Cykl koniunkturalny: mechanizm i teorie wyjaśniające
1. Cykl koniunkturalny w interpretacji szkoły klasycznej: równowaga rynkowa i cykl koniunkturalny; model cyklu realnego; rola pieniądza i model klasyczny; niepełna informacja i model Lucasa; 2. Ekonomia keynesowska: zakłócenia mechanizmu samoregulacji; przyczyny popytowe i podażowe; problem pionowej funkcji AD; rola deflacji.
3. Nowa ekonomia keynesowska: nierównowaga i sztywność płac i cen; model płacy efektywnej; sztywność cen: konkurencja monopolistyczna i koszty zmiany cen (menu cost); długookresowe kontrakty.
Cykl koniunkturalny
Zmienne makroekonomiczne i cykl koniunkturalny:
Fluktuacje gospodarcze i bezrobocie: „Prawo Okuna”: Spadek PKB o 2,5% w stosunku do „naturalnego” poziomu powoduje wzrost stopy bezrobocia o punkt procentowy
PKB na mieszkańca
Output Fluctuations in the Group of Seven (G-7) and Developing Countries
Fluktuacje PKB w wybranych krajach
Kontrowersje co do przyczyn fluktuacji gospodarczych i środków zaradczych Ekonomia klasyczna: w gospodarce istnieje automatyczny, samoregulujący mechanizm w postaci elastycznych cen, które automatycznie przywracają równowagę zakłóconą przez gospodarcze szoki. Ekonomia Keynesowska: w krótkim okresie płace i ceny są względnie sztywne i przywracanie równowagi przez mechanizm rynkowy jest niekompletne (rynek nie musi być w równowadze).
Podejście klasyczne: równowaga rynkowa zawsze zachowana
Model cyklu realnego (Kykland, Prescott):
Model cyklu realnego, cd. „reszta Solowa” i fluktuacje cykliczne A / A = Y / Y - K / K – (1 - ) L / L
Założenie o dodatnio nachylonej funkcji podaży siły roboczej Wzrost płac realnych: efekt substytucyjny i efekt dochodowy
Szoki fiskalne w MCR Wzrost G powoduje wzrost Y, wzrost N, obniżenie MPN i wobec tego także Y/N.
Model Friedmana
Model Lucasa: Krótkookresowa linia podaży zależna od P0; Y = Y* + (P – P0)
Implikacje modelu Lucasa: Tylko nieoczekiwane zmiany pieniądza wywołują zmiany realne (produkcji); zmiany oczekiwane wywołują wyłącznie efekty nominalne (zmiana cen). Polityka pieniężna jest skuteczna tylko wówczas, gdy nie jest oczekiwana.
Teoria Keynesa: niedoskonałości rynku:zakłócenia mechanizmu samoregulacji ( nie zawsze osiągana jest równowaga długookresowa); zakłócenia popytowe i podażowe, ale główną rolę odgrywają popytowe; przyczyną są zakłócenia nominalne: względna „sztywność” płac i cen; wielość przyczyn: kontrakty płacowe; płaca „efektywnościowa”, kontrakty cenowe, koszty zmian cen, rynek monopolistyczny i inne.
Pionowa funkcja AD
Sztywne płace Implikacje: anty-cykliczne zmiany płac (w rzeczywistości raczej nie występuje)
Płaca efektywnościowa
Sztywność cen: sztywne ceny: P płace elastyczne: NS = L(W / P)
Implikacje modelu sztywnych cen:
Sztywność cen: konkurencja monopolistyczna i koszty zmian cen