Zapewnianie jakości kształcenia w jednostkach Uniwersytetu Warszawskiego w warunkach znowelizowanego Prawa o szkolnictwie wyższym Paweł Stępień i Agata Wroczyńska Uniwersytet Warszawski 23 listopada 2011
1. Nowe akty prawne Ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 164 poz. 1365 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia, Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji, w tym opisów efektów kształcenia dla obszarów kształcenia, http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?place=Menu02&news_cat_id =117&layout=1&page=0
1. Nowe akty prawne Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 listopada 2011 w sprawie wzorcowych efektów kształcenia, Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów, warunków wydawania oraz niezbędnych elementów dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia studiów podyplomowych oraz wzoru suplementu do dyplomu, Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?place=Menu02&news_cat_id=117&layout=1&page=0
1. Nowe akty prawne Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 września 2011 r. w sprawie warunków oceny programowej i oceny instytucjonalnej, http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?place=Menu02&news_cat_id=117&layout=1&page=0 Uchwała Senatu UW nr 405 z dnia 28 września 2011 roku w sprawie wytycznych dotyczących projektowania planów studiów i programów kształcenia, ich realizacji i oceny rezultatów, http://www.bss.uw.edu.pl/aktualnosci/uchw_405.pdf http://www.bss.uw.edu.pl/aktualnosci/zal_uchw_nr_405.pdf Zarządzenia nr 44 Rektora UW z dnia 26 października 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu projektowania realizacji i oceny rezultatów programów kształcenia. http://www.bjk.uw.edu.pl/files/pdf/zarz44_opis_pr_stud.pdf
2. Wymogi Polskiej Komisji Akredytacyjnej Znowelizowana 17 października 2011 Uchwale Nr 873/2007 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie wytycznych do przygotowania raportu samooceny wraz z załącznikami (nowe wzory raportu samooceny), http://www.pka.edu.pl/index.php?page=akty_pw_uid Uchwała Nr 1/2011 Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie Statutu Polskiej Komisji Akredytacyjnej (wraz z załącznikami zawierającymi kryteria oceny programowej i instytucjonalnej). http://www.pka.edu.pl/Dokumenty/Uchwaly/statut_final_10.11.2011.pdf 5
3. Harmonogram działań (ogólny) do 15 lutego 2012 r. Rady Wydziałów przyjmują uchwały w sprawie nowego opisu programów kształcenia, do 16 kwietnia 2012 r. Komisje Rektora weryfikują zgodność uchwał Rad Wydziałów z wytycznymi zawartymi w Załączniku do Uchwały nr 405 Senatu UW z 28 września 2011 r., do 15 maja 2012 r. (jeśli to konieczne) Rady Wydziałów podejmują uchwały korygujące uchwały w sprawie nowego opisu programów kształcenia, do 31 maja 2012 r. Senat Uniwersytetu Warszawskiego podejmuje uchwałę zatwierdzającą opis efektów kształcenia w oparciu o poszczególne uchwały Rad Wydziałów, do 30 czerwca 2012 r. Rady Wydziałów przyjmują uchwały w sprawie wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia w jednostce.
