Pobieranie próbek wody do spożycia w budynkach Warsztaty na temat technologii uzdatniania wody do spożycia Warsztaty z komponentu 4, Punkt programu 4.1b Warsaw, 06.-10.07.09 slajd: Pobieranie próbek wody do spożycia w budynkach Niniejsza prezentacja ma na celu omówienie poszczególnych kwestii dotyczących próbobrania w budynkach. ►► Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel Germany 60435 Frankfurt a. M. Am Hohlacker 12 Tel.: +496954000839 Email: wohe_ffm@t-online.de
Źródła błędów w badaniach próbek wody 2. slajd: Źródła błędów w badaniach próbek wody Największy procent błędów powstaje w trakcie próbobrania. Błędy w analizie laboratoryjnej lub ocenie wyników są natomiast bardzo rzadkie. ►►
Podział Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych Próbki na obecność metali ciężkich Próbki na obecność Legionelli Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach 3. slajd: Podział: Częstotliwość i zakres prób w instalacjach domowych W niniejszym wykładzie chciałbym przedstawić różne sposoby pobierania próbek. Powiem również o częstotliwości i frekwencji próbobrania stosowanych w Niemczech. Nie zajmę się jednak pobieraniem próbek dla standardowych badań mikrobiologicznych czy chemicznych. Treść mojego wykładu krok po kroku: Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych Próbki na obecność metali ciężkich Próbki na obecność Legionelli Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach ►►
Jakie budynki należy kontrolować? „Budynki publiczne” w rozumieniu TrinkwV 2001 podlegają rutynowej kontroli: szkoły przedszkola, żłobki szpitale hotele restauracje Inne, takie jak: Domy starców Ośrodki dla niepełnosprawnych Domy dziecka więzienia … 4. slajd: Jakie budynki należy kontrolować? Zgodnie z wytyczną UE jakość wody do spożycia musi być sprawdzana w punkcie poboru wody, to jest w instalacjach domowych. Niemieckie rozporządzenie TrinkwV 2001 określa termin „budynki publiczne”, które podlegają rutynowej kontroli prowadzonej przez urząd zdrowia. Są to: szkoły przedszkola, żłobki szpitale hotele restauracje Inne, takie jak: Domy starców Ośrodki dla niepełnosprawnych Domy dziecka więzienia … ►►
Jak często należy przeprowadzać kontrolę? § 19 ust. 7 TrinkwV 2001 …. W celu wprowadzenia zapisów w życie, urząd zdrowia wdroży program inspekcji w oparciu o dostosowane losowe kontrole. Za wprowadzanie w życie Trinkwv 2001 są odpowiedzialne niemieckie kraje związkowe. W każdym kraju związkowym istnieją odmienne interpretacje jeśli chodzi o częstotliwość i rodzaj kontroli w budynkach publicznych. Dalej przedstawione zostaną przykłady z Frankfurtu nad Menem. 5. Folie: Wie häufig ist zu kontrollieren? TrinkwV 2001 określa: „W celu wprowadzenia zapisów w życie, urząd zdrowia wdroży program inspekcji w oparciu o dostosowane losowe kontrole.“ Za wprowadzanie w życie Trinkwv 2001 są odpowiedzialne niemieckie kraje związkowe. W każdym kraju związkowym istnieją nieco odmienne interpretacje, jeśli chodzi o częstotliwość i rodzaj kontroli w budynkach publicznych. Dalej przedstawię Państwu przykłady z mojego ojczystego miasta, Frankfurtu nad Menem. ►►
