gospodarki ω max –  wartość efektu energetycznego – najwyższa zadeklarowana w danym przetargu ω śr   –  średnia wartość efektu energetycznego – średnia zadeklarowanych w danym przetargu wartości efektów energetycznych ważona ilością energii zaoszczędzonej w wyniku realizacji zgłoszonego do przetargu, danego przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej, w łącznej ilości energii zaoszczędzonej przez wszystkie zgłoszone do przetargu przedsięwzięcia . ROZDZIAŁ 4 Art. 20 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 15 15

PRZETARG NA PRZEDSIĘWZIĘCIE SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ PRZEGRANI ZWYCIĘZCY PRZEDSIĘWZIĘCIE (ωMIN) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ωMAX) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) PRZEDSIĘWZIĘCIE (ω) ωMIN t ∙ ωŚR ωMAX t - współczynnik akceptacji ofert określany przez Ministra Gospodarki i ogłaszany przez Prezesa URE ω - wartość efektu energetycznego (stosunek ilości energii zaoszczędzonej do oczekiwanej wartości świadectwa), deklarowana przez uczestników przetargu 16

. ŚWIADECTWO EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Świadectwo efektywności energetycznej wydaje Prezes URE na wniosek podmiotu, który wygrał przetarg, w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. Do wydawania świadectw efektywności energetycznej stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego o wydawaniu zaświadczeń. ZUŻCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 4 Art. 21 ROZDZIAŁ 3 Art. 11 17

audytu efektywności energetycznej WERYFIKACJA POPRAWY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Prezes URE dokonuje albo zleca dokonanie innym podmiotom wyłonionym na zasadach i w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych, wyrywkowej weryfikacji: audytu efektywności energetycznej zgodności oszczędności energii osiągniętej w wyniku realizacji przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej, z ilością energii zaoszczędzonej określonej w deklaracji przetargowej – w formie audytu efektywności energetycznej . ROZDZIAŁ 4 Art. 23 ROZDZIAŁ 4 Art. 23 18

. PRAWA MATERIALNE WYNIKAJĄCE ZE ŚWIADECTWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej powstają z chwilą zapisania świadectwa efektywności energetycznej po raz pierwszy na koncie ewidencyjnym w rejestrze świadectw efektywności energetycznej, na podstawie informacji Prezesa URE. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Prawa te są zbywalne. UZYSKANA WIELKOŚĆ UŻYTKOWA ZUŻCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 4 Art. 23 ROZDZIAŁ 4 Art. 25 19

. UMARZANIE I WYGASANIE ŚWIADECTW EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Prezes URE na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, odbiorcy końcowego oraz towarowego domu maklerskiego, którym przysługują prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej, w drodze decyzji, umarza to świadectwo w całości albo w części. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej wygasają z chwilą jego umorzenia. Prawa majątkowe, które nie zostaną umorzone przez Prezesa URE do dnia 31 marca 2016r., wygasają z mocy prawa z dniem 1 kwietnia 2016r. UZYSKANA WIELKOŚĆ UŻYTKOWA ZUŻCIE ENERGII . ROZDZIAŁ 4 Art. 23 ROZDZIAŁ 4 Art. 27 20

ZADANIA PREZESA URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI ORGANIZACJA PRZETARGÓW PRZETWARZANIE WNIOSKÓW PRZEPROWADZANIE PRZETARGÓW WERYFIKACJA KARY ROZLICZENIE OBOWIĄZKU IDENTYFIKACJA PODMIOTOWA IDENTYFIKACJA ILOŚCIOWA KARY KOMISJE KWALIFIKACYJNE POWOŁYWANIE I ODWOŁYWANIE PROWADZENIE LISTY AUDYTORÓW KILKASET, KILKA TYSIĘCY, KILKADZIESIĄT TYSIĘCY UPRAWNIONYCH ? 1500 – 1900 POMIOTÓW ZOBOWIĄZANYCH KILKADZIESIĄT, KILKASET KOMISJI KWALIFIKACYJNYCH ? KILKUSET, KILKA TYSIĘCY AUDYTORÓW ? 21

CZAS OBOWIĄZYWANIA MECHANIZMÓW USTAWOWYCH ROZLICZENIE OBOWIĄZKU ZA 2013 R. ROZLICZENIE OBOWIĄZKU ZA 2014 R. ROZLICZENIE OBOWIĄZKU ZA 2015 R. OBOWIĄZEK POZYSKANIA BIAŁYCH CERTYFIKATÓW I ROZLICZENIA SIĘ Z OBOWIĄZKU PRZETARGI OBOWIĄZYWANIE USTAWY 2011 2012 2013 2014 2015 2016 22

dziękuję za uwagę Prezentacja przygotowana na podstawie materiałów zgromadzonych w Urzędzie Regulacji Energetyki Irena Gruszka dyrektor Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki w Poznaniu Poznań 2011