3. Harmonogram działań (wybrane szczegóły) do 15 lutego 2012 r. – powołanie zespołów ds. projektowania planów studiów i programów kształcenia, ich realizacji i oceny rezultatów (§ 5 załącznika do Uchwały Senatu UW nr 405 z dnia 28 września 2011), – wykonanie nowego opisu programów kształcenia we współdziałaniu wspomnianych zespołów, WZZJK, przedstawicieli studentów oraz komisji Rad Wydziałów ds. programów studiów, w tym m.in. opracowanie zasad i procedur dokumentowania efektów kształcenia ocenianych na egzaminach ustnych (z uwzględnieniem dobrych rozwiązań zagranicznych), – opracowanie misji i strategii jednostki zgodnych z misją i strategią UW, – przyjęcie przez Rady Wydziałów uchwał w sprawie misji i strategii jednostek oraz uchwał w sprawie nowego opisu programów kształcenia. 7
3. Harmonogram działań (wybrane szczegóły) do 30 czerwca 2012 r. Rady Wydziałów przyjmują uchwały w sprawie wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia w jednostce. Przygotowując je, warto rozważyć: – propozycje Prorektora ds. studenckich, prof. dr hab. M. Kicińskiej-Habior, opracowane w oparciu o wnioski Uczelnianego Zespołu Zapewnienia Jakości Kształcenia i przekazane władzom Wydziałów pismem okólnym po zakończeniu prac nad nowym opisem programów kształcenia, – kryteria oceny instytucjonalnej i programowej PKA (załączniki do Uchwały Nr 1/2011 PKA z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie Statutu), – wymagania PKA dotyczące wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia, zawarte w nowych wzorach raportu samooceny (załączniki do znowelizowanej Uchwały Nr 873/2007 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie wytycznych do przygotowania raportu samooceny), 8
3. Harmonogram działań (wybrane szczegóły) do 30 czerwca 2012 r. Rady Wydziałów przyjmują uchwały w sprawie wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia w jednostce. Przygotowując je, warto rozważyć (cd.): – zakres stałych zadań wynikających z działania wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia oraz sposób honorowania pracy wykonujących je nauczycieli akademickich, – harmonogram cyklicznych działań w ramach wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia (z uwzględnieniem analiz i dyskusji nad skutecznością systemu), – przyjęte już przez Rady Wydziałów rozwiązania zawarte w uchwałach w sprawie zasad i procedur kontroli jakości kształcenia z 2008 r. 9
4. Ocena efektów kształcenia Rozporządzenie MNiSW z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia. § 11 Kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni po zasięgnięciu opinii zespołu nauczycieli akademickich zaliczanych do minimum kadrowego określonego kierunku studiów przedkłada na koniec roku akademickiego radzie tej jednostki ocenę efektów kształcenia, która stanowi podstawę do doskonalenia programów studiów. W wykonywaniu tego obowiązku kierownika jednostki wspiera Wydziałowy Zespół Zapewnienia Jakości Kształcenia, do którego zadań należy m.in. gromadzenie potrzebnych danych, ich analiza, wyciąganie wniosków, ocena i proponowanie konkretnych rozwiązań.
5. Wsparcie ze strony uczelnianego systemu zapewnienia jakości kształcenia na UW Szkolenia organizowane przez Biuro ds. Jakości Kształcenia (2 listopada, 14 listopada, 30 listopada 2011 r.). Przygotowywanie odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Opracowanie przez Senacką Komisję ds. Studentów Doktorantów i Procesu Kształcenia nowego formularza wniosku o utworzenie kierunku studiów. Przygotowanie przykładowego wniosku o utworzenie kierunku studiów. Wsparcie dla jednostek w pracach nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie zadań projakościowych (Art. 94b, ust. 1, pkt 2 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). Przygotowanie przez Uczelniany Zespół Zapewnienia Jakości Kształcenia narzędzi oceny jakości programu kształcenia. 11
6. Najczęściej zadawane pytania Wszelkie pytania dotyczące nowego opisu programu studiów oraz związanych z tym zadań można kierować od 15 listopada 2011 r. pod adresem procesbolonski@uw.edu.pl a) ze wskazaniem danych osoby pytającej: imię, nazwisko, jednostka, funkcja; b) wpisując w temacie wiadomości termin kluczowy (najwyżej dwa wyrazy, np. punktacja ECTS, ankiety studenckie, efekty kierunkowe itp.); c) dodając do pytania ew. odniesienie do przepisu aktu prawnego, z którym wiąże się zgłaszany problem. Odpowiedzi (niezależnie od przekazania ich drogą mailową pytającemu) będą publikowane na stronach: http://www.bjk.uw.edu.pl, http://www.procesbolonski.uw.edu.pl, http://www.bss.uw.edu.pl/nowa 12
Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia dr hab. Paweł Stępień, prof. UW E-mail: pawel.stepien@adm.uw.edu.pl Tel. 0 692 15 62 64 Biuro ds. Jakości Kształcenia Kierownik: mgr Agata Wroczyńska (awroczynska@uw.edu.pl) www.bjk.uw.edu.pl E-mail: bjk@uw.edu.pl Tel. (022) 55 24 072, (022) 55 24 073, Fax (022) 55 24 071 Siedziba: ul. Karowa 18, p. 203 13