Częstotliwość inspekcji (Przykłady z praktyki) 1 2 3 4 Rodzaj budynku Liczba % instalacji podlegających kontroli na rok Liczba obiektów podlegających nadzorowi na rok restauracje, punkty gastronomiczne 3300 hotele 200 33 66 szkoły 180 59 Żłobki 250 83 Domy starców 36 100 Ośrodki dla bezdomnych itp. 170 56 Ośrodki sportowe Szpitale 40 Sale operacyjne 13 Inne miejsca publicznego użytku 30 10 Suma 4496 446 6. slajd: Częstotliwość inspekcji (Przykłady z praktyki) Na tym slajdzie widać plan próbobrania. W kolumnie 1 i 2 widać rodzaj obiektu i ich całkowitą liczbę. Restauracje i punkty gastronomiczne nie podlegają rutynowej kontroli, ponieważ nie ma tam natrysków przeznaczonych do publicznego użytku. W kolumnie 3 określony jest procent rodzajów obiektów, które mają zostać skontrolowane. Procent ten określają poszczególne urzędy zdrowia. Kolumny 5, 6 i 7 zawierają informacje z praktyki urzędu zdrowia – potrzebny czas na inspekcję obiektu, podzielony na czas na miejscu, czasy drogi i czas prac w biurze przed i po inspekcji. Kolumny 8 i 9 zawierają łączny czas potrzebny na kontrolę danego obiektu i danego rodzaju budynków w roku. ►►
Ile próbek należy pobrać? W celu określenia dotrzymania wartości granicznych na obszarze zaopatrywania Według tabeli B1 Dyrektywy UE W celu określenia dotrzymania wartości granicznych w konkretnym przypadku W zależności od celu badania i badanych parametrów 7. slajd: Ile próbek należy pobrać? W celu określenia dotrzymania wartości granicznych na obszarze zaopatrywani należy się stosować do tabeli B1 wytycznej UE W celu określenia dotrzymania wartości granicznych w konkretnym przypadku liczba próbek zależy od od celu badania i badanych parametrów ►►
Przepisy techniczne dotyczące próbobrania DIN EN 19458 Jakość wody do spożycia - Próbobranie do badań mikrobiologicznych (ISO 19458:2006) DVPW W 551 Urządzenia do ogrzewania i dystrybucji wody do picia; techniczne środki służące do ograniczenia wzrostu Legionelli; Planowanie, budowa, eksploatacja i konserwacja instalacji wody do spożycia Zalecenie Federalnego Urzędu ds. Środowiska z marca 2004 Ocena jakości wody do spożycia na podstawie parametrów: ołów, miedź i nikiel 8. slajd: Przepisy techniczne dotyczące próbobrania Tutaj przedstawiono najważniejsze niemieckie przepisy techniczne dotyczące próbobrania. ►►
Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych Podział Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych Próbki na obecność metali ciężkich Próbki na obecność Legionelli Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach 9. slajd: Podział: Próbki na obecność metali ciężkich ►►
Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (1) Stagnująca woda w przewodach metalowych prowadzi w zależności od czasu stagnacji do zwiększonego wchłaniania jonów metali. 10. slajd: Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (1) Aby zrozumieć proces próbobrania na obecność metali ciężkich - ołowiu, miedzi i niklu musimy najpierw zająć się pewnymi podstawowymi faktami. 1. fakt: Stagnująca woda w przewodach metalowych prowadzi w zależności od czasu stagnacji do zwiększonego wchłaniania jonów metali. ►►
Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (2) Małe średnice rur zwiększają dodatkowo rozpuszczalność jonów metali z powodu niekorzystnie zmieniającego się stosunku między objętością wody a powierzchnią wewnętrzną. 11. slajd: Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (2) 2. fakt: Małe średnice rur zwiększają dodatkowo rozpuszczalność jonów metali z powodu niekorzystnie zmieniającego się stosunku między objętością wody a powierzchnią wewnętrzną. Stosunek między powierzchnią wewnętrzną i obejmowaną przez nią objętością wody jest pokazany na wykresie poniżej. ►►
Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (3) Jakość wody surowej także ma wpływ na rozpuszczanie metali np. Wartość pH TOC twardość Kwasowość i zasadowość 12. slajd: Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (3) 3. fakt: Jakość wody surowej także ma wpływ na rozpuszczanie metali np. Wartość pH TOC twardość Kwasowość i zasadowość ►►
Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od średnicy rury 13. slajdy: Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od średnicy rury i czasu stagnacji Teraz wyjaśnię to na dwóch grafikach. Tutaj przedstawione jest rozpuszczanie się ołowiu przy różnych czasach stagnacji w zależności od średnicy rury na podstawie odpowiednich prób laboratoryjnych. Widać wyraźnie, że przy rurach o mniejszych średnicach rozpuszczanie się ołowiu zachodzi znacznie szybciej niż przy rurach o większych średnicach. ►► rys. 5 : Wpływ średnicy rury na stężenie ołowiu po stagnacji
Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od jakości wody woda 1: pH 7,4; SK 4,3 = 4,8 mmol/m³ woda 2: pH 7,5; SK 4,3 = 3,4 mmol/m³ woda 3: pH 7,2; SK 4,3 = 3,0 mmol/m³ 14. slajd: Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od jakości wody i czasu stagnacji Tutaj pokazane jest rozpuszczanie się ołowiu przy różnych czasach stagnacji i różnej jakości wody, co prowadzi do bardzo różnych stężeń ołowiu w wodzie do spożycia. ►► rys. 9: Krzywe stagnacji 3 różnych wód gruntowych (SK4,3 =Säurekapazität)
Obowiązywanie wartości granicznych wytycznej UE w sprawie wody do spożycia Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ZAŁĄCZNIK I: PARAMETRY I WARTOŚCI PARAMETRÓW CZĘŚĆ B: Parametry chemiczne Parametry: Ołów (Pb), Miedź (Cu), Nikiel (Ni) Uwaga 3: Wartość stosuje się do próbki wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, otrzymanej odpowiednią metodą pobierania próbek z kranu oraz pobranej w taki sposób, by była reprezentatywna dla średniej tygodniowej spożywanej przez konsumentów. Gdzie właściwe, metody pobierania próbek i monitorowania muszą być stosowane w sposób zharmonizowany, który ma zostać opracowany zgodnie z art. 7 ust. 4. Państwa Członkowskie muszą brać pod uwagę występowanie poziomów szczytowych, które mogą powodować szkodliwe skutki dla zdrowia ludzkiego. 15. slajd: Obowiązywanie wartości granicznych wytycznej UE w sprawie wody do spożycia Jako że czas stagnacji ma duży wpływ na wysokość poziomu metali w próbce, ten faktor musi podlegać ścisłej kontroli. Do tego dochodzi, że wartości graniczne dla ołowiu, miedzi i niklu są określone w sposób odpowiadający średniemu tygodniowemu spożyciu wody przez konsumentów. Oznacza to, że samo metrologiczne określenie skrajnych wartości nie byłoby wystarczające. W dalszym ciągu nie ma jednak na ten temat odpowiedniego przepisu Komisji. ►►
Strategie badań na obecność metali ciężkich w instalacjach domowych Próbka losowa Ten rodzaj próbobrania nie nadaje się do udowodnienia przekroczenia wartości granicznej w konkretnym przypadku, ale ma dawać wskazówki co do problematyki metali na danym obszarze zaopatrzenia. Stopniowa próbka stagnacyjna Wyniki pomiarów stopniowego próbobrania stagnacyjnego dla ołowiu, miedzi i niklu służą do sprawdzenia poziomu metali w konkretnym przypadku. Otrzymane tu wyniki winny być oceniane zgodnie z Załącznikiem II TrinkwV 2001. 16. slajd: Strategie badań na obecność metali ciężkich w instalacjach domowych Niemiecki Federalny Urząd ds. Środowiska przedstawił urzędom zdrowia takie metody próbobrania już w marcu 2004 roku, rozróżniając między próbką losową a stopniowym próbobraniem stagnacyjnym. Próbka losowa nie nadaje się do udowodnienia przekroczenia wartości granicznej w konkretnym przypadku, ale ma dawać wskazówki co do problematyki metali na danym obszarze zaopatrzenia. Wyniki pomiarów stopniowego próbobrania stagnacyjnego dla ołowiu, miedzi i niklu służą do sprawdzenia poziomu metali w konkretnym przypadku. Otrzymane tu wyniki winny być oceniane zgodnie z Załącznikiem II TrinkwV 2001. ►► Quelle: Empfehlung des Umweltbundesamtes vom März 2004; Probenahmeverfahren des UBA für Blei, Kupfer und Nickel (Dez. 2003)
