Stan polskiej gospodarki żywnościowej po wejściu do Unii Europejskiej prof. dr hab. Roman Urban Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego 12 - 13 grudzień 2005, Warszawa

Zakres oceny stanu polskiej gospodarki żywnościowej po wejściu do UE Produkcja rolnicza Produkcja przemysłu spożywczego Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi Ceny w sektorze żywnościowym Efekty cenowo-dochodowe w gospodarce żywnościowej Inwestycje w rolnictwie i przemyśle spożywczym Konkluzje – ocena stanu gospodarki po 1,5 roku od wejścia do UE

Wskaźniki rozwoju produkcji rolnictwa (przyrost w % rocznie) w cenach stałych * Szacunek na podstawie danych zawartych w raportach rynkowych IERiGŻ-PIB.

Produkcja rolnictwa Główne produkty 2000-2002 2003/04 2004/05 2005/06a Zbiory głównych ziemiopłodów Zboża (mln ton) 25,4 23,4 29,6 26,2 Rzepak (tys. ton) 992 793 1 633 1 434 Buraki cukrowe (mln ton) 12,6 11,7 12,5 11,0 Ziemniaki (mln ton) 19,7 13,7 14,0 Warzywa (mln ton) 5,4 5,1 5,6 5,2 Owoce (mln ton) 2,9 3,3 3,5 Produkcja zwierzęca Mleko (mld l) 11,8 11,5 11,6 Mięso (tys. ton) 2 944 3 301 3 216 3 488 Żywiec wieprzowy (tys. ton) 2 506 2 684 2 469 2 660 Żywiec wołowy (tys. ton) 573 612 609 625 Drób rzeźny (tys. ton) 987 1 267 1 391 1 559 a produkcja rolnicza według nieostatecznych danych GUS, a produkcja zwierzęca według prognoz IERiGŻ-PIB. Źródło: Roczniki Statystyczne GUS 2001-2004, Mały Rocznik Statystyczny GUS 2005 oraz Raporty rynkowe IERiGŻ-PIB.

Tempo wzrostu przemysłowej produkcji żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (w % rocznie) Źródło: GUS.

Wskaźniki zmian produkcji sprzedanej producentów żywności i napojów (w %, w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego) Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów GUS publikowanych w Biuletynach Statystycznych 2004 i 2005.

Eksport produktów rolno-spożywczych (w mln euro)

Indeks nożyc cen rolnych do cen środków produkcji (XII 2003 = 100)

Indeksy cen na rynku rolno-spożywczym (XII 2003 = 100)

1-szy rok po wejściu do UE Przyrost przychodów i wydatków pieniężnych rolnictwa z działalności operacyjnej w stosunku do 2003 roku (w mld zł) Wyszczególnienie Rok kalendarzowy 1-szy rok po wejściu do UE V 2004 – IV 2005 2004 2005 1. Przyrost przychodów ze sprzedaży produktów rolnych 5,9 5,4 6,2 w tym z tytułu wzrostu cen 4,7 4,1 4,8 2. Wypłacone dopłaty bezpośrednie za rok 2004 1,7 6,0 7,7 za rok 2005 – 1,3 3. Dopłaty utracone -0,8 -1,3 4. Dodatkowe wydatki na zakup środków produkcji -2,6 -5,3 -3,3 5. Saldo 4,2 6,1 9,3 Źródło: Szacunki własne. Poprawiła się rentowność przedsiębiorstw rolnych z  -3,3% w 2003 roku do 5,6% w 2004 roku i 9,3% w roku gospodarczym 2004/05.

Stan finansowy przemysłu spożywczego Wyszczególnienie 2003 2004 I półrocze 2005 Zysk netto (mld zł) 1,6 4,6 2,0 2,2 Kapitał własny (mld zł) 30,1 33,2 30,6 35,7 Środki własne w obrocie (mld zł) 5,1 6,5 5,7 8,1 Zadłużenie długoterminowe (mld zł) 4,2 5,0 4,8 4,9 Rentowność netto (w %) 3,9 3,7 3,8 Bieżąca płynność finansowa 1,19 1,22 1,31 Źródło: Niepublikowane dane GUS.

Nakłady inwestycyjne w rolnictwie i przemyśle spożywczym (w mld zł) Źródło: Roczniki Statystyczne GUS 2001-2004.

Sektor żywnościowy jest niewątpliwie jednym z głównych beneficjentów integracji Polski ze strukturami UE. Po wejściu do UE: wzrosły dochody rolników, większe były zyski przemysłu spożywczego, wzrosły przychody producentów środków produkcji dla rolnictwa i firm handlowych obsługujących sektor rolno- -spożywczy, wysoka jest dynamika eksportu produktów rolnictwa i przemysłu spożywczego.

Obecny stan sektora żywnościowego cechuje: wyższy niż przed integracją standard techniczny, jakościowy i sanitarny wszystkich ogniw łańcucha żywnościowego, gasnący efekt cenowy integracji łagodzi skutki wzmocnienia złotówki, utrwala nasze przewagi cenowo-kosztowe i umożliwia dalszy wzrost eksportu, dopłaty bezpośrednie stabilizują dochody rolnictwa i amortyzują skutki zmienności cen, fundusze strukturalne zapewniają kontynuację procesów dostosowawczych całego sektora do wymaganych standardów, upowszechnienie standardów i procedur postępowania zwiększa bezpieczeństwo żywności i potencjał eksportowy całego sektora żywnościowego. Zjawiska te powodują, że polski sektor żywnościowy również w latach następnych będzie beneficjentem integracji.

Dziękuję za uwagę