Próbka losowa 1 próbka na nieruchomość z zaworu czerpalnego użytkownika objętość próby 1 litr pobranie bez uprzedniego płukania („pobranie spontaniczne”) pobranie o dowolnej godzinie Wyniki pomiarów próbek losowych na ołów, miedź i nikiel w ramach ogólnej kontroli służą spełnieniu wymogów art. 7 dyrektywy Rady ws. wody do spożycia. Próbki mogą być również pobierane w budynkach, z których instalacji domowych udostępniana jest woda do publicznego użytku. 17. slajd : Próbka losowa Wykonuje się: 1 próbka na nieruchomość z zaworu czerpalnego użytkownika objętość próby 1 Liter pobranie bez uprzedniego płukania („pobranie spontaniczne”) pobranie o dowolnej godzinie Wyniki pomiarów próbek losowych na ołów, miedź i nikiel w ramach ogólnej kontroli służą spełnieniu wymogów art. 7 dyrektywy Rady ws. wody do spożycia. Próbki mogą być również pobierane w budynkach, z których instalacji domowych udostępniana jest woda do publicznego użytku. ►► Źródło: Zalecenie UBA z marca 2004. Próbobranie UBA dla ołówiu, miedzi i niklu (grudzień 2003)
Stopniowe próbki stagnacyjne (UBA) Próbka S0 Próbka po spuszczaniu wody przez 5 minut * S1 Próbka po 4-godzinnej stagnacji („Próbka armatury“) * S2 Próbka po 4-godzinnej stagnacji („Próbka rur“) * *) = objętość próbki: 1l po spuszczaniu wody 5 minut stężenie [mg/l] 18. slajd: Stopniowe próbki stagnacyjne (UBA) Prześledźmy przebieg stopniowego próbobrania stagnacyjnego. Ten rodzaj próbobrania jest we Frankfurcie nad Menem stosowany obowiązkowo dla określenia parametrów: ołów miedź i nikiel Takie próbobranie można przeprowadzić o dowolnej porze, jednak wymaga ono 4-godzinnej fazy stagnacji. ► Oto opis poszczególnych próbek pobranych w tym procesie: Próbka S1: Po 5-minutowymspuszczaniu wody pobiera się 1 l próbki. Ta próbka służy do rozpoznania, czy przez spuszczenie wody można zmniejszyć zawartość metalu, co ma miejsce w większości przypadków. Próbka S2: Po tej 1. próbce należy dotrzymać 4-godzinnego okresu stagnacji i potem bez ponownego spuszczania wody pobrać próbkę o objętości 1 l. Ta próbka reprezentuje wydzielanie metalu przez armaturę, co może mieć wielkie znaczenie dla ołowiu i niklu. Próbka S3: Zaraz potem pobiera się bez ponownego spuszczania wody próbkę S3, ponownie o objętości 1 l. Reprezentuje ona wydzielanie metalu przez przewody rurowe. Naszym zdaniem ten rodzaj próbobrania świetnie nadaje się do otrzymywania wartości pomiarowych zgodnych z dyrektywą i dających bardzo wyraźne informacje na temat problemu korozji w badanej instalacji domowej. ►► w dowolnym momencie dnia 1 2 3 4 czas stagnacji [godz.] Próbka S0 Próbka S1 Próbka S2
Metale ciężkie w próbkach zimnej wody z budynków „publicznych” we Frankfurcie nad Menem 2004-2008 Parametr S0 > WG S1 > WG S2 > WG Pb (n=1068) 1 (0,1 %) 15 (1,4 %) 5 (0,5%) Cu (n=1068) 13 (1,2 %) 6 (0,6 %) Ni (n=1083) 2 (0,2 %) 55 (5,1 %) 11 (1,0 %) Pb - projekt (n=507 od 2004) 19 (3,9 %) 132 (27,1 %) 110 (22,6%) 19. slajd: Metale ciężkie w próbkach zimnej wody z budynków „publicznych” we Frankfurcie nad Menem 2004-2008 Pokazane tu wyniki pochodzą z ponad 1000 nieruchomości – budynków „publicznych” - zbadanych metodą stopniowego próbobrania. Wybór tych budynków był przypadkowy, obejmował ogół szkół, instytucji dla dzieci i hoteli. Widać, że ogólnie nie ma żadnego problemu z metalami, jako że próbki S3 wykazały maksymalnie 1% przekroczenia wartości granicznych. Próbki s2 trochę bardziej odchodziły od normy, co jednak z racji niewielkiej objętości wody w armaturach zostało ocenione jako nie mające znaczenia w rozumieniu średniej tygodniowej. Podwyższone wartości niklu można wytłumaczyć takimi powłokami armatury. Procent przekroczenia wartości granicznych w próbkach S1 jest nieznaczący. Co innego mówią jednak wyniki badań projektu dot. ołowiu miasta Frankfurt, w którym zbadano domy mieszkalne „podejrzane” o nadmiar ołowiu. Nieprzypadkowo dobrane próbki losowe wykazały znaczne odstępstwa od wartości granicznych, co ostatnio stało się przyczyną urzędowych wymogów odkażania. ►►
Podział Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych Próbki na obecność metali ciężkich Próbki na obecność Legionelli Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach 20. slajd: Podział: Próbki na obecność Legionelli ►►
Legionelle technika próbobrania częstotliwość badań liczba próbek 21. slajd: Legionelle Jeśli chodzi o badania na obecność Legionelli, chciałbym wspomnieć o następujących punktach: technika próbobrania częstotliwość badań liczba próbek Z powodów czasowych nie zajmę się w tym wykładzie kwestią oceny wyników badań na obecność Legionelli. ►►
Przyczyny próbobrania na Legionelle Badanie rutynowe opalanie spust wody do uzyskania stałej temp. dodanie tiosiarczanu sodu nie ochładzać próbek objętość próby 200 - 500 ml miejsca próbobrania według W 551 możl. bez opalania próbka stagnacyjna i wody bieżącej dodanie tiosiarczanu sodu nie ochładzać próbek możl. większa objętość próby dowolny dobór miejsca próbobrania Badanie otoczenia po wystąpieniu infekcji 22. slajd: Przyczyny próbobrania na Legionelle Przy badaniach na obecność Legionelli w wodzie do spożycia z instalacji domowych rozróżniamy następujące przypadki: badanie rutynowe Badanie otoczenia po wystąpieniu infekcji Badania towarzyszące odkażaniu Badanie otoczenia po wystąpieniu infekcji tym różni się od badań rutynowych, że nie przeprowadza się opalania, pobiera się zarówno próbkę stagnacyjną jak i próbkę wody bieżącej, a miejsca próbobrania są dobierane pod kątem konkretnego przypadku infekcji. Badania na obecność Legionelli w wodzie do spożycia towarzyszące odkażaniu mogą przebiegać na różne sposoby, odpowiednio do danej sytuacji odkażania. ►► Badanie towarzyszące odkażaniu różnie w zależności od celu
Miejsca próbobrania w badaniach na legionelle według DVGW W 551 PWC 1-i 1 2 i KW - Verteiler m ³ 1 2 i PWH 1-i Zirkulation Vorlauf Przewody na piętrze 1- n 1 2 i PWH-C 1-i Zirkulation Rücklauf ) 1-i )1 I-in TWE 23. slajd: Miejsca próbobrania w badaniach na legionelle według DVGW W 551 ► Aby lepiej zrozumieć miejsca próbobrania według akrusza roboczego DVGW W 551 chciałbym najpierw znów przedstawić szkic instalacji domowej, zanim naniosę na niego miejsca próbobrania. Niniejszy wykres w oryginale znajduje się w w/w arkuszu roboczym. Najpierw widzimy schematycznie przedstawione piony zimnej wody. ► Potem ogrzewacz wody do spożycia. ► Potem przedstawione schematycznie przewody ciepłej wody do spożycia i armatura czerpalna Na koniec znów przedstawione schematycznie przewody cyrkulacyjne. ► Są dwa schematy doboru miejsc próbobrania i liczby próbek według arkusza roboczego DVGW W 551: Badanie orientacyjne Badanie orientacyjne to takie badanie, które dla osób odpowiedzialnych za instalację domową i władze nadzorcze stanowią narzędzie do rozpoznania możliwego skażenia bakteriami Legionelli przy możliwie niskichnakładach czasowych i pieniężnych. Powinno ono dać pierwszą wskazówkę dotyczącą możliwego skażenia systemu, ale zwłaszcza przy dużych systemach, z powodu ograniczonego zakresu próbek, nie stanowi wystarczającej podstawy do określenia środków odkażających. W badaniach orientacyjnych bada się: co najmniej jedną próbkę ciepłej wody z obrzeży pionu jedną próbkę z obiegu doprowadzającego jedną próbkę z obiegu odprowadzającego dokładniejsze badanie Sens dokładniejszego badania i punkty próbobrania wynikają z tekstu arkusza roboczego oraz z komentarza do badania orientacyjnego. Środki odkażające należy określić na podstawie uzyskanej z szeregu badań niekorzystnej wartości. W dokładniejszych badaniach bada się: przewody doprowadzające zimną wodę próbki zimnej wody z obrzeży każdego pionu próbki ciepłej wody z obrzeży każdego pionu próbki ciepłej wody z obiegu każdego pionu do tego dochodzą w zależności od sytuacji na miejscu dalsze próbki ze zbiorników stosowanych w technologii wody do spożycia np. ze zbiorników membranowych Przy dobrze znanych instalacjach domowych możliwe są kombinacje obu metod. W praktyce, z powodów finansowych, konieczne są często kompromisy. Badanie orientacyjne PWC 1-i: Potable Water Cold Dodatkowe miejsca próbobrania przy dokładniejszym badaniu PWH 1-i: Potable Water Heated PWH-C 1-i: Potable Water Heated-Circulation
Podział Częstotliwość i zakres próbobrania Próbki na obecność metali ciężkich Próbki na obecność Legionelli Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach 24. slajd: Podział: Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach ► ►
Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody Często potrzebna przy niestacjonarnych urządzeniach zaopatrzenia w wodę statki samoloty pojazdy szynowe pojazdy drogowe Zamiast dezynfekcji termicznej stosuje się tu z dobrym skutkiem dezynfekcję chemiczną z zastosowaniem środków dezynfekcyjnych na bazie propanolu (Propan-2-ol 63,0 g odpowiednio 72 %, inne składniki: chlorek benzalkonium) 25. slajd: Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody Przede wszystkim przy niestacjonarnych urządzeniach zaopatrzenia w wodę zwykle nie ma metalowych punktów próbobrania, więc w punkcie poboru wody należy zastosować inną technikę dezynfekcji. Zamiast dezynfekcji termicznej stosuje się tu z dobrym skutkiem dezynfekcję chemiczną z zastosowaniem środków dezynfekcyjnych na bazie propanolu (Propan-2-ol 63,0 g odpowiednio 72 %, inne składniki: chlorek benzalkonium). Zdjęcia z późniejszych slajdów pochodzą z samolotu niemieckiej Lufthansy. ► ►
Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (1) zdjąć aerator spuścić wodę Zdezynfekować ręce umyć i wysuszyć nasączyć chusteczkę papierową środkiem dezynfekcyjnym zdezynfekować kran i zbiornik 26. slajd: Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (1) ► zdjąć aerator ► spuścić wodę ► Zdezynfekować ręce ► umyć i wysuszyć ► nasączyć chusteczkę papierową środkiem dezynfekcyjnym ► zdezynfekować kran i zbiornik ► ►
Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (2) zdezynfekować kran od środka jeszcze raz zdezynfekować kran i zbiornik przez 10 min. w międzyczasie przygotować butelkę do próbek jeszcze raz spuścić wodę napełnić butelkę ponownie zamontować kran 27. slajd: Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (2) ► zdezynfekować kran od środka ► jeszcze raz zdezynfekować kran i zbiornik przez 10 min. ► w międzyczasie przygotować butelkę do próbek ► jeszcze raz spuścić wodę ► napełnić butelkę ► ponownie zamontować kran ► ►
Dziękuję Państwu za uwagę 28. slajd: Dziękuję Państwu za uwagę Chętnie odpowiem na Państwa pytania. ► ►